Hakuna mwenye kosa, kwa sababu jinsia ya mtoto i inategemea na bahati na hamna uwezekano wa kupanga kuzaa aina fulani ya mtoto. Tulivyoona juu ni mwanaume ndiye aliye na aina mbili za mbegu. Aina moja husababisha kutokea mtoto wa kike na aina nyingine mtoto wa kiume. Mwanaume hana uwezo wa kuhakikisha achangie aina ya mbegu gani. Kwa hiyo, hata kama ni mwanaume anayeyakinisha jinsia ya mtoto, hana kosa, kwa sababu hana uwezo wa kuamua achangie mbegu ya aina gani.

Ni kweli kwamba baadhi ya pombe, hasa bia, husababisha
ongezeko la uzito kwa baadhi ya watu kwa sababu ina mkusanyiko
mkubwa wa sukari na wanga.

Hatari inategemea na mazingira ambapo mimba inatolewa. Kama ni hospitalini na i inatolewa na mtaalamu aliyesomea na kama mazingira na vifaa ni safi, uwezekano wa kutoa mimba salama ni mkubwa. Lakini, hata katika mazingira hayo, shida zinaweza kutokea.

Msingi wa kukumbuka ni kwamba kutoa mimba mwenyewe au hata kwa mtu asiyesomea ni hatari sana. Kwa wanawake wanaojaribu kutoa mimba kuna uwezekano mkubwa wa kupata maambukizi katika via vya uzazi na baadhi yao hutoboa mfuko wa uzazi. Matatizo haya ni hatari sana. Matatizo yanayohusiana na kutoa mimba ni mazito, kama mfuko wa uzazi kuharibika, maambukizi yasiyotibiwa katika via vya uzazi, kutoa damu nyingi, ugumba au hata kifo kwa mwanamke aliyehusika.

Kwa hiyo ni vizuri zaidi na tena salama kuacha kutoa mimba. Unaweza kuzuia kupata mimba i isiyotarajiwa, ama kwa kuacha kujamii ana au kwa kutumia njia za uzazi wa mpango kujikinga. Pia kumbuka kuwa utoaji mimba hauruhusiwi hapa Tanzania.

Ulemavu maana yake ni hitilafu katika mwili au akili inayomwekea
mipaka mtu asiweze kufanikisha shughuli fulani katika maisha
yake. Albino wanatambuliwa kama watu wenye ulemavu Tanzania
hasa kwa ajili ya uwezo wao wa kutokuweza kuona vizuri. Dalili
za kutokuwa na uwezo wa kuona hutofautiana kuanzia wale
ambao hawaoni karibu, wasioweza kuona mbali na wale ambao
wanashindwa kuona vizuri au kuona mawingumawingu.

Inawezekana kwa msichana mdogo kuwa na uhusiano wa kimapenzi na mwanaume mwenye umri mkubwa. Hata hivyo uzoefu umeonyesha kwamba uhusiano kama huo mara nyingi unakuwa mgumu. Kwanza kabisa ni suala la upevu wa akili na uwiano wa jinsi ya kufurahia maisha.

Kwa mfano, vijana ambao hawajapishana sana umri (miaka ishirini na zaidi) wanaweza kuongea, kujadiliana na kuelimishana kuhusu mambo yao. Lakini inapotokea umri umepishana sana, mvuto wao wa maisha unakuwa tofauti vilevile. Kwa kuongezea, mzunguko wao wa watu wa rika utakuwa wa umri tofauti na watakuwa na mambo machache sana ambayo yatawafurahisha wote wawili kwa pamoja. Mara nyingi, hili linaweza kuleta mtafaruku kati ya msichana na mume wake na kusababisha kuwa na uhusiano wa juujuu.

Pili, kuna shaka kidogo kuhusu kulea watoto. Kumlea mtoto mpaka afikie umri mkubwa wa kuweza kujitegemea na kufanya maamuzi yake mwenyewe, kunahitaji nguvu nyingi. Sasa iwapo mume naye amezeeka na anahitaji kutunzwa itamuwia vigumu sana mwanamke kutekeleza majukumu yote mawili kwa ufanisi, ili kuhakikisha kuwepo kwa maendeleo mazuri ya familia.

Kwa kuongezea mwanaume mzee anaweza kupungua nguvu na hamu ya kutaka kujamiiana wakati msichana hamu yake iko juu. Hili linaweza kuleta ugomvi mkubwa kati yao.

Pia ni muhimu kukumbuka kuwa wanaume wenye umri mkubwa tayari watakuwa wamekuwa na wapenzi wengi kabla yako. Kwa hiyo ni muhimu kwako kumtaka aende kupima virusi vya UKIMWI kabla ya kuanza uhusiano wa kimwili.

Unapofikiria uhusiano na mwanaume mwenye umri unaozidi umri wako sana, fikiria hoja zilizoandikwa hapo juu na angalia hali yako. Mara nyingi ni rahisi kudumisha uhusiano, ukiolewa na mtu ambaye mnalingana umri.

Katika miezi sita ya mwanzo baada ya kujifungua, mwanamke anayenyonyesha mtoto anapata kinga ya mimba kwa asilimia kubwa. Lakini i i inabidi mama anyonyeshe mtoto kwa kipindi kirefu (muda wote mtoto awe ananyonya maziwa ya mama tu na anyonye kila anapohitaji) na vilevile mama awe hajaanza kupata hedhi yake. Kama mama ameanza kupata hedhi yake au kama anampa mtoto chakula kingine, anaweza kupata mimba tena. Kwa hivyo, anashauriwa kutumia njia za kupanga uzazi i i ili kuzuia mimba za mfululizo.

Dawa za kulevya huharibu ufanyaji kaza wa kawaida wa mfumo wa mwili hasa tumbo na utumbo wa watumiaji
hushindwa kufyonza virutubisho vidogo kama vile
vitamini, madini kutoka kwenye chakula na kwenda kwenye mfumo wa damu. Hiki ndicho kinachowafanya wakonde. Isitoshe, hupunguza uwezo wa mwili kujikinga na maradhi na hivyo huuweka mwili katika hatari ya kuambukizwa na magonjwa likiwemo gonjwa hatari la UKIMWI.

Kuna aina mbalimbali za ulemavu na kuna sababu mbalimbali za kuzaa mtoto mlemavu. Ulemavu wa mtoto unaweza kuwa wa kurithi au ukatokea katika hatua tofauti wakati mimba inakuwa, kama vile , wakati wa utungaji mimba, wakati wa ujauzito na wakati wa kuzaa.

Baadhi ya ulemavu ni kwa sababau ya hitilafu ya kinasaba (jenetiki) ambayo tayari i i inajulikana kwenye familia, au inayojitokeza ghafla. Hii ni aina ya ulemavu ambao hauwezi kuzuilika.
Ili mimba i iweze kutungwa, kuna mlolongo wa mambo mengi ambayo yanatakiwa yatokee wakati mwafaka. Ule mwenendo wa kujiunga yai lililopevuka likutane na mbegu ya kiume siyo kitu rahisi na i inawezekana yakatokea makosa. Makosa kama hayo siyo rahisi kuyazuia na mara nyingi kutokea kwake ni kwa bahati mbaya.
Sababu mojawapo ni mwanamke kuumwa wakati wa ujauzito. Kama mwanamke mjamzito anaumwa kwa mfano, malaria na anakunywa madawa makali, ugonjwa wenyewe au matumizi ya dawa yanaweza kuleta madhara kwa mimba i inayokua tumboni. Malaria ni ugonjwa mmojawapo unaosababisha mimba kutoka na ulemavu kwa watoto wanaozaliwa. Wanawake wanashauriwa kuwa wangalifu sana wasiugue malaria wakati wa ujauzito. Sababu nyingine ni matumizi ya madawa ya kulevya, pamoja na sigara au pombe wakati wa ujauzito. Vitu hivi sio vizuri kwa mwili wa binadamu, hasa kwa mimba.
Wakati mwingine, ulemavu wa mtoto unatokea wakati wa kuzaliwa. Kwa hiyo ni muhimu sana mwanamke ahakikishe anahudumiwa na mhudumu mwenye ujuzi wa kutosha ambaye anayajua madhara na namna ya kukabiliana nayo.

Je, ni sahihi kufanya ngono na mpenzi wangu wa mbali? Swali hili limekuwa likiwasumbua vijana wengi leo hii. Ndio maana nimeamua kuandika makala hii ili kuwaelimisha na kuwapa ushauri muhimu. Kama mzazi au kijana mwenye akili timamu, ni muhimu kujua athari za kufanya ngono na mpenzi wako wa mbali na jinsi ya kushughulikia hali hiyo. Hapa chini nitaelezea mambo muhimu kumi na tano (15) ambayo unapaswa kuzingatia.

1️⃣ Kwanza kabisa, ni muhimu kuelewa kuwa kufanya ngono ni kitendo kitakatifu na cha karibu sana kati ya wapenzi wawili. Ni muhimu kumheshimu mwenzako na kujenga uhusiano wa dhati kabla ya kufikiria kufanya ngono.

2️⃣ Pia, kumbuka kuwa kufanya ngono ni hatari na inaweza kusababisha magonjwa ya zinaa. Hakikisha unajikinga kwa kutumia kondomu ili kuepuka madhara ya kiafya.

3️⃣ Katika uhusiano wa mbali, ni vyema kuweka mawasiliano ya karibu na mpenzi wako. Jifunze kuzungumza kwa uwazi kuhusu hisia zako, matamanio yako na hata maswali yoyote unayoweza kuwa nayo kuhusu ngono.

4️⃣ Pia ni muhimu kujua mipaka yako na kuheshimu maamuzi ya mwenzako. Kama mmoja wenu hayuko tayari kufanya ngono, basi usilazimishe. Kuwa na uvumilivu na heshimu uamuzi wake.

5️⃣ Kwa wale ambao wanaamua kufanya ngono na mpenzi wao wa mbali, ni muhimu kuhakikisha mnatumia njia salama za mawasiliano na kufuata maadili ya Kiafrika. Kwa mfano, unaweza kuwasiliana kupitia simu, ujumbe mfupi, au hata video call.

6️⃣ Mara nyingi, vijana katika uhusiano wa mbali wanaweza kujikuta wakihisi upweke na kukosa hisia za kimapenzi. Katika hali kama hii, ni vyema kuweka mipango ya kukutana mara kwa mara na mpenzi wako ili kuimarisha uhusiano wenu.

7️⃣ Ni muhimu pia kujenga imani na uaminifu katika uhusiano wa mbali. Kuwa mwaminifu kwa mwenzako na kujitahidi kutokufanya chochote ambacho kinaweza kuharibu uhusiano wenu.

8️⃣ Kumbuka kuwa kuna njia nyingi za kudumisha uhusiano wenu wa mbali bila kufanya ngono. Kwa mfano, mnaweza kusoma vitabu pamoja, kushiriki michezo ya mtandaoni, au hata kusikiliza nyimbo zenye maana kwenu.

9️⃣ Aidha, ni muhimu kuzingatia kuwa kufanya ngono kabla ya ndoa ni kinyume na maadili yetu ya Kiafrika. Kwa hiyo, ni vyema kujizuia na kusubiri hadi ndoa ili kufanya ngono. Kujitolea kuwa safi na kutunza hadhi yako kunaweza kuleta furaha na amani katika uhusiano wenu.

🔟 Wakati mwingine, maamuzi magumu yanahitaji kufanywa katika uhusiano wa mbali. Kama kuna hatari ya kukosa udhibiti na kufanya ngono bila kinga, ni vyema kupanga safari ya kukutana na mpenzi wako ili kuepuka matokeo mabaya.

1️⃣1️⃣ Kumbuka, ngono ni zawadi maalum ambayo Mungu ametupa kwa ajili ya ndoa. Kwa hiyo, ni muhimu kuheshimu zawadi hiyo na kusubiri hadi wakati muafaka ili kuitumia.

1️⃣2️⃣ Tafuta msaada kutoka kwa watu wazima wenye busara na wanaowajali. Wanaweza kukushauri na kukupa mwongozo kuhusu jinsi ya kushughulikia hisia na tamaa zako.

1️⃣3️⃣ Kumbuka, zawadi bora zaidi unayoweza kumpa mpenzi wako wa mbali ni moyo safi na uaminifu wako. Kuwa mwaminifu katika uhusiano wenu na mujitahidi kuwa na uhusiano mzuri bila kufanya ngono.

1️⃣4️⃣ Hatimaye, ni vyema kuzingatia kujenga uhusiano wa kudumu na mpenzi wako wa mbali. Kuwa na malengo na mipango ya maisha pamoja na kuimarisha uhusiano wenu kwa njia zote zinazowezekana.

1️⃣5️⃣ Kwa kuhitimisha, ni muhimu kuelewa kuwa uhusiano wa mbali unahitaji uvumilivu, imani na kujituma katika kujenga uhusiano imara. Kufanya ngono ni muhimu sana katika uhusiano, hata hivyo, ni muhimu kuzingatia maadili yetu ya Kiafrika na kusubiri hadi wakati muafaka. Tumie muda huu wa uhusiano wa mbali kujifunza kuheshimiana, kujenga uaminifu na kuwa na uhusiano wa kudumu.

Na anaweza kumwambukiza mtoto aliye tumboni au wakati wa kumnyonyesha?
Ndiyo, mama mwenye virusi vya UKIMWI na UKIMWI anaweza kubeba mimba kama mwanamke mwingine yeyote. Ila ni muhimu kukumbuka kwamba kuna uwezekano wa mtoto kuambukizwa na Virusi vya UKIMWI.

Lakini siyo watoto wote waliozaliwa na mama mwenye maambukizi watabeba virusi. Kuwa moto ataambukizwa au hataambukizwa i itategemea na i idadi ya virusi ambavyo viko kwenye damu ya mama na sababu nyingine. Tafiti zimeonyesha kwamba watoto wawili kati ya watoto watatu waliozaliwa na akina mama wenye maambukizi ya Virusi huambukizwa na hivyo virusi.
Pamoja na hayo, mama mwenye virusi vya UKIMWI anaweza kumwambukiza mtoto wake wakati wa kumnyoshesha kwa sababu ya kuwepo virusi kwenye maziwa ya mama. Akina mama walio na maambukizi ya UKIMWI na UKIMWI wanashauriwa kuacha kuzaa na kutumia njia za uzazi wa mpango

Ipo njia moja ya kuhakikisha kama umeambukizwa Virusi vya UKIMWI na UKIMWI au hapana. Njia hii ni ya kupima damu yako katika vituo vyenye utaalamu wa upimaji.
Ni muhimu kukumbuka kuwa Virusi vya UKIMWI, vinaonekana kwenye damu ya binadamu miezi mitatu baada ya kuambukizwa. Kipindi hiki kati ya kuambukizwa hadi kufikia miezi mitatu kipimo hiki i hakiwezi kuonyesha kama maambukizi ya virusi yapo au hayapo. Kipindi hiki ni cha hatari sana , kwani aliyeambukizwa anaweza kuwaambukiza wengine bila kujua.

Ndiyo. Unaweza kufa kutokana na kuvuta sigara au kunywa
pombe. Lakini pale tu utakapozidisha. Kama utavuta idadi kubwa
ya sigara unaweza kupata kwa wingi sumu, iitwayo nikotini iliyo
katika tumbaku. Hii inaweza kusababisha kifo cha ghafla. Hii
huwatokea hasa watu ambao wana magonjwa ya moyo. Uvutaji
sigara kwa wingi na kwa kipindi kirefu unaweza kusababisha
kifo kutokana na saratani.
Pombe inaweza kukuua ghafla. Kama utakunywa kiasi kikubwa
cha pombe. Matokeo yake yanaweza yakawa ni kusimama kabisa
kwa shughuli za ubongo. Hii inamaanisha kuwa sehemu maalumu
katika ubongo ambazo zinaratibu uvutaji hewa na mapigo ya moyo
hazitaweza tena kufanya kazi na matokeo yake ni kifo.
Lakini pombe pia ni chanzo cha ajali nyingi za barabarani na
kazini. Kumbuka kwamba pombe ni chanzo cha vifo vingi kuliko
dawa zingine za kulevya.

Ndiyo, mwanaume ambaye ana uwezo wa kumwaga mbegu bila shida anaweza kuwa mgumba. Kutokuwa mgumba kuna maana kwamba uume wa mwanaume unaweza kusimama, kwamba mwanaume anaweza kumwaga shahawa na vilevile kwamba zile mbegu ni nzima na zina nguvu za kutosha za kurutubisha yai.

Kwa hiyo, hata kama mwanaume anamwaga shahawa, i inawezekana kwamba hazipo mbegu za kutosha ndani ya shahawa au kwamba mbegu hazina nguvu za kutosha. Mwanaume huyu ni mgumba. Ni daktari tu, anayeweza kumhakikishia mwanaume kuwa au kutokuwa mgumba.