Je, Ni Vipi naweza kuacha Kufanya Ngono Baada ya Kuanza?

Jambo la kwanza kabisa, napenda kukupa pongezi kwa kuanza kufikiria juu ya uamuzi muhimu katika maisha yako ya kufanya ngono. Ni hatua nzuri sana kuwa na ujasiri wa kujiuliza jinsi ya kuacha kufanya ngono baada ya kuanza. Kwa kuwa mimi ni mzee na ninathamini maadili ya Kiafrika, ningependa kukushauri kwa moyo wangu wote. Hapa kuna vidokezo 15 vyenye nguvu na vya kipekee kukuwezesha kufikia lengo lako la kuacha kufanya ngono baada ya kuanza.

1. Angalia malengo yako: Fikiria kwa kina juu ya malengo yako ya maisha na jinsi kufanya ngono bila mpango unavyoweza kuathiri uwezo wako wa kufikia malengo hayo. Jiulize, je, unataka kuwa na uhusiano thabiti na mwenzi wako au kujiweka katika hatari ya kupata magonjwa ya zinaa?

2. Tambua thamani yako: Jua kwamba wewe ni mtu muhimu na una thamani kubwa. Kufanya ngono bila mpango kunaweza kuathiri heshima yako na kuacha madhara ya kihisia.

3. Tafuta msaada: Usisite kuwasiliana na watu wazima wenye uzoefu ambao wana maadili sawa na wewe. Waulize kwa ushauri na usaidizi wanaoweza kukusaidia kujiimarisha.

4. Jielewe: Elewa umuhimu na athari ya kujiheshimu na kujiweka salama. Jifunze juu ya madhara ya ngono bila mpango na uwe na ufahamu wa hatari za magonjwa ya zinaa na ujauzito usiohitajika.

5. Ongea na mwenzi wako: Ikiwa una mpenzi, ni muhimu kuzungumza waziwazi kuhusu uamuzi wako wa kuacha kufanya ngono baada ya kuanza. Muweke wazi na mweke mipaka ya kiheshima ambayo mnaweza kuifanya kazi pamoja.

6. Jifunze kujisimamia: Jifunze namna ya kusimamia hisia zako na tamaa za kimwili. Jifunze kujizuia na kufanya uamuzi sahihi hata katika wakati wa majaribu.

7. Tafuta rafiki mzuri: Chagua marafiki ambao wanashiriki maadili sawa na wewe. Wale ambao watakusaidia kusimama imara katika uamuzi wako wa kuacha kufanya ngono baada ya kuanza.

8. Jaribu michezo mingine: Badala ya kuzingatia ngono, jaribu kujihusisha katika shughuli zingine za kujenga, kama kusoma, kupika, mazoezi au kupiga muziki. Kufanya hivyo kutakusaidia kuelekeza nishati yako kwa mambo mengine ya kujenga.

9. Jipe motisha: Jiwekee malengo madogo na kujipeleka mwenyewe kwa mafanikio. Kila wakati unapofikia lengo dogo, jipe zawadi inayokufanya kujihisi vizuri na yenye thamani. Hii itakusaidia kujenga nguvu na kujipa moyo wa kuendelea kuacha kufanya ngono baada ya kuanza.

10. Jifunze kujipenda: Jifunze kupenda na kukubali nani wewe ni. Jua kuwa thamani yako haitokani na kufanya ngono, bali kutoka kwa jinsi unavyojishughulisha na wengine na jinsi unavyojiheshimu.

11. Tafakari juu ya maisha yako ya baadaye: Fikiria juu ya maisha yako ya baadaye na jinsi kufanya ngono bila mpango kunavyoweza kuathiri ndoto zako za kazi, familia, na ustawi wa jumla. Jiulize ikiwa unataka kujiingiza kwenye hatari inayoweza kudumu maisha yako yote.

12. Jifunze juu ya mipaka yako: Tambua na jifunze kuheshimu mipaka yako mwenyewe. Jua kile unachokubali na kisichokubalika kwa ajili yako na usiingie katika uhusiano ambao hautakuwa na heshima kwa mipaka yako.

13. Tafuta msaada wa kidini: Ikiwa una dini, tumia mwongozo wako wa kidini kuelewa kwa kina maana ya uhusiano wa ngono na jinsi unavyoweza kuhifadhi nguvu zako kwa ajili ya ndoa.

14. Tafuta njia mbadala za kujieleza: Kuna njia nyingine nyingi za kujieleza katika uhusiano wako na mpenzi wako bila kufanya ngono. Jifunze kugusa, kuhusu na kuonyeshana mapenzi kwa njia nyinginezo, kama vile kusema maneno ya upendo, kubembeleza au kufanya vitendo vya kujali.

15. Kuwa na muda wa kufikiri: Kumbuka, uamuzi wa kuacha kufanya ngono baada ya kuanza ni wa kibinafsi na muhimu. Hivyo, chukua muda wako wa kufikiri juu ya uamuzi huu na usiruhusu shinikizo za rika au tamaduni zikusukume katika kuamua kufanya ngono bila mpango. Penda na jiheshimu mwenyewe vya kutosha kuwa na subira na kusubiri hadi wakati sahihi, ambao ni ndoa.

Kwa hiyo, kwa kuwa umefika mwisho wa makala hii, ningependa kujua mawazo yako juu ya maudhui haya. Je, ungependa kujaribu vidokezo hivi? Je, una ushauri mwingine kwa vijana wengine ambao wanataka kuacha kufanya ngono baada ya kuanza? Tafadhali, nipe maoni yako na tuhubiri mazungumzo haya muhimu ya maadili ya Kiafrika.+

Ukweli ni kwamba hakuna madhara yoyote ya kiafya ukikaa muda mrefu bila kujamii ana. Hakuna madhara yatakayokutokea kwenye sehemu zako za siri au katika sehemu nyingine ya mwili wako. Mwanaume au mwanamke akianza kujamii ana baada ya kukaa muda mrefu, atapata raha na starehe.

Watu wengine wanasema kwamba kutofanya mapenzi kunasababisha kuwa na chunusi usoni au sehemu za siri, au hata kuchanganyikiwa kiakili. Siyo kweli kwamba hali hizi zinasababishwa kwa kutojamii ana, vyanzo vya hali hizi ni tofauti.
Uwe na uhakika kwamba kutojamii ana ni salama kabisa kwako na huwezi kupata madhara yoyote. Lakini kama tulivyosema awali, kujamii ana kunaweza kukaleta matatizo mengi kama mimba i isiyotarajiwa, magonjwa ya zinaa pamoja na maambukizo ya VVU na UKIMWI.

Unyanyasaji wa ujinsia una matatizo mabaya ya kimwili na
yanayochukua muda mrefu kwa mwathiriwa kupona. Unyanyasaji
wa jinsia mara nyingi humuumiza mwathiriwa, matendo ya
ubakaji, majaribio ya ubakaji, unyanyasaji wa kijinsia kwa mtoto,
na ukeketaji kwa wanawake yanamhusu moja kwa moja mwili
wa mwathiriwa. Mwathiriwa anaweza kupata maumivu makali
wakati wa kitendo, viungo vyake vya uzazi akiwa mwanamume
au mwanamke kuna uwezekano ukapata majeraha wakati wa
ubakaji. Zaidi ya hayo mbakaji anaweza kumuumiza mwathiriwa
katika sehemu nyingie za mwili. Na jambo baya zaidi ukatili
wa kijinsia wakati mwingine unaweza kusababisha ulemavu wa
maisha na mara nyingine hata kifo cha mwathiriwa. Ubakaji
unaweza kusababisha mimba, na uenezaji wa magonjwa hatari
kama Virusi vya Ukimwi.
Watoto wanadhuriwa zaidi na vitendo vya ukatili wa ujinsia
katika miili yao kwa sababu ukubwa wa viungo vyao vya sehemu
za siri ni vidogo kuliko vile vya watu wazima.
Athari za kisaikolojia kwa mwathiriwa pia ni hatari sana. Uonevu
wa ujinsia kwa mwathirika unaweza kusababisha kuchanganyikiwa
na kupata kiwewe na hali ya hatari sana inayoweza kusababisha
mtu akapata kichaa katika miezi ya kwanza. Baada ya uonevu
wa ujinsia na hata baada ya miaka, mwathiriwa bado atakuwa
na kumbukumbu ya maumivu aliyopata na hivyo kukumbuka
katika akili yake. Waathiriwa wengi wa ubakaji wana matatizo
ya kutokuwa na uhusiano mzuri wa kujamiiana, kwani kila mara
atahusisha kujamiiana na alipobakwa. Ndiyo maana waathiriwa
wa ubakaji wanahitaji msaada, uelewa na uvumilivu toka kwa
wazazi wao, wenzi wao na marafiki.

Wapo baadhi ya Albino wenye macho ya kuchezacheza na
ambayo hayawezi kulenga pamoja. Hii inaitwa “Nystagmus”.
Albino hawezi kudhibiti hali hii. Wakati jicho moja linalenga
mahali lingine huwa linacheza na hii inafanya kuona sawasawa
kuwa kugumu.

Swali hili linaonyesha mambo mawili ambayo ni mabaya. Jambo
la kwanza ni ukeketaji ambao ni kinyume dhidi ya haki ya afya
ya uzazi kwa mwanamke na ni uvunjaji sheria ya kukeketa mtoto
wa kike. Jambo la pili ni kuwacheza Albino unyago juani. Kitendo
hiki ni kuwaumiza Albino kwa sababu ya ulemavu walionao wa
ngozi watapata madhara wakikaa sana juani. Pia hii ni aina ya
unyanyapaa kwa nini weusi wachezeshwe ndani na Albino juani?

Hii ni imani potofu. Ushauri unaotolewa hapa ni kutoa taarifa
kwenye serikali na jamii husika ili wachukue hatua. Kwa sababu
ni vitendo labda vilivyokubalika na jamii kama mila, ni muhimu
kuhusishwa watu wenye umaarufu katika hiyo jamii ili waweze
kushawishi jamii kubadilika. Watu hawa ni kama viongozi wa
dini na wazee mashuhuri katika jamii.

Inakadiriwa huchukua miezi mitatu tangu kuambukizwa na VVU hadi i virusi hivyo vionekane kwenye damu. Itakuwa kazi bure kukimbilia kwenda kupima VVU mara tu baada ya kufanya ngono isiyo salama. Inabidi kusubiri miezi mitatu kabla ya kwenda kwenye Ushauri Nasihi na Upimaji wa Hiari.

Hakuna mwenye kosa, kwa sababu jinsia ya mtoto i inategemea na bahati na hamna uwezekano wa kupanga kuzaa aina fulani ya mtoto. Tulivyoona juu ni mwanaume ndiye aliye na aina mbili za mbegu. Aina moja husababisha kutokea mtoto wa kike na aina nyingine mtoto wa kiume. Mwanaume hana uwezo wa kuhakikisha achangie aina ya mbegu gani. Kwa hiyo, hata kama ni mwanaume anayeyakinisha jinsia ya mtoto, hana kosa, kwa sababu hana uwezo wa kuamua achangie mbegu ya aina gani.

Jaribu kutafuta sababu zinazowafanya rafiki, ndugu na jamaa
zako kuwa na tabia ya kuvuta sigara na kunywa sana pombe.
Jaribu kuwa naye karibu na mshughulishe asipate muda wa
kuvuta na kunywa pombe. Kuwa naye kwa muda mrefu, fanya
naye kazi na mtambulishe kwa rafiki zako ambao hawatumii
sigara wala pombe. Mweleze umuhimu wa yeye kukaa mbali na
vishawishi. Mweleze kwa nini ni vigumu sana kushinda vishawishi
ukiwa katika hali ya ulevi, na unapotoa ushauri huo yakupasa
usiwe mlevi na mvutaji.
Inaweza ikatokea, jamaa unayemshauri kuhusu madhara ya
kunywa pombe na kuvuta sigara, akachukia au ukawa ndio mwisho
wa urafiki wenu. Usijilaumu, ujitahidi kumsaidia kadiri uwezavyo.
Wakati mwingine ni vyema ukavunja urafiki huo kwa usalama
wako na wa rafiki yako. Endapo kama itatokea akaanza kutambua
madhara na matokeo ya uvutaji sigara na unywaji pombe na
hatimaye kuchukua uamuzi wa kuelezea matatizo yake, itampasa
amtafute mtaalamu ili aweze kupata ushauri nasaha.

Bangi hupunguza mawazo kwa muda mfupi kwani huleta hisia za furaha na utulivu. Lakini hata hivyo matatizo hubakia palepale na mara nyingi huongezeka hapo baadaye. Watu wanaovuta bangi huikimbia dunia halisi na huingia dunia ya ndoto kwa muda mfupi. Mara hisia zilizoletwa na bangi zinapoondoka, aghalabu matatizo huwa mabaya zaidi kuliko mwanzo. Matumizi ya bangi huahirisha na kuchelewesha tu utatuzi wa matatizo.

Neno Albino linamaanisha
mtu mweupe, linatokana na
neno la lugha ya Kilatini –
albus-linamaanisha “eupe”.
Kuanzia karne ya 17 neno
Albino limekuwa likitumika
katika kueleza hali ya kundi
la viumbe hai (watu, wanyama
na hata mimea) ambao wana
upungufu au ukosefu wa rangi
katika ngozi, macho na nywele.
Kwa binadamu ni bora kutumia
maneno “Watu wanaoishi na
ualbino
kwani itamaanisha kuwa ni watu kama wengine ila wanaishi na
hali tofauti ya “ualbino”. Katika kitabu hiki maneno haya mawili
yatatumika.
Lugha inajenga dhana na kuunda hali ya ukweli / uhalisi. Kwa
sababu hiyo ni lazima tuache kutumia maneno kama “zeruzeru”.
Neno hili linamaanisha sifuri mara mbili au mtu asiye na
thamani. Utumiaji wa neno hili ni dharau ya utu na kulaumu
watu wanaoishi na ualbino kama kosa lao.

Ngozi ya Albino haina jinsi ya kujilinda na mionzi ya jua. Inaungua
sana baada ya kupatwa na jua na ngozi huwasha na kuuma. Ngozi
ya Albino inajitahidi kujilinda na mionzi ya jua lakini ina pigimenti
nyeusi kidogo sana kwa hiyo inatengeneza mabaka meusi1. Kwa
hiyo, mabaka meusi huonyesha kuwa ngozi haijalindwa ipasavyo
dhidi ya jua. Kama Albino atajilinda na jua ngozi yake inakuwa na
mabaka kidogo sana au bila mabaka.

Ni kweli kuwa daktari anaweza kufanya vipimo vya kugundua
kama mtoto aliye tumboni ni mwenye ulemavu au la. Baadhi ya
vipimo hivi ni “ultra sound” ambacho kinawezesha kuona picha ya
umbo la mtoto akiwa bado tumboni. Vipimo vingine vinaangalia
damu. Lakini ualbino hauwezi kugundulika kwa vipimo hivi.
Pia baada ya kuzaliwa daktari ana uwezo wa kutambua kama
mtoto ana ulemavu / hitilafu kama vile moyo, kwenye damu
kama vile “sickle cell”. Ualbino unaweza kugundulika mara tu
mtoto anapozaliwa au baada ya wiki chache.

Ndoto nyevu ni kitu kinachowatokea vijana wakiwa usingizini. Haiwezekani kuzuiwa kwa sababu uko usingizini, lakini labda ingekuwa vizuri wewe kujiuliza kwa nini unataka kuzuia jambo hili, haswa ukizingatia kwamba ndoto nyevu hazidhuru afya yako kabisa na kwamba ni dalili kuwa sasa unakuwa mtu mzima, yaani mwanaume.

Ulemavu wa watu wanaoishi na ualbino hauingiliani na uwezo
wa kuweza kuzaa. Tuelewe kwamba ulemavu huu uko tu kwenye
ngozi na siyo kwenye via / mfumo wa uzazi. Kwa maana hiyo
basi; Albino anaweza kuzaa watoto wenye afya nzuri. Pia
wanaweza kuzaa watoto wenye ngozi ya kawaida (blackii) kama
mzazi mwenzie hatakuwa amebeba vinasaba vya ualbino.

Ni kweli kwamba kuna sehemu za mwili ambazo zikiguswa huleta msisimko mwilini.

Kisimi (au kinembe) ni moja ya sehemu hizo kwa mwanamke, kwa sababu pale kuna mkusanyiko mkubwa wa mishipa ya fahamu. Kusugua kisimi ni njia salama ya kumaliza ashiki ya kutaka kujamii ana. Hakuna madhara yoyote ya kiafya wala kiakili kama kisimi kinasuguliwa.