Katika suala hili la UKIMWI hakuna tofauti yoyote kati ya
Albino na watu wengine katika jamii. Albino wanaweza kupata
maambukizo kama watu
wengine, na mahitaji yao ni yaleyale, kijamii, kisakolojia na kiafya.
Albino watapewa ARVs kama watu wengine kwa kufuata
utaratibu uleule wa matibabu ya UKIMWI kama wanavyofanyiwa
watu wasio Albino. Kwa hiyo kama Albino anakataliwa kupewa
huduma za dawa za kufubaza VVU (ARVs) basi atoe taarifa
kwa vyombo husika ukiwemo uongozi katika jamii au kwenye
Chama cha Albino ili waweze kuwasaidia kufuatilia haki zao.

Sababu mojawapo ni kuwa bangi hulimwa hapa nchini na
hivyo hupatikana kwa urahisi. Bangi huuzwa kwa bei
nafuu kuliko dawa nyingine za kulevya. Vilevile, vijana
wengi huwaona wakubwa wao wakitumia na hii huwafanya waone kuvuta bangi ni kitu halali.

Sababu nyingine ni i i imani potofu kwamba ukivuta bangi unaweza kuwa jasiri wa kufanya kazi na kusoma sana. Lakini yote haya ni uzushi na si kweli kwani watu husahau madhara ya muda mrefu yasababishwayo na uvutaji bangi.
Sababu nyingine i inayowafanya Watanzania watumie bangi ni utegemezi wa kisaikolojia, kwani baada ya kuvuta bangi kwa muda, mtu huanza kujisikia hawezi i kuhimili msukumo wa kawaida wa maisha na kuishi bila bangi. Kwa maana hiyo muathirika huendelea na uvutaji bangi.

Ndiyo. Unaweza kufa kutokana na kuvuta sigara au kunywa
pombe. Lakini pale tu utakapozidisha. Kama utavuta idadi kubwa
ya sigara unaweza kupata kwa wingi sumu, iitwayo nikotini iliyo
katika tumbaku. Hii inaweza kusababisha kifo cha ghafla. Hii
huwatokea hasa watu ambao wana magonjwa ya moyo. Uvutaji
sigara kwa wingi na kwa kipindi kirefu unaweza kusababisha
kifo kutokana na saratani.
Pombe inaweza kukuua ghafla. Kama utakunywa kiasi kikubwa
cha pombe. Matokeo yake yanaweza yakawa ni kusimama kabisa
kwa shughuli za ubongo. Hii inamaanisha kuwa sehemu maalumu
katika ubongo ambazo zinaratibu uvutaji hewa na mapigo ya moyo
hazitaweza tena kufanya kazi na matokeo yake ni kifo.
Lakini pombe pia ni chanzo cha ajali nyingi za barabarani na
kazini. Kumbuka kwamba pombe ni chanzo cha vifo vingi kuliko
dawa zingine za kulevya.

Hata kama utafanya kila kitu usibakwe bado inaweza ikatokea.
Ubakaji na unyanyasaji wa ujinsia unaweza kutokea kwa kila mtu.
Hata hivyo kuna baadhi ya vitu ambavyo vinaweza kupunguza
hatari ya kubakwa.
Jizuie usiwe peke yako kwenye giza, kutembea peke yako
katika misitu au sehemu ambazo zina watu wachache, kuchota
maji sehemu ya mbali. Hakikisha kuwa kuna watu karibuni wa
kukusaidia iwapo kuna hatari. Pia jihadhari na watu walevi na
sehemu ya kunywea pombe maana watu walevi wanaweza wakawa
hatari. Iwapo umelazimika kufanya kazi katika mazingira
ya hatari, jaribu kujadili tatizo hili na wazazi wako au mtu
unayemwamini na muulize huyu mwanamume au mwanamke
azungumze na wazazi wako.
Usikubali zawadi au upendeleo, kama unafikiri unapewa wewe
kwa kubadilishana na ngono. Kama unajisikia unatishwa jaribu
kukimbia na piga kelele kwa kutafuta msaada mara moja.
Utafiti umeonyesha kuwa wasichana au wanawake ambao kwa
ushupavu wanasema hapana na ambao wanathubutu kupiga
kelele na kuvutia hisia za wengine wakati wanaposhambuliwa
wana hatari kidogo ya kubakwa. Unapokuwa unajitetea kwa
uhakika unapoanza unachopenda na usichopenda, ni sehemu
muhimu ya kujilinda.

Uvutaji wa aina zote una madhara. Kama utavuta sigara na
kuvuta moshi kwa kutumia mdomo hadi kwenye mapafu yako
utapata madhara moja kwa moja kwenye viungo vyako.
Kama nitasimama karibu na mvutaji na kuvuta moshi, kuna
madhara ambayo siyo ya moja kwa moja. Kwa upande mwingine
kama jirani wa mvutaji unaweza kuvuta sumu nyingi itokanayo
na tumbaku kwa sababu hakuna kitu cha kuichuja. Sigara za
viwandani zina kishungi ambacho huchuja tindikali mbalimbali
zenye sumu, kama vile kaboni na asidi ya magamba ya miti,
ambazo zina madhara kwa mapafu.

Unapofikia ujana unaanza kuwa na hisia za upendo na kujisikia kupata mvuto au msisimko ambao sio wa kawaida. Jambo hili ni la kawaida kwa kijana yeyote anayekua. Ni dalili zinazoonyesha kwamba sasa unaingia utu uzima.

Unapopata hisia za namna hiyo jaribu kutafuta shughuli zitakazokusahaulisha, kama vile, michezo, kujisomea, kuwasaidia wazazi kazi za nyumbani au kujihusisha katika shughuli za vikundi katika jamii. Vijana wengine wanasema kwamba wanaoga maji baridi ili kuondoa hamu na msisimko wa kutaka kujamiiana.
Unapojisikia kutaka kujamiiana au uume kudinda haimaanishi lazima ujamiiane. Kujamiiana ni njia mojawapo tu ya kuonyesha mapenzi. Kuna njia nyingine ambazo zinaweza kutumika kama vile kuongea, kushikana, mikono, kukumbatiana, kubusu na kushikanashikana.
Njia nyingine ni kupiga punyeto. Kupiga punyeto ni wakati msichana anajishika au anasuguasugua kinembe mpaka anapofikia mshindo, au wakati mvulana anasugua sugua uume wake mpaka anaposhusha. Watu wengi wanaopiga punyeto hufanya hivyo wakiwa peke yao. Kupiga punyeto hakuna madhara yoyote kiafya wala kiakili na ni aina moja ya kuwa na „mapenzi salama“.

Sheria kuhusu utoaji
mimba zinatofautiana
kati ya nchi na nchi. Hapa
Tanzania utoaji mimba
ni kosa la jinai.5 Kosa la
jinai linamchukulia mtu
hatua aliyetoa mimba na
yule aliyemtoa au
kumsaidia kutoa mimba.
Hata hivyo hapa Tanzania
unaruhusiwa kutoa mimba
pale tu inapokwepo sababu
za kuokoa maisha ya mama
mjamzito kama kuna
matatizo ya kiafya au
pale mimba inatokana na
kubakwa.6 Utoaji mimba hufanyika kwa siri.
Ni hatari iwapo utoaji mimba utafanyika bila ya utaalamu. Yule
anayesaidia kutoa mimba anawajibishwa kisheria. Iwapo utoaji
mimba umefanywa na mtu asiye na ujuzi, kwa mama mwenyewe,
au kifaa kilichotumika ni kichafu, au majani au dawa zimewekwa
ukeni, zinaweza kuhatarisha maisha ya mama.
Ni muhimu hata hivyo kujua kuwa wahudumu wengine hutoa
huduma baada ya mimba kuharibika kwa wale wanaohitaji
msichana au mama, kutokana na matatizo ya utoaji mimba au
kuharibika kwa mimba

Wanawake wengine wanapata vidonda vya tumbo, lakini haya hayana uhusiano na vidonge vya kuzuia mimba. Vyanzo vya vidonda vya tumbo mara nyingi ni maambukizi yatokanayo na msongo wa mawazo, kula vyakula vyenye mafuta mengi na viungo vingi, au kuwa na historia ya ugonjwa huu katika familia. Baadhi ya dawa huathiri tumbo kama vile asprini na ndiyo maana sio kila mtu anashauriwa kuzitumia. Vidonge vya kuzuia mimba havisababishi vidonda vya tumbo.

Je, Ni Vipi Kujilinda na Maambukizi ya Kisonono na Kaswende? 😊

Karibu, vijana wapendwa! Leo tunazungumzia jambo muhimu sana kuhusu afya yako ya kingono. Ni kweli kuwa ujana ni wakati wa kujifunza na kufurahia maisha, lakini pia ni wakati wa kuwa macho na kujilinda dhidi ya magonjwa ya zinaa kama vile kisonono na kaswende. Haya ni magonjwa hatari ambayo yanaweza kuathiri maisha yako kwa kiasi kikubwa. Hivyo, hebu tuangalie jinsi gani tunaweza kujilinda, kwa sababu afya yako ni muhimu! 💪

1. Kwanza kabisa, ni muhimu kuelewa kuwa nidhamu ni muhimu sana katika maisha yetu. Nidhamu inamaanisha kufanya maamuzi sahihi na kuweka mipaka katika mahusiano yetu ya kingono. Je, unaona kuna ulazima wa kuwa na uhusiano wa kingono kabla ya ndoa? 🤔

2. Kutumia kinga wakati wa kufanya mapenzi ni kitu cha msingi sana. Kwa mfano, kutumia kondomu wakati wa kujamiiana ni njia bora ya kujikinga na maambukizi ya kisonono na kaswende. Hakikisha unajua jinsi ya kutumia kondomu ipasavyo. Je, umeshawahi kujifunza jinsi ya kuivaa kondomu? 😊

3. Pia, ni muhimu kufanya vipimo vya mara kwa mara ili kubaini kama una maambukizi yoyote. Vipimo hivi ni rahisi na salama, na vinaweza kukuokoa kutokana na madhara makubwa yatokanayo na magonjwa haya. Je, umeshawahi kwenda kliniki kupima afya yako ya kingono? 🏥

4. Kuwa mwaminifu katika mahusiano yako ni kitu cha muhimu sana. Ni muhimu kuzungumza waziwazi na mwenzi wako kuhusu hali yako ya afya, na kuhakikisha mnafanya maamuzi sahihi pamoja. Je, unafikiri ni muhimu kuzungumza na mwenzi wako kuhusu afya ya kingono? 🗣️

5. Kujiepusha na ngono isiyo salama ni njia nyingine muhimu ya kujilinda na maambukizi ya kisonono na kaswende. Unapofanya ngono isiyo salama, unaweka maisha yako katika hatari kubwa. Je, umewahi kujiingiza katika tabia hii hatari? 🚫

6. Kusafisha sehemu za siri kwa usahihi ni muhimu pia. Hakikisha unatumia maji safi na sabuni laini wakati wa kuoga. Hii itasaidia kuondoa vimelea vyote hatari na kuzuia maambukizi. Je, unajua jinsi ya kusafisha sehemu zako za siri vizuri? 🚿

7. Kuwa mwangalifu na viungo vya mwili wako ni jambo jingine la muhimu sana. Epuka kugawana vitu kama vile nguo za ndani, taulo, na vifaa vingine vya kujisitiri. Je, umewahi kugawana kitu kingine na mtu mwingine ambacho kingeweza kusababisha maambukizi? 🙅

8. Kuchagua marafiki kwa umakini ni jambo muhimu pia. Marafiki wanaweza kuwa na ushawishi mkubwa katika maisha yetu, hivyo ni muhimu kuwa na marafiki wanaofuata maadili na mwenendo mzuri. Je, unafikiri marafiki wanaweza kuathiri maisha yako ya kingono? 🤔

9. Elimisha wenzako! Kuwa mwangalifu na uwe na moyo wa kujali kwa wenzako. Unapojua habari za kujikinga na magonjwa ya zinaa, ni muhimu kushiriki maarifa hayo na wengine. Je, ungependa kuwaelimisha wenzako kuhusu njia za kujilinda? 🤗

10. Kumbuka, kujilinda na maambukizi ya kisonono na kaswende siyo tu kwa ajili yako mwenyewe, bali pia kwa ajili ya wapendwa wako. Unapojilinda, unawalinda wengine pia. Je, ungependa kuwajali wapendwa wako kwa kuwa mfano mzuri wa kujilinda? ❤️

11. Kukumbuka thamani ya ngono ni muhimu. Ngono ni kitu kizuri na kipekee ambacho kinapaswa kufanywa katika mazingira ya amani na upendo. Je, unafikiri ngono inapaswa kufanywa tu katika ndoa? 🌸

12. Kuwa na ndoto na malengo katika maisha yako ni kitu cha maana sana. Kujenga mustakabali mzuri kwa maisha yako kunaweza kukuweka mbali na hatari zinazoweza kujitokeza. Je, una ndoto gani kwa ajili ya maisha yako ya baadaye? ✨

13. Kujiweka busy na shughuli za kimaendeleo ni njia nyingine nzuri ya kujilinda. Unapokuwa na shughuli nzuri za kufanya, utakuwa na muda mdogo kwa mambo hatari kama vile ngono isiyosimamiwa. Je, una shughuli za kimaendeleo unazopenda kufanya? 😊

14. Kukumbuka thamani ya familia na malezi ni jambo jingine la muhimu sana. Familia inatoa mwongozo na msaada katika maisha yetu, na malezi mema huimarisha maadili yetu. Je, unathamini familia na malezi yako? 🏡

15. Mwisho lakini sio kwa umuhimu, kumbuka kuwa hakuna kitu kinachoweza kulinganishwa na kujilinda kabisa kwa kujiepusha na ngono kabla ya ndoa. Kuwa safi na bado mtakatifu hadi siku ya ndoa yako. Ndio njia bora ya kujikinga na magonjwa ya zinaa na kuweka msingi imara kwa maisha yako ya baadaye. Je, ungependa kujihifadhi hadi ndoa yako? 💍

Kwa hivyo, vijana wapendwa, wakati wa kuwa na ujasiri na kuishi maisha yenye afya na furaha ni sasa. Kujilinda na maambukizi ya kisonono na kaswende ni jambo muhimu sana, na inategemea maamuzi yako. Je, una nini cha kufikiri juu ya njia hizi za kujilinda? Je, una maoni mengine au maswali? Tungependa kusikia kutoka kwako! 😊🌟

Uwezekano wa kupata majibu ya uwongo ni mdogo sana, isipokuwa tu kama vipimo vitafanyika kipindi i chini ya miezi mitatu baada ya maambukizi ya Virusi vya UKIMWI na UKIMWI kukupata.

Hata kama vipimo vilivyofanyika ni vya kuaminika, i itabidi uende kupima mara ya pili, kama una wasiwasi na matokeo ya hicho kipimo.

Nifanyeje Kukabiliana na Mawazo yasiyofaa kuhusu Ngono? 🤔✋

1. Jua vipaumbele vyako: Kuwa na malengo na ndoto zako za baadaye zitakusaidia kuepuka mawazo yasiyofaa kuhusu ngono. Jitambulishe na mambo muhimu katika maisha yako ambayo yanakupa furaha na utimilifu. Je, ni masomo, michezo, au kujitolea kusaidia wengine? 💪🎓⚽

2. Jenga uhusiano mzuri na watu wa karibu: Kuwa na marafiki na familia wema ni muhimu katika kukabiliana na mawazo yasiyofaa. Wasiliana na watu ambao wana maadili na imani sawa na wewe. Wape kipaumbele watu ambao wanakusaidia kuwa bora zaidi. 👪❤️😄

3. Jifunze kwa kuzama katika shughuli zingine: Unapopata mawazo yasiyofaa, weka akili yako kwenye shughuli zingine za kujenga. Fanya mazoezi ya mwili, pata kazi ya ziada, au jishughulishe na hobby zako za kuvutia. Hii itakusaidia kuzingatia mambo mengine na kupunguza mawazo ya ngono. 🏋️‍♂️👩‍🎨🎶

4. Tafakari na kujitambua: Jifunze kuelewa hisia na hamu zako na uweze kuzitambua. Jiulize kwa nini una mawazo hayo yasiyofaa na kutafuta njia bora za kukabiliana nazo. Fanya mazoezi ya kutulia na kujitafakari ili kuimarisha uwezo wako wa kujidhibiti. 🧘‍♀️🤔💭

5. Epuka mazingira yasiyofaa: Jitahidi kukwepa mazingira au vitu ambavyo vinakuvutia kuelekea mawazo yasiyofaa kuhusu ngono. Kama vile kutazama picha au video zisizofaa mtandaoni au kujihusisha na marafiki ambao wanafanya vitendo visivyo na maadili. Badala yake, jijengee mazingira yanayokusaidia kubaki safi na kutunza maadili yako. 🙅‍♀️🚫📵

6. Shughulikia mawazo yasiyofaa kwa ukweli: Wakati mwingine mawazo yasiyofaa yanaweza kuonekana kama jambo kubwa na lenye nguvu. Lakini inapofika hivyo, jishughulishe kuyashughulikia kwa ukweli na uzingatie ukweli wa mambo. Jiambie ukweli kwamba mawazo hayo hayana faida na yanaweza kukuumiza. 🚫🤥🤷‍♀️

7. Jikumbushe thamani yako: Kumbuka kuwa wewe ni mtu muhimu na una thamani kubwa. Kujiheshimu na kuwa na heshima kwa mwili wako ni muhimu. Jihadhari na watu ambao wanajaribu kupunguza thamani yako kwa kukushawishi kushiriki katika vitendo visivyo na maadili. 🌟🙌💖

8. Pata msaada wa kitaalam: Ikiwa unaona kuwa mawazo yasiyofaa yanakuathiri sana au unapigana kukabiliana nayo, usisite kumtafuta mshauri au mtaalamu wa afya. Wanaweza kukusaidia kuelewa na kushughulikia mizizi ya mawazo hayo na kukusaidia kujenga maamuzi sahihi. 🤝👩‍⚕️💼

9. Ongea na marafiki wa karibu: Usiogope kuzungumza na marafiki wako wa karibu kuhusu mawazo yasiyofaa kuhusu ngono. Wanaweza kuwa na mawazo sawa au watakuwezesha kwa ushauri na msaada. Kuwa na mtu wa kuzungumza naye kunaweza kuwa faraja na kukusaidia kupata mtazamo mwingine. 👥💬🤝

10. Jifunze kutoka kwa wengine: Kusoma hadithi za watu ambao wamefanikiwa kukabiliana na mawazo yasiyofaa kuhusu ngono kunaweza kuwa na athari kubwa. Unaweza kujifunza kutoka kwao jinsi walivyoshinda changamoto hizo na kuishi maisha yao kwa umakini na uadilifu. 📘📖🧑‍🏫

11. Fanya maombi na tafakari: Ikiwa una imani ya kidini, fanya maombi na tafakari ili kupata nguvu na mwongozo. Kuwasiliana na nguvu ya juu kunaweza kukupa amani na utulivu katika kukabiliana na mawazo yasiyofaa kuhusu ngono. 🙏🌟🧘‍♂️

12. Jitunze na uheshimu mipaka yako: Kujiheshimu na kujua mipaka yako ni muhimu. Kuwa na ujasiri wa kusema "hapana" pale unapohisi mawazo hayo yasiyofaa yanakujia. Jitahidi kuzingatia maadili yako na kujilinda. 🙅‍♂️🛡️🚫

13. Kuwa na marafiki wa kike na wa kiume: Kuwa na marafiki wa jinsia zote mbili inaweza kukusaidia kuelewa na kuheshimu maoni na hisia za wengine kuhusu ngono. Mawazo yasiyofaa yanapungua wakati unajenga uhusiano wa kweli na wengine bila kutegemea mawazo ya ngono tu. 👥👫👬👭

14. Jiulize maswali ya kufikirisha: Je, kushiriki katika ngono kabla ya ndoa kunafaidisha kwa kweli? Je, kutunza na kujilinda hadi ndoa kunaweza kuwa na manufaa gani? Jiulize maswali haya na ujipe nafasi ya kufikiria kwa kina. 🔍🤔💡

15. Abstain from sex before marriage and remain pure: Wito wa mwisho ni kujiepusha na ngono kabla ya ndoa na kuendelea kusafisha moyo wako. Kukaa safi na kujitunza kunaweza kukuletea furaha na amani ya kudumu. Kumbuka, uamuzi wako sasa utaathiri maisha yako ya baadaye. 💍🌈👰🤵

Je, unafikiri ni muhimu kuwa na mawazo mazuri kuhusu ngono? Unaonaje maadili ya Kiafrika kuhusu ngono kabla ya ndoa? Je, una mawazo au mikakati mingine ya kukabiliana na mawazo yasiyofaa kuhusu ngono? Tungependa kusikia kutoka kwako! 💭💬😊