Je, ni sahihi kutumia mbinu za asili za kuzuia mimba? Hii ni swali ambalo vijana wengi hujikuta wakijiuliza wanapogundua kuwa wako tayari kuanza maisha ya mapenzi. Leo, tutajadili mbinu za asili za kuzuia mimba na kuangalia iwapo zinaweza kuwa chaguo sahihi kwako. Tufurahie safari hii pamoja! 🌼

1. Njia ya mzunguko wa hedhi: Mwanamke anaweza kufuatilia mzunguko wake wa hedhi na kujua siku zake hatari za kuwa na mimba. Hii inategemea kuwa mzunguko wa hedhi ni wa kawaida na wa kawaida. Ni muhimu kumbuka kuwa njia hii inahitaji nidhamu na uzingatiaji wa karibu. 📅

2. Mbinu ya kalenda: Mbinu hii inahusisha kuchunguza mzunguko wako wa hedhi kwa miezi kadhaa ili kubaini mwelekeo wa kawaida. Baadaye, unatumia kalenda kufuatilia siku zako hatari za kuwa na mimba. Ingawa njia hii inaweza kuwa ya bei nafuu, ni muhimu kukumbuka kuwa haijakamilika sana na inaweza kuwa na uwezekano wa makosa. 🗓️

3. Njia ya mabadiliko ya joto la mwili: Joto la mwili la mwanamke hubadilika wakati wa mzunguko wake wa hedhi. Kwa kutumia kipima joto cha mwili, unaweza kujua wakati wa kuwa na siku zako hatari za kuwa na mimba. Njia hii inahitaji nidhamu na uzingatiaji wa karibu pia. 🔥

4. Tumia kondomu: Kondomu ni njia salama na ya kuaminika ya kuzuia mimba na magonjwa ya zinaa. Hakikisha unatumia kondomu kila wakati unaposhiriki ngono. Kwa kuwa kondomu ni rahisi kupata na inapatikana kwa bei nafuu, ni chaguo nzuri kwa vijana. 🍆🌮

5. Matumizi ya mimea asili: Kuna mimea asili ambayo inasemekana inaweza kuzuia mimba. Kwa mfano, mimea kama mwarobaini, tumbaku ya kike, na asali imetumiwa na jamii nyingi katika miaka mingi. Hata hivyo, ni muhimu kukumbuka kuwa ufanisi wa mimea hii haijathibitishwa kisayansi, na inaweza kuwa na athari mbaya. 🌿

6. Kuzuia ngono: Kujizuia kushiriki ngono kabla ya ndoa ni njia bora ya kuepuka mimba zisizotarajiwa na magonjwa ya zinaa. Ni chaguo ambalo linafaa kwa vijana ambao wanataka kuhakikisha wanabaki safi hadi siku ya ndoa yao. Njia hii inahitaji nguvu ya akili, lakini inakuweka katika nafasi salama na yenye amani. 💑

7. Kuzungumza na mshauri wa afya: Ikiwa una wasiwasi kuhusu njia yoyote ya kuzuia mimba, ni vyema kuzungumza na mshauri wa afya. Wataweza kukupa habari sahihi na kukushauri kwa njia bora zaidi kulingana na hali yako. Ni muhimu kuwa na maarifa sahihi na kuwa na mtu wa kukuongoza kwenye safari hii. 🩺

8. Kuwa na mazungumzo ya wazi na mwenzi wako: Ni muhimu kuwa na mazungumzo ya wazi na mwenzi wako kuhusu mipango ya uzazi na matarajio ya maisha ya baadaye. Kwa kufanya hivyo, mtaweza kufanya uamuzi sahihi na kuambatana na njia ya kuzuia mimba ambayo ni bora kwenu wawili. 🗣️

9. Tumia njia zaidi ya moja: Ili kuongeza ufanisi wa kuzuia mimba, unaweza kuchagua kutumia njia zaidi ya moja kwa wakati mmoja. Kwa mfano, unaweza kutumia kondomu pamoja na mbinu ya mzunguko wa hedhi. Hii inaweza kuongeza kiwango cha uhakika na kusaidia kuwa na amani ya akili. ✌️

10. Kusoma na kujifunza: Kuwa na maarifa sahihi ni muhimu sana katika kufanya uamuzi sahihi kuhusu njia ya kuzuia mimba. Jifunze kuhusu njia mbalimbali za kuzuia mimba, faida na hasara zake, na jinsi ya kuzitumia kwa usahihi. Kusoma ni ufunguo wa mafanikio! 📚

11. Kuheshimu maadili ya kitamaduni: Ni muhimu kuwa na heshima na kuheshimu maadili ya kitamaduni ambayo yamekubalika katika jamii yako. Weka maadili yako na tamaduni yako mbele wakati wa kufanya uamuzi kuhusu njia ya kuzuia mimba. Kuheshimu maadili yako kunakuweka katika njia sahihi. 🌍

12. Kuwa na msaada wa kijamii: Katika safari ya kuzuia mimba, ni muhimu kuwa na msaada wa kijamii. Kuwa na marafiki au familia ambao wanaweza kukupa ushauri na msukumo kunaweza kuwa na athari kubwa katika kufanya uamuzi sahihi. Usiwe peke yako katika safari hii! 🤝

13. Kufanya maamuzi kwa busara: Kumbuka, uamuzi wa kuzuia mimba ni uamuzi wa kibinafsi na una athari kubwa katika maisha yako ya baadaye. Chukua wakati wako kufikiria na kufanya maamuzi kwa busara na uelewa kamili wa athari zake. Uamuzi wako unategemea wewe na maisha yako. 🙌

14. Kujiuliza maswali: Kabla ya kufanya uamuzi wowote, jiulize maswali mengi. Je, njia hii inafaa kwako na hali yako? Je, unaelewa vizuri jinsi ya kuitumia? Je, una habari sahihi kuhusu njia hii? Kwa kujiuliza maswali haya, utaweza kufanya uamuzi sahihi na kwa ujasiri. ❓❓❓

15. Ni nini maoni yako? Je, una maoni yoyote juu ya mbinu za asili za kuzuia mimba? Je, umewahi kutumia njia yoyote kati ya hizi? Je, unapendekeza njia nyingine yoyote? Tungependa kusikia kutoka kwako na kujua maoni yako! Tushiriki mawazo yako kwenye sehemu ya maoni hapa chini. 🗨️

Kwa kuhitimisha, ni muhimu kukumbuka kuwa njia ya kujizuia kabisa kutoka kwa ngono kabla ya ndoa inabaki kuwa njia bora zaidi ya kuzuia mimba na magonjwa ya zinaa. Kwa kufanya hivyo, unalinda afya yako ya uzazi na kuweka maisha yako ya baadaye salama. Jiweke kwanza na uwe na amani ya akili! 💖

Jinsi ya Kukabiliana na Hisia za Aibu Kuhusu Ngono 🌟

Karibu vijana wenzangu! Leo, tutajadili jinsi ya kukabiliana na hisia za aibu kuhusu ngono. Ni muhimu kuelewa kwamba tunapitia hatua hii ya maisha yetu ambapo tunavutiwa kimapenzi na wengine. Katika jamii yetu, kuna tabia nzuri na za heshima ambazo tunapaswa kuzingatia. Hapa kuna vidokezo 15 vinavyotusaidia kukabiliana na hisia hizi za aibu ili tuweze kuishi maisha ya furaha na kujiamini. 🙌

1. Kuelewa na kuheshimu maadili yetu: Tunapaswa kuzingatia maadili yetu ya Kiafrika yanayotutaka tuishi maisha ya kiheshima na kujiepusha na ngono kabla ya ndoa. Maadili yetu yanatupa mwongozo mzuri na yanatupatia nguvu ya kukataa hisia za aibu.

2. Kujielewa: Jifunze kuhusu mwili wako na jinsi unavyofanya kazi. Kwa kuelewa ukuaji wa miili yetu na jinsi hisia za mapenzi zinavyoibuka, tutakuwa na uwezo wa kujielewa na kujikubali. Hakuna kitu cha kuona aibu kuhusu mabadiliko ya mwili wako. Kumbuka, ni sehemu ya ukuaji wako. 🌺

3. Mazungumzo na wazazi au walezi: Wazazi wetu ni rasilimali muhimu katika kuelewa na kukabiliana na hisia hizi za aibu. Mazungumzo na wazazi wetu yanaweza kutusaidia kupata mwongozo na kuelewa jinsi ya kushughulikia hisia hizi kwa njia nzuri.

4. Kuwa na marafiki wa kuaminika: Marafiki wanaweza kuwa msaada mkubwa katika kukabiliana na hisia za aibu. Kuwa na marafiki ambao wana maadili sawa na wewe na wanaelewa umuhimu wa kungojea ndoa kabla ya kujihusisha kimapenzi, watakuwa nguzo yako katika kipindi hiki.

5. Kujifunza kutathmini na kufanya maamuzi sahihi: Kujifunza kufanya maamuzi sahihi ni muhimu katika kukabiliana na hisia za aibu. Tathmini hatari na faida za kushiriki ngono kabla ya ndoa. Kumbuka, kungojea ndoa kunakuweka salama kimwili na kisaikolojia. 💪

6. Kupata maarifa sahihi kuhusu ngono: Elimu ni ufunguo wa mafanikio katika maisha yetu yote, na hii ni pamoja na elimu ya ngono. Kupata maarifa sahihi kuhusu ngono kutoka kwa vyanzo vya kuaminika na watu wazima wenye ujuzi, kutatusaidia kuelewa hisia na mabadiliko ambayo yanatokea mwilini mwetu.

7. Kuepuka vitu vinavyozua hisia za ngono: Kuepuka vitu kama vile kuangalia picha au video za ngono, kutazama sinema zenye maudhui ya ngono, au kusoma vitabu visivyoendana na maadili yetu, kunaweza kusaidia kudhibiti hisia zetu na kuzuia aibu ambayo inaweza kujitokeza.

8. Kuweka malengo na kujenga ndoto za baadaye: Kuweka malengo na kujenga ndoto za baadaye kunaweza kutusaidia kusonga mbele na kusahau hisia za aibu kwa muda. Kuwa na malengo na ndoto kama vile kufanikiwa kielimu, kupata kazi bora au kuchangia katika jamii, kutatufanya tuwe na lengo maishani na kuzingatia malengo hayo kuliko hisia za aibu.

9. Kujipenda na kujithamini: Kujipenda na kujithamini ni muhimu katika maisha yetu yote. Kujiona kama mtu wa thamani na kuwa na heshima kwa mwili wako itakusaidia kujikubali na kuzingatia maadili yako. Unastahili heshima na upendo, na kujithamini kutakusaidia kujisikia vizuri kuhusu uamuzi wako wa kungojea ndoa. 💖

10. Kudumisha afya ya akili na mwili: Kuwa na afya nzuri ya akili na mwili ni muhimu katika kukabiliana na hisia za aibu. Kujihusisha na shughuli za kimwili, kama vile michezo au mazoezi, na kudumisha afya ya akili kwa kufanya mambo unayopenda na kuzingatia furaha yako, kunaweza kukusaidia kusahau hisia za aibu.

11. Kuzungumza na wataalamu wa afya ya akili: Wakati mwingine, hisia za aibu zinaweza kuwa ngumu kushughulika nazo peke yako. Kuzungumza na mtaalamu wa afya ya akili, kama vile mshauri au mtaalamu wa saikolojia, kunaweza kukusaidia kupata mwongozo na msaada wa kushughulikia hisia hizi kwa njia sahihi.

12. Kujihusisha na shughuli za kujenga na kukufanya ujisikie vizuri: Kujihusisha na shughuli za kujenga na kukufanya ujisikie vizuri, kama vile kujitolea kwenye shirika la kujitolea au kufanya hobby unayopenda, kunaweza kukusaidia kusahau hisia za aibu kwa muda na kujikita katika mambo mazuri.

13. Kuwa na muda wa kujitafakari: Kuwa na wakati wa kujitafakari kunaweza kukusaidia kuzingatia thamani na maadili yako. Fikiria kuhusu maisha yako ya baadaye na jinsi kungojea ndoa kunaweza kukusaidia kufikia malengo yako. Kujitafakari kunaweza pia kukusaidia kuimarisha uhusiano wako na Mungu na kusali kwa ajili ya nguvu na mwongozo.

14. Kujiwekea mipaka na kuwa na malengo: Kujiwekea mipaka na kuwa na malengo ni muhimu katika kushughulikia hisia za aibu. Kuwa na malengo ya ngono ya kusubiri ndoa na kujitengea mipaka binafsi, kama vile kuepuka mazingira yanayoweza kukuletea majaribu, kunaweza kukusaidia kudumisha maadili yako na kujiamini zaidi.

15. Kuwa na ujasiri wa kusema "hapana": Hatimaye, kuwa na ujasiri wa kusema "hapana" ni jambo muhimu katika kukabiliana na hisia za aibu. Jifunze kusema hapana kwa shinikizo la kufanya ngono kabla ya ndoa na kujisikia vizuri kuhusu uamuzi wako. Kumbuka, ujasiri wako una thamani kubwa sana. 🙅‍♀️

Kwa njia hii, tunaweza kuishi kwa furaha na kujiamini bila kuhisi aibu kuhusu ngono. Kumbuka, kungojea ndoa ni uamuzi bora ambao unalinda afya yetu na mustakabali wetu. Je, unafikiriaje juu ya vidokezo hivi? Je, una maoni au vidokezo vingine? Nichekee sehemu ya maoni hapa chini. Tuweze kusaidiana, tukue pamoja na kujenga maisha yaliyojaa furaha na utulivu. Amani na baraka! 🌟✨

Watu huogopa kujaribu vitu au mambo ambayo hawajayazoea
au yale ambayo yapo tofauti. Jinsi unavyozidi kujua ukweli
kuhusu sababu za ualbino ndipo unavyoweza kujenga mtazamo
chanya ikiwemo kuwapenda.
Wapo pia watu wengi katika jamii yetu ambao wana mahusiano
ya kimapenzi na Albino na ambao wapo katika ndoa. Watu
wengine katika jamii wanapoona mifano hiyo inasaidia katika
kuondoa wasiwasi na kuondoa imani potofu.

Ni vigumu kuelewa nini kinamfanya mtu aweze kubaka mwingine.
Ubakaji ni aina nyingine ya ukatili na unyanyasaji wa kijinsia
ambao utaleta madhara mengi kwa muhusika kwa hiyo hakuna
msamaha kwa ubakaji.
Ubakaji mara zote ni kosa la mbakaji. Hakuna maelezo
mazuri ya kuwaelezea watu ambao ni, au wanajihusisha na
ubakaji. Ubakaji unatendeka kwa sababu mbalimbali. Baadhi
ya wabakaji ni wagonjwa wa akili, wanaume wengine wanabaka
kwa sababu wanafikiri wanawake wako pale ili kuwaridhisha
wao katika masuala ya kujamiiana, na kumwadhibu msichana au
wameshawishiwa na wengine.
Hii ni kosa maana hauheshimu haki ya binadamu na thamani ya
muhusika. Dawa za kulevya na pombe yanaweza vinashawishi
tabia ya ubakaji maana vinawafanya watu kushindwa kujizuia
kuhusu tabia zao.

Ni vigumu kutoa jibu kamili kwa nini hisia hii i ii inatokea kwa watu wengine, kwa sababu wataalamu bado wanalifanyia utafiti.

Siku hizi, wataalamu wanafikiri kwamba kuvutiwa kimapenzi na jinsia ya aina moja kunasababishwa na mambo mengi, ambayo ni pamoja na maumbile au kwa kurithi. Vilevile jamii i ii inaweza kuchangia. Hata hivyo, wataalamu wanakazia kwamba suala hili bado halijafanyiwa utafiti wa kutosha na hivyo inawezekana kuna sababu nyingine.

Ujana ni kipindi cha mabadiliko kutoka utotoni kuelekea utu uzima, wakati wa kipindi hiki kijana hupata mabadiliko ya kimwili, kiakili na kimtazamo. Mwili na akili hupevuka. Ni kipindi muhimu cha kuweka msingi wa maisha ya baadaye. Vijana wanakatazwa kujamiiana kwa sababu matatizo mengi yanaweza kutokea kutokana na tendo hilo.

Kwanza kabisa kwa kujihusisha na kitendo cha kujamiiana vijana wanapoteza nguvu na muda ambao wangeweza kutumia kwa shughuli za maendeleo. Kwa mfano, kusoma, kufanya kazi, kushiriki katika shughuli za vikundi katika jamii au kucheza michezo.
Pili, matatizo ya mimba katika umri mdogo ni mengi. Mojawapo ni msichana kufukuzwa shule, au hata jamii kumtenga. Matatizo mengine ni ya kiafya kutokana na mwili wa msichana bado kuwa haujakomaa vyema.
Tatu, vijana wanakuwa bado hawajajiandaa kwa uzazi au kujitegemea. Sababu nyingine ya kuwakataza vijana kujamiiana ni ile ya hatari ya kuambukizana magonjwa ya zinaa ikiwa ni pamoja na Virusi vya UKIMWI. Magonjwa haya ni mabaya sana yanaweza kusababisha maumivu makali, ugumba au hata kifo.
Unapofikiria sababu zote hizo utaona kwamba kujamiiana katika umri mdogo kunaweza kuleta madhara mengi kwa afya yako na malengo yako maishani. Hivyo basi unapokatazwa kujamiiana ni kwa sababu ya matatizo haya. Hata hivyo, kama kwa vyovyote huwezi kuacha kujamiiana, hakikisha kwamba unajikinga wewe na mpenzi wako kwa kutumia kondomu.

Ni vigumu sana kujibu swali hili kwa sababu muda wa madhara hutegemea sababu mbalimbali kama vile aina za dawa za kulevya, njia za utumiaji, hali ya mtu na mazingira anapozitumia dawa hizo za kulevya. Mtu anaweza kuanza kutumia dawa za kulevya mara kwa mara i ili kukidhi kile anachokihitaji. Kwa baadhi ya dawa za kulevya, na baadhi ya watu, matumizi ya mara kwa mara kwa kipindi cha zaidi ya wiki mbili ni kipimo tosha cha kumfanya aishi kwa kutegemea dawa za kulevya.

Unapofikia ujana unaanza kuwa na hisia za upendo na kujisikia kupata mvuto au msisimko ambao sio wa kawaida. Jambo hili ni la kawaida kwa kijana yeyote anayekua. Ni dalili zinazoonyesha kwamba sasa unaingia utu uzima.

Unapopata hisia za namna hiyo jaribu kutafuta shughuli zitakazokusahaulisha, kama vile, michezo, kujisomea, kuwasaidia wazazi kazi za nyumbani au kujihusisha katika shughuli za vikundi katika jamii. Vijana wengine wanasema kwamba wanaoga maji baridi ili kuondoa hamu na msisimko wa kutaka kujamiiana.
Unapojisikia kutaka kujamiiana au uume kudinda haimaanishi lazima ujamiiane. Kujamiiana ni njia mojawapo tu ya kuonyesha mapenzi. Kuna njia nyingine ambazo zinaweza kutumika kama vile kuongea, kushikana, mikono, kukumbatiana, kubusu na kushikanashikana.
Njia nyingine ni kupiga punyeto. Kupiga punyeto ni wakati msichana anajishika au anasuguasugua kinembe mpaka anapofikia mshindo, au wakati mvulana anasugua sugua uume wake mpaka anaposhusha. Watu wengi wanaopiga punyeto hufanya hivyo wakiwa peke yao. Kupiga punyeto hakuna madhara yoyote kiafya wala kiakili na ni aina moja ya kuwa na „mapenzi salama“.

Kwanza kabisa, watu ni kweli wawe wamedhamiria kuacha.
Hii inataka uamuzi wa wazi na nia imara kwa sababu si rahisi
kuacha.
Pili, mtu anatakiwa kufikiria ni katika mazingira gani huwa
anajisikia kuvuta sigara au kunywa pombe. Hii kwa kawaida ni
pamoja na kundi maalumu la marafiki, katika sherehe, baada ya
kazi ngumu, baada au wakati wa kula. Kwa hiyo, kama wanataka
kuacha kuvuta sigara au kunywa pombe, wanatakiwa kubadili
mtindo wa maisha na kuepuka vishawishi.
Hatua ya kwanza katika kuacha kuvuta sigara au kunywa
pombe, inaweza ikawa ni kujiwekea malengo; kwa mfano, kuacha
kuvuta sigara kwa wiki nzima. Jipongeze kuwa umetimiza lengo
lako. Kama umeshindwa anza tena. Ni watu wachache ambao
wameweza kuacha kabisa katika jaribio la kwanza. Watu
wengine wanapata ugumu kuacha kabisa pombe na sigara.

Ugumba wa mwanamke ni hali ya mwanamke kushindwa kupata mimba. Kama kwa wanaume kuna mambo mengi yanayoweza kusababisha ugumba wa wanawake.
Ili mwanamke aweze kupata mimba, vitu vingi lazima vitokee. Lazima yai lipevushwe, lazima yai lii ngie kwenye mrija wa kupitisha yai ambapo mimba hutungwa, tena lazima yai lililorutubishwa lifikie kwenye mfuko wa mimba na mwishoni lazima utando ndani ya mfuko wa uzazi uandaliwe. Endapo yoyote kati ya hali hizi hazitafikiwa kwa sababu fulani, mimba haiwezi kutunga. Sababu za kutopevuka yai mara nyingi ni mfadhaiko wa kiakili na kisaikologia na sababu za kuziba mrija wa kupitisha yai mara nyingi ni magonjwa ya zinaa. Wanawake wengine wamepata ugumba kutokana na kujaribu kutoa mimba, matokeo yake wameziharibu kabisa sehemu za ndani za viungo vya uzazi. Bahati mbaya, hali nyingi katika hizi haziwezi kurekebishwa na wanawake wanabaki wagumba wa kudumu.
Kuna mambo mengine yanayosababisha ugumba wa muda. Mambo hayo ni pamoja na ugonjwa, ulevi, matumizi ya dawa za kulevya, lishe duni, mshituko na majonzi. Vingi vya vyanzo hivi vinaweza kutibwa, kwa mfano, kutumia madawa ya kulevya. Mara vikitibiwa, mwanamke ataweza kupata mimba.

Magonjwa ya zinaa husababishwa na vijidudu vya magonjwa na huambukizwa kwa kukutana kimwili na mtu mwenye vijidudu hivyo.
Katika Tanzania magonjwa haya yameenea sana haswa kwa vijana.. Hivyo kama una wasiwasi wewe au mpenzi uliyekutana naye kimwili kuwa na ugonjwa kama huo, muhimu mwende kupimwa. Magonjwa hayo yasipotibiwa kikamilifu yanaweza kuleta madhara makubwa. Magonjwa ya zinaa mara nyingi yanasababisha ugumba.

Mara nyingi utunguaji mimba nje ya mfuko wa uzazi hutokea kwa sababu ya maradhi kwenye via vya uzazi. Maradhi hayo huharibu mirija ya kupitisha mayai. Uharibifu huo hufanya yai lisiweze kufika kwenye mfuko wa mimba na mara nyingi unasababishwa na magonjwa ya zinaa. Kama mwanamke alikuwa na magonjwa ya zinaa uwezekano wa kutunga mimba kwenye mrija wa kupitia mayai unaongezeka.
Ikiwa unafikiri una mimba au iwapo una maumivu chini ya tumbo, unashauriwa uende kliniki kwa ajili ya uchunguzi.
Yai lililorutubishwa linapokaa kwenye mrija wa kupitisha mayai tunasema mimba i imetungwa nje ya mji wa mimba”ectopic pregnancy”. Kwa maana hiyo basi,, ukuta mwembamba wa mrija utashindwa kutanuka kikamilifu i ili kubeba mimba i inayokua. Mrija hupasuka na damu kutoka. Ikitokea hali hii , lazima mwanamke aende hospitali kwa ajili ya kupasuliwa na pengine kuongezwa damu.

Endapo rafiki au jamaa anaomba msaada wa kuacha kutumia dawa za kulevya unaweza kumsaidia kwa kumpatia nasaha. Jitahidi kumpatia taarifa zote muhimu kuhusu dawa za kulevya. Muhimu zaidi mweleze athari za matumizi ya dawa hizo. Hata wazazi unaweza kuwapatia ushauri endapo watatambua umuhimu wako wa kujali.
Wakati mwingine waathirika wa dawa za kulevya hawako tayari kusikiliza ushauri na msaada wako. Inaweza kutokea muathirika akawa na hasira na hata kuvunja urafiki wenu na hata kufa. Usijilaumu!!! Kwa sababu ulijitahidi kumsaidia kadri ya uwezo wako. Wakati mwingine ni vyema kuvunja urafiki kwa usalama wako na kwa faida ya rafiki yako. Rafiki huyo anaweza kugundua kuwa utumiaji wa dawa za kulevya unamletea mwisho mbaya na hatimaye kuchukua uamuzi wa kueleza matatizo yake.
Kama itatokea rafiki au ndugu yako ambaye ni teja ameathirika sana kiafya usijaribu kumsaidia peke yako. Inaweza kuwa muhimu kumtafutia msaada wa kitaalamu kutoka kwa mtaalamu.