Mapenzi salama ni yale yanayofanyika bila wasiwasi wa kupata mimba zisizotarajiwa, magonjwa ya zinaa pamoja na maambukizi ya virusi vya UKIMWI. Mapenzi salama yanaweza kuwa ni vitendo vya kumaliza hamu bila uume kuingizwa ukeni. Ngono ya kuingiza uume ukeni inaweza kuwa ngono salama kama tahadhari husika zinatumika.
Vitendo vya kumaliza hamu bila kujamiiana ni kupiga busu, kukumbatia, kunyonyana ndimi, kushikana mikono na kupiga punyeto. Matendo haya yote ni salama kabisa kuhusiana na mimba zisizotarajiwa na maambukizi ya virusi vya UKIMWI.
Ili kuhakikisha mnafanya mapenzi salama wakati mnahusisha mwingiliano kati ya uume na uke, lazima mchukue tahadhari. Tahadhari mojawapo ni uaminifu katika mapenzi, kwa maana wewe uwe mwaminifu na yeye awe mwaminifu. Lakini pia inabidi muwe na uhakika kwamba wote wawili hamjaambukizwa magonjwa wakati mnapojamiiana kwa mara ya kwanza. Tahadhari nyingine ni kutumia kondomu. Kondomu inazuia mimba pamoja na magonjwa ya zinaa. Kuwa mwaminifu pekee yake haitoshi kama mmoja wenu au wote wawili mliwahi kujihusisha na uhusiano wa kimapenzi ambao haukuwa salama. Kama kweli mnataka kuwa upande wa uhakika wote ni vyema kwenda kupima Virusi vya Ukimwi kwa hiari.

Watu wanokunywa kupitia kiasi huathiri jamii kwa njia
mbalimbali. Madhara mengine hutokea kwa kuwa wanafanya
vitu ambavyo wasingevifanya iwapo wasingekuwa wamelewa.

Watu wakilewa, huweza kuwa na hasira, wagomvi hivyo basi
huwadhuru wengi kiakili na kimwili. Isitoshe, ajali nyingi za
kazini na barabarani hutokea watu wakiwa wamelewa. Mara
nyingi watu wasiokuwa na hatia na vilema hupoteza maisha yao
kutokana na ajali zinazohusiana na ulevi.

Watu wanaokunywa
pombe kupita kiasi hupunguza uangalifu na hivyo basi kuchangia
katika kuenea kwa VVU kwenye jamii. Watu wanaokunywa pombe
wanaweza pia kufanya ujambazi katika jamii. Pia wanaokunywa
kupita kiasi si wafanyakazi wa kutegemewa kwani hutumia
muda mwingi nje ya sehemu zao za kazi.

Watu waliozoea kunywa pombe nyingi hupoteza pesa zao nyingi
kununua pombe na muda wao mwingi kufikiria jinsi ya kupata
pesa za kunywea pombe.

Kutokana na gharama za kununua
pombe familia zao hukosa pesa za vitu muhimu kama kodi ya
nyumba, ada na sare za shule na chakula.

Vijana wanaokunywa pombe huanza kuiba pesa nyumbani kwao
ili kununulia pombe. Matumizi mabaya ya pombe mara nyingi
husababisha matatizo au kuvunjika kwa familia, au urafiki.

Vilevile husababisha matokeo mabaya shuleni au kuacha kabisa
shule, hali ambayo inaweza kusababisha kukosa nafasi za kazi,
kujitegemea wewe mwenyewe na kusaidia famila yako na jamii.

Siyo rahisi kusema ni nani anayestarehe zaidi ya mwenziwe, kwa sababu starehe inayotokana na mwanamke na mwanaume kufanya mapenzi inategemea na watu wote wawili wanaoshiriki katika tendo hili.

La msingi katika kujamii ana ni kwa mwanaume kumstarehesha mwanamke kadiri ya uwezo wake na kwa mwanamke kumstarehesha mwanaume kadiri i i inavyowezekana. Kama wote wawili wanajitahidi kuburudishana, wote wawili watapata raha sana.
Zamani, wanaume wengi walifikiri kwamba mwanamke ndiyo pekee mwenye wajibu wa kumstarehesha mwanaume, na kilichotokea mara nyingi ni kwamba mwanamke hakupata starehe wakati wa kujamii ana. Mawazo kama haya ni potofu na yamepitwa na wakati kwa sababu wanaume wameanza kuona kwamba kujamii ana kuna starehesha zaidi kwa wote wawili kama wote wawili wanajitahidi kuburudishana.

Nifanyeje Kuelewa Hatari na Faida za Ngono kabla ya Kuanza? 🌍💥😊

Karibu kijana! Leo, tutaangazia suala muhimu sana kuhusu hatari na faida za ngono kabla ya kuanza. Ni muhimu kutambua kwamba maisha yetu ni thamani na tunahitaji kuwa na taarifa sahihi ili kufanya maamuzi bora. Kumbuka, wewe ni mtu mzuri na una uwezo wa kufanya maamuzi sahihi kwa maisha yako. Hebu tuanze! 💪🌟

1. Faida za Ngono:
   Ngono inaweza kuwa na faida kadhaa, kama vile kuimarisha uhusiano wa kimapenzi na kuongeza furaha na intimiteti kati ya wapenzi. Hata hivyo, ni muhimu kuzingatia kwamba haya ni matokeo ya uhusiano uliojengwa kwa msingi wa upendo, uelewa, na heshima. Ni kuhusu kuwa na mawasiliano sahihi na mpenzi wako na kuheshimiana. 🌹💑😍

2. Hatari za Ngono:
   Ingawa kuna faida, ni muhimu pia kutambua hatari zinazohusiana na ngono kabla ya kuanza. Hatari hizi ni pamoja na maambukizi ya magonjwa ya zinaa, kutoweza kupanga uzazi, na hatari ya kihemko na kisaikolojia. Ni muhimu kuwa na kinga ya kutosha na kuzingatia afya yako wakati wa kujihusisha na ngono. 🚫🚧🤕

3. Magonjwa ya zinaa:
   Magonjwa ya zinaa ni hatari sana na yanaweza kuathiri maisha yako kwa muda mrefu. Kwa mfano, VVU/UKIMWI, kaswende, na kisonono ni mifano ya magonjwa hatari yanayoweza kuambukizwa kupitia ngono. Hivyo, ni muhimu kuzingatia afya yako na kuchukua tahadhari sahihi ili kujilinda na magonjwa haya. 🦠⚠️🌡️

4. Kupanga Uzazi:
   Kujihusisha na ngono kunaweza kusababisha mimba isiyotarajiwa. Hii inaweza kuleta changamoto kubwa, kama vile kushindwa kukamilisha masomo, kuwa mzazi kabla ya wakati uliopangwa, au hata kuwa na majukumu ya kifedha ambayo huenda hukutarajia. Kwa hivyo, ni muhimu kutumia njia za kuzuia uzazi na kuchukua jukumu katika kufanya maamuzi yako. 🤰💼💔

5. Kihemko na Kisaikolojia:
   Ngono inaweza kuathiri hisia na afya ya akili. Kulingana na hali ya uhusiano wako na mpenzi wako, unaweza kujikuta ukikabiliwa na hisia kama vile hatia, kujuta, au hata huzuni. Ni muhimu kuwa na uhusiano imara, thabiti na wenye heshima ili kuepuka athari hizi za kihemko na kisaikolojia. 💔😢💔

6. Mfano wa Maisha:
   Tunapoamua kujihusisha na ngono, tunaweka mfano kwa vijana wengine. Kama kiongozi, unaweza kuwa na ushawishi mkubwa kwa wengine na maamuzi yako yanaweza kuwa na athari kubwa. Kwa mfano, unaweza kuwa chanzo cha motisha kwa wengine kuwa na maisha ya kuiga au kuwa na maamuzi mabaya. Kwa hivyo, ni muhimu kuwa mfano mzuri na kuonyesha thamani ya kujiheshimu na kusubiri hadi wakati unaofaa. 👫👥🌟

7. Kujenga Uhusiano wa Muda Mrefu:
   Kusubiri hadi wakati unaofaa kabla ya kujihusisha na ngono kunaweza kusaidia kuimarisha uhusiano wako. Kwa kusubiri, unajenga msingi wa uaminifu, heshima, na uelewa kati yako na mpenzi wako. Hii inaweza kusaidia kuimarisha uhusiano wako na kusaidia kuongeza nafasi ya uhusiano kuwa imara na wa muda mrefu. ❤️🌈🌺

8. Kugundua Mwenyewe:
   Kabla ya kujihusisha na ngono, ni muhimu kujielewa wewe mwenyewe kikamilifu. Unahitaji kujua thamani yako na kujiamini kabla ya kuingia katika uhusiano wa kingono. Kwa kujielewa, unakuwa na uwezo wa kuweka mipaka yako na kusimamia maamuzi yako. Ni wakati muhimu wa kujitambua na kukubali thamani yako. 🌟🌻✨

9. Kuepuka Shinikizo:
   Katika jamii yetu, shinikizo la kujihusisha na ngono linaweza kuwa kubwa. Kwa kuwa na uelewa wa faida na hatari zinazohusiana na ngono kabla ya kuanza, unakuwa na uwezo wa kuepuka shinikizo hili. Unaweza kuwa na ujasiri wa kusema "hapana" ikiwa hauko tayari na kuwa na maamuzi sahihi kwa maisha yako mwenyewe. 💪🙅‍♂️🚫

10. Kupata Elimu:
    Ni muhimu kutafuta elimu sahihi kuhusu ngono na afya ya uzazi. Kwa kufanya hivyo, utakuwa na uwezo wa kufanya maamuzi sahihi na kuwa na taarifa sahihi juu ya hatari na faida zinazohusiana na ngono. Hakikisha unatafuta vyanzo vya kuaminika na kushauriana na wataalamu wa afya ili kupata elimu bora. 📚🎓🔎

11. Kuzingatia Malengo ya Maisha:
    Kabla ya kujihusisha na ngono, ni muhimu kuweka malengo yako ya maisha mbele. Kuwa na malengo ya kitaaluma, kijamii, na kibinafsi kunaweza kukusaidia kuweka vipaumbele na kuwa na maisha yenye mwelekeo. Kumbuka, kujihusisha na ngono kunaweza kuathiri malengo yako ya maisha, hivyo ni muhimu kuwa na kipaumbele chako wazi. 🎯🚀🌟

12. Kujitunza Mwenyewe:
    Kuwa na ngono kunahusisha kuweka afya yako na usalama wako mbele. Ni muhimu kujitunza kwa kuchukua tahadhari za kinga, kama vile matumizi ya kondomu na kuhakikisha kuwa unafanya uchunguzi wa mara kwa mara wa afya yako. Kujitunza mwenyewe ni jambo la msingi katika kufanya maamuzi ya busara. 🌡️💊😷

13. Kuwa na Muda wa Kukua:
    Kusubiri hadi wakati unaofaa kabla ya kujihusisha na ngono kunaweza kuwa fursa ya kukua kama mtu. Unaweza kutumia wakati huu kujifunza zaidi juu yako mwenyewe, kupata uzoefu mpya, na kujiandaa kwa uhusiano wa baadaye. Kuwa na muda wa kukua na kujielewa kunaweza kusaidia kuunda maisha yenye furaha na yenye utimilifu. 🌱🌞🌺

14. Kuwa na Maisha Bora Baadaye:
    K

Neno VVU ni i virusi au vijidudu vinavyosababisha ugonjwa wa UKIMWI. Neno hili kwa lugha ya Kii ngereza ni HIV yaani “Human Immunodeficiency Virus”. UKIMWI ni kifupi cha maneno matatu ambayo ni Upungufu wa Kinga Mwilini. Kwa Kii ngereza jina la UKIMWI AIDS ambacho kirefu chake ni “Acquired Immune Deficiency Syndrome”. Neno UKIMWI tayari linaonyesha tayari aina ya ugonjwa, i ikii manisha kuwa mwili umepungua uwezo wake wa kinga kwa maradhi mbalimbali mwilini. Dalili za upungufu huu ukianza kujitokeza basi maradhi haya huitwa UKIMWI.

Tofauti kati ya VVU na UKIMWI ni kuwa mtu aliyeambukizwa VVU bado anaweza kuonekana mzima wa afya. Pamoja na kuwa virusi hivyo vitaonenekana katika damu yake, ni kwamba virusi hivyo vitakuwa havijaanza bado kushambulia chembechembe nyeupe za damu. Kwa upande mwingine kinga ya mwili ya mtu anayeumwa UKIMWI i itakuwa tayari i i imepungua. Mwili wake utaanza kuugua magonjwa nyemelezi. Magonjwa nyemelezi hupata nafasi ya kushambulia mwili huu ambao tayari kinga imepungua. Watu wnaoumwa UKIMWI wanaweza kupungua uzito wa mwili, kuharisha au kupata matatizo ya ngozi. Hata hivyo maradhi haya siyo lazima yatokane na kuwa na VVU. Ili kuwa na uhakika, onana na mtaalamu yaani dakatari wako.

Je, ni lazima kutumia kinga (condom) kila wakati? 🌍

Leo nataka kuzungumzia jambo muhimu sana kwa vijana wote. Tunaishi katika dunia ambayo upendo na mahusiano ni sehemu muhimu ya maisha yetu. Lakini kuna jambo moja ambalo ni lazima tulizingatie na kulinda afya zetu – na hiyo ni kutumia kinga (condom) kila wakati tunaposhiriki tendo la ndoa. Hii ni njia bora na ya kuaminika kabisa ya kujilinda na magonjwa ya zinaa na mimba zisizotarajiwa.

Hapa kuna sababu kubwa 15 kwa nini ni lazima kutumia kinga (condom):

1️⃣ Inakulinda na magonjwa ya zinaa: Kutumia kinga (condom) kunapunguza hatari ya kuambukizwa magonjwa hatari ya zinaa kama vile UKIMWI, kisonono, klamidia, syphilis, na wengine wengi.

2️⃣ Inakuhakikishia usalama: Kutumia kinga (condom) kunakuwezesha kuwa na uhakika kuwa wewe na mwenzi wako mnajilinda na magonjwa bila kuhatarisha afya zenu.

3️⃣ Inakulinda na mimba zisizotarajiwa: Kinga (condom) ni njia bora ya kuzuia mimba zisizotarajiwa wakati hamjakusudia kupata mtoto. Inakuwezesha kudhibiti maisha yako na kuchagua wakati sahihi wa kupata watoto.

4️⃣ Inawasaidia wanawake kuwa na udhibiti: Kinga (condom) inawawezesha wanawake kuwa na udhibiti zaidi juu ya afya zao na maisha yao ya ngono. Wanaweza kujilinda na kujikinga na magonjwa bila kumtegemea mwanaume.

5️⃣ Inaongeza furaha na ujasiri: Kutumia kinga (condom) kunaweza kukupa hisia ya furaha na uhakika, kwa sababu unajua kuwa unajilinda na unafanya uamuzi sahihi kwa afya yako.

6️⃣ Inakuwezesha kuwa na uhusiano bora: Kutumia kinga (condom) kunaweza kuimarisha uhusiano wako na mwenzi wako kwa sababu inaonyesha kuwa unajali afya yake na unataka kulinda afya zenu wote.

7️⃣ Inapunguza wasiwasi na msongo wa mawazo: Kujua kuwa unatumia kinga (condom) kunapunguza wasiwasi wa kushika mimba au kupata maambukizo ya magonjwa ya zinaa. Hii inakupa amani ya akili na inakufanya ufurahie tendo la ndoa bila wasiwasi.

8️⃣ Inakupa nguvu ya kufanya maamuzi sahihi: Kutumia kinga (condom) ni ishara ya kuwa unajali afya yako na unajibu wito wako wa kuwa mtu mzima. Inakupa uwezo wa kufanya maamuzi sahihi na kuwa na udhibiti kamili juu ya mwili wako.

9️⃣ Inakupatia uhuru wa kuchagua: Kutumia kinga (condom) kunakuwezesha kufurahia tendo la ndoa bila hofu ya kubeba majukumu ambayo huenda haukuwa tayari kuyatekeleza. Unaweza kuendelea na ndoto zako na kufikia malengo yako bila kuingiliwa na majukumu ya ghafla.

1️⃣0️⃣ Inazuia mzunguko wa maambukizo ya magonjwa: Kutumia kinga (condom) kunapunguza hatari ya kueneza maambukizo ya magonjwa ya zinaa kwa washirika wengine. Hii inasaidia kulinda jamii nzima na kupunguza madhara ya magonjwa hatari.

1️⃣1️⃣ Inakulinda na hatari zisizotarajiwa: Kutumia kinga (condom) ni njia bora ya kujilinda na hatari zisizotarajiwa kama vile mimba zisizotarajiwa au kuathiriwa na magonjwa ya zinaa. Unaweza kuwa na uhakika kwamba umefanya kila kitu unachoweza kwa ajili ya ulinzi wako.

1️⃣2️⃣ Inakulinda na maamuzi ya haraka: Kutumia kinga (condom) kunaweza kukuokoa kutokana na kufanya maamuzi ya haraka na kujutia baadaye. Unaweza kufurahia tendo la ndoa bila shinikizo au hofu ya madhara yasiyotarajiwa.

1️⃣3️⃣ Inawafanya wapenzi kujadiliana na kuelewana: Kutumia kinga (condom) ni nyenzo muhimu ya mawasiliano na uelewano kati ya wapenzi. Inawahimiza kujadiliana juu ya afya yao na kuzingatia usalama wao wote.

1️⃣4️⃣ Inawapa wapenzi fursa ya kujifunza pamoja: Kutumia kinga (condom) kunaweza kuwa fursa ya kujifunza pamoja na kuboresha uhusiano wa kimapenzi. Wanaweza kujifunza kuhusu mahitaji na tamaa ya kila mmoja na kujenga uaminifu na upendo.

1️⃣5️⃣ Inakuhimiza kungojea hadi wakati sahihi: Kutumia kinga (condom) kunaweza kuwa chachu ya kungojea hadi wakati sahihi wa kuanza maisha ya ngono. Inakuwezesha kujiwekea malengo na kuzingatia thamani zako na maadili yako.

Sasa, ninataka kukupatia nafasi ya kuchangia na kushiriki maoni yako. Je, unaamini kwamba ni muhimu sana kutumia kinga (condom) kila wakati? Ni vipi unavyoshughulikia suala hili katika uhusiano wako? Je, una maoni au maswali yoyote juu ya suala hili? Natumai kuwa umepata mwanga na habari muhimu zinazokusaidia kufanya uamuzi sahihi kwa afya yako. Kumbuka, kujilinda ni muhimu sana, na kungojea hadi wakati sahihi ni chaguo bora kabisa. Tuko pamoja katika safari hii ya maisha na tunaweza kusaidiana.

Hapana, huwezi ukarithi uvutaji wa bangi. Lakini mara nyingi watoto huiga tabia za wazazi wao. Wakiwaona wazazi au babu zao wakitumia bangi, wao hufikiri ni halali na wanaweza wakaanza kuvuta bangi pia.

🌟Nifanyeje Kupata Msaada wa Kisaikolojia Kuhusu Masuala ya Ngono? 🌟

Habari kijana! Leo tutaangazia umuhimu wa kupata msaada wa kisaikolojia kuhusu masuala ya ngono. Ni jambo muhimu sana kuwa na uelewa sahihi na ufahamu mzuri kuhusu ngono ili tuweze kukabiliana na changamoto za maisha ya ujana kwa njia yenye afya na ya maadili. Hapa chini nimekusanya vidokezo 15 vya jinsi unavyoweza kupata msaada wa kisaikolojia kuhusu masuala ya ngono. Karibu sana!

1️⃣ Zungumza na Wazazi au Walezi: Kwanza kabisa, ni muhimu kuwa na mazungumzo ya wazi na wazazi au walezi wako kuhusu masuala ya ngono. Wazazi wako ni walezi wako wa kwanza na wana uzoefu mkubwa wa maisha. Wakati mwingine wanaweza kukusaidia kuelewa vizuri na kukupa miongozo ya maadili kuhusu ngono.

2️⃣ Tafuta Msaada kutoka kwa Wataalam wa Kisaikolojia: Wataalamu wa kisaikolojia wana mafunzo na ujuzi wa kutoa msaada kuhusu masuala ya ngono. Wanaweza kukusaidia kuelewa hisia zako, kujenga ujasiri na kukuongoza katika maamuzi sahihi.

3️⃣ Wasiliana na Vituo vya Afya: Vituo vya afya vinaweza kuwa na vifaa na rasilimali kwa ajili ya msaada wa kisaikolojia kuhusu masuala ya ngono. Wauguzi na wataalamu wa afya wanaweza kukusikiliza kwa uaminifu na kukupa ushauri unaofaa.

4️⃣ Tumia Rasilmali za Intaneti: Internet inaweza kuwa chanzo kizuri cha habari na msaada kuhusu masuala ya ngono. Kuna tovuti na makundi ya mtandaoni yanayoweza kutoa mwongozo na maelezo muhimu. Hakikisha tu unatumia tovuti za kuaminika na rasilimali zilizoandikwa na wataalamu.

5️⃣ Ongea na Marafiki wa Karibu: Marafiki wa karibu wanaweza kuwa nguzo nzuri kwako wakati unapohitaji msaada wa kisaikolojia kuhusu masuala ya ngono. Wanaweza kushiriki uzoefu wao, kukupa maoni na kukusaidia kuelewa vizuri zaidi.

6️⃣ Shiriki katika Vikundi vya Vijana: Vikundi vya vijana vinaweza kuwa maeneo salama ya kujadili masuala ya ngono. Unaweza kujifunza kutoka kwa wenzako na kushiriki uzoefu wako. Hakikisha kujiunga na vikundi vinavyofuata maadili na kanuni za kitamaduni.

7️⃣ Wasiliana na Mashirika ya Viongozi wa Dini: Viongozi wa kidini wanaweza kuwa na msaada mkubwa linapokuja suala la ngono. Wanaweza kukupa mwongozo wa kimaadili na kujibu maswali yako kwa msingi wa imani na tamaduni zetu za Kiafrika.

8️⃣ Soma Vitabu na Makala: Kuna vitabu na makala mengi yanayohusu masuala ya ngono na kisaikolojia ambayo yanaweza kukusaidia kupata ufahamu sahihi na msaada unaohitaji. Jiunge na maktaba yako ya karibu na hakikisha unachagua vitabu vilivyothibitishwa na wataalamu.

9️⃣ Heshimu na Tumia Ujuzi wa Kiafrika: Tuna tamaduni nzuri na maadili ya Kiafrika ambayo yanahimiza uhusiano wa kimapenzi uwe katika ndoa. Tumia ujuzi na maadili haya kujilinda na kuheshimu mwili wako.

🔟 Epuka Matumizi ya Dawa za Kulevya: Matumizi ya dawa za kulevya yanaweza kuathiri sana maamuzi yako na uamuzi wako wa kufanya ngono. Kumbuka kuwa ni muhimu kuwa na akili timamu na kufanya maamuzi sahihi.

1️⃣1️⃣ Jihadhari na Mawasiliano ya Mtandaoni: Kuwa mwangalifu wakati unatumia mitandao ya kijamii na kuwasiliana na watu ambao hujui vizuri. Epuka kutoa taarifa binafsi au kushiriki picha zako za ngono. Usiache watu wengine wakutumie vibaya au kukurubuni na vitendo visivyo vya maadili.

1️⃣2️⃣ Jiandae kwa Mabadiliko ya Kijinsia: Kukua na kukua kijinsia ni sehemu ya maisha ya kila mtu. Jiandae kwa mabadiliko haya na ufahamu kuwa kila mtu ana wakati wake wa kukua na kukomaa kijinsia.

1️⃣3️⃣ Jifunze kuhusu Uzazi na Afya ya Uzazi: Elimu sahihi kuhusu uzazi na afya ya uzazi ni muhimu sana. Kujifunza kuhusu jinsi miili yetu inavyofanya kazi na jinsi ya kuhifadhi afya ni muhimu katika kuchukua maamuzi ya busara kuhusu ngono.

1️⃣4️⃣ Tumia Teknolojia kwa Ustadi: Teknolojia inaweza kuwa na faida nyingi katika kufikia msaada wa kisaikolojia. Angalia programu za simu na programu ambazo zinaweza kukusaidia katika kujifunza na kuwa na msaada. Hakikisha tu unatumia programu zinazokubalika na zilizothibitishwa.

1️⃣5️⃣ Fanya Maamuzi Yenye Hekima: Hatimaye, kumbuka kuwa wewe ndiye mtawala wa maamuzi yako mwenyewe. Chukua muda wa kufikiria na kuelewa madhara na matokeo ya maamuzi yako kabla ya kuchukua hatua. Kaa na uzingatie maadili ya Kiafrika na uamuzi wa kusubiri mpaka ndoa kabla ya kujihusisha kimapenzi. Hili litakuhakikishia maisha ya furaha na yenye afya.

Natumai vidokezo hivi vitakusaidia kupata msaada wa kisaikolojia kuhusu masuala ya ngono. Kumbuka, daima ni vyema kuwa na mazungumzo wazi na wazazi au walezi wako na kutafuta msaada kutoka kwa wataalam ili uweze kufanya maamuzi sahihi kuhusu ngono. Pia, kukaa na kujiweka safi hadi ndoa ni uamuzi mzuri ambao unaweza kukulinda na madhara ya kimwili na kihisia. Je, una maoni gani kuhusu suala hili? Je, ungependa kushiriki uzoefu wako au kuuliza swali lingine? Tuambie! Kwaheri na tuko pamoja katika safari yako ya ujana.

Kama kati ya mwanamke na mwanaume hakuna mwenye magonjwa ya zinaa, hakuna madhara yoyote kwa mwanamke mwenye mimba kujamii ana na mwenzi wake. Mfuko wa mimba hufunga kabisa na kifuko kinamzunguka mtoto vizuri, na hivyo hakuna uwezekano wowote wa mbegu za kiume kupenya na kumfikia mtoto.
Inashauriwa lakini wakati wa kujamii ana na mwanamke mjamzito tumbo lisigandamizwe sana. Wanawake wengine hawana hamu kubwa ya kujamii ana hasa mwishoni mwa ujauzito, na mwanaume anashauriwa kuheshimu hisia hizi za mwanamke.
Kama mwanaume atakuwa ameambukizwa magonjwa ya zinaa wakati wa kujamii ana, hii i ii inaweza kuwa hatari sana kwa mwanamke na pia kwa mtoto tumboni. Wakijamii ana mume na mke wakati wa ujauzito, lazima wawe na uhakika kwamba hamna mwenye magonjwa ya zinaa au watumie kondomu kwa ajili ya kinga. Iwapo watakuwa na wasiwasi wowote, wamwone daktari kwa uchunguzi.

Serikali inatakiwa iamue kuwepo kwa matangazo ya biashara
ya pombe na sigara au la? Serikali ina wakati mgumu katika
kuamua kati ya kulinda afya za watu na shinikizo litokalo
kwa wakulima pamoja na makampuni yanayotengeneza pombe
na sigara. Wenye viwanda na wauzaji wanataka bidhaa hizi
zitangazwe kibiashara kwa sababu wanapata pato kutokana na
kuzalishwa na kuuzwa kwa bidhaa hizi. Serikali yenyewe pia
inapata faida kutokana na kutangazwa kwa tumbaku na pombe
kwa sababu uuzaji wake unaipatia serikali ushuru kupitia kodi.
Nchini Tanzania serikali imeamua kuwa matangazo ya biashara
ya sigara yawe na onyo lisemalo,“Uvutaji wa sigara ni hatari kwa
afya yako”. Hii inawajulisha wavutaji wa sigara kuhusu hatari
za uvutaji wa sigara na kuacha kila mtu ajiamulie mwenyewe.

Ndiyo hatari kuu ya matumizi ya dawa za kulevya ambayo
unayazoea na kufikiri huwezi kufanya lolote bila ya kutumia.

Kwa upande wa sigara unaweza kuzoea hali yake ya kukutuliza na
hali ya kutamani kila unapojisikia. Kwa wengi hamu hiyo hutokea
baada ya kazi nzito, pamoja na pombe, au baada kula. Kwa hiyo,
kama unataka kuacha uvutaji wa sigara inabidi ubadili tabia na
kuepuka vishawishi na pia kupambana na nafsi na matamanio
yako. Hii ni hatua kubwa inayohitaji msimamo mkali.
Utakapoanza kupunguza matumizi ya sigara au kuacha kabisa
utajisikia mpweke au mkiwa. Hali hii inaweza ikawa mbaya na
kuumiza. Mara nyingi utajihisi kujawa na wasiwasi, utakosa
usikivu, utajisikia kusinzia ingawa utakosa usingizi usiku,
mapigo ya moyo hushuka na pia shinikizo. Hamu ya kula na
uzito kuongezeka iwapo utendaji wako wa kazi hupungua.
Ukishatawaliwa na sigara basi kuvuta kwako si tabia bali ni
ugonjwa. Watu wengi wanaotegemea nikotini hawavuti kwa
starehe inayoletwa na starehe ya uvutaji, bali kuepuka maumivu
yanayosababishwa na kuacha sigara.

Hii ndio hasa sababu kwa nini dawa za kulevya ni hatari! Mara unapozizoea unakuwa na ugumu wa kuendesha maisha yako bila dawa za kulevya. Kwa dawa nyingi za kulevya ubongo huzoea kuwepo kwake kwenye damu na dawa zaidi na zaidi huhitajika i ili kuendeleza hali hiyo. Hii i ii ina maana kadri muda unavyoenda ndivyo unavyoongeza kiasi cha dawa za kulevya unachokihitaji.
Pale utakapojaribu kupunguza kiasi cha matumizi ya dawa za kulevya au kuacha kabisa unaweza kupata hali ya kimaumbile au kiakili i i itokeayo kutokana na kuacha kitu ulichozoea. Hali hii inaweza i isiwe ya kufurahisha, yenye kuumiza na pengine hatari kwa maisha yako. Mara mtu anapozizoea dawa za kulevya haiwi tu tabia bali ugonjwa. Watu wengi wanaotegemea dawa za kulevya hawazitumii kwa kujifurahisha bali kuzuia maumivu yasababishwayo na kuacha kitu ulichozoea. Njia nzuri ya kuzuia hali hii ni rahisi: kuwa jasiri na sema HAPANA. Usijaribu dawa za kulevya.