Athari za pombe kwa mtu anayeishi na ualbino ni sawa na zile
zinazowapata watu wengine.
Mtu akiwa katika hali ya ulevi anaweza kuzembea katika
kufanya uamuzi sahihi kwa mfano kuhatarisha maisha yake
kwa kuendesha baiskeli yake kimchoromchoro, kujamiiana
bila kuvaa kondomu na kadhalika. Mbali na hayo, watu wenye
matatizo ya kunywa pombe husahau kujiweka katika hali nzuri
kwa maana hawajali kula chakula. Tabia hii inamuweka katika
hatari ya kuandamwa na maradhi.
Pombe zinaweza pia kuingiliana na maisha/uhusiano wa kimwili.
Mwanzo kabisa pombe inaweza kukusisimua na kukufanya
mchangamfu (kutoona aibu), lakini kadiri unavyoendelea
kunywa unaanza kusinzia na kwa upande wa wanaume wengine,
uume kukosa nguvu. Unaweza kushawishika kutoa aibu uliyo
nayo kwa kunywa pombe lakini mara nyingi hii haileti mvuto
kutoka kwa wenzi wako.

Kunywa pombe pia kunaleta uharibifu wa kudumu kwenye ubongo
ambao unamfanya mtu kupata matatizo ya kumbukumbu.
Pombe imewekwa kwenye kundi la vilevi tegemezi. Mwili
ukishazoea pombe, ni rahisi sana watu kutumia pesa zote
kwa ajili ya pombe na kusahau kufanya mambo mengine
yatakayomletea maendeleo katika maisha yake.

Jambo la kwanza jaribu kumwondoa hofu mwathiriwa na
muliwaze maana amepata jambo la kutisha. Na iwapo mtu
amejeruhiwa sana mpeleke katika kituo cha huduma za afya
kilicho karibu mara moja. Vinginevyo ongozana na rafiki
yako kwenda kituo cha Polisi na kutoa taarifa kuhusu jambo
lililotokea. Polisi watampa fomu ambayo ataipeleka kwa mtoa
huduma. Ni muhimu usijioshe kwa maji kabla hujachunguzwa na
mtaalamu wa afya kwani kufanya hivyo kutaondoa ushahidi wa
kubakwa.
Kwa kuwa kupitia utaratibu huu
inakuwa vigumu mwathiriwa
anahitaji msaada wa karibu
na uangalizi. Mzazi au rafiki
anahitajiwa aongozane naye
na kumsaidia, kwa mfano
kuhakikisha kuwa katika kituo
cha polisi msichana ahojiwe na
polisi wa kike.
Mtu aliyebakwa anahitaji
kusaidiwa kihisia ili aweze
kusahau mawazo na jambo
liliomtokea. Kwa mwathirika, ni
muhimu apewe ushauri nasaha
ili aendelee kujihisi kwamba yeye bado yupo kama mtu wa
kawaida. Ni muhimu pia kuzishughulikia habari za mwathiriwa
kwa siri. Usimweleze kila mtu kilichotokea. Waeleze wale tu
ambao unafikiri wanaweza kusaidia kama daktari, mwalimu au
mzazi. Usiulize maswali ya kwa nini maana inaweza ikaonekana
ni kosa la mwathiriwa. Badala yake zungumza na huyo mtu kwa
utaratibu, polepole, peke yake na mpe uangalifu wa kutosha.
Hakikisha kwamba hutoi lawama yoyote kwa mwathiriwa.
Kubakwa kamwe siyo kosa la mwathiriwa.

Ngozi ya Albino ina ukosefu wa rangi. Inaonekana kama ya watu
weupe ambao wana kiasi cha pigimenti ndogo. Tofauti na watu
weupe ngozi ya Albino haigeuki rangi katika jua kuwa kahawia.
Sawa na watu weupe Albino lazima ajikinge na mionzi ya jua kwa
kuvaa nguo ndefu za kufunika ngozi au kutumia losheni maalumu
ya kupaka ngozi. Mfano mzuri ni wa mama wa Malkia wa Uingereza
ambaye anayo ngozi nyororo kama ya mtoto mchanga huku akiwa
na miaka 100 sasa kwa sababu hakuwahi kujiweka juani.

Dawa za kulevya huathiri ubongo jinsi unavyofanya kazi. Hubadili hisia na husaidia kuondoa aibu na vizuizi vingine. Mtu hujisikia jasiri na mwenye nguvu na hivyo ni rahisi zaidi kwake kushawishika kufanya ngono kuliko asipozitumia dawa hizo.

Haki za msingi; hasa zile zinazohusiana na kuthaminiwa na
kuheshimiwa kama binadamu zinawahusu binadamu wote
kuanzia siku unayozaliwa. Mataifa yote Ulimwenguni yameridhia
mikataba ya Kimataifa inayokubaliana na matamko haya ya
haki. Haki hizi ziko dhahiri katika sheria za nchi husika. Haki
muhimu za ujinsia na afya ya uzazi ni hizi:
• Kupata habari juu ya ujinsia na mada zinazohusu afya ya
uzazi.
• Mwanamke au mwanaume kuamua kwa uhuru na kuwajibika,
kama anataka kujamiiana lini na mtu gani.

• Kuamua idadi ya watoto anaotaka kuzaa na hao watoto
wapishane miaka mingapi.
• Kupata huduma za afya ya uzazi.
• Kuamua bila kulazimishwa nani wa kufunga naye ndoa.
• Kulindwa dhidi ya mila zenye madhara kama vile ukeketaji
wa wanawake.
Watu wote wakiwemo wale wanaoishi na ualbino au ulemavu
wa aina yoyote wanalindwa na haki za binadamu. Changamoto
iliyopo ni kwa wale watu wanaoishi na ualbino kutoa sauti katika
kutetea na kuhamasisha jamii juu ya haki zao.

Ipo njia moja ya kuhakikisha kama umeambukizwa Virusi vya UKIMWI na UKIMWI au hapana. Njia hii ni ya kupima damu yako katika vituo vyenye utaalamu wa upimaji.
Ni muhimu kukumbuka kuwa Virusi vya UKIMWI, vinaonekana kwenye damu ya binadamu miezi mitatu baada ya kuambukizwa. Kipindi hiki kati ya kuambukizwa hadi kufikia miezi mitatu kipimo hiki i hakiwezi kuonyesha kama maambukizi ya virusi yapo au hayapo. Kipindi hiki ni cha hatari sana , kwani aliyeambukizwa anaweza kuwaambukiza wengine bila kujua.

Swali hili linaonyesha mambo mawili ambayo ni mabaya. Jambo
la kwanza ni ukeketaji ambao ni kinyume dhidi ya haki ya afya
ya uzazi kwa mwanamke na ni uvunjaji sheria ya kukeketa mtoto
wa kike. Jambo la pili ni kuwacheza Albino unyago juani. Kitendo
hiki ni kuwaumiza Albino kwa sababu ya ulemavu walionao wa
ngozi watapata madhara wakikaa sana juani. Pia hii ni aina ya
unyanyapaa kwa nini weusi wachezeshwe ndani na Albino juani?

Hii ni imani potofu. Ushauri unaotolewa hapa ni kutoa taarifa
kwenye serikali na jamii husika ili wachukue hatua. Kwa sababu
ni vitendo labda vilivyokubalika na jamii kama mila, ni muhimu
kuhusishwa watu wenye umaarufu katika hiyo jamii ili waweze
kushawishi jamii kubadilika. Watu hawa ni kama viongozi wa
dini na wazee mashuhuri katika jamii.

Je, ni sahihi kutumia mbinu za asili za kuzuia mimba? Hii ni swali ambalo vijana wengi hujikuta wakijiuliza wanapogundua kuwa wako tayari kuanza maisha ya mapenzi. Leo, tutajadili mbinu za asili za kuzuia mimba na kuangalia iwapo zinaweza kuwa chaguo sahihi kwako. Tufurahie safari hii pamoja! 🌼

1. Njia ya mzunguko wa hedhi: Mwanamke anaweza kufuatilia mzunguko wake wa hedhi na kujua siku zake hatari za kuwa na mimba. Hii inategemea kuwa mzunguko wa hedhi ni wa kawaida na wa kawaida. Ni muhimu kumbuka kuwa njia hii inahitaji nidhamu na uzingatiaji wa karibu. 📅

2. Mbinu ya kalenda: Mbinu hii inahusisha kuchunguza mzunguko wako wa hedhi kwa miezi kadhaa ili kubaini mwelekeo wa kawaida. Baadaye, unatumia kalenda kufuatilia siku zako hatari za kuwa na mimba. Ingawa njia hii inaweza kuwa ya bei nafuu, ni muhimu kukumbuka kuwa haijakamilika sana na inaweza kuwa na uwezekano wa makosa. 🗓️

3. Njia ya mabadiliko ya joto la mwili: Joto la mwili la mwanamke hubadilika wakati wa mzunguko wake wa hedhi. Kwa kutumia kipima joto cha mwili, unaweza kujua wakati wa kuwa na siku zako hatari za kuwa na mimba. Njia hii inahitaji nidhamu na uzingatiaji wa karibu pia. 🔥

4. Tumia kondomu: Kondomu ni njia salama na ya kuaminika ya kuzuia mimba na magonjwa ya zinaa. Hakikisha unatumia kondomu kila wakati unaposhiriki ngono. Kwa kuwa kondomu ni rahisi kupata na inapatikana kwa bei nafuu, ni chaguo nzuri kwa vijana. 🍆🌮

5. Matumizi ya mimea asili: Kuna mimea asili ambayo inasemekana inaweza kuzuia mimba. Kwa mfano, mimea kama mwarobaini, tumbaku ya kike, na asali imetumiwa na jamii nyingi katika miaka mingi. Hata hivyo, ni muhimu kukumbuka kuwa ufanisi wa mimea hii haijathibitishwa kisayansi, na inaweza kuwa na athari mbaya. 🌿

6. Kuzuia ngono: Kujizuia kushiriki ngono kabla ya ndoa ni njia bora ya kuepuka mimba zisizotarajiwa na magonjwa ya zinaa. Ni chaguo ambalo linafaa kwa vijana ambao wanataka kuhakikisha wanabaki safi hadi siku ya ndoa yao. Njia hii inahitaji nguvu ya akili, lakini inakuweka katika nafasi salama na yenye amani. 💑

7. Kuzungumza na mshauri wa afya: Ikiwa una wasiwasi kuhusu njia yoyote ya kuzuia mimba, ni vyema kuzungumza na mshauri wa afya. Wataweza kukupa habari sahihi na kukushauri kwa njia bora zaidi kulingana na hali yako. Ni muhimu kuwa na maarifa sahihi na kuwa na mtu wa kukuongoza kwenye safari hii. 🩺

8. Kuwa na mazungumzo ya wazi na mwenzi wako: Ni muhimu kuwa na mazungumzo ya wazi na mwenzi wako kuhusu mipango ya uzazi na matarajio ya maisha ya baadaye. Kwa kufanya hivyo, mtaweza kufanya uamuzi sahihi na kuambatana na njia ya kuzuia mimba ambayo ni bora kwenu wawili. 🗣️

9. Tumia njia zaidi ya moja: Ili kuongeza ufanisi wa kuzuia mimba, unaweza kuchagua kutumia njia zaidi ya moja kwa wakati mmoja. Kwa mfano, unaweza kutumia kondomu pamoja na mbinu ya mzunguko wa hedhi. Hii inaweza kuongeza kiwango cha uhakika na kusaidia kuwa na amani ya akili. ✌️

10. Kusoma na kujifunza: Kuwa na maarifa sahihi ni muhimu sana katika kufanya uamuzi sahihi kuhusu njia ya kuzuia mimba. Jifunze kuhusu njia mbalimbali za kuzuia mimba, faida na hasara zake, na jinsi ya kuzitumia kwa usahihi. Kusoma ni ufunguo wa mafanikio! 📚

11. Kuheshimu maadili ya kitamaduni: Ni muhimu kuwa na heshima na kuheshimu maadili ya kitamaduni ambayo yamekubalika katika jamii yako. Weka maadili yako na tamaduni yako mbele wakati wa kufanya uamuzi kuhusu njia ya kuzuia mimba. Kuheshimu maadili yako kunakuweka katika njia sahihi. 🌍

12. Kuwa na msaada wa kijamii: Katika safari ya kuzuia mimba, ni muhimu kuwa na msaada wa kijamii. Kuwa na marafiki au familia ambao wanaweza kukupa ushauri na msukumo kunaweza kuwa na athari kubwa katika kufanya uamuzi sahihi. Usiwe peke yako katika safari hii! 🤝

13. Kufanya maamuzi kwa busara: Kumbuka, uamuzi wa kuzuia mimba ni uamuzi wa kibinafsi na una athari kubwa katika maisha yako ya baadaye. Chukua wakati wako kufikiria na kufanya maamuzi kwa busara na uelewa kamili wa athari zake. Uamuzi wako unategemea wewe na maisha yako. 🙌

14. Kujiuliza maswali: Kabla ya kufanya uamuzi wowote, jiulize maswali mengi. Je, njia hii inafaa kwako na hali yako? Je, unaelewa vizuri jinsi ya kuitumia? Je, una habari sahihi kuhusu njia hii? Kwa kujiuliza maswali haya, utaweza kufanya uamuzi sahihi na kwa ujasiri. ❓❓❓

15. Ni nini maoni yako? Je, una maoni yoyote juu ya mbinu za asili za kuzuia mimba? Je, umewahi kutumia njia yoyote kati ya hizi? Je, unapendekeza njia nyingine yoyote? Tungependa kusikia kutoka kwako na kujua maoni yako! Tushiriki mawazo yako kwenye sehemu ya maoni hapa chini. 🗨️

Kwa kuhitimisha, ni muhimu kukumbuka kuwa njia ya kujizuia kabisa kutoka kwa ngono kabla ya ndoa inabaki kuwa njia bora zaidi ya kuzuia mimba na magonjwa ya zinaa. Kwa kufanya hivyo, unalinda afya yako ya uzazi na kuweka maisha yako ya baadaye salama. Jiweke kwanza na uwe na amani ya akili! 💖

Ni kweli kwamba wakati wa kujamii ana na kutunga mimba ni mbegu moja tu ya kiume i inayopenya kwenye yai. Mbegu zilizosalia hufa na kutoka kwa kupitia ukeni kwa sababu hazina kazi tena. Inashauriwa kwamba watu wanapomaliza kujamii ana, wasafishe vizuri sehemu zao za uzazi.

Kuna i imani potofu kwamba wote wenye matatizo ya akili wamekuwa hivyo kutokana na matumizi ya dawa za kulevya. Hii siyo kweli. Lakini dawa za kulevya nyingine huleta ulemavu wa akili. Hizi ni zile zii twazo vichagamsho kama kokaini na mirungi. Pale zitumiwapo kwa viwango vikubwa mtu huchanganyikiwa kwa muda wa siku chache au wiki nzima. Hii hutokea pia kwa bangi.

Balehe ni kipindi cha mpito kati ya utoto na utu uzima, ambapo watoto wa kike na wa kiume wanapitia mabadiliko mbalimbali ya kimwili, kiakili, na kihisia. Kwa wasichana, mabadiliko haya yanaweza kujumuisha yafuatayo:

1. Ukuaji wa Viungo vya Uzazi: Ovari zinaanza kutengeneza mayai na homoni za kike kama estrogen na progesterone, ambazo husababisha mabadiliko mengine.
2. Hedhi (Menstruation): Wasichana wanaanza kupata hedhi, ambayo ni kumwagika kwa utando wa kizazi kila mwezi, isipokuwa kipindi cha ujauzito.
3. Ukuaji wa Matiti: Huanza kama vimbe vidogo chini ya chuchu na baadaye kukua zaidi.
4. Ongezeko la Urefu na Uzito: Kuna spurt ya ukuaji ambapo wasichana hukua haraka kwa urefu na kuongezeka uzito.
5. Mabadiliko ya Mwili: Mafuta ya mwili huongezeka hasa kwenye hips, makalio, na matiti, kusababisha umbo la mwili kubadilika na kuwa la kike zaidi.
6. Nywele za Mwili: Uotaji wa nywele katika sehemu za siri, kwapani, na nyakati nyingine kwenye mikono, miguu na uso.
7. Mabadiliko ya Ngozi: Ngozi inaweza kuwa yenye mafuta zaidi na kusababisha chunusi.
8. Mabadiliko ya Hisia na Tabia: Hisia zinaweza kubadilika haraka kutokana na mabadiliko ya homoni na mihadhara mingine ya kisaikolojia ya kipindi hiki.

Hizi ni baadhi tu ya mabadiliko yanayotokea wakati wa balehe kwa wasichana. Ni muhimu kuzungumza na watoto kuhusu mabadiliko haya na kuhakikisha wanapata usaidizi na taarifa sahihi kadri wanavyokua.

Kuna mabadiliko mengi ya kimwili ambayo yanatokea kwa msichana wakati anaingia utu uzima. Baadhi ya mabadiliko hayo ni kama yafuatayo:

Mabadiliko ya mwili

1. Kuongezeka urefu na kupanuka mwili haswa nyonga na matiti kuanza kukua;
2. Ngozi yako i taanza kuwa na mafuta mengi, unaweza pia kuota chunusi usoni;
3. Kuota nywele sehemu za siri (mavuzi) na makwapani; na
4. Kupata damu ya hedhi (kuvunja ungo).

Mabadiliko ya hisia

1. Kuanza kuwa na muhemko wa kutaka kujamii ana na wakati mwingine mwili wako unaweza kusisimka ukimwona mvulana anayekuvutia;
2. Mihemuko ya kupenda wanaume huongezeka na wewe kupenda kujipamba i li kuwa na mwonekano wa kupendeza; na
3. Kuanza kujiamini, kutotaka kulazimishwa kufanya baadhi ya vitu na wewe kutaka kuonekana kama mtu mzima anayeweza kufanya maamuzi pekee yake.

Mabadiliko haya ni jambo la kawaida kwa msichana balehe. Kumbuka, kila msichana anapitia mabadiliko haya katika nyakati tofauti na ukali / nguvu tofauti.

Idadi kamili ya Albino Tanzania haijulikani kwani hakuna
aliyewahesabu. Inakisiwa kufuatana na tafiti katika nchi
nyingine kama Nigeria na Afrika Kusini kuwa mtu 1 kati ya
4,000- 5,000 ni Albino hapa Tanzania. Namba hii ni kubwa mara
nne au mara tano ukilinganisha na Ulaya au Marekani ambako
tunapata Albino 1 kati ya watu 15,000-20,000. Hapa Tanzania
inakisiwa kuwa kuna Albino wapatao elfu kumi.

Je, mwanamke anaweza kufikia mshindo?

Ndiyo, mwanamke anaweza kufikia mshindo wakati wa kujamiiana. Dalili ya mwanamke kufikia mshindo katika kujamiiana ni ile hali ya pekee ya kujisikia vizuri kimwili. Tofauti na mwanaume, anapofikia mshindo mwanamke hakojoi kitu chochote.

Kwa kawaida mwanaume anakojoa manii wakati wa kujamii ana anapofikia mshindo. Kwa sababu dalili hii ni rahisi kuona baadhi ya watu wanadhani kwamba ni wanaume tu wanaofikia mshindo wakati wa kujamii ana. Lakini hii siyo kweli. Mwanamke pia hufikia mshindo, ingawa siyo rahisi kuuona.

Je, kwa nini mwanamke akigongwa na uume kwenye uke yaani juu hutoa majimaji kupitia ukeni?

Kugusana kwa kutumia viungo vya uzazi ni njia mojawapo ya kuamsha hisia ya kujamii ana. Kama mwanamke anatoa majimaji baada ya kugusana na uume kwenye uke, i ina maana kwamba ameshikwa na ashiki kubwa. Majimaji hayo yanarahisisha uume kupenya ukeni. Chanzo cha majimaji hayo ni vifuko maalumu vilivyomo ndani ya uke.

Njia zipi zinaweza kumletea mwanamke mshindo haraka, na zipi zinamletea mwanaume mshindo haraka?

Jambo la msingi kabisa ni kwamba wote wawili kuwa tayari kwa kujamii ana. Yaani kupendana na kujaliana sana, halafu kuwa tayari kwa tendo hilo kimwili, kimawazo na kiakili. Kutokuwa tayari kwa kufanya mapenzi, kwa mfano kwa sababu ya kuogopa ujauzito, inamzuia mtu yeyote kufikia mshindo.
Kama wote wawili mpo tayari, kufikia mshindo au kutofikia kunategemea maandalizi ya awali ya mapenzi.
Mnatakiwa kukubaliana jinsi mtakavyofanya mapenzi i i ili kila mmoja wenu aweze kufurahia na kuridhika. Kwa uhakika, kila mwanamke na mwanaume anazo sehemu maalumu ambazo ukigusa basi ni rahisi sana kufikia mshindo.
Upeo wa hali ya kujamiiana pia unaweza kufikia kwa kupiga punyeto. Kwa mfano, mwanaume anaweza kugusa uume wake au mwanamke anaweza kusugua taratibu kinembe mpaka anafikia mshindo. Kupiga punyeto ni njia i iliyo salama ya kumaliza hamu ya kutaka kufanya mapenzi na haina athari mbaya kiafya.

Kwa nini mara nyingi mvulana ni mwepesi sana katika kuanzisha kufanya mapenzi? Na kwa nini mwanaume mara nyingi anafikia mshindo kabla ya mwanamke?

Kwa kawaida i inakubalika kuwa wavulana ndiyo waaanze kuonyesha ishara za kujamiaana na tafiti zimeonyesha kwamba mara nyingi mwanaume anafikia mshindo kabla ya mwanamke. Hii ni ukweli katika sehemu nyingi za dunia.
Baadhi ya wavulana wanatumia vibaya uwezo wao wa kufanya mapenzi. Wanafuatafuata wasichana na kuwatongoza i ili wafanye mapenzi katika umri mdogo. Hata hivyo kujamii ana katika umri mdogo kunaweza kusababisha athari nyingi kama vile mimba isiyotarajiwa au kuambukizwa magonjwa ya zinaa. Kwa hiyo, wavulana wanashauriwa kuwa wavumilivu licha ya mivuto hiyo ya kutaka kujamii ana, kwa sababu kwa njia ya kujamii ana ovyo mnahatarisha maisha yenu ya baadaye. Kuna njia nyingine za kuonyesha mapenzi, kama vile kubusu, kukumbatia, kushikana mikono na hata kupiga punyeto.
Kimaumbile, mara nyingi mwanaume anafikia mshindo haraka zaidi kuliko mwanamke. Lakini, mkihakikisha kwamba mwanamke ni tayari kwa kujamii ana na kama mmechukua muda wa kutosha kujiaanda vizuri, mnaweza kufikia mshindo pamoja. Hivyo kuwaletea raha na starehe wote wawili.