Nchini Tanzania ni 7% ya watu wenye umri kati ya miaka 15-49 wana maambukizi ya Virusi vya UKIMWI. Hii i ii inamaanisha kuwa kati ya watu 100 wa umri huu 7 wao wameambukizwa na Virusi vya UKIMWI.
Kila mkoa una watu walioambukizwa kwa kiwango tofauti, mikoa mingine i ikiwa na kiwango cha juu . Jedwali lilioambatanishwa hapa linaonyesha Mkoa wa Mbeya, Iringa na Dar es Salaam kuathirika zaidi na i idadi kubwa ya watu waliopima na kuonekana kuwa na virusi vya UKIMWI.

Ubakaji kamwe siyo kosa linalomhusu yeye aliyebakwa; ni kosa
linalomuhusu yeye aliyebaka. Unachovaa hakimpi mtu yoyote
haki ya kukubaka wewe. Wengi wanaobakwa huwa mara nyingi
hawakuvaa nguo fupi wakati wanabakwa. Ni maamuzi yako nini
uvae, ingawaje kama nguo unazovaa zinasababisha wengine
kupata mheko kutokana na mavazi yako, ni muhimu ufahamu
kuwa unaweza ukasababisha matatizo juu yako mwenyewe.
Uvaaji wa nguo ambazo jamii
inayokuzunguka hawaziruhusu
inaweza ikasababisha watu
wakakufedhehesha au kukutishia
ubakaji kila mara. Ubakaji ni
mbaya kwa sababu unasababisha
kuvunja haki za bindamu na
kumwacha mwathiriwa na
maumivu kimwili na kisaikolojia.
Katika hali yoyote mtu hana haki
ya kumbaka mwingine.

Siku salama ni siku ambazo hakuna yai ambalo lipo tayari kwa kurutubishwa. Iwapo mwanamke atajamii ana katika siku salama tu, yaani wakati ambapo hakuna yai lililo tayari kurutubishwa, anaweza asipate mimba. Hata hivyo, i inatakiwa ajue kwa uhakika lini yai linakuwa tayari kurutubishwa.
Kwa vile wasichana wengi mzunguko wa siku zao hubadilika kila wakati, ni vigumu kujua kama kuna yai ambalo lipo tayari kwa kurutubishwa. Mzunguko na siku za hedhi za msichana unaweza kuathirika na mfadhaiko, huzuni, maradhi, safari au mabadiliko mengine katika maisha ya msichana. Hata kama msichana atakuwa na mzunguko ambao haubadilikibadiliki anaweza kupata mabadiliko ya ghafla katika kipindi fulani.
Kwa hiyo, kuhesabu siku salama siyo njia salama ya kuepuka kupata mimba. Kwa upande wa wasichana hakuna siku salama kutopata mimba, kwa sababu mzunguko wa siku zao za hedhi unabadilika badilika hata zaidi kuliko ule wa wanawake watu wazima!

Mwili wa mwanaume unatengeneza aina mbili za mbegu. Kuna mbegu zinazokua kuwa mtoto wa kiume na kuna mbegu zinazokua kuwa mtoto wa kike. Ile mbegu inayofika kwenye yai kwanza, inarutubisha yai na ni wakati uleule, jinsia ya mtoto i inatokea. Uwezekano wa kumpata mtoto wa kike au wa kiume unafanana, na hii ni kweli katika nchi zote duniani.

Ndoto nyevu ni kitu kinachowatokea vijana wakiwa usingizini. Haiwezekani kuzuiwa kwa sababu uko usingizini, lakini labda ingekuwa vizuri wewe kujiuliza kwa nini unataka kuzuia jambo hili, haswa ukizingatia kwamba ndoto nyevu hazidhuru afya yako kabisa na kwamba ni dalili kuwa sasa unakuwa mtu mzima, yaani mwanaume.

Ndiyo, magonjwa ya zinaa yanaweza kuenea, hata ukitoa uume kabla ya kumwaga mbegu. Mwenye magonjwa ya zinaa mara nyingi ana michubuko midogo au vidonda sehemu za siri na wadudu wabaya wanaweza kutoka na kuingia mwilini kwa urahisi. Hivyo, maambukizi ya magonjwa ya zinaa yanaweza kutokea hata kabla ya kumwaga mbegu.

Jinsi ya Kukabiliana na Hisia za Hatia Baada ya Kufanya Ngono

Karibu vijana wapendwa! Leo, nataka kutafakari juu ya jambo ambalo linaweza kutokea katika maisha yetu ya mapenzi. Sote tunajua kwamba ngono ni sehemu ya asili ya maisha, lakini mara nyingi tunaweza kuhisi hisia za hatia baada ya tukio hilo. Lakini usihofu, nitakupa vidokezo vikuu vya jinsi ya kukabiliana na hisia hizo za hatia ili uweze kuendelea mbele na maisha yako kwa furaha na utulivu.

1. Fikiria kwa kina kuhusu maamuzi yako 🤔
   Kabla ya kufanya ngono, ni muhimu kufikiria kwa kina juu ya maamuzi yako. Jiulize maswali kama, "Je, nina uhakika na hatua hii?" au "Ni nini ninataka kufikia kwa kufanya hivi?" Kwa kufanya hivyo, utaweza kuepuka hisia za hatia baadaye.

2. Jifunze kuhusu afya ya ngono 📚
   Elimu ni ufunguo wa kila kitu! Jiwekee muda wa kujifunza kuhusu afya ya ngono, kujilinda dhidi ya magonjwa ya zinaa, na athari za kihisia zinazoweza kutokea baada ya ngono. Hii itakusaidia kufanya maamuzi sahihi na kuondoa hisia za hatia.

3. Zungumza na mshirika wako wa karibu 😊💬
   Ikiwa unahisi hisia za hatia baada ya kufanya ngono, ni muhimu kuzungumza na mshirika wako wa karibu. Wasiliana kwa uwazi na wazi juu ya hisia zako na wasiwasi wako. Wanaweza kukupa faraja na msaada wa kihisia.

4. Tafakari juu ya thamani yako na malengo yako 💪💭
   Kumbuka, wewe ni mtu muhimu sana na una thamani kubwa. Tafakari juu ya malengo yako ya maisha na jinsi ngono inavyoathiri kufikia malengo hayo. Kuwa na malengo yaliyowekwa wazi maishani kwako kunaweza kukusaidia kukabiliana na hisia za hatia na kuongeza utulivu wa kihisia.

5. Ongea na mtaalamu 💁‍♀️📞
   Ikiwa hisia za hatia zinakaa ndani yako kwa muda mrefu na zinakufanya ujisikie vibaya, ni vizuri kuongea na mtaalamu. Wanaweza kukupa ushauri wa kitaalam na kukusaidia kupata njia nzuri ya kukabiliana na hisia hizo.

6. Jipongeze kwa maamuzi mazuri 🎉👏
   Ikiwa umefanya maamuzi ya kujilinda kabla ya ngono, jipongeze! Kumbuka kuwa umefanya kitu kizuri na unastahili pongezi. Jisifu kwa kuwa mwaminifu kwa malengo yako na kwa kuonyesha heshima kwa mwili wako.

7. Jifunze kutoka kwenye makosa yako ya zamani 📝✍️
   Tunapofanya makosa, ni fursa ya kujifunza na kukua. Ikiwa umefanya ngono na sasa unajihisi na hisia za hatia, fikiria kwa kina juu ya jinsi unaweza kuepuka kufanya makosa hayo tena. Tumia uzoefu wako wa zamani kama somo la thamani kwa maisha yako ya baadaye.

8. Andika hisia zako 📝🗒️
   Andika jinsi unahisi baada ya kufanya ngono. Kuelezea hisia zako kwenye karatasi kunaweza kukusaidia kuzitambua na kuzishughulikia kwa ufanisi zaidi. Jaribu kuelezea hisia hizo kwa maneno na ufanye mazoezi ya kutathmini jinsi unavyoweza kuboresha maamuzi yako ya baadaye.

9. Elewa umuhimu wa ngono kwenye ndoa 🙏❤️
   Kuwa na ufahamu wa umuhimu wa ngono kwenye ndoa. Kujitayarisha kwa muunganiko huo wa kipekee na mwenzi wako ni njia bora ya kuhisi furaha bila hisia za hatia baadaye. Uhusiano wa kimapenzi unaofanywa ndani ya ndoa ni muhimu sana na unaleta thamani katika maisha ya wanandoa.

10. Jenga uhusiano wa kujengwa juu ya upendo na kuheshimiana 💑❤️
    Ili kujiepusha na hisia za hatia baada ya ngono, ni muhimu kujenga uhusiano wa kujengwa juu ya upendo na kuheshimiana. Kuwa na mpenzi ambaye anaelewa na kuheshimu maadili yako na wewe mwenyewe ni muhimu sana katika kuepuka hisia za hatia.

11. Tafuta msaada wa kiroho 🙏⛪️
    Ikiwa unaamini katika imani ya kidini, tafuta msaada wa kiroho. Viongozi wa kidini wanaweza kutoa mwongozo na faraja wakati wa hisia za hatia. Kujenga uhusiano wa karibu na Mungu kunaweza kukusaidia kupata utulivu wa kihisia na kuamini kuwa unaweza kusonga mbele bila hisia za hatia.

12. Jiunge na vikundi vya kusaidia 🤝👥
    Kuna vikundi vingi vya kusaidia vijana ambao wanapitia hisia za hatia baada ya ngono. Jiunge na vikundi hivyo na uweze kushiriki uzoefu wako na wengine. Kujua kwamba wewe si pekee yako katika hisia hizi kunaweza kuleta faraja na kusaidia kujenga mtandao mzuri wa usaidizi.

13. Jitunze wewe mwenyewe 🌸💆‍♀️
    Wakati wa kukabiliana na hisia za hatia, ni muhimu kujitunza wewe mwenyewe. Jifanyie mambo unayopenda kama vile kutembea kwenye mazingira ya asili, kusoma vitabu, kusikiliza muziki, au kufanya mazoezi. Kujenga hali nzuri ya kihisia kunaweza kukusaidia kupunguza hisia za hatia na kuwa na maisha yenye furaha.

14. Tafuta njia mbadala za kujitosheleza kihisia 🥰💕
    Kujipenda na kujitosheleza kihisia ni muhimu sana. Tafuta njia mbadala za kujitosheleza kihisia, kama vile kujifunza kupenda na kuthamini mwili wako, kujaribu michezo mpya au kupata shauku katika kazi yako au shughuli zingine za kujitolea. Kujijengea furaha ya ndani kunaweza kukusaidia kuepuka hisia za hatia.

15. Kumbuka umuhimu wa kusubiri hadi ndoa 🙌👰💍
    Hatimaye, ningependa kukuhimiza kumbuka umuhimu wa kusubiri hadi ndoa kabla ya kufanya ngono. Kwa kujitolea kubaki safi na kuweka thamani ya kipekee kwa ndoa yako ya baadaye, unaweza kuepuka hisia za hatia na kuwa na uhusiano wenye msingi imara. Amini katika thamani yako na ujue kuwa unastahili upendo na heshima ya kweli.

Ndugu zangu, nina matumaini kuwa vidokezo hivi vit

Hapana, hamna njia ya kufahamu kama amempa msichana mimba siku i ileile wanapojamii ana. Inachukua muda kwa mwili kuonyesha dalili za mimba.
Msichana akitaka kwenda kliniki kupimwa mkojo, kwanza ahesabu tarehe i ipi alikuwa anategemea kupata hedhi yake.
Kama anakosa hedhi katika muda aliotegemea, i itambidi aende kliniki. Mimba i inaonekana kwenye kipimo cha mkojo wakati ambapo mwanamke alitakiwa kwenda mwezini. Msichana akienda kupimwa mkojo kabla, hali halisi kuhusiana na ujauzito haiwezi kutambuliwa.

Ndoa ya kulazimishwa ni ile ambayo mwanamume au mwanamke
anaozwa bila yeye mwenyewe kukubali kufunga ndoa kwa
hiari yake. Katika mazingira hayo wasichana au wavulana
wanalazimishwa kufunga ndoa. Wakati mwingine wazazi wanafikiri
wanajua nini kizuri kwa watoto waona hivyo kuwachagulia mume
au mke.

Mara nyingi wazazi wanafikiria mambo ya uchumi na
kijamii katika kumchagulia
msichana au mvulana nani
amwoe.
Wanaweza kujaribu kumwoza
mtoto wao katika familia
ya kitajiri. Sababu nyingine
inayolazimisha mtu kuoa
ni mimba. Iwapo binti,
amepata mimba yeye na
mvulana aliyempa mimba
wanalazimishwa kufunga
ndoa kwa sababu baadhi ya
jamii hazikubali watoto wa
nje ya ndoa. Mara nyingine vijana wanalazimishwa kuoa kwa sababu
wamefikia umri ambao jamii inawategemea kuoa. Mara nyingi kuna
utii wa amri ya kuoa kwa vile mvulana au msichana anaogopa
kutengwa na kufukuzwa na mara nyingine anatishiwa, mateso
na unyanyasaji wa kimwili.

Je, mwanamke anaweza kufikia mshindo?

Ndiyo, mwanamke anaweza kufikia mshindo wakati wa kujamiiana. Dalili ya mwanamke kufikia mshindo katika kujamiiana ni ile hali ya pekee ya kujisikia vizuri kimwili. Tofauti na mwanaume, anapofikia mshindo mwanamke hakojoi kitu chochote.

Kwa kawaida mwanaume anakojoa manii wakati wa kujamii ana anapofikia mshindo. Kwa sababu dalili hii ni rahisi kuona baadhi ya watu wanadhani kwamba ni wanaume tu wanaofikia mshindo wakati wa kujamii ana. Lakini hii siyo kweli. Mwanamke pia hufikia mshindo, ingawa siyo rahisi kuuona.

Je, kwa nini mwanamke akigongwa na uume kwenye uke yaani juu hutoa majimaji kupitia ukeni?

Kugusana kwa kutumia viungo vya uzazi ni njia mojawapo ya kuamsha hisia ya kujamii ana. Kama mwanamke anatoa majimaji baada ya kugusana na uume kwenye uke, i ina maana kwamba ameshikwa na ashiki kubwa. Majimaji hayo yanarahisisha uume kupenya ukeni. Chanzo cha majimaji hayo ni vifuko maalumu vilivyomo ndani ya uke.

Njia zipi zinaweza kumletea mwanamke mshindo haraka, na zipi zinamletea mwanaume mshindo haraka?

Jambo la msingi kabisa ni kwamba wote wawili kuwa tayari kwa kujamii ana. Yaani kupendana na kujaliana sana, halafu kuwa tayari kwa tendo hilo kimwili, kimawazo na kiakili. Kutokuwa tayari kwa kufanya mapenzi, kwa mfano kwa sababu ya kuogopa ujauzito, inamzuia mtu yeyote kufikia mshindo.
Kama wote wawili mpo tayari, kufikia mshindo au kutofikia kunategemea maandalizi ya awali ya mapenzi.
Mnatakiwa kukubaliana jinsi mtakavyofanya mapenzi i i ili kila mmoja wenu aweze kufurahia na kuridhika. Kwa uhakika, kila mwanamke na mwanaume anazo sehemu maalumu ambazo ukigusa basi ni rahisi sana kufikia mshindo.
Upeo wa hali ya kujamiiana pia unaweza kufikia kwa kupiga punyeto. Kwa mfano, mwanaume anaweza kugusa uume wake au mwanamke anaweza kusugua taratibu kinembe mpaka anafikia mshindo. Kupiga punyeto ni njia i iliyo salama ya kumaliza hamu ya kutaka kufanya mapenzi na haina athari mbaya kiafya.

Kwa nini mara nyingi mvulana ni mwepesi sana katika kuanzisha kufanya mapenzi? Na kwa nini mwanaume mara nyingi anafikia mshindo kabla ya mwanamke?

Kwa kawaida i inakubalika kuwa wavulana ndiyo waaanze kuonyesha ishara za kujamiaana na tafiti zimeonyesha kwamba mara nyingi mwanaume anafikia mshindo kabla ya mwanamke. Hii ni ukweli katika sehemu nyingi za dunia.
Baadhi ya wavulana wanatumia vibaya uwezo wao wa kufanya mapenzi. Wanafuatafuata wasichana na kuwatongoza i ili wafanye mapenzi katika umri mdogo. Hata hivyo kujamii ana katika umri mdogo kunaweza kusababisha athari nyingi kama vile mimba isiyotarajiwa au kuambukizwa magonjwa ya zinaa. Kwa hiyo, wavulana wanashauriwa kuwa wavumilivu licha ya mivuto hiyo ya kutaka kujamii ana, kwa sababu kwa njia ya kujamii ana ovyo mnahatarisha maisha yenu ya baadaye. Kuna njia nyingine za kuonyesha mapenzi, kama vile kubusu, kukumbatia, kushikana mikono na hata kupiga punyeto.
Kimaumbile, mara nyingi mwanaume anafikia mshindo haraka zaidi kuliko mwanamke. Lakini, mkihakikisha kwamba mwanamke ni tayari kwa kujamii ana na kama mmechukua muda wa kutosha kujiaanda vizuri, mnaweza kufikia mshindo pamoja. Hivyo kuwaletea raha na starehe wote wawili.

Kuna aina mbalimbali za ulemavu na kuna sababu mbalimbali za kuzaa mtoto mlemavu. Ulemavu wa mtoto unaweza kuwa wa kurithi au ukatokea katika hatua tofauti wakati mimba inakuwa, kama vile , wakati wa utungaji mimba, wakati wa ujauzito na wakati wa kuzaa.

Baadhi ya ulemavu ni kwa sababau ya hitilafu ya kinasaba (jenetiki) ambayo tayari i i inajulikana kwenye familia, au inayojitokeza ghafla. Hii ni aina ya ulemavu ambao hauwezi kuzuilika.
Ili mimba i iweze kutungwa, kuna mlolongo wa mambo mengi ambayo yanatakiwa yatokee wakati mwafaka. Ule mwenendo wa kujiunga yai lililopevuka likutane na mbegu ya kiume siyo kitu rahisi na i inawezekana yakatokea makosa. Makosa kama hayo siyo rahisi kuyazuia na mara nyingi kutokea kwake ni kwa bahati mbaya.
Sababu mojawapo ni mwanamke kuumwa wakati wa ujauzito. Kama mwanamke mjamzito anaumwa kwa mfano, malaria na anakunywa madawa makali, ugonjwa wenyewe au matumizi ya dawa yanaweza kuleta madhara kwa mimba i inayokua tumboni. Malaria ni ugonjwa mmojawapo unaosababisha mimba kutoka na ulemavu kwa watoto wanaozaliwa. Wanawake wanashauriwa kuwa wangalifu sana wasiugue malaria wakati wa ujauzito. Sababu nyingine ni matumizi ya madawa ya kulevya, pamoja na sigara au pombe wakati wa ujauzito. Vitu hivi sio vizuri kwa mwili wa binadamu, hasa kwa mimba.
Wakati mwingine, ulemavu wa mtoto unatokea wakati wa kuzaliwa. Kwa hiyo ni muhimu sana mwanamke ahakikishe anahudumiwa na mhudumu mwenye ujuzi wa kutosha ambaye anayajua madhara na namna ya kukabiliana nayo.