Kama kijana akinusa au kuvuta petroli kupitia puani au mdomoni, petroli hiyo huingia kwenye mapafu na sehemu zote mwilini.
Madhara ya unusaji au uvutaji petroli ni sawa kabisa na pombe. Baada ya kunusa/kuvuta petroli mtuamiaji hujisikia kizunguzungu na kulewa. Wengine huhisi kama kwamba wanaota na kujisikia furaha. Lakini wengine hujisikia kuumwa na kusinzia.
Unusaji/uvutaji wa petroli ni hatari sana na hata huweza kusababisha vifo kwani petroli humfanya mtu apoteze fahamu, huharibu mapafu na wengine hufa kwenye ajali. Hii hutokana na kushindwa kutoa uamuzi ufaao wanapokabiliwa na hali zinazoweza kusababisha ajali, hasa barabarani.
Matumizi ya muda mrefu ya petroli huweza kumsababishia madhara mtumiaji kama kutokwa na damu puani, kupoteza hamu ya kula, kuwa dhaifu, kupata matatizo ya mtindio wa ubongo, kupatwa na magonjwa ya figo, moyo, mapafu na kuharibika maini.

Jinsi ya Kukabiliana na Ushinikizaji wa Kufanya Ngono kabla ya Wakati

Karibu vijana wapendwa! Leo, tunajadili suala muhimu sana ambalo linaweza kuwa changamoto kubwa katika maisha yetu ya ujana. Ushinikizaji wa kufanya ngono kabla ya wakati ni kitu kinachoweza kuzusha hisia tofauti ndani yetu. Lakini usijali, nipo hapa kukupa vidokezo vyenye nguvu kukabiliana na shinikizo hili na kudumisha utakatifu hadi ndoa. 🙌😊

1. Elewa thamani yako 😇: Weka akilini kwamba wewe ni mtu muhimu sana na una haki ya kuamua ni lini na na nani utakayeshiriki maisha yako ya kimwili. Jiwekee msingi mzuri na kumbuka dhamira yako ya kusubiri hadi ndoa. Pia, kuwa na ufahamu wa thamani yako kutakusaidia kuepuka kushawishiwa na watu wasio na nia njema. 🌟

2. Tafuta msaada wa marafiki wa kweli 🤝: Marafiki wa kweli ni hazina adimu katika maisha yetu. Watakuunga mkono katika uamuzi wako wa kusubiri hadi ndoa na kusimama nawe dhidi ya ushawishi wa kufanya ngono mapema. Pia, hakikisha una marafiki ambao wanashiriki maadili yako na wanakuunga mkono katika kufuata njia sahihi. 🙏💪

3. Jifunze kusema hapana 👌: Ikiwa unaona shinikizo la kufanya ngono kabla ya wakati, jifunze kuwa na ujasiri na kusema hapana. Kuweka mipaka yako wazi na kusimama imara kutakuwezesha kuwa na nguvu ya kudhibiti maamuzi yako na kuepuka kujuta baadaye. Kumbuka, ni wewe ndiye unayeamua juu ya mwili wako. 💪🚫

4. Tambua athari zinazoweza kutokea 🚦: Fikiria juu ya athari za kufanya ngono kabla ya wakati. Kwa mfano, hatari ya kupata mimba katika umri mdogo, hatari ya maambukizi ya magonjwa ya zinaa na hatari ya kuharibu uhusiano wako wa baadaye. Kukumbuka athari hizi kunaweza kukupa motisha ya kuendelea kusubiri hadi ndoa. 🤔🚧

5. Jenga uhusiano mzuri na wazazi wako 👪: Wazazi wako wana hekima na uzoefu ambao unaweza kujifunza kutoka kwao. Kujenga uhusiano mzuri na wazazi wako kutakusaidia kupata ushauri wao na kuelewa umuhimu wa kusubiri hadi ndoa. Pia, wazazi wako watakusaidia kukabiliana na shinikizo la kufanya ngono kabla ya wakati. 📚👨‍👩‍👧‍👦

6. Jiwekee malengo ya baadaye 🎯: Kujiwekea malengo ya baadaye kunaweza kukusaidia kusimama imara na kukabiliana na shinikizo la kufanya ngono kabla ya wakati. Kwa mfano, jiulize unataka kufikia nini katika kazi yako, ndoto zako za kifamilia, na jinsi unavyotaka kuheshimiwa na mwenzi wako wa baadaye. Malengo haya yatakusaidia kudumisha utakatifu wako. 💼💑😊

7. Jifunze kudhibiti hisia zako 💭: Hisia za kimwili zinaweza kuwa ngumu kudhibiti, lakini ni muhimu kujifunza jinsi ya kuzidhibiti. Kwa mfano, unaweza kumweleza mwenzi wako jinsi unavyojisikia na pamoja mje na njia za kujengea urafiki badala ya kuangukia katika ngono. Kumbuka, upendo wa kweli ni zaidi ya mwili tu. 🤗❤️

8. Tafuta burudani zenye afya 🎶: Kufanya shughuli zenye afya na burudani zenye kujenga kunaweza kukusaidia kukabiliana na shinikizo la kufanya ngono kabla ya wakati. Kwa mfano, kujumuika na marafiki, kujifunza kucheza muziki, kusoma vitabu au kushiriki katika shughuli za kimwili kama michezo. Burudani hizi zitakusaidia kujenga utu wako na kuondoa msongo wa mawazo. 🎶😄🏀

9. Jifunze kujithamini na kujikubali 😊: Kujielewa na kujikubali ni sehemu muhimu ya kukabiliana na shinikizo la kufanya ngono kabla ya wakati. Kumbuka, wewe ni wa pekee na unastahili kuheshimiwa kama vile unavyoheshimu wengine. Kujithamini kunakusaidia kuwa na uhakika wa thamani yako na kuwa na uwezo wa kufanya maamuzi sahihi. 🌟😇

10. Jifunze kutoka kwa watu wengine 💡: Kuna watu wengi ambao wamechagua kusubiri hadi ndoa na kuishi maisha ya utakatifu. Jiunge na vikundi vya vijana au makanisa yanayounga mkono maisha ya kusubiri ndoa. Kusikia hadithi zao na kushiriki uzoefu wako kunaweza kukupa nguvu na msukumo wa kudumu katika uamuzi wako. 🙌👥

Kwa umakini na uamuzi, unaweza kukabiliana na ushinikizaji wa kufanya ngono kabla ya wakati. Kumbuka, maisha yako ni muhimu sana na unayo nguvu ya kuishi maisha ya utakatifu. Kuwa na subira na uzingatie maadili ya Kiafrika yanayokubalika. Epuka shinikizo na jiwekee malengo. Je, unafikiri utadumisha utakatifu hadi ndoa? Unapata changamoto gani katika kukabiliana na ushinikizaji huo? Share mawazo yako na tushirikiane katika safari hii nzuri ya kusubiri hadi ndoa! 💪😊🌟

Virusi vya UKIMWI kwa kiasi kikubwa vinaenea kwa njia ya kujamii ana. Kama mtu ana wapenzi wengi wa kufanya ngono, uwezekano wa kupata maambukizi unaongezeka,. Hi ni kwa sababau kila mpenzi anaweza kuwa chanzo cha maambukizi endapo watashiriki ngono za aina yeyote (ukeni au sehemu ya haja kubwa) bila kutumia kondomu.
Pia kuchelewa kutibu magonjwa mengine ya zinaa, i inachangia kuenea kwa virusi vya UKIMWI na UKIMWI. Kwa mfano, kama mtu anaugua ugonjwa wa zinaa, vijidudu vya UKIMWI vinaweza kuingia mwilini kwa urahisi zaidi kwa sababu ya vidonda sehemu zake za siri.
Mwisho, matumizi ya dawa za kulevya pamoja na ulevi wa pombe wa kupindukia yanaweza kuchangia kufanya maamuzi yasiyo sahihi katika matendo ya ngono.

Kujikinga na Maambukizi ya UKIMWI: Njia za Kuepuka Hatari

1. Jambo zuri ni kuwa na elimu ya kutosha kuhusu UKIMWI – Unafahamu ni nini UKIMWI? 🤔 Ni nini dalili zake? 🤒 Ni nini njia zake za maambukizi? 👥 Elimu ni ufunguo wa kujikinga na hatari hii!

2. Njia bora ya kuzuia maambukizi ya UKIMWI ni kuepuka ngono kabla ya ndoa – Ndoa ni sehemu ya maisha ya baadaye na inapaswa kuzingatiwa kwa uzito. 🎉 Badala ya kuingia kwenye uhusiano wa kimapenzi, jiulize, je, ni bora kungojea hadi ndoa? 💍

3. Kuwa na uhusiano mmoja wa kimapenzi – Kujihusisha na washirika wengi wa kimapenzi huongeza hatari ya maambukizi ya UKIMWI. Jitahidi kuwa na uhusiano wa kudumu, waaminifu na mwaminio. 🔒

4. Tumia kondomu vizuri – Kondomu ni sehemu muhimu ya kukinga maambukizi ya UKIMWI na magonjwa mengine ya ngono. Fanya mazoezi ya jinsi ya kuvaa na kutumia kondomu ipasavyo. 👫🚧

5. Epuka matumizi ya dawa za kulevya – Dawa za kulevya zinaweza kupunguza akili na kufanya maamuzi mabaya, ikiwa ni pamoja na kujihusisha katika ngono zembe bila kinga. Kumbuka, afya ni utajiri! 💪💊

6. Epuka kushiriki ngono kwa pesa – Kujiuza kwa ajili ya ngono inaweza kupelekea hatari kubwa ya maambukizi ya UKIMWI. Thamini mwili wako na uheshimu maisha yako, ngono siyo biashara! 💰❌

7. Jitahidi kufanyiwa vipimo vya UKIMWI – Vipimo vya UKIMWI ni njia nzuri ya kujua hali yako ya afya na kujikinga dhidi ya maambukizi zaidi. Pima mara kwa mara na ushauriane na wataalamu wa afya. 🩺✅

8. Tafuta msaada na ushauri – Ikiwa una wasiwasi au unaishi katika mazingira hatari, tafuta msaada kutoka kwa watu wenye ujuzi na wataalamu wa afya. Watakuongoza na kukupa mbinu za kukabiliana na hatari. 🤝🧑‍⚕️

9. Jiepushe na vitendo visivyoruhusiwa kijamii – Kutenda vitendo vya ngono visivyoruhusiwa kijamii, kama vile ubakaji na ngono ya kulazimishwa, inaongeza hatari ya maambukizi ya UKIMWI. Heshimu wengine na heshimu mwili wako! 🚫🙅‍♀️

10. Elewa kuwa matendo yako yanaweza kuathiri watu wengine – Kumbuka kwamba maamuzi yako kuhusu ngono yanaweza kuathiri maisha ya wengine. Kuwa mwangalifu na kuwajibika kwa vitendo vyako. 🤲

11. Jenga uwezo wa kusema hapana – Kujifunza kusema hapana wakati unakabiliwa na shinikizo la kushiriki ngono isiyo salama ni muhimu. Kuwa na ujasiri na thabiti katika maamuzi yako ya kibinafsi. 🙅‍♂️❌

12. Fahamu vichocheo vya hatari – Jua ni mambo gani yanayoweza kukufanya uwe katika hatari ya kushiriki ngono isiyo salama. Epuka mazingira na watu ambao wanaweza kukushawishi kufanya maamuzi mabaya. 🚷

13. Jifunze kujithamini – Kuwa na uhakika wa thamani yako na kujiamini. Unapoamini thamani yako, utakuwa na nguvu ya kusema hapana kwa vitu visivyo salama na hatari ya maambukizi ya UKIMWI itapungua. 💪💖

14. Shughulika na masuala ya kijamii yanayosababisha hatari – Kuchangia katika kazi za jamii, kama vile elimu juu ya UKIMWI, inaweza kupunguza hatari ya maambukizi kwa wengine na kuwajengea ufahamu. 🌍📢

15. Kumbuka, kujikinga na maambukizi ya UKIMWI ni jukumu lako mwenyewe! Kujitunza na kufuata njia za kuepuka hatari ni njia bora ya kujilinda na kulinda wengine. Sote tunaweza kufanya tofauti! 💪🌟

Kwa hiyo, je, una maoni gani juu ya njia hizi za kuepuka hatari za maambukizi ya UKIMWI? Je, kuna njia nyingine unazozifahamu? Tuambie, tunapenda kusikia kutoka kwako! 🗣️💭 Na kumbuka, kujikinga na maambukizi ya UKIMWI ni baraka kubwa na wajibu wetu wote. Tuzidi kuwa na elimu na tuwe mfano kwa vijana wengine kwa kudumisha maadili yetu ya Kiafrika. Tuwe salama! 💚🤗

Ndiyo! Dawa yoyote i itakayotumiwa pasipo mahitaji sahihi au kwa kipimo zaidi ya kinachopendekezwa i inaweza kuwa hatari na pengine husababisa kifo. Mara zote sikiliza kwa makini maelekezo yatolewayo na madaktari au wauzaji wa dawa. Usichanganye dawa na pombe au dawa nyingine kwani kwa hakika kufanya hivyo ni hatari.

Ndiyo. Kuna mashirika yasiyo ya kiserikali (AZISE)
yanayotoa ushauri nasaha kwa watumiaji wa dawa za
kulevya. Katika AZISE hizi kuna wataalamu wenye
kusikiliza na kujaribu kutafuta ufumbuzi wa matatizo yako. Kama mtu anategemea dawa za kulevya au anahitaji msaada wa kitaalamu, basi kuna vituo vya kuwasaidia kwenye hospitali za serikali,

Nifanyeje Kuelewa Umuhimu wa Kujikinga na Maambukizi ya UKIMWI? 🌍

Leo, tutaangazia umuhimu wa kujikinga na maambukizi ya UKIMWI, ugonjwa hatari ambao umekuwa changamoto kubwa katika jamii yetu leo. Ni muhimu kuelewa kwamba UKIMWI haujui umri wala jinsia, hivyo ni jukumu letu sote kuchukua hatua madhubuti za kujilinda. Kwa kuwa wewe ni kijana mwenye maadili ya Kiafrika, hebu tuone jinsi unavyoweza kuelewa umuhimu huo na kujikinga kwa busara.

1. Elewa Hatari: Kwanza kabisa, ni muhimu kufahamu hatari za UKIMWI na jinsi unavyoweza kuambukizwa. Je! Unafahamu kwamba kufanya ngono bila kinga na mtu asiye na uhakika wa hali yake ya afya ni hatari? 🚫

2. Elimu: Jifunze kuhusu UKIMWI. Tembelea vituo vya afya, shule, au shirika la afya kwenye jamii yako na uulize maswali. Kupata taarifa sahihi kutoka kwa wataalamu wa afya kutakusaidia kuelewa hatari na kuchukua hatua sahihi za kujikinga. 📚

3. Uaminifu: Kuwa mwaminifu kwa mwenzi wako ni jambo jema. Ikiwa una uhusiano wa kingono, wekeni wazi juu ya hali yenu ya afya na fanyeni vipimo vya UKIMWI pamoja. Hii itaimarisha uaminifu na kujikinga kwa pamoja. 💑

4. Kutumia Kondomu: Kufanya ngono bila kinga ni hatari kubwa ya kuambukizwa UKIMWI. Hakikisha unatumia kondomu kila wakati unapojihusisha na ngono isiyo salama. Kondomu ni moja wapo ya njia bora za kujilinda. 🍆🍌💥

5. Ushauri nasaha: Tafuta msaada wa wataalamu wa afya na washauri. Wao wanaweza kukusaidia kuelewa zaidi juu ya hatari, kujikinga, na matumizi sahihi ya njia za kuzuia maambukizi ya UKIMWI. 👨‍⚕️💬

6. Kubadili Tabia Mbaya: Ikiwa una tabia mbaya kama vile kutumia dawa za kulevya au kushiriki ngono isiyo salama, ni muhimu kuacha tabia hizo mara moja. Tabia hizi zinaweza kuongeza hatari yako ya kuambukizwa UKIMWI. 🚭💉

7. Ujuzi wa Kujilinda: Weka akiba ya maarifa ya kujilinda. Kujua jinsi ya kutumia kondomu ipasavyo na kuepuka hatari nyingine kama vile kuwepo kwa damu iliyochafuliwa itasaidia kuzuia maambukizi ya UKIMWI. 🛡️🛡️

8. Kuacha Ngono Kabla ya Ndoa: Ni muhimu kutambua kuwa kujiepusha na ngono kabla ya ndoa ni njia bora na salama zaidi ya kujikinga na maambukizi ya UKIMWI. Kusubiri hadi ndoa kunaweza kuhakikisha usalama wako na kuiheshimu maadili ya Kiafrika. 💍🙏

9. Vipimo vya UKIMWI: Ni vizuri kufanya vipimo vya UKIMWI mara kwa mara. Hii itakupa uhakika wa hali yako na kukusaidia kuchukua hatua za haraka ikiwa una maambukizi. 🏥🩺

10. Kujielewa: Kuelewa thamani yako na kujithamini kunaweza kukusaidia kujilinda na shinikizo la kufanya ngono isiyo salama. Jifunze kujipenda na kuweka kipaumbele katika afya yako ya kimwili na kihisia. 💪❤️

11. Kuepuka Matumizi ya Madawa ya Kubadilisha Tabia: Madawa ya kubadilisha tabia kama vile cocaine au heroini yanaweza kukuweka katika hatari zaidi ya kuambukizwa UKIMWI. Kuepuka matumizi ya madawa haya ni muhimu kujilinda. 🚫💊

12. Kufanya Maamuzi Sahihi: Katika ulimwengu wa leo, kuna shinikizo kubwa la kufanya ngono. Lakini kuwa na uwezo wa kufanya maamuzi sahihi na kukataa ngono isiyo salama ni muhimu sana. Kuwa na nguvu ya kusema hapana wakati inahitajika. 🛑

13. Kutumia Vyombo vya Ulinzi: Ikiwa wewe ni miongoni mwa watu wanaotumia wanyanyaso kingono kama wafanyakazi wa ngono, hakikisha kutumia vyombo vya ulinzi kama vile kondomu ya wanawake (Femidom) au mipira ya kujikinga ya wanaume. 👩‍⚕️⛑️

14. Kuwapa Elimu Wengine: Baada ya kuelewa umuhimu wa kujikinga na maambukizi ya UKIMWI, ni vyema kushiriki maarifa hayo na wengine. Kuelimisha marafiki, familia, na jamii yote juu ya hatari na njia za kujikinga ni njia nzuri ya kupunguza maambukizi. 🗣️🧑‍🤝‍🧑

15. Kuwa Mfano Bora: Kwa kuwa na maadili ya Kiafrika, kuwa mfano bora katika jamii yako. Kwa kuonyesha maisha ya kujitolea, heshima, na uaminifu, utawavuta vijana wengine kufuata njia sahihi na kujilinda. Kuishi maisha safi na yenye maadili ni baraka. 🌟🌟

Kwa hivyo, rafiki yangu, umuhimu wa kujikinga na maambukizi ya UKIMWI ni muhimu sana katika maisha yetu. Kumbuka, kufanya ngono kabla ya ndoa na kuwa mwaminifu kwa mwenzi wako ni njia bora ya kujilinda. Jiwekee malengo na uzingatie maadili yako ya Kiafrika kwa ajili ya afya yako na maisha yako ya baadaye. Je, unafikiri umehifadhi nini kupitia makala hii? Je, una maoni yoyote au maswali zaidi? Nataka kusikia kutoka kwako. Tuambie jinsi unavyoona umuhimu wa kujikinga na maambukizi ya UKIMWI na jinsi unavyofanya hivyo katika maisha yako ya kila siku. 🤔💭

Kumbuka, rafiki yangu, kujikinga na maambukizi ya UKIMWI ni wajibu wetu sote. Tuwe sehemu ya suluhisho na tuwafundishe wengine jinsi ya kujilinda. Tuungane pamoja na kupigana vita dhidi ya UKIMWI. Furahia maisha yako na uwe na afya bora! 💪❤️🌍

Pombe ina tabia ya kufanya ubongo kushindwa kufikiri, na
kushindwa kujizuia na vishawishi vya kufanya mapenzi. Pombe
huwafanya watu kustarehe, kuwa wazembe na kushindwa kutoa
maamuzi ya busara kutokana na kutojali. Ndiyo maana kuna
uhusiano sana kati ya maambukizo ya VVU na ulevi wa kupindukia.

Ubakaji kamwe siyo kosa linalomhusu yeye aliyebakwa; ni kosa
linalomuhusu yeye aliyebaka. Unachovaa hakimpi mtu yoyote
haki ya kukubaka wewe. Wengi wanaobakwa huwa mara nyingi
hawakuvaa nguo fupi wakati wanabakwa. Ni maamuzi yako nini
uvae, ingawaje kama nguo unazovaa zinasababisha wengine
kupata mheko kutokana na mavazi yako, ni muhimu ufahamu
kuwa unaweza ukasababisha matatizo juu yako mwenyewe.
Uvaaji wa nguo ambazo jamii
inayokuzunguka hawaziruhusu
inaweza ikasababisha watu
wakakufedhehesha au kukutishia
ubakaji kila mara. Ubakaji ni
mbaya kwa sababu unasababisha
kuvunja haki za bindamu na
kumwacha mwathiriwa na
maumivu kimwili na kisaikolojia.
Katika hali yoyote mtu hana haki
ya kumbaka mwingine.

Sheria ya msingi ya ndoa nchini Tanzania ni Sheria ya ndoa ya
Bunge, iliyopitishwa mwaka 1971. Sheria hii inakataza ndoa za
kulazimisha. Inatambua ndoa kama ni muungano kati ya mume
na mke ambao kwa hiari yao wameamua kuishi kama mume na
mke. Sheria hiyo inasema kwamba iwapo ndoa haikuwa ya hiari,
basi hiyo siyo ndoa. Sheria pia imefafanua utoaji wa adhabu
kwa watu wote wanaoshawishi au wanaolazimisha pande hizo
mbili kuingia katika ndoa bila hiari yao. Kwa hiyo mwathiriwa wa
ndoa ya kulazimishwa anatakiwa kutoa taarifa juu ya wale wote
waliomlazimisha katika ndoa kwa polisi ambaye atawashitaki
kwa kuwa hili ni kosa la jinai.

Kondomu ya kike inafahamika kwa jina la „care“ na “Lady Peteta”. Hapa Tanzania hazipatikani sehemu zote na bei yake ni kubwa kidogo.
Kondomu ya kike huingizwa ukeni kabla ya kujamiiana. Kama unatumia kondomu ya kike, chana kwa uangalifu pembezoni mwa pakiti. Kondomu ina pete mbili za plastiki na uwazi upande wa juu. Pete moja imelegea ni ndogo na iko kwa ndani, upande usio na uwazi. Pete ya pili ni kubwa zaidi, imeshikiliwa na iko upande wa tundu. Shikilia kondomu upande uliozibwa na minya pete ya ndani kwa dole gumba na kidole cha pili na cha kati. Mara nyingine inaweza ikakuponyoka, (kuteleza) lakini endelea kujaribu hadi umeiminya vizuri. Tafuta mkao mzuri na ingiza kondomu ya kike. Huku bado unaminya kwa vidole vyako iongoze kondomu ndani ya uke wako. Ukiiachia pete ya ndani itashikilia kondomu ndani ya uke. Sasa ingiza kidole chako kwenye kondomu, sukuma pete mpaka inapogota kwenye mlango wa uzazi.
Kondomu ya kike inaweza kuvaliwa saa kadhaa kabla ya kufanya ngono na pia inaweza kuvuliwa baada ya muda wa kufanyika ngono kupita. Ili kuhakikisha kuwa uume umeingia sehemu husika, msaidie mwenzi wako kuongoza uume kuingia kwenye uke ili usipenye pembeni.
Baada ya kujamiiana, vua kondomu kwa uangalifu. Tupa kondomu iliyotumika kwenye choo cha shimo au uichome. Usitupe kondomu iliyotumika ovyo.
Kama ilivyo kwa kondomu ya kiume, kondomu ya kike itatumika kwa mafanikio zaidi pale ambapo wahusikia wanakuwa na makubaliano na maelewano juu ya matumizi yake.

Mimba i inatungwa wakati yai la kike linaporutubishwa na mbegu za kiume. Kama tulivyoona hapo juu, jinsia ya mtoto i inategemea aina ya mbegu za kiume. Nusu ya mbegu za mwanaume zinatengeneza mtoto wa kiume na nusu ya mbegu zinatengeneza mtoto wa kike. Lakini wanaume hawana uwezo wa kuamua aina ya mbegu i itakayorutubisha yai. Kwa hiyo, haiwezekani kupanga. Jinsia ya mtoto i nategemeana na bahati tu.

Matumizi mabaya ya pombe ndiyo yanayosababisha kuenea kwa
VVU au magonjwa mengine yatokanayo na kujamiiana. Tabia
ya ulevi ya kupindukia huwaweka watu katika hatari kubwa ya
kupata na kueneza magonjwa haya.
Pombe husababisha watu kusahau hatari ya kuwa na wapenzi
wengi na pia kufanya mapenzi na watu ambao hawafahamu hali
za afya zao. Husahau kujilinda wao wenyewe na wapenzi wao, kwa
kutumia kondomu na kusahau majukumu yao ya familia.

Watu wanaokunywa pombe kupita kiasi hudhoofisha mfumo wa
kinga mwilini, hivyo basi, virusi huingia miilini mwao kirahisi.
Kumbuka, bado hakuna tiba ya UKIMWI. Njia pekee ya kinga
ni kubadili tabia.

Hakuna jibu la ujumla kwa swali hili, kwa sababu tiba ya ugumba inategemea chanzo maalum cha ugumba huo kwa mhusika. Kuna matatizo ya ugumba ambayo yanaweza kutibiwa, lakini mara nyingi ni vigumu au hata haiwezekani kumtibu mwanaume au mwanamke mgumba.
Kwanza kabisa, lazima daktari atafute sababu za ugumba kwa kufanya uchunguzi wa kitaalamu kwa mwanamke na mwanaume. Baada ya uchunguzi daktari anaweza akawashauri kuhusu uwezekano wa kuwatibu. Mara nyingine tiba ni rahisi, lakini matatizo mengine ni mazito na ni vigumu au haiwezekani kuyatibu.

Sheria kuhusu utoaji
mimba zinatofautiana
kati ya nchi na nchi. Hapa
Tanzania utoaji mimba
ni kosa la jinai.5 Kosa la
jinai linamchukulia mtu
hatua aliyetoa mimba na
yule aliyemtoa au
kumsaidia kutoa mimba.
Hata hivyo hapa Tanzania
unaruhusiwa kutoa mimba
pale tu inapokwepo sababu
za kuokoa maisha ya mama
mjamzito kama kuna
matatizo ya kiafya au
pale mimba inatokana na
kubakwa.6 Utoaji mimba hufanyika kwa siri.
Ni hatari iwapo utoaji mimba utafanyika bila ya utaalamu. Yule
anayesaidia kutoa mimba anawajibishwa kisheria. Iwapo utoaji
mimba umefanywa na mtu asiye na ujuzi, kwa mama mwenyewe,
au kifaa kilichotumika ni kichafu, au majani au dawa zimewekwa
ukeni, zinaweza kuhatarisha maisha ya mama.
Ni muhimu hata hivyo kujua kuwa wahudumu wengine hutoa
huduma baada ya mimba kuharibika kwa wale wanaohitaji
msichana au mama, kutokana na matatizo ya utoaji mimba au
kuharibika kwa mimba

Watu huogopa kujaribu vitu au mambo ambayo hawajayazoea
au yale ambayo yapo tofauti. Jinsi unavyozidi kujua ukweli
kuhusu sababu za ualbino ndipo unavyoweza kujenga mtazamo
chanya ikiwemo kuwapenda.
Wapo pia watu wengi katika jamii yetu ambao wana mahusiano
ya kimapenzi na Albino na ambao wapo katika ndoa. Watu
wengine katika jamii wanapoona mifano hiyo inasaidia katika
kuondoa wasiwasi na kuondoa imani potofu.

Ni imani na fikra potofu kwamba, ukinywa gongo au kuvuta
sigara kwa kiasi kidogo baada ya chakula itasaidia kuyeyusha
baadhi ya vyakula vya mafuta. Pombe inaweza hata kupunguza
mtiririko wa kawaida wa kimiminika muhimu kwa uyeyushaji wa
chakula (tindikali) na hivyo kuchelewesha kuliko kurahisisha
uyeyushaji wa chakula.
Nikotini ya sigara kwa upande mwingine inaongeza kazi katika
utumbo mpana na hivyo kurahisisha uyeyushaji wa chakula.
Lakini kwa upande mwingine nikotini huchochea utengenezaji
wa tindikali tumboni ambayo husababisha maumivu ya tumbo.