Afya ya uzazi inahusiana na mfumo wa uzazi wa mtu, na via
vya uzazi kwa watu. Kwa hali hiyo basi inahusiana na mambo
yote yanayojumuisha uzazi na ujinsia. Ina maana kuwa watu
wana uwezo wa kukidhi mapenzi na usalama katika maisha
yao, kwamba watu wana uwezo wa kuwa na watoto na pia wana
uhuru wa kuamua, kama lini na kwa muda gani wapate watoto.
Yaliyomo humu yanampa haki mwanamume na mwanamke kupewa
habari au kuelekezwa na kufikiwa na njia za uzazi wa mpango
ambazo ni salama, zinazofanya kazi, anazomudu kulipia na njia
zinazokubalika za uzazi wa mpango alizochagua na haki ya kuwa
na huduma za afya zinazofaa ambazo zitawawezesha wanawake
kuwa salama wakati wa ujazito na kujifungua.

Sheria kuhusu utoaji
mimba zinatofautiana
kati ya nchi na nchi. Hapa
Tanzania utoaji mimba
ni kosa la jinai.5 Kosa la
jinai linamchukulia mtu
hatua aliyetoa mimba na
yule aliyemtoa au
kumsaidia kutoa mimba.
Hata hivyo hapa Tanzania
unaruhusiwa kutoa mimba
pale tu inapokwepo sababu
za kuokoa maisha ya mama
mjamzito kama kuna
matatizo ya kiafya au
pale mimba inatokana na
kubakwa.6 Utoaji mimba hufanyika kwa siri.
Ni hatari iwapo utoaji mimba utafanyika bila ya utaalamu. Yule
anayesaidia kutoa mimba anawajibishwa kisheria. Iwapo utoaji
mimba umefanywa na mtu asiye na ujuzi, kwa mama mwenyewe,
au kifaa kilichotumika ni kichafu, au majani au dawa zimewekwa
ukeni, zinaweza kuhatarisha maisha ya mama.
Ni muhimu hata hivyo kujua kuwa wahudumu wengine hutoa
huduma baada ya mimba kuharibika kwa wale wanaohitaji
msichana au mama, kutokana na matatizo ya utoaji mimba au
kuharibika kwa mimba

Watu wengi katika jamii hawana uelewa unaotosheleza kuhusu
ulemavu wa ngozi na ulemavu wa macho wa Albino.
Hii ndiyo sababu mara nyingi jamii inawatenga ikiamini kuwa
inawalinda ili wasipatwe na madhara ya ziada. Wanaweza
vilevile kuwatenga hata kwa kuwazuia kufanya kazi ambazo
wanazimudu bila sababu za msingi au bila kusikiliza maoni yao.
Watu wanapaswa kuzingatia mapungufu walio nayo Albino na
kuwapa kazi kwa kuzingatia uwezo walionao. Kwa mfano kufanya
kazi katika jua kwa muda mrefu ni jambo lisilofaa au kumtaka
Albino asome kwa muda mrefu inaweza kumshinda. Ni muhimu
pia kwa mtu anayeishi na ualbino kujielewa, kujitambua na

kukubaliana na hali hii kwa kuchagua kazi ambazo zitaendana
na mapungufu hayo au kukabiliana na hali yenyewe.

Watu huogopa kujaribu vitu au mambo ambayo hawajayazoea
au yale ambayo yapo tofauti. Jinsi unavyozidi kujua ukweli
kuhusu sababu za ualbino ndipo unavyoweza kujenga mtazamo
chanya ikiwemo kuwapenda.
Wapo pia watu wengi katika jamii yetu ambao wana mahusiano
ya kimapenzi na Albino na ambao wapo katika ndoa. Watu
wengine katika jamii wanapoona mifano hiyo inasaidia katika
kuondoa wasiwasi na kuondoa imani potofu.

Inawezekana kwa msichana au mwanamke aliyebakwa kupata
mimba. Uwezekano wa kupata mimba ni sawa kama vile amekubali
mwenyewe au kulazimishwa. Iwapo mwathiriwa atamwona
mhudumu wa afya mara baada ya kubakwa anaweza kupata
dawa za dharura za vidonge vya kuzuia mimba na uwezekano
wa kupata matibabu ya kuzuia maambukizi yasitokee na kupata
ushauri na zaidi nini cha kufanya.

Iwapo mtu amelazimishwa
kuingia katika hali ya ndoa
(kuoa/kuolewa) na msichana/
mvulana ambaye hampendi,
hatua ya kwanza ni kukataa
ndoa hiyo na kuonyesha wazi
wazi. Jadiliana suala hili na
wazazi wako. Waeleze kwa
heshima kwa nini hukubaliani
na ndoa hiyo.

Kwa kawaida wazazi wanape-nda mambo mema kwa watoto wao.
Kwa hiyo kuwepo na uhusiano mzuri kati ya wazazi na watoto
kunaweza kukapangilia mambo yakaenda vizuri.
Iwapo jaribio la kuzungumza na wazazi wako halikufaulu,
unaweza ukazungumza na mtu mwingine unayemwamini ambaye
atakubali kuzungumza na wazazi wako. Kumbuka kwamba iwapo
bado unalazimishwa kufunga ndoa, unaweza kutoa taarifa polisi
kwa kuwa sheria ya Tanzania hairuhusu kulazimisha ndoa.

Kwa wanawake wenye miaka zaidi ya 35 uwezekano wa kupata matatizo ya kiafya wakati wa ujauzito au wakati wa kujifungua ni mkubwa zaidi kuliko wanawake kati ya miaka 20 na 35.
Matatizo ni mengi zaidi kama mama ameshakuwa na watoto wengi. Baada ya kuzaa mimba tano au zaidi, misuli ya mfuko wa uzazi hulegea. Hivyo hufanya mama kutokwa na damu nyingi, kuwa na uchungu wa muda mrefu na kuchanika kwa mji wa mimba. Matatizo mengine ni mtoto kukaa vibaya tumboni na kuwa na watoto wakubwa. Wanawake wa umri mkubwa ambao wamekuwa na i idadi kubwa ya mimba za karibukaribu (za kufululiza) wanakabiliwa na uwezekano mkubwa wa kufariki wakati wa ujauzito na wakati wa kujifungua.

Bangi hupunguza mawazo kwa muda mfupi kwani huleta hisia za furaha na utulivu. Lakini hata hivyo matatizo hubakia palepale na mara nyingi huongezeka hapo baadaye. Watu wanaovuta bangi huikimbia dunia halisi na huingia dunia ya ndoto kwa muda mfupi. Mara hisia zilizoletwa na bangi zinapoondoka, aghalabu matatizo huwa mabaya zaidi kuliko mwanzo. Matumizi ya bangi huahirisha na kuchelewesha tu utatuzi wa matatizo.

Tunaposema dawa za kulevya ina maana ni matumizi mabaya ya dawa na hasa pale yatumikapo kinyume cha maelekezo ya tabibu na hivyo kuleta madhara kwa mtumiaji.

Jinsi ya Kujikinga na Mimba Kwa Ufanisi 🌟

Karibu vijana wenzangu! Leo, tutajadili njia za kujikinga na mimba kwa ufanisi. Kama wewe ni kijana mwenye ndoto na malengo makubwa, ni muhimu kuhakikisha kuwa unajikinga na mimba isiyotarajiwa na kuepuka changamoto ambazo zinaweza kuzuia kutimiza ndoto zako. Hivyo basi, endelea kusoma ili kujifunza njia za kujikinga na mimba kwa ufanisi. 😊

1️⃣ Kuongea na Mpenzi Wako: Mazungumzo ni muhimu sana katika uhusiano. Hakikisha unazungumza na mpenzi wako kuhusu umuhimu wa kujikinga na mimba. Kuelewana ni msingi muhimu katika kufikia maamuzi ya pamoja. Je, mko tayari kwa jukumu la kulea mtoto kwa sasa?

2️⃣ Kutumia Kondomu: Kondomu ni njia rahisi na salama ya kujikinga na mimba na magonjwa ya zinaa. Hakikisha unajifunza jinsi ya kutumia kondomu kwa usahihi ili iweze kufanya kazi vizuri. Kumbuka, kondomu ni rafiki yako katika kujikinga na mimba na kuishi maisha yenye afya.

3️⃣ Kutumia Vidonge Vya Kuzuia Mimba: Kuna vidonge vya kuzuia mimba ambavyo wanawake wanaweza kutumia ili kuepuka mimba zisizotarajiwa. Ni muhimu kuonana na daktari wako ili akushauri kuhusu vidonge hivi na kukupa maelekezo sahihi ya matumizi yake.

4️⃣ Kuweka Vifaa Vya Kuzuia Mimba (IUD): IUD ni njia nyingine ya kujikinga na mimba kwa muda mrefu. Ni vifaa vinavyowekwa ndani ya mfuko wa uzazi na huzuia mimba kwa kipindi cha miaka kadhaa. Ni muhimu kutafuta ushauri wa kitaalam kutoka kwa daktari ili kujua kama IUD ni chaguo sahihi kwako.

5️⃣ Kupanga Na Kalenda Ya Hedhi: Kujua mzunguko wako wa hedhi na siku ambazo uko salama zaidi ni muhimu. Kwa kutumia kalenda ya hedhi, unaweza kujua siku ambazo uko katika hatari ya kupata mimba na kuwa makini zaidi katika kujikinga.

6️⃣ Kusoma Na Kujifunza: Elimu ni ufunguo wa mafanikio. Jifunze kuhusu uzazi na njia mbalimbali za kujikinga na mimba. Kusoma vitabu, makala, na kuongea na wataalamu katika sekta ya afya kutakupa maarifa muhimu ambayo yatakusaidia kufanya maamuzi sahihi.

7️⃣ Kuepuka Ushinikizo Wa Rika: Ni muhimu kutambua kuwa uamuzi wa kujikinga na mimba ni uamuzi binafsi. Usiruhusu ushawishi wa marafiki wako au vijana wenzako uathiri uamuzi wako. Ni maisha yako na ndoto zako, hivyo chagua kwa busara.

8️⃣ Kuwa na Malengo Makubwa: Ndoto zako na malengo makubwa ni motisha ya kukupa nguvu ya kujikinga na mimba. Jiwekee malengo ambayo utayatimiza kabla ya kuanza familia. Kwa mfano, jiwekee lengo la kumaliza masomo yako au kuanzisha biashara yako kabla ya kufikiria kuhusu kuwa na mtoto.

9️⃣ Kujiweka Busy: Kujishughulisha na shughuli mbalimbali za maendeleo kama michezo, sanaa, na kujifunza vitu vipya kutakusaidia kuepuka kushawishika na ngono. Kuwa na ratiba yenye shughuli nyingi itakupa fursa ya kukuza vipaji vyako na kuwa na maisha yaliyojaa furaha.

🔟 Kuwa Na Marafiki Watakao Kusaidia: Jumuiya ya marafiki wanaokuhimiza kufanya maamuzi sahihi ni muhimu. Jihusishe na marafiki ambao wana lengo la kufanikiwa katika maisha na ambao wanaunga mkono malengo yako. Kwa kuwa na marafiki kama hawa, utapata motisha ya kujikinga na mimba.

1️⃣1️⃣ Kuwa na Mshauri: Kupata mtu wa kukushauri na kukuelekeza ni muhimu katika safari ya kujikinga na mimba. Mtoto mzima anayeweza kukushauri vizuri ni mzazi wako au mlezi wako. Jihusishe nao na waeleze changamoto unazokutana nazo katika kujikinga na mimba.

1️⃣2️⃣ Kufanya Maamuzi ya Busara: Kujikinga na mimba ni uamuzi mkubwa na una athari kubwa katika maisha yako. Hakikisha unafanya maamuzi ya busara ambayo yatazingatia malengo yako ya baadaye na kukuwezesha kutimiza ndoto zako.

1️⃣3️⃣ Kukumbuka Madhara ya Mimba za Utotoni: Kujikinga na mimba ni njia ya kuepuka madhara ya mimba za utotoni. Mimba za utotoni zinaweza kusababisha matatizo ya kiafya, kukatiza masomo na kukwamisha ndoto za mtoto. Jiulize, je, unataka kuanza familia katika umri mdogo bila kuwa tayari?

1️⃣4️⃣ Kuwa na Ushirikiano na Familia: Familia ni msingi wa maisha yetu. Kuwa na uhusiano mzuri na wazazi wako au walezi wako ni muhimu katika kujikinga na mimba. Wazazi wanaweza kukupa ushauri wa busara na kukupa msaada katika kufikia malengo yako.

1️⃣5️⃣ Kumbuka Thamani ya Uzuri: Mwisho lakini sio kwa umuhimu, kumbuka thamani ya uzuri wa kungoja hadi ndoa kabla ya kujihusisha na ngono. Kuwa na uhusiano wa kimapenzi na mtu ambaye umethibitisha kuwa ni mwenzi wako wa maisha kunakuwezesha kuishi maisha ya amani na furaha. Kujiweka safi hadi siku hiyo itakuwa uamuzi wako bora zaidi.

Natumaini kwamba makala hii imekupa mwanga na msaada katika kujikinga na mimba. Je, una mawazo gani juu ya njia hizi za kujikinga? Je, unayo mbinu nyingine ambazo umetumia na zimekufanyia kazi? Tuambie katika sehemu ya maoni. Kumbuka, uamuzi wako wa kujikinga na mimba ni uamuzi unaostahili pongezi. 🌟

Kumbuka, kuwa na subira na kuishi maisha bila ngono kabla ya ndoa ni uamuzi ambao utakuletea baraka nyingi. Uzuri wa kungoja hadi ndoa ni thamani kubwa ambayo inapaswa kuheshimiwa na kila kijana. Tuwe na matumaini na tujenge ndoto zetu bila kikwazo chochote. Tukutane tena katika makala zijazo! 😊🙌

Hakuna mwenye kosa, kwa sababu jinsia ya mtoto i inategemea na bahati na hamna uwezekano wa kupanga kuzaa aina fulani ya mtoto. Tulivyoona juu ni mwanaume ndiye aliye na aina mbili za mbegu. Aina moja husababisha kutokea mtoto wa kike na aina nyingine mtoto wa kiume. Mwanaume hana uwezo wa kuhakikisha achangie aina ya mbegu gani. Kwa hiyo, hata kama ni mwanaume anayeyakinisha jinsia ya mtoto, hana kosa, kwa sababu hana uwezo wa kuamua achangie mbegu ya aina gani.

Si rahisi kusema ni kitendo kipi kilicho cha kawaida na kisicho cha kawaida. Kulamba ni jambo linalofanyika

na kama wahusika wote wanalipenda ni sawa. Inashauriwa kuosha sehemu za siri kabla ya kufanya hivyo. Kwa kufanya hivyo, yaani kunawa kunafanya tendo hili kufanyika katika hali ya usalama kiafya. KAMA wote mtakuwa wazima bila kuwa na maambukizi ya magonjwa ya zinaa hasa kisonono (gono).

Wengi wa waathirika wa dawa za kulevya hukataa matatizo yao. Hudanganya kwa sababu hawataki kukubali matatizo yao pia hutoa maelezo kujitetea au kulaumu wengine. Mara nyingi huanza kudanganya au kusaliti marafiki na ndugu pale wanapohitaji fedha kwa ajili ya kununulia dawa za kulevya.

Hii siyo kweli,
tofauti
baina ya Albino
na mtu a s i
ekuwa na ualbino
i m e e l e z w a
hapo mwanzoni
ambapo tofauti
ipo tu kwenye
muonekano wa
rangi ya ngozi,
nywele n a macho. Mifumo yao yote mingine ya mwili iko sawa na watu
wasio na ualbino.
Watu wanaweza tu kuanzisha uvumi kama huo popote pale.
Ipo pia mifano kama: Wajerumani wanaamini kuwa Wafaransa
wana joto katika mapenzi, Wazungu pia huamini kuwa Waafrika
wana joto n.k. Hizo ni hisia tu na siyo ukweli. Katika jamii wapo
watu ambao wanapenda kufanya ngono sana, wapo wa wastani
na wapo wale ambao hawajisikii msukumo wa kujamiiana. Uvumi
huu unatokana na mawazo ya kifikra na siyo ukweli halisi.