Katika baadhi za jamii viungo vya uzazi vya nje vya msichana,
yaani kisimi au sehemu ya ndani na nje ya mashavu ya uke
yanakatwa na kuondolewa kabisa. Huu ndiyo ukeketaji au
kutahiriwa kwa mwanamke.
Wakati mwingine uekeketaji hufanyika katika umri wa miezi ya
mwanzo ya maisha ya mtoto wa kike. Mara kwa mara kutahiriwa
kwa wanawake hufanyika wakati msichana anapofikia utu uzima
au kuadhimisha na kuvuka kutoka utoto kuingia utu uzima.
Mara nyingine ukeketaji ni sehemu ya unyago na kuadhimia kwa
msichana kujifunza jinsi ya kuwa mtu mzima.
Kuna aina mbalimbali za ukeketaji:
1 Sehemu ya ngozi inayofunika kisimi huwa inaondolewa.
Mara nyingine kisimi au eneo lake hukatwa pia. Watu
wengi huita aina hii sunna.
2 Kisimi pamoja na sehemu za mashavu ya ndani
hutolewa.
3 Sehemu yote au baadhi ya viungo vya nje hutolewa na
uke hufungwa kwa kushona. Hii huacha sehemu ndogo
ya tundu ambapo mkojo na damu ya mwezi (hedhi)
hupita. Aina hii huitwa mfyato (Infibulation).
4 Aina yeyote ya kuchezea kwa lengo la kuharibu
sehemu yoyote ya viungo vya nje kama vile kutia vitu
vyenye madhara kwenye uke, kurefusha mashavu au
kisimi kwa kuvivuta au kutoboatoboa.

Ujana ni kipindi cha mabadiliko kutoka utotoni kuelekea utu uzima, wakati wa kipindi hiki kijana hupata mabadiliko ya kimwili, kiakili na kimtazamo. Mwili na akili hupevuka. Ni kipindi muhimu cha kuweka msingi wa maisha ya baadaye. Vijana wanakatazwa kujamiiana kwa sababu matatizo mengi yanaweza kutokea kutokana na tendo hilo.

Kwanza kabisa kwa kujihusisha na kitendo cha kujamiiana vijana wanapoteza nguvu na muda ambao wangeweza kutumia kwa shughuli za maendeleo. Kwa mfano, kusoma, kufanya kazi, kushiriki katika shughuli za vikundi katika jamii au kucheza michezo.
Pili, matatizo ya mimba katika umri mdogo ni mengi. Mojawapo ni msichana kufukuzwa shule, au hata jamii kumtenga. Matatizo mengine ni ya kiafya kutokana na mwili wa msichana bado kuwa haujakomaa vyema.
Tatu, vijana wanakuwa bado hawajajiandaa kwa uzazi au kujitegemea. Sababu nyingine ya kuwakataza vijana kujamiiana ni ile ya hatari ya kuambukizana magonjwa ya zinaa ikiwa ni pamoja na Virusi vya UKIMWI. Magonjwa haya ni mabaya sana yanaweza kusababisha maumivu makali, ugumba au hata kifo.
Unapofikiria sababu zote hizo utaona kwamba kujamiiana katika umri mdogo kunaweza kuleta madhara mengi kwa afya yako na malengo yako maishani. Hivyo basi unapokatazwa kujamiiana ni kwa sababu ya matatizo haya. Hata hivyo, kama kwa vyovyote huwezi kuacha kujamiiana, hakikisha kwamba unajikinga wewe na mpenzi wako kwa kutumia kondomu.

Kitu muhimu ni kwamba, kweli uwe umedhamiria kuacha. Hatua ya kwanza ni kujiuliza kwa nini unatumia dawa za kulevya. Pale utakapojua ni nini ulikuwa unahitaji katika dawa za kulevya ni rahisi kutimiza malengo hayo kwa njia za kiafya zaidi. Jaribu kupunguza taratibu kiasi na muda wa kutumia dawa za kulevya. Pia tumia vitamini na madini kuimarisha afya yako. Jitenge na watumiaji wengine wa dawa za kulevya na sehemu ulizokuwa ukienda kupata dawa za kulevya. Kama hutofanikiwa katika hatua ya kwanza usikate tamaa! Watu hushindwa kuacha katika jaribio la kwanza! Jaribu tena!

Kuacha dawa za kulevya ni sawasawa na kupata nafuu ya ugonjwa, ni rahisi zaidi kufanikiwa kama utapata ushirikiano zaidi kutoka kwa marafiki au wanafamilia. Unaweza vilevile kuomba ushauri kutoka kwa watoa nasaha au madaktari. Msaada wa kitabibu ni muhimu kwa wale waliozoea kutumia hiroini na pombe, kwani mara nyingi hupata madhara yatishiayo maisha pale wanapojaribu kuacha dawa za kulevya.
Ni vigumu kusema utachukua muda gani kuacha kutumia dawa za kulevya, kwa sababu i natofautiana kati ya mtu na mtu.

Ndiyo, lakini ni mwanzo tu na kwa muda mfupi; hii ni kwa
sababu mwanzoni nikotini iliyomo katika sigara inasababisha
damu kumiminika kwa wingi kupita kwenye ubongo wako. Hivyo,
husababisha msisimko na kukufanya ujisikie raha. Nikotini
pia inasababisha misuli mwilini kujichua na hivyo kukufanya
ujisikie mchangamfu.

Baada ya muda utajisikia kinyume na ulivyojisikia mwanzoni.
Kama utavuta zaidi na zaidi damu na oksijeni kidogo vitatiririka
mwilini na kwenye ubongo. Hii itakufanya ujisikie mchovu na
mwenye huzuni.

Kwa bahati mbaya baadhi ya matangazo ya biashara au
marafiki watakushawishi kwamba, uvutaji wa sigara ni safi, poa
na hukufanya kujisikia mkubwa. Lakini hawaongelei madhara
mabaya kiafya yatokanayo na uvutaji wa sigara na ugumu wa
kuacha uvutaji huo pale utakapoizoea.

Nikotini mara nyingi
huitwa kianzisho. Hii inamaanisha kwamba wakati mwingine
vijana wanaanza kuvuta sigara na kisha kuhamia kwenye
utumiaji wa dawa za kulevya. Hata hivyo uvutaji ni gharama.

Lengo kuu la kujamiiana ni kutafuta watoto. Lakini si sababu pekee. Sababu hizo ni pamoja na;

1. kupata starehe,
2. kujiburudisha,
3. kupoteza mawazo,
4. kujenga na kudumisha uhusiano na hisia za kupendana,
5. kuhitajiana,

Hata hivyo ni muhimu sana kuzingatia uzazi wa mpango. Ili kuleta raha katika tendo la kujamiiana na kuzuia mimba isiyotakiwa na kuzaa mtoto ambaye mtashindwa kumlea ni lazima kutumia uzazi wa mpango.

Tumia njia za kupanga uzazi kama hamtaki kupata mimba! Au kwa usalama zaidi tumia kondomu ambayo ni kinga ya mimba na maambukizi mengine yanayosababishwa na ngono.

Nifanyeje Kujielewa na Kuelewa Thamani yangu katika Mahusiano ya Ngono? 🌟

Asante kwa kuja hapa kwa ushauri! Ni muhimu sana kujielewa na kuelewa thamani yako katika mahusiano ya ngono. Mahusiano haya yanaweza kuwa ngumu na kuchanganya, lakini ninakuhakikishia kuwa unaweza kuwa na udhibiti na kuishi kulingana na maadili yako ya Kiafrika. Hebu tuangalie njia 15 za kujielewa na kuelewa thamani yako katika mahusiano ya ngono.🌼

1️⃣ Tambua Umuhimu wako: Jua kuwa wewe ni mtu muhimu na una thamani kubwa katika mahusiano yoyote. Jifunze kujithamini na kufikiria juu ya jinsi unataka kuwa na mtu ambaye atakuthamini vile vile.

2️⃣ Jua Maadili yako: Elewa maadili yako na msimamo wako kuhusu mahusiano ya ngono. Je, unataka kusubiri hadi ndoa au unafikiria ni sawa kufanya ngono kabla ya ndoa? Hii ni maamuzi yako kuchukua.

3️⃣ Tafakari juu ya Matarajio yako: Jiulize ni aina gani ya uhusiano unataka kuwa nao na ni nini unatarajia kutoka kwa mwenzi wako. Je, unataka uhusiano mzuri, thabiti na wa kudumu au unapendelea ngono kama sehemu ya uhusiano wa kawaida tu?

4️⃣ Jifunze kusimamia hisia zako: Kuelewa na kujielewa ni muhimu katika kusimamia hisia zako za kimapenzi. Kuwa na ufahamu wa jinsi unavyojisikia na jinsi hisia hizo zinaweza kuathiri uhusiano wako.

5️⃣ Jenga Uhusiano wa Karibu na Mwenzi wako: Kuwa na mawasiliano mazuri na mwenzi wako ni muhimu katika kuelewa mahitaji yako na kuheshimiana. Zungumza waziwazi juu ya matarajio yako, hofu zako na hisia zako.

6️⃣ Elewa Umuhimu wa Uaminifu: Katika mahusiano ya ngono, uaminifu ni msingi muhimu. Tambua kuwa uaminifu ni muhimu katika kujenga uhusiano thabiti na kuwa na imani kati yako na mwenzi wako.

7️⃣ Jifunze Kusema "Hapana": Hakikisha unajifunza kusema "hapana" wakati unahisi kutokuwa tayari kwa ngono au unahisi kuna mipaka yako iliyovunjwa. Kuwa na ujasiri katika kujilinda na kuheshimu thamani yako.

8️⃣ Tambua Hatari za Ngono Zisizo Salama: Elewa hatari za kufanya ngono isiyo salama na jinsi inavyoweza kuathiri maisha yako. Kumbuka, afya yako ni muhimu na unapaswa kujilinda.

9️⃣ Jenga Uhusiano wa Kusaidiana: Katika mahusiano ya ngono, ni muhimu kuwa na uhusiano wa kusaidiana na mwenzi wako. Jifunze kusikiliza na kuwasaidia wote wawili kufikia furaha na kuridhika katika uhusiano wenu.

🔟 Kuwa na Muda wa Kujitafakari: Jenga mazoea ya kujitafakari na kujielewa. Fikiria juu ya thamani yako, malengo yako na nini unataka kufikia katika maisha yako. Hii itakusaidia kuwa na mwelekeo katika mahusiano yako.

1️⃣1️⃣ Tafuta Ushauri wa Wazee: Kumbuka kuwa kuna wazee na wazee wenye hekima ambao wanaweza kukusaidia katika kuelewa thamani yako katika mahusiano ya ngono. Wasikilize na uwe tayari kujifunza kutoka kwao.

1️⃣2️⃣ Jifunze kutoka kwa Mifano Mzuri: Tafuta mifano mzuri katika jamii yako ambayo inaonyesha jinsi ya kujielewa na kuheshimu thamani yako katika mahusiano ya ngono. Jiunge na vikundi vya vijana na fanya mazungumzo juu ya maadili haya.

1️⃣3️⃣ Kumbuka Nguvu ya Kusubiri: Kusubiri hadi ndoa ni uamuzi mzuri ambao unaweza kuchukua. Kumbuka kuwa kuwa na uhusiano wa kimapenzi baada ya ndoa kunaweza kuwa na umuhimu na uzoefu wa kipekee.

1️⃣4️⃣ Jiandae kwa Mabadiliko: Kuelewa thamani yako katika mahusiano ya ngono inaweza kusababisha mabadiliko katika maisha yako. Kuwa tayari kwa mabadiliko ya kihemko, kijamii na kimwili na uzingatie yote kwa mtazamo mzuri.

1️⃣5️⃣ Jiulize: Je, ngono kabla ya ndoa kweli ni jambo linalofaa kwako? Je, unaweza kuwa na furaha na kuridhika bila kufanya ngono kabla ya ndoa? Jibu maswali haya kwa uaminifu na jiulize ni nini kinachokufanya ujisikie mwenye thamani na furaha zaidi.

Jinsi ya kujielewa na kuelewa thamani yako katika mahusiano ya ngono ni safari ya kipekee ambayo inahitaji ujasiri na uamuzi. Ninakuhimiza uzingatie maadili yako ya Kiafrika na kumbuka kuwa wewe ni wa thamani sana. Kwa kujielewa na kuelewa thamani yako, utakuwa na uwezo wa kujenga uhusiano mzuri, wenye furaha na salama. Kumbuka, ni muhimu kuwa na subira na kungoja hadi ndoa ili kuhifadhi usafi wako. Je, una maoni gani juu ya hili? Je, unafikiria ni muhimu kujielewa na kuelewa thamani yako katika mahusiano ya ngono? Tuambie! 🌟

Je, Ni Vipi Kuepuka Kufanya Ngono Kwa Shinikizo la Kutaka Kupendwa? 🤔

Kuna wakati maishani tunaweza kuhisi shinikizo la kutaka kufanya ngono ili tuweze kupendwa na wengine. Inaweza kuwa ni rafiki zetu au hata washirika wetu wa uhusiano. Lakini ni muhimu kukumbuka kwamba upendo wa kweli hauhusiani na ngono. Kuna njia kadhaa za kuepuka shinikizo hili na kuishi maisha yenye utulivu na furaha. Hebu tuangalie zaidi juu ya hili! 😊

1. Elewa thamani yako: Kukubali na kuthamini thamani yako mwenyewe ni muhimu. Jifunze kujielewa na kuwa na utambuzi wa thamani yako ya kipekee. Ukiwa na thamani ya juu juu yako mwenyewe, hautategemea kupendwa na wengine kwa njia ya kimwili tu.

2. Jenga uhusiano wa kweli: Badala ya kuwa na lengo la kupendwa na kila mtu, jenga uhusiano wa kweli na watu ambao wanakujali na kukuthamini kwa sababu ya wewe mwenyewe. Uhusiano wa kweli hautakufanya uhisi kushinikizwa kufanya chochote ambacho hauko tayari kukifanya.

3. Fuata maadili yako: Kuwa na maadili ni muhimu sana. Jiwekee kanuni na maadili ambayo yanaendana na utu wako na thamani yako. Hii itakusaidia kuepuka kufanya maamuzi yasiyo sahihi chini ya shinikizo la kutaka kupendwa.

4. Jifunze kusema hapana: Kuwa na uwezo wa kusema hapana ni muhimu katika kuepuka shinikizo la kutaka kupendwa. Usikubali kufanya chochote ambacho hauko tayari kukifanya au ambacho kinakwenda kinyume na maadili yako. Kumbuka, hapana ni jibu sahihi!

5. Chagua marafiki na washirika wenye maadili sawa: Kuhusiana na watu ambao wana maadili sawa na wewe ni muhimu. Marafiki na washirika ambao wanaheshimu thamani yako na kushirikiana nawe katika maadili yako watakusaidia kuepuka shinikizo la kutaka kupendwa kwa njia isiyo sahihi.

6. Weka malengo na mipango: Kuweka malengo na mipango katika maisha yako itakusaidia kuelekeza nguvu zako na mawazo yako katika mambo ya msingi. Unapokuwa na malengo ya muda mrefu na mipango, hautakuwa na wakati wa kufikiria kufanya ngono kwa shinikizo la kutaka kupendwa.

7. Jiunge na vikundi vya kijamii: Kujiunga na vikundi vya kijamii ambavyo vina malengo na maadili sawa na wewe ni njia nzuri ya kukutana na watu wengine ambao wana maadili sawa na wewe. Hii inaweza kukusaidia kuweka msisitizo wako katika mambo ambayo ni muhimu zaidi kuliko kufanya ngono.

8. Jielewe mwenyewe: Jifunze kujielewa na kuelewa mahitaji yako ya ndani. Kujua ni nini kinakufanya ujisikie furaha na kutekeleza ndoto zako kunaweza kukusaidia kuepuka kutafuta upendo kupitia ngono.

9. Tafakari juu ya madhara ya ngono kabla ya ndoa: Kumbuka kwamba kufanya ngono kabla ya ndoa kuna madhara yake, ikiwa ni pamoja na hatari za maambukizi ya magonjwa ya zinaa na mimba zisizotarajiwa. Jiulize kama thamani ya muda mfupi inafaa hatari hizi.

10. Jenga uaminifu: Uaminifu ni muhimu katika uhusiano. Kuwa mwaminifu kwa washirika wako na kuwaambia kuhusu thamani yako na maadili yako. Ikiwa wanakupenda kweli, watathamini na kuheshimu maamuzi yako.

11. Jua kuwa upendo wa kweli hauhusiani na ngono: Upendo wa kweli unazingatia zaidi hisia na kuwa na uhusiano wa kihemko na mtu mwingine. Kumbuka kwamba upendo wa kweli hautegemei ngono pekee.

12. Jiwekee mipaka: Jiwekee mipaka na kuheshimu mipaka hiyo. Kumbuka kwamba wewe ndiye mmiliki wa mwili wako na unaweza kuamua nani anaweza kuingia katika mipaka yako.

13. Kujiweka busy: Kujiweka busy na shughuli na majukumu mengine ya maisha kunaweza kukusaidia kuepuka kutafuta upendo kupitia ngono. Jishughulishe na kujenga ndoto zako na kufikia malengo yako.

14. Kuwa na msaada wa karibu: Kuwa na watu ambao wanakusaidia na kukusaidia kuepuka kufanya maamuzi yasiyo sahihi ni muhimu sana. Waambie juu ya malengo yako na wawaruhusu wakusaidie wakati unapopitia shinikizo.

15. Jitunze: Kumbuka kuwa mwili wako ni hekalu. Jitunze na uheshimu mwili wako kwa kuepuka kufanya ngono kabla ya ndoa. Kuwa na ujasiri wa kusubiri na kujijali mwenyewe.

Kukabiliana na shinikizo la kutaka kupendwa na kufanya ngono ni changamoto, lakini ni muhimu kujiweka kwanza na kuheshimu maadili yako. Kumbuka kwamba upendo wa kweli hautegemei ngono na unaweza kufurahia maisha ya furaha na ukamilifu bila kuhisi shinikizo hili. Je, wewe una maoni gani kuhusu suala hili? Je, umejipata katika hali kama hii hapo awali? Tungependa kusikia mawazo yako! 💬🌟

Kwa hiyo, tujitahidi kuishi kulingana na maadili yetu na kusubiri hadi ndoa ili kufurahia ngono. Tuwe na matumaini na tuendelee kusonga mbele kuelekea maisha bora na furaha. 💪🌈

Ugumba wa mwanamke ni hali ya mwanamke kushindwa kupata mimba. Kama kwa wanaume kuna mambo mengi yanayoweza kusababisha ugumba wa wanawake.
Ili mwanamke aweze kupata mimba, vitu vingi lazima vitokee. Lazima yai lipevushwe, lazima yai lii ngie kwenye mrija wa kupitisha yai ambapo mimba hutungwa, tena lazima yai lililorutubishwa lifikie kwenye mfuko wa mimba na mwishoni lazima utando ndani ya mfuko wa uzazi uandaliwe. Endapo yoyote kati ya hali hizi hazitafikiwa kwa sababu fulani, mimba haiwezi kutunga. Sababu za kutopevuka yai mara nyingi ni mfadhaiko wa kiakili na kisaikologia na sababu za kuziba mrija wa kupitisha yai mara nyingi ni magonjwa ya zinaa. Wanawake wengine wamepata ugumba kutokana na kujaribu kutoa mimba, matokeo yake wameziharibu kabisa sehemu za ndani za viungo vya uzazi. Bahati mbaya, hali nyingi katika hizi haziwezi kurekebishwa na wanawake wanabaki wagumba wa kudumu.
Kuna mambo mengine yanayosababisha ugumba wa muda. Mambo hayo ni pamoja na ugonjwa, ulevi, matumizi ya dawa za kulevya, lishe duni, mshituko na majonzi. Vingi vya vyanzo hivi vinaweza kutibwa, kwa mfano, kutumia madawa ya kulevya. Mara vikitibiwa, mwanamke ataweza kupata mimba.

Hii ni kweli kabisa. Watu wanaoishi na ualbino ni watu wa
kawaida kama binadamu wengine wote na wanaweza kuwa
wa aina tofauti kama binadamu wengine. Wanaweza kuwa
wadogo au warefu, wanene au wembamba, warembo au wasio
warembo, wenye vipaji au wa wastani. Wanaweza kuwa na
uthubutu au wenye aibu, wachangamfu au jeuri, wenye tabia ya
ushirikiano au wenye tabia ya uhasama.
Kumbuka kuwa utofauti wao upo tu kwenye muonekano wa ukosefu
wa rangi kwenye ngozi, nywele na macho. Wakati umefika kwa
jamii kujifunza kuwakubali Albino kama binadamu wengine, wenye
hisia, mahitaji, uwezo na wanastahili haki zote za binadamu kama
alivyo mtu mwingine yoyote.

Kwa vile Albino hana tofauti na watu wengine inopokuja
kwenye suala la idadi ya watoto wa kuzaa jambo la msingi ni
yeye mwanamke au mwanaume Albino kuzaa idadi aliyojipangia
mwenyewe. Akitia maanani uwezo alio nao wa kuwatunza na
kuwapa mahitaji muhimu.

Mvulana hawezi kuthibitisha ubikira wa msichana kwa njia ya kumwangalia wala kwa njia ya kumwingilia kimwili. Hii ni kwa sababu ubikira ni kutowahi kujamii ana na hautegemei kuwepo kwa kizinda ndani ya uke. Yaani msichana ambaye hajawahi kujamii ana, lakini ambaye kizinda chake kimepasuliwa kwa sababu nyingine, bado ni bikira. Njia pekee ya kufahamu kama msichana ni bikira ni kufahamu kile alichofanya maishani, na hii , kwa kweli haiwezekani.
Msichana anaweza kujifahamu kuwa bikira kama hajawahi kujamii ana, yaani kuingiliwa kimwili na mwanaume au mvulana.
Jamii nyingi hutilia mkazo kuhusu ubikira wa wasichana wakati wa kuolewa. Lakini suala la kutofanya mapenzi mpaka siku ya kuolewa au kuoa ni muhimu kwa wote, wasichana na wavulana. Kutofanya mapenzi mpaka siku ya kuolewa kuna maana ya kujiepusha na shida zinazoweza kutokea, kama mimba isiyotarajiwa, magonjwa ya zinaa na hata maambukizi ya VVU na UKIMWI. Iwapo huwezi kustahimili ashiki ya kujamii ana, basi huna budi kuhakikisha kuwa unajikinga wewe na mpenzi wako asipate ujauzito na magonjwa kwa kutumia kondomu.

Hakuna kiwango cha umri kwa kutumia huduma za afya ya uzazi
na njia za uzazi wa mpango. Unatakiwa kuanza kutumia huduma
za afya ya uzazi pale unapoona unazihitaji. Na hasa iwapo
umeamua kujamiiana, unatakiwa uende kwanza kwenye huduma
za afya ya uzazi, na kupata ushauri juu ya ujinsia na masuala
ya afya ya uzazi pamoja na njia mbalimbali za uzazi wa mpango.
Vijana kisheria wamepewa haki ya kutumia njia za uzazi wa
mpango.
Nchini Tanzania kuna sera ya idadi ya watu ya mwaka 1992.2
ambapo kati ya mambo mengine inalenga katika kuandaa
vijana, kabla ya kuingia katika maisha ya ndoa wawe wazazi
wanaowajibika kwa kuinua kiwango cha elimu ya familia.
Sera hii inazungumzia uanzishwaji wa huduma za afya ya uzazi
ambayo itakidhi mahitaji ya vijana na inawahakikishia vijana
kupata huduma za afya ya uzazi kwa urahisi bila pingamizi
katika umri wowote.
Baadhi ya watu wanafikiri kuwa huduma za uzazi wa mpango ni
kwa watu walio kwenye ndoa. Hii si kweli, mtu yoyote anaruhusiwa
kutumia huduma za uzazi wa mpango na kupata njia mbalimbali
za uzazi wa mpango. Vijana3 wanafaidika na kuwa na haki sawa
kama watu wazima walio kwenye ndoa. Huduma za kinga kama
vile ushauri juu ya mafunzo ya afya ya uzazi na vilevile kondomu
ni njia za kuzuia mimba zinapatikana bure katika vituo vya afya
vya serikali hapa Tanzania.