Hapa Tanzania matumizi, umilikaji, usafirishaji na kuhusika katika dawa za kulevya kama vile bangi, hiroini, kokaini na mirungi yamepigwa marufuku. Hii ni pamoja na dawa ambazo zimethibitishwa na daktari kuwa zisitumike kwa matibabu. Kwa Tanzania “gongo”pia ni haramu.
Polisi akimkamata mtu anayekwenda kinyume na sheria, humpeleka mtu huyo mbele ya vyombo vya sheria na atahukumiwa ikithibitika kuwa ana hatia. Sheria i inatoa adhabu kali kwa makosa yanayohusiana na dawa za kulevya. Faini ya shilingi milioni 10 za Kitanzania au kifungo cha maisha au vyote kwa pamoja.

Wakati mwingine kuwa na muonekano tofauti na watu wengine
huvuta udadisi. Na hasa tukikumbuka kwamba uvumi uliopo
unasema kuwa Albino wako tofauti katika kujamiiana jambo
ambalo linaimarisha udadisi huu. Kwa maana hiyo basi, chukua
muda wa kutafakari. Kama vile tunavyofanya katika urafiki
mwingine ni lazima uchukue muda, ujaribu kujenga mazingira
ya kusikilizana na kuelewana. Mnaweza kufanya shughuli nyingi
pamoja na baada ya muda utaweza kugundua kama urafiki wenu
ni wa kweli kwa maana anakupenda wewe kama ulivyo na siyo
kwa kitu kingine. Baada ya hapo ndipo unaweza kuingia katika
uhusiano wa karibu bila kuogopa kuachwa.

Na anaweza kumwambukiza mtoto aliye tumboni au wakati wa kumnyonyesha?
Ndiyo, mama mwenye virusi vya UKIMWI na UKIMWI anaweza kubeba mimba kama mwanamke mwingine yeyote. Ila ni muhimu kukumbuka kwamba kuna uwezekano wa mtoto kuambukizwa na Virusi vya UKIMWI.

Lakini siyo watoto wote waliozaliwa na mama mwenye maambukizi watabeba virusi. Kuwa moto ataambukizwa au hataambukizwa i itategemea na i idadi ya virusi ambavyo viko kwenye damu ya mama na sababu nyingine. Tafiti zimeonyesha kwamba watoto wawili kati ya watoto watatu waliozaliwa na akina mama wenye maambukizi ya Virusi huambukizwa na hivyo virusi.
Pamoja na hayo, mama mwenye virusi vya UKIMWI anaweza kumwambukiza mtoto wake wakati wa kumnyoshesha kwa sababu ya kuwepo virusi kwenye maziwa ya mama. Akina mama walio na maambukizi ya UKIMWI na UKIMWI wanashauriwa kuacha kuzaa na kutumia njia za uzazi wa mpango

Je, ni sahihi kufanya mapenzi na mpenzi wangu wa shule? 🤔

Habari vyote vijana! Leo tutaangazia suala muhimu sana katika maisha yetu ya mapenzi. Kupenda na kuhisi hisia za kimahaba ni sehemu ya maumbile yetu kama binadamu, lakini ni muhimu tuzingatie maadili yetu ya Kiafrika. Kama mzazi na mpenda maendeleo yenu, ningependa kuwashauri kuhusu umuhimu wa kusubiri hadi ndoa kabla ya kufanya mapenzi. Hapa kuna mambo 15 ya kuzingatia: 😊

1. Kujilinda 😷: Kujilinda ni suala la msingi kabisa katika mahusiano ya kimapenzi. Hakikisha unatumia kinga ya kondomu ili kujikinga na magonjwa ya zinaa na mimba isiyotarajiwa.

2. Kuelewana kikamilifu 💑: Ni muhimu kujuana vizuri na mpenzi wako kabla ya kufikiria kuhusu kuanza kufanya mapenzi. Kuwa na mawasiliano ya wazi na kuelewana kikamilifu kunaweza kujenga msingi imara katika mahusiano yenu.

3. Kujiheshimu na kuheshimiana 🤝: Heshima ni moja ya nguzo muhimu katika uhusiano. Heshimiana na mpenzi wako na usijisahau katika mchakato mzima wa kufanya mapenzi.

4. Kufikiria madhara ya kisaikolojia 💔: Kufanya mapenzi kwenye umri mdogo kunaweza kuathiri maendeleo ya kisaikolojia. Ni muhimu kuhakikisha una umri unaofaa kabla ya kuingia kwenye uhusiano wa kimapenzi.

5. Kujifunza kujidhibiti 🧘‍♂️: Kujifunza kujidhibiti hisia za kimahaba ni muhimu sana. Usiruhusu hisia zikushinde na kukupeleka kwenye hatari ya kufanya maamuzi mabaya.

6. Kuzingatia masomo 📚: Shule ni sehemu muhimu sana ya maisha yako ya sasa na ya baadaye. Hakikisha unazingatia masomo yako na kuweka mapenzi kando kwa muda.

7. Kujenga urafiki wa kweli 🤝: Kabla ya kufanya mapenzi na mpenzi wako wa shule, ni muhimu kuwa na urafiki wa kweli. Kujenga msingi imara wa urafiki kunaweza kusaidia kuimarisha mahusiano yenu.

8. Kuheshimu ndoto na malengo ya mwenzi wako 🌟: Kila mtu ana ndoto na malengo yake maishani. Hakikisha unaheshimu ndoto na malengo ya mpenzi wako na kuwa mwongozo katika kufikia malengo hayo.

9. Kutambua thamani yako binafsi 💪: Kujiamini na kuthamini thamani yako binafsi ni muhimu. Usiruhusu mtu yeyote kukupeleka kwenye hali ya kufanya mapenzi bila ridhaa yako.

10. Kuepuka shinikizo la rika 🙅‍♀️: Kuwa na ujasiri wa kusema hapo unapohisi hauko tayari kufanya mapenzi. Epuka shinikizo la rika na simama imara katika maamuzi yako.

11. Kutumia muda vizuri pamoja 🔆: Kufurahia muda pamoja na mpenzi wako bila kufikiria sana kuhusu kufanya mapenzi kunaweza kuimarisha uhusiano wenu.

12. Kuzingatia maadili ya jamii yetu 🌍: Maadili ya Kiafrika yanatutaka tuheshimu ndoa na kusubiri hadi ndoa kabla ya kufanya mapenzi. Kuzingatia maadili haya kunaweza kusaidia kuimarisha jamii yetu.

13. Kushirikiana katika shughuli za maendeleo 🌱: Badala ya kufikiria kufanya mapenzi tu, fikiria pia kujihusisha katika shughuli za maendeleo kama vile kujitolea, kusoma vitabu au kufanya mazoezi pamoja.

14. Kuwa na maelewano na wazazi 🙏: Mazungumzo na maelewano na wazazi ni muhimu sana. Wasiliana nao kuhusu hisia zako na waweze kukushauri vizuri kuhusu mapenzi na maisha kwa ujumla.

15. Kujali afya yako ya akili na mwili 🌟: Afya ya akili na mwili ni muhimu sana katika maisha yetu. Hakikisha unalinda afya yako kwa kufanya maamuzi sahihi na kujali ustawi wako.

Ni matumaini yangu kuwa ushauri huu utakuwa na mchango mkubwa katika maamuzi ya mahusiano yako ya kimapenzi na mpenzi wako wa shule. Jifunze kujiheshimu, kujilinda na kusubiri hadi ndoa. Kumbuka, mapenzi ya kweli huja na wakati wake, na kusubiri kunaweza kuleta furaha ya kudumu. 😊

Je, una maoni gani kuhusu suala hili? Je, ungependa kushiriki mawazo yako? Nipo hapa kusikiliza na kujadiliana nawe. Tuendelee kujenga jamii bora kwa kuzingatia maadili yetu ya Kiafrika. Asante kwa kusoma na tuwe mfano kwa vijana wengine! 💪

Hapana, Virusi vya UKIMWI na UKIMWI hauambukizwi kwa kuvaliana nguo na mgonjwa, kwa sababu vijidudu vya UKIMWI vinakufa baada ya muda mfupi vikiwa hewani. Hata hivyo, kufuatana na kanuni za usafi, ni vizuri zaidi kuvaa nguo zilizofuliwa na kupigwa pasi.

Jinsi ya Kuepuka Kupotoshwa kuhusu Ngono na Mitandao ya Kijamii 📱🔞🔒

Karibu vijana wapendwa! Leo tunapenda kuongelea suala muhimu sana kuhusu jinsi ya kuepuka kushawishiwa na mambo ya ngono yanayotokana na matumizi mabaya ya mitandao ya kijamii. Tunaishi katika zama ambazo teknolojia imepiga hatua kubwa na kupenya maisha yetu ya kila siku. Mitandao ya kijamii imekuwa sehemu muhimu ya mawasiliano na ni vigumu kuitenga na maisha yetu ya kila siku. Hata hivyo, tunapaswa kuwa makini na jinsi tunavyotumia mitandao hii ili tusije kupotoshwa na kuathiriwa vibaya. Hapa kuna vidokezo 15 vinavyoweza kukusaidia kuepuka kupotoshwa kuhusu ngono na mitandao ya kijamii.

1️⃣ Tambua mipaka yako ya kibinafsi na heshima yako. Kuwa na ufahamu wa thamani yako na usikubali kushawishiwa na watu wasiotaka kuheshimu maadili yako.

2️⃣ Chagua kwa makini marafiki wako katika mitandao ya kijamii. Jiepushe na watu wenye nia mbaya na wasiotaka kitu kizuri kwako.

3️⃣ Usiwe na haraka kutoa taarifa zako za kibinafsi kwa watu usiowajua vizuri mtandaoni. Hii inaweza kusababisha matatizo ya usalama na unyanyasaji.

4️⃣ Kumbuka kuwa picha au ujumbe unaochapisha mtandaoni unaweza kubaki kwa muda mrefu na kukuletea matatizo ya baadaye. Jiulize kabla ya kuweka ujumbe au picha, je, nitaendelea kuwa na heshima na kujivunia ninapokuwa mtu mzima?

5️⃣ Usiamini kila kitu unachosoma au kuona mtandaoni. Kuna watu wengi wasiotumia mitandao ya kijamii vizuri na wanaweza kukupotosha kwa urahisi.

6️⃣ Epuka kujiingiza katika majadiliano yanayohusu ngono kwenye mitandao ya kijamii. Ni rahisi kutokea mzozo na hata kupotoshwa na maoni ya wengine.

7️⃣ Kumbuka kuwa kila kitu kinachopendwa na wengi mtandaoni hakiwezi kuwa sahihi au cha maana. Tafakari kwa kina kabla ya kufuata mkumbo na kufuata vitu ambavyo havikupatii furaha ya kweli.

8️⃣ Jiwekee mipaka wazi na thabiti kuhusu jinsi unavyotumia mitandao ya kijamii. Kwa mfano, unaweza kuamua kutotangaza uhusiano wako binafsi mtandaoni ili kujilinda na madhara yasiyotarajiwa.

9️⃣ Ni muhimu kuwa na mazungumzo ya wazi na wazazi au walezi wako kuhusu matumizi yako ya mitandao ya kijamii. Pata ushauri na mwongozo kutoka kwa watu wanaokujali.

🔟 Jiunge na vikundi au jamii mtandaoni ambayo inashirikiana na kukuza maadili na kanuni za maisha yenye maana. Kujifunza kutoka kwa watu wengine wanaofanana na wewe ni njia nzuri ya kujenga utambuzi na kujua jinsi ya kuepuka kupotoshwa.

1️⃣1️⃣ Unapopata ujumbe au mualiko wa ngono mtandaoni, ondoa mara moja na usijibu. Kuzingatia na kuacha mawasiliano na watu wasiofaa ni hatua muhimu ya kujilinda.

1️⃣2️⃣ Fikiria kwa uzito jinsi matumizi mabaya ya mitandao ya kijamii yanaweza kuathiri sifa yako ya kibinafsi na uhusiano wako na wengine. Kumbuka, watu wanakujua kwa jinsi unavyoonyesha maisha yako mtandaoni.

1️⃣3️⃣ Kujenga uhusiano wa kweli na watu nje ya mitandao ya kijamii ni muhimu sana. Fanya jitihada za kujenga mazungumzo na mahusiano ya karibu na watu katika jamii yako.

1️⃣4️⃣ Kumbuka kwamba uamuzi wa kujihusisha na ngono ni uamuzi mzito na una athari kubwa maishani. Usiruhusu shinikizo la mitandao ya kijamii au jamii kukuharibia maisha yako.

1️⃣5️⃣ Hatimaye, tunapenda kukuhimiza kuweka kwanza maadili na kujikumbusha kuwa ngono ni kitu muhimu na cha maana ambacho kinapaswa kufanyika ndani ya ndoa tu. Kuwa na subira, kuenenda kwa nidhamu, na kujiheshimu utakuletea furaha na utimilifu wa kweli.

Sasa tungependa kusikia mawazo yako! Je, una vidokezo vingine vya jinsi ya kuepuka kupotoshwa kuhusu ngono na mitandao ya kijamii? Je, umewahi kupata changamoto kwenye mitandao ya kijamii na umefanya nini kukabiliana nazo? Tuandikie maoni yako na uzoefu wako katika sehemu ya maoni hapa chini. Tukumbuke kuwa lengo letu ni kuwa na jamii yenye maadili mema na kuepuka kuathiriwa vibaya na mitandao ya kijamii. Tushirikiane katika safari hii ya kuwa na maisha yenye furaha na ya maana! 💪🌟

Iwapo mtu amelazimishwa
kuingia katika hali ya ndoa
(kuoa/kuolewa) na msichana/
mvulana ambaye hampendi,
hatua ya kwanza ni kukataa
ndoa hiyo na kuonyesha wazi
wazi. Jadiliana suala hili na
wazazi wako. Waeleze kwa
heshima kwa nini hukubaliani
na ndoa hiyo.

Kwa kawaida wazazi wanape-nda mambo mema kwa watoto wao.
Kwa hiyo kuwepo na uhusiano mzuri kati ya wazazi na watoto
kunaweza kukapangilia mambo yakaenda vizuri.
Iwapo jaribio la kuzungumza na wazazi wako halikufaulu,
unaweza ukazungumza na mtu mwingine unayemwamini ambaye
atakubali kuzungumza na wazazi wako. Kumbuka kwamba iwapo
bado unalazimishwa kufunga ndoa, unaweza kutoa taarifa polisi
kwa kuwa sheria ya Tanzania hairuhusu kulazimisha ndoa.

Hapana, mbu na wadudu wengine hawawezi i kukuambukiza virusi vya UKIMWI kutokana na mfumo wa mii li yao. Virusi vya UKIMWI haviwezi kuishi kwenye mii li yao, kwa sababu siyo mazingira vinavyoyapenda. Virusi vya UKIMWI vinajilisha na kuzaliana katika chembechembe nyeupe za damu, lakini chembechembe za aina hii hazipo katika mwili wa mbu. Kwa hiyo, virusi vya UKIMWI vinakufa mara baada ya mbu kufyonza damu na aking‘ata mtu mwingine baadaye hakuna hatari ya kuambukizwa.
Thibitisho jingine la ukweli huu ni kwamba sisi sote tungekuwa tumebeba virusi vya UKIMWI kama mbu angelikuwa anaambukiza kwa sababu sisi sote tunaishi katika mazingira yenye mbu na karibu na watu wengine.

Pombe huingia kwenye damu na kuzunguka mwili mzima pamoja
na kwenye ubongo wako. Ina madhara kwa viungo vya mwili
wako na ubongo wako na hivyo huathiri tabia na hisia zako.

Unywaji wa pombe kupita kiasi unaweza kuathiri viungo vingi
kwa mfano, ini ambalo ndilo huathirika zaidi. Ini hilo linafanya
kazi ya kufyonza kilevi katika mwili wako. Kama ukinywa zaidi
utaathiri ini kiasi kwamba halitaweza kufanya kazi kikamilifu au
litashindwa kabisa hatimaye utakufa. Kilevi kingi husababisha
kansa ya ini na tumbo.

Hatari kubwa siku hizi ni kupata na kusambaza virusi vya
UKIMWI. Mlevi mara nyingi huwa mzembe na husahau kinga
muhimu kama vile kutumia kondomu wakati wa kufanya mapenzi.
Anaweza pia kufanya mapenzi na watu ambao hafahamu afya
zao, kama ni wagonjwa au la. Zaidi ya hayo mlevi mara nyingi
huwa dhaifu, hivyo ni rahisi kushambuliwa na magonjwa
mbalimbali pamoja na VVU.

Pombe inaathiri pia uwezo wa kufanya tendo la ndoa. Huwa ni
vigumu kwa uume kusimama. Pia huathiri ubongo hasa sehemu
zile zinazomiliki ufahamu na mihemko.

Kwanza unaweza kujisikia mchangamfu na huru, lakini mara
tu unaanza kujisikia taabu na kushindwa kutembea vizuri.
Utakuwa na matatizo ya kutoona vizuri na matatizo ya kutoa
uamuzi sahihi. Watu huanza kuwa na vijitabia vya ajabu na
vipya baada ya kulewa. Kugombana na watu wengine na kufanya
mambo yasiyokubalika kama vile kujikojolea mbele za watu.
Kama utaendelea kunywa kuna uwezekano mkubwa wa kupata
madhara. Kila dhara huharibu mamilioni ya seli za ubongo wa
binadamu.

Kwanza hutakuwa na kumbukumbu ya nini kimetokea, lakini
unaweza pia kupoteza kabisa kumbukumbu zako. Kama ukinywa
pombe kupita kiasi kwa muda mrefu unaweza kupungukiwa
akili na mwisho kuharibu kabisa akili. Pombe pia ni dawa ya
kulevya kwani huweza kukutawala. Watu waliotawaliwa na
pombe, hutumia pesa nyingi na muda mwingi kwenye pombe,
hali ambayo inaweza kuwa ni mzigo mzito kwa familia na jamii,
na pindi mtu anapotawaliwa, ni vigumu kunywa kidogo au kuacha
kabisa. Kama mtu atajaribu kuacha, hupata matatizo kama
kutetemeka, mapigo ya moyo kuongezeka, kutokwa na jasho
jingi, na kukosa usingizi wakati wa usiku. Hali hiyo husababisha
maumivu na ni hatari kwa watu ambao wametawaliwa na pombe.

Kama kati ya mwanamke na mwanaume hakuna mwenye magonjwa ya zinaa, hakuna madhara yoyote kwa mwanamke mwenye mimba kujamii ana na mwenzi wake. Mfuko wa mimba hufunga kabisa na kifuko kinamzunguka mtoto vizuri, na hivyo hakuna uwezekano wowote wa mbegu za kiume kupenya na kumfikia mtoto.
Inashauriwa lakini wakati wa kujamii ana na mwanamke mjamzito tumbo lisigandamizwe sana. Wanawake wengine hawana hamu kubwa ya kujamii ana hasa mwishoni mwa ujauzito, na mwanaume anashauriwa kuheshimu hisia hizi za mwanamke.
Kama mwanaume atakuwa ameambukizwa magonjwa ya zinaa wakati wa kujamii ana, hii i ii inaweza kuwa hatari sana kwa mwanamke na pia kwa mtoto tumboni. Wakijamii ana mume na mke wakati wa ujauzito, lazima wawe na uhakika kwamba hamna mwenye magonjwa ya zinaa au watumie kondomu kwa ajili ya kinga. Iwapo watakuwa na wasiwasi wowote, wamwone daktari kwa uchunguzi.

Uvutaji wa aina zote una madhara. Kama utavuta sigara na
kuvuta moshi kwa kutumia mdomo hadi kwenye mapafu yako
utapata madhara moja kwa moja kwenye viungo vyako.
Kama nitasimama karibu na mvutaji na kuvuta moshi, kuna
madhara ambayo siyo ya moja kwa moja. Kwa upande mwingine
kama jirani wa mvutaji unaweza kuvuta sumu nyingi itokanayo
na tumbaku kwa sababu hakuna kitu cha kuichuja. Sigara za
viwandani zina kishungi ambacho huchuja tindikali mbalimbali
zenye sumu, kama vile kaboni na asidi ya magamba ya miti,
ambazo zina madhara kwa mapafu.

Katika baadhi za jamii viungo vya uzazi vya nje vya msichana,
yaani kisimi au sehemu ya ndani na nje ya mashavu ya uke
yanakatwa na kuondolewa kabisa. Huu ndiyo ukeketaji au
kutahiriwa kwa mwanamke.
Wakati mwingine uekeketaji hufanyika katika umri wa miezi ya
mwanzo ya maisha ya mtoto wa kike. Mara kwa mara kutahiriwa
kwa wanawake hufanyika wakati msichana anapofikia utu uzima
au kuadhimisha na kuvuka kutoka utoto kuingia utu uzima.
Mara nyingine ukeketaji ni sehemu ya unyago na kuadhimia kwa
msichana kujifunza jinsi ya kuwa mtu mzima.
Kuna aina mbalimbali za ukeketaji:
1 Sehemu ya ngozi inayofunika kisimi huwa inaondolewa.
Mara nyingine kisimi au eneo lake hukatwa pia. Watu
wengi huita aina hii sunna.
2 Kisimi pamoja na sehemu za mashavu ya ndani
hutolewa.
3 Sehemu yote au baadhi ya viungo vya nje hutolewa na
uke hufungwa kwa kushona. Hii huacha sehemu ndogo
ya tundu ambapo mkojo na damu ya mwezi (hedhi)
hupita. Aina hii huitwa mfyato (Infibulation).
4 Aina yeyote ya kuchezea kwa lengo la kuharibu
sehemu yoyote ya viungo vya nje kama vile kutia vitu
vyenye madhara kwenye uke, kurefusha mashavu au
kisimi kwa kuvivuta au kutoboatoboa.