Nifanyeje Kukabiliana na Hisia za Kukosa Ujasiri wa Kujihusisha na Ngono? 🌈

Karibu kijana! Leo, tutajadili jinsi ya kukabiliana na hisia za kukosa ujasiri wa kujihusisha na ngono. Najua kuwa wakati mwingine hisia hizi zinaweza kuwa ngumu sana kushughulikia, lakini hakuna haja ya kuwa na wasiwasi. Kama mzazi wako wa kiafrika, niko hapa kukupa ushauri na mwongozo wa kutumia akili yako na kuishi maisha ya maadili yanayokubalika katika tamaduni zetu. Jiunge nami katika safari hii ya kujifunza na kukua!

1️⃣ Jitambulishie: Fanya mazoezi ya kutambua na kuelewa hisia zako vizuri. Jiulize, "Kwa nini hisia hizi za kukosa ujasiri zinajitokeza?" Kwa mfano, unaweza kukosa ujasiri kwa sababu ya kushindwa kuishi kulingana na matarajio ya kijamii au kutokuelewa mwili wako. Kuhakikisha unajua chanzo cha hisia hizo ni hatua ya kwanza ya kukabiliana nazo.

2️⃣ Zungumza na mtu unaemwamini: Kuna nguvu katika kuzungumza na mtu unaemwamini na kuweza kushiriki hisia zako. Unaweza kuzungumza na wazazi wako, mlezi, au rafiki wa karibu. Wanaweza kutoa mwongozo na maoni yenye thamani ambayo yatakusaidia kushinda hisia hizo.

3️⃣ Fanya mazoezi ya kujenga ujasiri: Kupitia mazoezi ya kujenga ujasiri, unaweza kuimarisha imani yako ndani yako mwenyewe. Fikiria juu ya uwezo wako na ufanisi wako katika maeneo mengine ya maisha yako. Kwa mfano, unaweza kuwa na ujasiri mkubwa katika masomo yako au michezo. Tumia ujasiri huu kukabiliana na hisia zako za kukosa ujasiri kwa kujihusisha na ngono.

4️⃣ Jiongeze mwenyewe: Elimu ni ufunguo wa mafanikio. Jiunge na vikundi vya vijana, soma vitabu vinavyohusu afya ya kujamiiana, na tafuta habari sahihi mtandaoni. Kupata ufahamu sahihi na kukua kielimu katika suala hili kutakupa ujasiri na maarifa ya kuchukua maamuzi sahihi.

5️⃣ Jifunze kutoka kwa wengine: Kuwa na mifano ya kuigwa ni muhimu sana. Jifunze kutoka kwa watu waliofanikiwa katika kujitambua na kudhibiti hisia za kujihusisha na ngono. Unaweza kusoma vitabu vya waandishi kama Chimamanda Ngozi Adichie, Chris Mukasa, au Dona Maluma. Pia, unaweza kuangalia video au kusikiliza podcast za watu wanaoshiriki uzoefu wao katika kukabiliana na hisia kama hizi.

6️⃣ Fanya maamuzi ya busara: Kila wakati, chukua maamuzi ya busara na yenye kuzingatia maadili ya kiafrika. Kumbuka, kujiingiza katika ngono kabla ya ndoa inaweza kuwa na madhara ya kimwili na kihisia. Jua thamani yako na uzingatie ahadi ambayo umetoa kwa maisha yako. Kwa kufanya hivyo, utakuwa unachukua hatua za ujasiri katika kukabiliana na hisia hizi.

7️⃣ Wasiliana na wataalam: Mara nyingi, kuongea na wataalamu katika nyanja ya afya ya akili na mahusiano ni muhimu sana. Wataalamu hawa watakuwa na ujuzi na uzoefu wa kukusaidia kuelewa hisia zako na kukupa mwongozo sahihi. Ongea na mshauri wa shule yako, mwalimu, au hata daktari wako. Wao watakusaidia kwa njia ambayo itakuheshimu na kukupatia msaada uliohitaji.

8️⃣ Jifunze kutokana na uzoefu wako: Kila wakati, tafakari juu ya uzoefu wako. Je! Kuna mambo ambayo unaweza kufanya tofauti? Je! Kuna njia ambayo unaweza kujiboresha zaidi? Kujifunza kutokana na uzoefu wako utakusaidia kukuza ujasiri wako na kukabiliana na hisia hizo kwa njia bora.

9️⃣ Chukua muda kujitambua: Kujitambua ni muhimu katika kukabiliana na hisia za kukosa ujasiri. Jifunze kuthamini na kujipenda kama ulivyo. Jali na kulinda mwili wako na afya yako. Kukubali na kuthamini nafsi yako kutakusaidia kujiamini na kukabili hisia hizi.

🔟 Jiunge na vikundi vya rika lako: Kuwa sehemu ya vikundi vya vijana ambao wanashiriki maadili sawa na wewe ni njia nzuri ya kujijengea ujasiri na kuwa na marafiki ambao watakusaidia katika safari yako. Kwa kushiriki katika vikundi hivi, utapata moyo na mwongozo wa kuishi maisha ya maadili.

1️⃣1️⃣ Ajibidishe: Je! Unaamini kwamba hisia hizi za kukosa ujasiri zitadumu milele? Tafakari juu ya hilo! Badala ya kujinyima na kukosa ujasiri, weka lengo la kufikia ujasiri na kujihusisha na ngono kwa wakati unaofaa. Kumbuka, kila kitu kina wakati wake.

1️⃣2️⃣ Shinda shinikizo la kijamii: Mara nyingi, shinikizo la kijamii linaweza kuwa sababu ya hisia hizi za kukosa ujasiri. Lakini jua, wewe ni mtu binafsi na uwezo wa kufanya maamuzi yako mwenyewe. Usiache shinikizo la wenzako likushawishi kufanya kitu ambacho hauko tayari kukifanya. Jiwekee malengo yako na kaa imara.

1️⃣3️⃣ Zingatia ndoto zako: Fikiria juu ya ndoto zako za baadaye na malengo yako. Je! Kujihusisha na ngono kwa sasa itasaidia kufikia ndoto zako na malengo yako? Kwa kuzingatia ndoto zako na kujitolea kufanya kazi kuelekea kufikia malengo yako, utapata msukumo mpya wa kukabiliana na hisia za kukosa ujasiri.

1️⃣4️⃣ Jikumbushe umuhimu wa kusubiri hadi ndoa: Katika tamaduni zetu za Kiafrika, tunathamini uaminifu na utakatifu wa ndoa. Kusubiri hadi ndoa ni njia ya kuheshimu tamaduni zetu na kujilinda na hatari zinazoweza kutokea katika mahusiano ya ngono nje ya ndoa. Kumbuka, kila kitu kina wakati wake, na kujilinda hadi ndoa itakupa furaha na amani ya akili.

1️⃣5️⃣ Kuwa na maadili ya kiafrika: Mwisho lakini sio kwa umuhimu, endelea kufuata maadili ya kiafrika katika maisha yako. Kuwa mwaminifu, mwadilifu

Unaweza ukajaribu kuzungumza na wazazi wako kwamba
ukeketaji ni desturi mbaya, na pia unaweza ukamtafuta mtu
wa kukusaidia ambaye ni mwaminifu. Msaidizi anaweza akawa
rafiki, mlezi, mzazi au mtu mzima katika familia ambaye
unaweza kumwamini. Katika jamii yako unaweza kumtafuta
mwalimu anayeaminika, kiongozi wa dini au muuguzi ambaye
anaunga mkono mawazo yako na mwenye msimamo wa kumaliza
tatizo la ukeketaji.

Kama hakuna mashirika yanayopinga ukeketaji katika sehemu
yako, unaweza kufikiria watu wanaofanya katika shirika la
vijana, vituo vya vijana, jumuia za wanawake, makanisa na
mashirika ya uzazi wa mpango. Unaweza kutoa habari hii katika
kituo cha afya kilicho karibu nawe. Kumbuka vijana chini ya
miaka 18 ukeketaji ni kosa la jinai na unaweza kuripoti katika
kituo cha polisi kilicho karibu nawe.

Kujamiiana ni uamuzi wa mtu binafsi. Ni uamuzi wako na hakuna
mtu yeyote mwenye haki ya kukuamulia. Lakini unapoamua
kujamiiana hakikisha kwamba ni maamuzi uliojulishwa na kwamba
unaelewa matokeo ya kujamiiana. Usisahau kuchukua hadhari
muhimu. kumbuka kutumia kondomu kujikinga wewe na mwenzi
wako kutokana na mimba usizotarajia na magonjwa kama vile
Virusi vya UKIMWI. Madhari mwili wako unaendelea kukua,
kujamiiana bila ya kondomu ni hatari zaidi kuliko mtu mzima,
kwa sababu maambukizo mengine haswa kwa vijana yanaweza
kukuletea matatizo kama vile ugumba baadaye katika maisha.
Pia jiulize mwenyewe kwa uangalifu kama kweli unataka
kujamiiana. Ni muhimu pia kujadiliana na mwenzi wako na kuwa
na hakika kama wote wawili mnataka kujamiiana. Usijamiiane
kwa sababu tu unafikiria kwamba watu wengine wanajamiiana
au unajitosa kwa kuwa unashawishiwa na marafiki au watu
wazima.

Kutoka damu (hedhi) kwa mara ya kwanza kunaitwa kuvunja ungo na hii ni dalili ya mtoto wa kike kuingia utu uzima,0 yaani kuwa mwanamke. Wasichana wanavunja ungo kati ya umri wa miaka 8 na umri wa miaka 18. Lakini, kuvunja ungo haina maana kwamba unahitaji kuanza kujamii ana. Kwa sababu ukijamii ana kuna hatari ya kupata mimba!

Mwanzoni siku za hedhi zinaweza kuwa na mabadiliko sana. Ni baada ya muda ndipo msichana anaanza kwenda mwezini mara moja kila mwezi. Kwa wanawake wengi ni kila baada ya siku 28, hata hivyo, wengine huweza kupata hedhi chini au zaidi ya siku hizo. Idadi ya siku katika mzunguko wa hedhi ni siku 21 hadi 35.Ukitaka kuelewa kabisa maana ya kutoka damu za mwezi, lazima nieleze kuhusu mzunguko wa hedhi. Siku ya kwanza ya damu huhesabiwa kama siku ya kwanza ya mzunguko. Baada ya damu kutoka, yai moja linaanza kukua ndani ya kokwa.

Na vilevile utando ndani ya mfuko wa uzazi huanza kujengeka ili ukaribishe mimba. Kati ya siku 11 au 14 yai hupevuka ndani ya kokwa na halafu husafiri kwenye mirija ya kupitishia mayai hadi kwenye mfuko wa uzazi. Mwanamke anapata mimba kama yai likirutubishwa na mbegu ya kiume ndani ya mirija ya kupitisha mayai, i ina maana, kwamba atakuwa amejamii ana kipindi cha siku chache kabla ya yai kupevuka au siku yai linapopevuka. Kama yai halikurutubishwa, basi hufa na hutangulia kutoka kama ute, pia utando kwenye mfuko wa uzazi na kuta za uzazi hubomoka na kutoka kama damu. Hii ndiyo hedhi yenyewe.

Endapo msichana amejamiiana na mvulana na yai likarutubushwa, hataona hedhi na aelewe kwamba kuna uwezekano kwamba mimba imetungwa.

Mzunguko wa hedhi kwa baadhi ya wasichana hauna mpangilio mwanzoni, hivyo endapo hupati hedhi inayolingana kila mwezi usijali.

Katika hali ya kawaida usipopata hedhi na hukujamiiana na mvulana, basi inawezekana ni mabadiliko tu ya mwili. Hali hii ikiendelea au ukiwa na wasiwasi unashauriwa kumuona mtaalamu wa afya

Tunaposema dawa za kulevya ina maana ni matumizi mabaya ya dawa na hasa pale yatumikapo kinyume cha maelekezo ya tabibu na hivyo kuleta madhara kwa mtumiaji.

Jinsi ya Kujikinga na Mimba Pasipo Kuharibu Afya ya Mwili

Leo tutajadili jinsi ya kujikinga na mimba pasipo kuharibu afya ya mwili wako. Ni muhimu sana kuzingatia afya ya mwili wakati tunatafuta njia za kujikinga na mimba. Kwa kuwa mimi ni mzazi mzuri na rafiki yako, niko hapa kukupatia ushauri wa kitaalamu ili uweze kufanya maamuzi sahihi kuhusu afya yako na kuepuka mimba ambazo huenda usiwe tayari nazo.

1. Kuweka akili yako wazi 🧠: Kujua na kuelewa jinsi mwili wako unavyofanya kazi ni muhimu sana. Jifunze kuhusu mzunguko wako wa hedhi na siku ambazo unaweza kuwa na uwezekano wa kuwa na mimba.

2. Kutumia njia za uzazi wa mpango 🌸: Kuna njia nyingi za uzazi wa mpango ambazo zinaweza kukusaidia kujikinga na mimba. Kuzungumza na mtoa huduma ya afya atakusaidia kuchagua njia sahihi kwako.

3. Kondomu ni rafiki yako 👫: Matumizi sahihi ya kondomu wakati wa kujamiiana yanaweza kusaidia kuzuia mimba na pia kusambaza magonjwa ya zinaa. Hakikisha unatumia kondomu kwa usahihi na ukizingatie tarehe ya kumalizika muda wake.

4. Kuzingatia upangaji bora wa uzazi 🗓️: Njia kama vile kalenda ya mzunguko wa hedhi na mbinu ya mzunguko wa basal inaweza kukusaidia kujua siku zako salama za kushiriki ngono bila hatari ya mimba.

5. Uzazi wa mpango wa dharura 🚑: Kuna njia za uzazi wa mpango wa dharura ambazo unaweza kutumia baada ya tendo la ngono lisilo salama. Kumbuka, hizi ni njia za dharura tu na hazipaswi kutumiwa mara kwa mara.

6. Kusoma na kujifunza 📚: Jifunze zaidi kuhusu njia za uzazi wa mpango na afya ya uzazi. Kuna vyanzo vingi vya habari vinavyopatikana mtandaoni au katika vitabu vya afya.

7. Kuongea na mpenzi wako 💑: Ni muhimu kujadili na mpenzi wako juu ya uzazi wa mpango na maamuzi ya kujikinga na mimba. Uwazi na mawasiliano ya wazi ndio msingi wa uhusiano mzuri.

8. Kujiheshimu na kuheshimu wengine 🙏: Kumbuka kwamba uamuzi wa kujamiiana ni uamuzi wa kibinafsi. Heshimu maamuzi ya wengine na ujiheshimu mwenyewe kwa kufanya uamuzi unaokufaa.

9. Kuepuka shinikizo za kijamii 🙅‍♀️: Usiache shinikizo za wenzako kukufanya ufanye mambo ambayo hupendi au ambayo huenda yakahatarisha afya yako. Kufanya uamuzi sahihi kunategemea maadili yako na malengo yako.

10. Kuwa na malengo ya maisha 🌟: Kuzingatia malengo yako ya maisha na ndoto zako kunaweza kukusaidia kujizuia kufanya ngono kabla ya wakati muafaka. Fanya mambo ambayo yanakufanya uhisi fahari na kuzidi kuwa bora.

11. Kuwa na mtazamo chanya 💪: Kuwa na mtazamo chanya kuhusu ngono na maamuzi yako ya kujilinda na mimba kunaweza kukusaidia kufanya maamuzi sahihi na kuwa na afya njema.

12. Kuheshimu afya yako 🏋️‍♀️: Hakikisha unakula lishe bora na kufanya mazoezi ili kuweka afya yako vizuri. Afya njema inaweza kukusaidia kujikinga na mimba na kuwa na nguvu ya kufikia malengo yako.

13. Kujenga uhusiano wa karibu na familia yako 👨‍👩‍👧‍👦: Uhusiano mzuri na familia yako unaweza kukusaidia kupata msaada na ushauri katika maswala ya afya ya uzazi na uzazi wa mpango.

14. Kujihusisha katika shughuli za kijamii 🎉: Kuwa na muda wa kufurahia shughuli za kijamii na marafiki wako kunaweza kukusaidia kuondoa shinikizo la kujamiiana kabla ya wakati muafaka.

15. Kukumbuka thamani ya kusubiri hadi ndoa 🎉: Kujifunza na kuelewa thamani ya kusubiri hadi ndoa kunaweza kusaidia kujenga uhusiano mzuri, kuwa na afya njema, na kuheshimu maadili yako.

Kuwa na afya na kufanya maamuzi sahihi kuhusu ngono na uzazi wa mpango ni muhimu sana kwa vijana katika jamii yetu. Ni matumaini yangu kwamba ushauri huu utakusaidia kuelewa umuhimu wa kujilinda na mimba na kuzingatia afya yako. Je, una maoni gani juu ya mada hii? Je, kuna njia nyingine ambazo unazijua za kujikinga na mimba? Napenda kusikia kutoka kwako! 🌺

Wasichana na wanawake wanaweza kulewa kwa ujumla.
Mara nyingi, hulewa pombe haraka kuliko wanaume. Hii
inatokana na uzito mdogo wa miili yao, na kiasi cha mafuta na
maji katika miili yao. Kilevi husambaa kiasi kikubwa katika miili
ya wanawake. Maini yao huharibika kirahisi zaidi kuliko maini
ya wanaume.

Kutokana na kilevi, wanawake au wasichana huwa wepesi
kufanya vitu ambavyo wasingefanya kama wasingelewa.
Wanaume hutumia nafasi hii kuwashawishi kufanya mapenzi
bila kuchukua tahadhari yoyote kama vile kutumia kondomu ili
kupunguza maambukizo ya VVU.

Kama unavyohusisha rafiki zako katika mihemuko mingine, inaeleweka kama utataka kuwashirikisha katika uhusiano wako wa kimapenzi.

Hii i ii inaeleweka kabisa, ali mradi i uheshimu usiri na msimamo wa mpenzi wako.Hii i ii ina maana kuwa utawahusisha marafiki zako wa karibu na siyo hadharani na pia ni vema kama utafanya hivyo basi usitumie maneno ya kujigamba juu ya uzoefu au hata kukuza vitimbwi ambavyo kweli havikuwepo. Tumia maneno ambayo mpenzi wako naye angependa kuyasikia, yaani maneno ambayo hutaogopa kuyarudia kama angekuwepo na wewe hungejali kama yeye angetumia. Hii i ii itakusaidia kutunza siri na kuwa msiri.

Je, Ni Vipi Kukabiliana na Hisia za Kutokuwa Tayari kwa Ngono? 🌺

1. Suala la hisia za kutokuwa tayari kwa ngono ni jambo la kawaida sana katika ujana, na nataka kukupa ushauri wa kitaalamu ambao utakusaidia kukabiliana nazo vizuri. Je, umewahi kujisikia hivyo?

2. Unapoanza kuingia katika umri wa ujana, mwili wako na akili zinaanza kubadilika. Ni kama kufungua ukurasa mpya wa maisha yako. Ni wakati wa kugundua mambo mapya na kujenga msingi imara kwa ajili ya maisha yako ya baadaye.

3. Kabla ya kuanza kujihusisha katika uhusiano wa kimapenzi au ngono, ni muhimu sana kujiuliza maswali mazito na kujitathmini kwa kina. Je, umri wako unaendana na maandalizi ya kuingia katika uhusiano wa kimapenzi? Je, una uhakika na maamuzi yako? 🤔

4. Kuwa tayari kwa ngono ni zaidi ya kujisikia tu hamu ya kimwili. Ni kuhusu kuelewa jukumu lako katika uhusiano, kujali afya yako na ile ya mwenzako, na kuwa na utayari wa kushiriki majukumu ya kifamilia ikiwa uhusiano huo utaendelea. Je, unaelewa jukumu lako katika uhusiano?

5. Nizame kidogo katika mfano halisi wa maisha. Fikiria kuwa na rafiki yako wa kiume au wa kike ambaye una uhusiano wa karibu naye. Lakini, huna uhakika kabisa kama upo tayari kufanya ngono. Unahisi shinikizo kutoka kwa rafiki yako au jamii kuwa ni lazima ufanye hivyo. Je, utafanya nini?

6. Hapa ndipo maadili yako ya Kiafrika yanapokuja kwa msaada. Katika tamaduni zetu, tunathamini uaminifu, heshima, na kujitunza. Kuwa mwaminifu kwa maadili haya kutakusaidia kujua ni lini wakati muafaka wa kuingia katika uhusiano wa ngono. Je, unafikiri ni muhimu kuheshimu maadili yako ya Kiafrika?

7. Unaweza kuzungumza na mtu mzima aliye karibu nawe kama vile mzazi, kaka au dada, au rafiki wa karibu. Sio lazima kujisikie pekee katika hali hii. Je, ungependa kuwasiliana na mtu wa karibu ili kushiriki hisia zako?

8. Pia, ni muhimu kuwa na mazungumzo ya wazi na mwenzi wako wa kimapenzi. Kuwasiliana kuhusu matarajio yenu, mipaka, na hisia zenu ni ya msingi katika uhusiano wowote. Je, ungependa kuzungumza na mwenzi wako kuhusu hisia zako za kutokuwa tayari kwa ngono?

9. Kumbuka, uhusiano wa kimapenzi unapaswa kuwa na msingi wa upendo, heshima, na uelewa. Unaweza kufurahia uhusiano huo bila kuhisi shinikizo la kufanya ngono. Je, unafikiri ni muhimu kuweka msingi imara katika uhusiano wako wa kimapenzi?

10. Kuwa na ngono ni uamuzi mkubwa na una athari kubwa kwenye maisha yako. Tusisite kujiuliza maswali kama vile: Je, nina uhakika? Je, ninafanya kwa sababu yangu au kwa sababu ya shinikizo la wengine? Je, nataka kuwekeza wakati wangu na nafsi yangu kwa mtu huyu? 🤔

11. Kukabiliana na hisia za kutokuwa tayari kwa ngono ni safari ya kujenga utambuzi wa kibinafsi. Ni wakati wa kujifunza kuhusiana na thamani yako kama mtu na kujenga msimamo thabiti katika maisha yako. Je, unafikiri safari hii ya utambuzi wa kibinafsi ni muhimu?

12. Kumbuka, ni muhimu kuwa na mazingira yanayokuwezesha kufanya maamuzi sahihi. Kuwa na marafiki wanaokuelewa, jamii inayokuheshimu, na kujikumbusha daima kuhusu maadili yako itakusaidia kukabiliana na hisia hizi. Je, una marafiki wanaokuelewa na kukuheshimu?

13. Sio kila mtu katika umri wako anaweza kuwa tayari kwa ngono, na wala sio lazima ujisikie vibaya kwa sababu ya hilo. Kila mtu ana safari yake binafsi na maendeleo yao ya kibinafsi. Je, unafikiri ni muhimu kuwaheshimu wenzako ambao hawako tayari kwa ngono?

14. Kumbuka, kutokujihusisha na ngono kabla ya ndoa sio tu ni suala la maadili, bali pia ni njia ya kuhifadhi afya yako ya kimwili na kihisia. Unaweza kuepuka hatari za magonjwa ya zinaa, mimba zisizotarajiwa, na hata maumivu ya kihisia ya kuvunjika moyo. Je, unafikiri ni muhimu kuhifadhi afya yako?

15. Mwisho lakini sio kwa umuhimu, nataka kukuhimiza kuwa na ujasiri na kuamini katika maamuzi yako. Ni sawa kabisa kusubiri hadi uwe tayari kwa ngono. Kumbuka, ni wewe mwenyewe na ndoto zako za baadaye ambazo zinaathiriwa na maamuzi hayo. Je, ungependa kuhimizwa kuendelea kusubiri hadi wakati muafaka? 💪

Natumai ushauri huu umekusaidia kukabiliana na hisia za kutokuwa tayari kwa ngono. Je, una mawazo yoyote au swali? Ningependa kusikia kutoka kwako!

Wengi wa waathirika wa dawa za kulevya hukataa matatizo yao. Hudanganya kwa sababu hawataki kukubali matatizo yao pia hutoa maelezo kujitetea au kulaumu wengine. Mara nyingi huanza kudanganya au kusaliti marafiki na ndugu pale wanapohitaji fedha kwa ajili ya kununulia dawa za kulevya.

Hapana, hii si kweli! Vijana wanaoamini kwamba wana uwezo wa kufikiri baada ya kuvuta bangi kwa sababu inawapa hisia ya kuzoea mihemko ya kusikia vizuri au kufahamu kwa haraka. Lakini ni kawaida kwamba uvutaji wa bangi unaathiri shule, kazi na shughuli nyingine kinyume na matarajio ya mafanikio. Siku zote vijana wavutaji bangi wanapoteza ari shuleni au mafunzoni. Wanashindwa kuweka malengo ya maisha yao ya baadaye.

Wataalamu wanashauri kwamba msichana anastahili kuanza kubeba mimba kuanzia umri wa miaka 18 hadi 20. Kabla ya umri huu, mwili wa msichana bado haujakomaa vizuri. Viungo vya uzazi bado ni vidogo na ngozi ni laini. Vilevile mfupa wa nyonga bado mwembamba kiasi cha kumwezesha mtoto kupitia wakati wa kuzaliwa.
Wasichana chini ya miaka 18 wana uwezekano mkubwa zaidi wa kupata matatizo, hasa wakati wa kujifungua. Matatizo hayo ni pamoja na mapigo ya moyo kuwa juu, kuumwa uchungu kwa muda mrefu, kukwama kwa mtoto, kujifungua kwa njia ya operesheni, kujifungua kabla ya wakati na watoto kuzaliwa na uzito mdogo. Mwili huwa na mahitaji makubwa wakati wa ujauzito na kujifungua na mwili wa wasichana wenye umri chini ya miaka 18 huwa haujakomaa vya kutosha kwa kazi ya kubeba mimba.
Mbali ya shida za kiafya, kuna matatizo mengine yatokanayo na kupata mimba mapema. Mara nyingi msichana na mwenzie wanakuwa bado wanasoma shule, msichana hufukuzwa shule na hata hutengwa katika jamii . Vijana mara nyingi hawana mapato ya kumlea na kumtunza mtoto, na mahali pa kuishi huwa hawana. Vilevile mvulana mara nyingi hayuko tayari kuchukua jukumu la kuwa baba. Kwa sababu hizi zote, ni vizuri zaidi mimba zitungwe baada ya msichana kufikia umri wa miaka 18.

Endapo rafiki au jamaa anaomba msaada wa kuacha kutumia dawa za kulevya unaweza kumsaidia kwa kumpatia nasaha. Jitahidi kumpatia taarifa zote muhimu kuhusu dawa za kulevya. Muhimu zaidi mweleze athari za matumizi ya dawa hizo. Hata wazazi unaweza kuwapatia ushauri endapo watatambua umuhimu wako wa kujali.
Wakati mwingine waathirika wa dawa za kulevya hawako tayari kusikiliza ushauri na msaada wako. Inaweza kutokea muathirika akawa na hasira na hata kuvunja urafiki wenu na hata kufa. Usijilaumu!!! Kwa sababu ulijitahidi kumsaidia kadri ya uwezo wako. Wakati mwingine ni vyema kuvunja urafiki kwa usalama wako na kwa faida ya rafiki yako. Rafiki huyo anaweza kugundua kuwa utumiaji wa dawa za kulevya unamletea mwisho mbaya na hatimaye kuchukua uamuzi wa kueleza matatizo yake.
Kama itatokea rafiki au ndugu yako ambaye ni teja ameathirika sana kiafya usijaribu kumsaidia peke yako. Inaweza kuwa muhimu kumtafutia msaada wa kitaalamu kutoka kwa mtaalamu.

Hakuna mwenye kosa, kwa sababu jinsia ya mtoto i inategemea na bahati na hamna uwezekano wa kupanga kuzaa aina fulani ya mtoto. Tulivyoona juu ni mwanaume ndiye aliye na aina mbili za mbegu. Aina moja husababisha kutokea mtoto wa kike na aina nyingine mtoto wa kiume. Mwanaume hana uwezo wa kuhakikisha achangie aina ya mbegu gani. Kwa hiyo, hata kama ni mwanaume anayeyakinisha jinsia ya mtoto, hana kosa, kwa sababu hana uwezo wa kuamua achangie mbegu ya aina gani.