Ndiyo, lakini ni mwanzo tu na kwa muda mfupi; hii ni kwa
sababu mwanzoni nikotini iliyomo katika sigara inasababisha
damu kumiminika kwa wingi kupita kwenye ubongo wako. Hivyo,
husababisha msisimko na kukufanya ujisikie raha. Nikotini
pia inasababisha misuli mwilini kujichua na hivyo kukufanya
ujisikie mchangamfu.

Baada ya muda utajisikia kinyume na ulivyojisikia mwanzoni.
Kama utavuta zaidi na zaidi damu na oksijeni kidogo vitatiririka
mwilini na kwenye ubongo. Hii itakufanya ujisikie mchovu na
mwenye huzuni.

Kwa bahati mbaya baadhi ya matangazo ya biashara au
marafiki watakushawishi kwamba, uvutaji wa sigara ni safi, poa
na hukufanya kujisikia mkubwa. Lakini hawaongelei madhara
mabaya kiafya yatokanayo na uvutaji wa sigara na ugumu wa
kuacha uvutaji huo pale utakapoizoea.

Nikotini mara nyingi
huitwa kianzisho. Hii inamaanisha kwamba wakati mwingine
vijana wanaanza kuvuta sigara na kisha kuhamia kwenye
utumiaji wa dawa za kulevya. Hata hivyo uvutaji ni gharama.

Asimilia kumi hadi i i ishirini ya mimba huharibika. Mimba nyingi zinaharibika katika kipindi cha wiki 12 za mwanzo wa ujauzito. Sababu kuu hutokana na kuharibika kwa yai lililotungwa mimba. Iwapo yai lingeendelea kukua katika hali hii matokeo ni mtoto kuzaliwa na kasoro mwilini au kiakili. Kwa hiyo mimba kuharibika inaweza kuwa ni njia ya asili ya mwili kukabiliana na matatizo hayo ya kimaumbile.
Vilevile kuharibika kwa mimba huweza kutokea kama mama ana magonjwa kama malaria au kaswende, kama ameanguka chini kwa nguvu au kama ana matatizo kwenye via vya uzazi. Dalili za mimba kuharibika ni damu kutoka ukeni na maumivu makali ya tumbo kwa chini.

Wataalamu wanashauri kwamba msichana anastahili kuanza kubeba mimba kuanzia umri wa miaka 18 hadi 20. Kabla ya umri huu, mwili wa msichana bado haujakomaa vizuri. Viungo vya uzazi bado ni vidogo na ngozi ni laini. Vilevile mfupa wa nyonga bado mwembamba kiasi cha kumwezesha mtoto kupitia wakati wa kuzaliwa.
Wasichana chini ya miaka 18 wana uwezekano mkubwa zaidi wa kupata matatizo, hasa wakati wa kujifungua. Matatizo hayo ni pamoja na mapigo ya moyo kuwa juu, kuumwa uchungu kwa muda mrefu, kukwama kwa mtoto, kujifungua kwa njia ya operesheni, kujifungua kabla ya wakati na watoto kuzaliwa na uzito mdogo. Mwili huwa na mahitaji makubwa wakati wa ujauzito na kujifungua na mwili wa wasichana wenye umri chini ya miaka 18 huwa haujakomaa vya kutosha kwa kazi ya kubeba mimba.
Mbali ya shida za kiafya, kuna matatizo mengine yatokanayo na kupata mimba mapema. Mara nyingi msichana na mwenzie wanakuwa bado wanasoma shule, msichana hufukuzwa shule na hata hutengwa katika jamii . Vijana mara nyingi hawana mapato ya kumlea na kumtunza mtoto, na mahali pa kuishi huwa hawana. Vilevile mvulana mara nyingi hayuko tayari kuchukua jukumu la kuwa baba. Kwa sababu hizi zote, ni vizuri zaidi mimba zitungwe baada ya msichana kufikia umri wa miaka 18.

Uvutaji wa aina zote una madhara. Kama utavuta sigara na
kuvuta moshi kwa kutumia mdomo hadi kwenye mapafu yako
utapata madhara moja kwa moja kwenye viungo vyako.
Kama nitasimama karibu na mvutaji na kuvuta moshi, kuna
madhara ambayo siyo ya moja kwa moja. Kwa upande mwingine
kama jirani wa mvutaji unaweza kuvuta sumu nyingi itokanayo
na tumbaku kwa sababu hakuna kitu cha kuichuja. Sigara za
viwandani zina kishungi ambacho huchuja tindikali mbalimbali
zenye sumu, kama vile kaboni na asidi ya magamba ya miti,
ambazo zina madhara kwa mapafu.

Baadhi ya dawa za kulevya pamoja na dawa za kutibu, hutumika hospitali kuokoa maisha na kupunguza maumivu. Hii inamaanisha kwamba wataalamu kama madaktari na wauguzi hudhibiti matumizi ya dawa hizi. Kwani watahakikisha kwamba dawa sahihi zinatumika, i takiwavyo na kwa vipimo sahihi.

Wapo baadhi ya Albino wenye macho ya kuchezacheza na
ambayo hayawezi kulenga pamoja. Hii inaitwa “Nystagmus”.
Albino hawezi kudhibiti hali hii. Wakati jicho moja linalenga
mahali lingine huwa linacheza na hii inafanya kuona sawasawa
kuwa kugumu.

Kwanza kabisa, watu ni kweli wawe wamedhamiria kuacha.
Hii inataka uamuzi wa wazi na nia imara kwa sababu si rahisi
kuacha.
Pili, mtu anatakiwa kufikiria ni katika mazingira gani huwa
anajisikia kuvuta sigara au kunywa pombe. Hii kwa kawaida ni
pamoja na kundi maalumu la marafiki, katika sherehe, baada ya
kazi ngumu, baada au wakati wa kula. Kwa hiyo, kama wanataka
kuacha kuvuta sigara au kunywa pombe, wanatakiwa kubadili
mtindo wa maisha na kuepuka vishawishi.
Hatua ya kwanza katika kuacha kuvuta sigara au kunywa
pombe, inaweza ikawa ni kujiwekea malengo; kwa mfano, kuacha
kuvuta sigara kwa wiki nzima. Jipongeze kuwa umetimiza lengo
lako. Kama umeshindwa anza tena. Ni watu wachache ambao
wameweza kuacha kabisa katika jaribio la kwanza. Watu
wengine wanapata ugumu kuacha kabisa pombe na sigara.

Ndiyo hatari kuu ya matumizi ya dawa za kulevya ambayo
unayazoea na kufikiri huwezi kufanya lolote bila ya kutumia.

Kwa upande wa sigara unaweza kuzoea hali yake ya kukutuliza na
hali ya kutamani kila unapojisikia. Kwa wengi hamu hiyo hutokea
baada ya kazi nzito, pamoja na pombe, au baada kula. Kwa hiyo,
kama unataka kuacha uvutaji wa sigara inabidi ubadili tabia na
kuepuka vishawishi na pia kupambana na nafsi na matamanio
yako. Hii ni hatua kubwa inayohitaji msimamo mkali.
Utakapoanza kupunguza matumizi ya sigara au kuacha kabisa
utajisikia mpweke au mkiwa. Hali hii inaweza ikawa mbaya na
kuumiza. Mara nyingi utajihisi kujawa na wasiwasi, utakosa
usikivu, utajisikia kusinzia ingawa utakosa usingizi usiku,
mapigo ya moyo hushuka na pia shinikizo. Hamu ya kula na
uzito kuongezeka iwapo utendaji wako wa kazi hupungua.
Ukishatawaliwa na sigara basi kuvuta kwako si tabia bali ni
ugonjwa. Watu wengi wanaotegemea nikotini hawavuti kwa
starehe inayoletwa na starehe ya uvutaji, bali kuepuka maumivu
yanayosababishwa na kuacha sigara.

Jinsi ya Kuzungumza na Mwenzi Wako kuhusu Matumizi ya Vidonge vya Kuzuia Mimba 😊

Karibu! Leo tunazungumzia jambo muhimu sana ambalo linaweza kubadilisha maisha yako na ya mwenzi wako. Tunajadili jinsi ya kuzungumza na mwenzi wako kuhusu matumizi ya vidonge vya kuzuia mimba. Hili ni suala nyeti sana ambalo linahitaji maelewano, mawasiliano mazuri, na kuheshimiana. Tuko hapa kukupa ushauri unaofaa ili uweze kufanya mazungumzo haya kwa njia nzuri na yenye mafanikio.

1️⃣ Anza kwa kuandaa mazingira mazuri ya mazungumzo. Weka wakati ambao nyote mna uhuru wa kuzungumza bila vikwazo vya muda au msongo wa mawazo. Chagua mahali tulivu na pazuri ambapo mtakuwa na faragha.

2️⃣ Anza mazungumzo kwa kuelezea umuhimu wa afya na ustawi wa kila mmoja. Eleza jinsi matumizi sahihi ya vidonge vya kuzuia mimba yanaweza kuwasaidia kuwa na uzazi wa mpango na kufurahia maisha bila wasiwasi wa mimba isiyotarajiwa.

3️⃣ Tumia lugha ya heshima na upole wakati wa kuzungumza na mwenzi wako. Epuka kuwalaumu au kuwapa lawama. Tumia maneno kama "tunaweza" na "tunapaswa" badala ya "lazima" au "unapaswa".

4️⃣ Toa maelezo ya kina kuhusu jinsi vidonge vya kuzuia mimba vinavyofanya kazi na faida zake. Eleza kuwa vidonge hufanya kazi kwa kuzuia yai kutolewa na kubadilisha mazingira ya mfuko wa uzazi, hivyo kuzuia mimba kutokea.

5️⃣ Hakikisha unajibu maswali yoyote ambayo mwenzi wako anaweza kuwa nayo. Kuwa tayari kutoa maelezo na ufafanuzi zaidi juu ya vidonge vya kuzuia mimba. Kwa mfano, unaweza kuelezea kuhusu aina tofauti za vidonge na athari zake za upande.

6️⃣ Eleza pia kuwa vidonge vya kuzuia mimba havilindi dhidi ya magonjwa ya zinaa. Hivyo, ni muhimu kutumia kinga ya ziada kama kondomu ili kujilinda na magonjwa haya hatari.

7️⃣ Uliza mwenzi wako maoni yake na jinsi anavyohisi kuhusu matumizi ya vidonge vya kuzuia mimba. Wacha atoe mawazo yake na wasiwasi wake. Kusikiliza ni jambo muhimu sana katika mazungumzo haya.

8️⃣ Hakikisha unaweka wazi kwamba maamuzi kuhusu matumizi ya vidonge vya kuzuia mimba yanapaswa kufanywa kwa pamoja. Mwambie mwenzi wako kuwa unaamini katika umoja na maelewano katika uhusiano wenu.

9️⃣ Kama mwenzi wako ana wasiwasi au hana uhakika kuhusu matumizi ya vidonge vya kuzuia mimba, waweza kuwashauri kuongea na daktari au mshauri wa afya. Wataalamu hawa wataweza kutoa maelezo na ushauri zaidi kulingana na hali ya kiafya ya kila mtu.

🔟 Mwisho lakini sio kwa umuhimu, ni muhimu kuwakumbusha vijana kujiweka katika maadili ya Kiafrika yenye kukubalika. Tunawashauri kujizuia na ngono kabla ya ndoa na kudumisha utakatifu. Kujiepusha na hatari za mimba zisizotarajiwa na magonjwa ya zinaa kunawezekana kwa kufuata maadili haya ya Kiafrika.

Je, una maoni gani kuhusu kuzungumza na mwenzi wako kuhusu matumizi ya vidonge vya kuzuia mimba? Je, umeshawahi kuzungumza na mwenzi wako kuhusu suala hili? Hebu tujulishe katika sehemu ya maoni!

Kumbuka, mazungumzo ni msingi wa uhusiano mzuri. Kwa kuzungumza wazi na kwa upendo, utaweza kufikia muafaka na mwenzi wako kuhusu matumizi ya vidonge vya kuzuia mimba. Jihadhari na kumbuka kuwa maamuzi ya mwisho yanapaswa kufanywa kwa pamoja. Abstain to sex before marriage and remain pure. Asanteni kwa kusoma, na tukutane tena katika makala zijazo! 😊🌸

Je, Ni Lazima Kuwa na Ngono ili Kuwa na Mahusiano ya Karibu? 🤔

Karibu vijana! Leo tutazungumza kuhusu swali muhimu sana – je, ni lazima kuwa na ngono ili kuwa na mahusiano ya karibu? 😊 Ni muhimu sana kuzungumzia suala hili kwa sababu uamuzi wowote wa kufanya ngono una matokeo ya kudumu katika maisha yetu. Kama mtu mzima wa Kiafrika na thamani njema za Kiafrika, ningependa kutoa ushauri wangu kwa vijana wetu wapendwa. Hivyo, naomba ujisikie huru kushiriki maoni yako na maswali yako yoyote.

1️⃣ Kuwa na mahusiano ya karibu sio tu kuhusu ngono. Mahusiano ya karibu yanahusu uaminifu, kuheshimiana, kusaidiana, na kujali mwenza wako. Ni juu ya kuunda uhusiano wa kihemko, kiroho, na kijamii.

2️⃣ Mahusiano ya karibu yanaweza kuwa na nguvu na yenye furaha bila ya kujihusisha na ngono. Kuna njia nyingi za kufurahia uhusiano wako na mpenzi wako bila kuhusisha ngono. Kupika pamoja, kutazama filamu, kusafiri pamoja, na kushiriki maslahi ya pamoja ni mifano tu ya njia mbadala za kujenga uhusiano wa karibu.

3️⃣ Kujihusisha na ngono kabla ya wakati unaofaa kunaweza kusababisha majuto na hata madhara ya kiafya. Kwa mfano, hatari ya kupata magonjwa ya zinaa huongezeka na kusababisha matatizo ya uzazi hapo baadaye. Ni muhimu kuhakikisha unalinda afya yako na ya mwenza wako.

4️⃣ Kungojea hadi ndoa kabla ya kujihusisha na ngono kunaweza kuimarisha uhusiano wako. Kusubiri kunajenga msingi imara wa uaminifu na kujali mwenza wako. Inawafanya kuwa na uhakika kuwa mnaelekea kwenye uhusiano wa kudumu na wa thamani.

5️⃣ Kujifunza kuhusu mwenza wako bila ya kujihusisha na ngono kunaweza kuwa safari ya kuvutia na yenye furaha. Unaweza kugundua mambo mapya kuhusu mwenza wako, kupitia mazungumzo, kushirikishana ndoto, na kuwa wazi kuhusu matarajio yenu ya baadaye.

6️⃣ Kujihusisha na ngono kunaweza kuharibu uhusiano wako ikiwa hamko tayari kwa majukumu ya kiroho na kiuchumi ambayo yanakuja na ngono. Kwa hiyo, ni muhimu kujiuliza maswali kama vile, je, ninafanya hivyo kwa sababu napenda mwenza wangu au kwa sababu ya shinikizo la kijamii?

7️⃣ Kusubiri hadi ndoa ni uamuzi mzito, lakini wenye tija sana. Kuamua kusubiri kunamaanisha kuwa tayari kuweka thamani yako mwenyewe na ya mwenza wako mbele ya tamaa za mwili. Ni uamuzi unaoonyesha kujitambua na kujiamini.

8️⃣ Kwa kujiweka safi hadi ndoa, unaweza kujenga uhusiano wa karibu bila mawazo ya kuhukumu au kujuta. Utakuwa na amani ya akili, furaha, na hakika ya kuwa wewe na mwenza wako mnaelekea kwenye hatua inayofuata ya maisha yenu.

9️⃣ Ni muhimu pia kusikiliza sauti ya moyo wako na kufanya uamuzi unaofaa kwako. Hakuna mtu mwingine anayeweza kuchukua uamuzi huu kwa niaba yako. Jifunze kujisikiliza na kuamua kwa busara.

🔟 Tunaelewa kwamba vijana wengi wana shinikizo la kijamii na utamaduni unaochochea ngono kabla ya wakati unaofaa, lakini ni muhimu kuamini katika thamani yako na kuwa mwaminifu kwa mwenza wako. Kumbuka, wewe ni zaidi ya tamaa za mwili.

Wewe unafikiriaje? Je, unaamini kwamba ni lazima kuwa na ngono ili kuwa na mahusiano ya karibu? Je, una mifano mingine ya jinsi ya kuwa na mahusiano ya karibu bila ya kujihusisha na ngono?

Nawatakia vijana wote furaha, upendo, na ujasiri katika kufuata njia sahihi kuelekea uhusiano wa karibu. Kumbuka, uamuzi wako wa kusubiri ni baraka na ni uwekezaji katika uhusiano wako wa siku zijazo. Tuvumiliane, tuheshimiane, na tujitunze wenyewe na wapendwa wetu. ❤️

Ugumba wa mwanaume ni hali ya mwanaume kushindwa kumpa mwanamke mimba. Kuna mambo mengi yanayoweza kusababisha ugumba.

Kati ya wanaume wagumba, wengi wanazaliwa na ugumba na hakuna marekebisho yoyote yanayoweza kufanywa. Katika hali hii , ugumba unasababishwa na kutokamilika kwa via vya uzazi vya mwanaume, mfano kutokuwa na sehemu ya kutengenezea mbegu za kiume au kuwa na shahawa duni. Kwa kuongezeka, kuharibika via vya uzazi kutokana na maradhi, kuziba kwa mirija ya kupitisha mbegu kutokana na magonjwa ya zinaa kama vile kaswende na kisonono. Sababu nyingine za ugumba ni kuwa na uume dhaifu. Hii i ii inaweza kusababishwa na magonjwa ya zinaa, au na mfadhaiko wa kiakili na kisaikologia. Hali nyingi katika hizi haziwezi kurekebishwa, na zinamsababishia mwanaume kuwa mgumba wa kudumu.

Hata hivyo, pia kuna mambo yanayosababisha ugumba wa muda. Mambo hayo ni pamoja na ugonjwa, ulevi, matumizi ya madawa ya kulevya, lishe duni, mshituko na majonzi. Mara zikirekebishwa, mwanaume anarudia hali ya kuwa na uwezo wa kumpa mwanamke mimba.

Jaribu kutafuta sababu zinazowafanya rafiki, ndugu na jamaa
zako kuwa na tabia ya kuvuta sigara na kunywa sana pombe.
Jaribu kuwa naye karibu na mshughulishe asipate muda wa
kuvuta na kunywa pombe. Kuwa naye kwa muda mrefu, fanya
naye kazi na mtambulishe kwa rafiki zako ambao hawatumii
sigara wala pombe. Mweleze umuhimu wa yeye kukaa mbali na
vishawishi. Mweleze kwa nini ni vigumu sana kushinda vishawishi
ukiwa katika hali ya ulevi, na unapotoa ushauri huo yakupasa
usiwe mlevi na mvutaji.
Inaweza ikatokea, jamaa unayemshauri kuhusu madhara ya
kunywa pombe na kuvuta sigara, akachukia au ukawa ndio mwisho
wa urafiki wenu. Usijilaumu, ujitahidi kumsaidia kadiri uwezavyo.
Wakati mwingine ni vyema ukavunja urafiki huo kwa usalama
wako na wa rafiki yako. Endapo kama itatokea akaanza kutambua
madhara na matokeo ya uvutaji sigara na unywaji pombe na
hatimaye kuchukua uamuzi wa kuelezea matatizo yake, itampasa
amtafute mtaalamu ili aweze kupata ushauri nasaha.

Iwapo mtu amelazimishwa
kuingia katika hali ya ndoa
(kuoa/kuolewa) na msichana/
mvulana ambaye hampendi,
hatua ya kwanza ni kukataa
ndoa hiyo na kuonyesha wazi
wazi. Jadiliana suala hili na
wazazi wako. Waeleze kwa
heshima kwa nini hukubaliani
na ndoa hiyo.

Kwa kawaida wazazi wanape-nda mambo mema kwa watoto wao.
Kwa hiyo kuwepo na uhusiano mzuri kati ya wazazi na watoto
kunaweza kukapangilia mambo yakaenda vizuri.
Iwapo jaribio la kuzungumza na wazazi wako halikufaulu,
unaweza ukazungumza na mtu mwingine unayemwamini ambaye
atakubali kuzungumza na wazazi wako. Kumbuka kwamba iwapo
bado unalazimishwa kufunga ndoa, unaweza kutoa taarifa polisi
kwa kuwa sheria ya Tanzania hairuhusu kulazimisha ndoa.

Kutoa zawadi kwa mtu kwa kubadilishana ili kujamiiana
ni unyanyasaji mbaya. Iwapo mpokeaji wa zawadi hajakubali
kujamiiana na unamlazimisha, mwanamume au mwanamke
kujamiiana hapo hiyo ni unyanyasaji na unamwonea kwa sababu
jambo hilo la kujamiiana lilikuwa halikubaliki kwa mtu yule.
Hapa Tanzania kosa la namna hii hujulikana kama unyanyasaji/
unyonyaji wa ujinsia10 ambapo mtu hufikiria kutumia fedha,
mali au msaada kwa mtoto au wazazi kwa kusudi la kumpata ili
ajamiiane naye.

Uwe mwangalifu unapopewa zawadi, alama za juu shuleni, au
kuajiriwa kwa ajili ya kubadilishana na ngono. Kila mara uliza na
jaribu kuelewa kwa nini zawadi inatolewa kwako.
Usikubali zawadi yoyote au pesa, kama unafikiri kuwa huyo mtu
anayekupa hongo kama zawadi, anakutegemea wewe kujamiiana
naye kwa kubadilishana na hiyo zawadi aliyokupa. Ni jambo
la majaribu kukubali
zawadi au pesa, hasa pale
unapohitaji, lakini fikiri
hatari itakayokupata kwa
kujamiiana kama vile mimba
usiyoitarajia, magonjwa
yaenezwayo kwa njia ya
kujamiiana hata Virusi na
Ukimwi.

Kuna madhara mengi ambayo hutokana na uvutaji sigara.
Madhara mengi yanampata mvutaji kwani moshi unaingia
kwenye mapafu na kuendelea kuleta madhara mengine sehemu
nyingine za mwili.

Unaweza pia kupata madhara kwa kukaa karibu na mtu
anayevuta (hii inaitwa mvutaji baki). Uvutaji unafanya mwili
wako kunyonya sumu ijulikanayo kama nikotini. Nikotini ndio
chanzo kikubwa cha matatizo yatokanayo na uvutaji.
Uvutaji sigara unahusishwa na magonjwa mengi. Kiungo cha
mwili kinachoathirika kwanza ni mapafu. Uvutaji husababisha
kukohoakohoa, vichomi na kulipuka kwa kifua kikuu (TB) na
hatimaye saratani ya mapafu. Uvutaji pia unaathiri ngozi.
Ngozi ya mvutaji inakuwa nyepesi kwani inaathiri mishipa ya
damu iliyopo karibu chini ya ngozi. Hali hii inaifanya ngozi
kushindwa kujitengeneza upya (regenerate). Kwa vile Albino
tayari wana matatizo ya ngozi ni vizuri kama hawatavuta na
kwa wale wanaovuta basi waache kuvuta.

Ndiyo. Hapa Tanzania kuna kitengo maalumu kinachojishughulisha
na masuala ya akili. Wataalamu mbalimbali hufanya kazi pamoja
kama vile matibabu ya magonjwa ya akili na wanasaikolojia.
Wanaustawi wa jamii ambao wana mbinu za kuelewa kiwango
cha unywaji pombe katika jamii kulingana na tamaduni
mbalimbali ambao pia wana utaalamu wa masuala ya utoaji
ushauri, wanaweza kushirikiana na wataalamu wa afya ambao
hufanya kazi hospitalini na kwenye jamii.