Ni vigumu sana kujibu swali hili kwa sababu muda wa madhara hutegemea sababu mbalimbali kama vile aina za dawa za kulevya, njia za utumiaji, hali ya mtu na mazingira anapozitumia dawa hizo za kulevya. Mtu anaweza kuanza kutumia dawa za kulevya mara kwa mara i ili kukidhi kile anachokihitaji. Kwa baadhi ya dawa za kulevya, na baadhi ya watu, matumizi ya mara kwa mara kwa kipindi cha zaidi ya wiki mbili ni kipimo tosha cha kumfanya aishi kwa kutegemea dawa za kulevya.

Sheria ya msingi ya ndoa nchini Tanzania ni Sheria ya ndoa ya
Bunge, iliyopitishwa mwaka 1971. Sheria hii inakataza ndoa za
kulazimisha. Inatambua ndoa kama ni muungano kati ya mume
na mke ambao kwa hiari yao wameamua kuishi kama mume na
mke. Sheria hiyo inasema kwamba iwapo ndoa haikuwa ya hiari,
basi hiyo siyo ndoa. Sheria pia imefafanua utoaji wa adhabu
kwa watu wote wanaoshawishi au wanaolazimisha pande hizo
mbili kuingia katika ndoa bila hiari yao. Kwa hiyo mwathiriwa wa
ndoa ya kulazimishwa anatakiwa kutoa taarifa juu ya wale wote
waliomlazimisha katika ndoa kwa polisi ambaye atawashitaki
kwa kuwa hili ni kosa la jinai.

Ndiyo, baada ya muda fulani karibia watu wote wenye maambukizi ya Virusi vya UKIMWI wataanza kuugua UKIMWI. Lakini muda kati ya kuambukizwa na kuanza kuugua UKIMWI unatofautiana. Wengine wanaishi muda mrefu. Kwa wastani watu wazee wazima wanaendelea kuishi miaka kumi kabla ya kupata dalili za awali. Watoto wanaopata virusi kabla ya umri wa miaka mitano kwa wastani wanendelea kuishi mwaka moja hadi mitatu.
Hakuna jibu la ujumla ni miaka mingapi ataishi tena mtu aliyeambukizwa na virusi vya UKIMWI. Idadi ya miaka ya kuishi baada ya kuambukizwa i inategemea vitu vingi, kinga asilia i inayomkinga mtu, hali ya lishe ya mtu, wakati muafaka na usahihi katika kutibu magonjwa nyemelezi na wakati muafaka na usahihi wa kutumia dawa za kupunguza makali ya UKIMWI kwa Kiingereza Anti-Retro-Viral drugs (ARVS )

Si kweli.
Pombe haiongezi damu, vitamini wala nguvu. Ukweli ni kwamba unywaji pombe kupita kiasi huvuruga ufyonzaji wa vitamini na madini kutoka kwenye chakula kuingia mwilini.

Vitamini ni muhimu kwa kuimarisha kinga ya mwili ambayo inasaidia kujikinga na magonjwa, pamoja na maradhi kama UKIMWI. Kwa hivyo, unatakiwa uhakikishe unakula matunda na mboga za majani kwa sababu vinakuongezea vitamini.

Jinsi ya Kujifunza Kutambua na Kuheshimu Makubaliano ya Kufanya Ngono 🌝

Karibu vijana wapendwa! Leo tutajadili jambo muhimu sana katika maisha yetu ya ujana; jinsi ya kutambua na kuheshimu makubaliano ya kufanya ngono. Ni muhimu sana kuwa na ufahamu na uelewa mzuri kuhusu suala hili, ili tuweze kujilinda na kuepuka matatizo ambayo yanaweza kutokea. Kwa hivyo, hebu tuanze na vidokezo vififu ambavyo vitatusaidia kuwa na uhusiano mzuri na kuwa na maamuzi sahihi kuhusu ngono.

1️⃣ Tambua thamani yako: Kujifunza kutambua thamani yako ni muhimu sana. Unapaswa kujua kuwa wewe ni mtu muhimu na unastahili kuheshimiwa. Usikubali kushawishiwa na wengine kufanya kitu ambacho hauko tayari kukifanya.

2️⃣ Eleza mapenzi yako: Katika mahusiano, ni muhimu kuzungumza waziwazi na mwenzi wako kuhusu hisia zako na mapenzi yako. Hii itasaidia kujenga msingi imara wa mawasiliano na kuzuia misuguli isiyohitajika.

3️⃣ Jifunze kusikiliza: Kusikiliza ni jambo muhimu katika mahusiano. Jifunze kusikiliza hisia na mahitaji ya mwenzi wako na pia tambua kile wanachokisema bila maneno. Hii itakusaidia kuelewa vizuri matakwa ya mwenzi wako na kuepuka kukiuka makubaliano yenu.

4️⃣ Kuwa na mipaka: Kuwa na mipaka ni muhimu katika kuheshimu makubaliano ya kufanya ngono. Weka mipaka wazi na uwaeleze wengine kuhusu mipaka hiyo. Kwa mfano, unaweza kusema, "Siwezi kufanya ngono kabla ya ndoa" au "Ninaomba tuvumiliane na kusubiri mpaka tujenge uhusiano imara."

5️⃣ Usiwe na hofu ya kuongea: Kuwa na ujasiri wa kuzungumza kuhusu ngono ni jambo muhimu sana. Usiogope kueleza hisia zako na mapenzi yako. Ikiwa mwenzi wako anaona kuna kitu ulichosema ambacho hakieleweki, fanya mazungumzo zaidi ili kuondoa hofu na kuleta uelewa.

6️⃣ Jifunze kusema hapana: Ni muhimu kuwa na ujasiri wa kusema hapana ikiwa kuna jambo ambalo hauko tayari kulifanya. Usiwahi kujisikia vibaya au aibu kwa kusema hapana, kwa sababu kujisikia vibaya kutafanya ujisikie mbaya zaidi baadaye.

7️⃣ Fuata maadili: Kama vijana wenye maadili mema, tunapaswa kuzingatia maadili yetu katika maisha yetu ya ujana. Maadili yetu yanatufundisha kuheshimu mwili wetu na kusubiri mpaka ndoa kabla ya kufanya ngono. Kujiweka katika maadili yetu kutatusaidia kuepuka maumivu ya moyo na kutunza hadhi yetu.

8️⃣ Tafuta ushauri: Ikiwa una shaka au wasiwasi wowote juu ya maamuzi yako kuhusu ngono, ni muhimu kutafuta ushauri kutoka kwa watu wenye uzoefu na wenye busara. Watakuwa na uwezo wa kukupa mwongozo na kushiriki maarifa yao ili uweze kuchukua maamuzi sahihi.

9️⃣ Jijengee ujasiri: Kujijengea ujasiri ni muhimu katika kuheshimu makubaliano ya kufanya ngono. Jiamini na tambua kuwa unaweza kufanya maamuzi sahihi kwa ajili yako mwenyewe. Jifunze kuwa na thamani kwa kile unachofanya na usikubali kuwa chini ya yale unayostahili.

🔟 Kuwa na marafiki wa kweli: Kuwa na marafiki wanaokuheshimu na kukupenda ni muhimu sana. Marafiki hawa watakusaidia kusimama imara katika maamuzi yako na kukuunga mkono. Kuwa nao karibu na wategemee wakati unahitaji msaada au faraja.

1️⃣1️⃣ Weka malengo: Kuweka malengo ya maisha yako itakusaidia kukaa imara katika kutambua na kuheshimu makubaliano ya kufanya ngono. Kumbuka malengo yako na jiwekee kipimo cha kufikia malengo hayo kabla ya kujihusisha katika ngono. Kwa mfano, unaweza kuwa na lengo la kuhitimu masomo na kupata ajira kabla ya kujihusisha katika mahusiano ya ngono.

1️⃣2️⃣ Jitambue kwa kujifunza: Kujifunza na kujiongeza ni njia nzuri ya kuboresha uelewa wako kuhusu mahusiano na ngono. Soma vitabu, wasikilize wataalamu, au jiunge na vikundi vya vijana ambao wanajadili masuala haya kwa uwazi. Hii itakusaidia kuwa na maarifa sahihi na kufanya maamuzi bora.

1️⃣3️⃣ Amini katika ndoa na usafi wa moyo: Ndoto ya kuwa katika ndoa yenye upendo na furaha ni kitu ambacho tunapaswa kuamini na kukitafuta. Kuwa na imani katika ndoa na kusubiri mpaka ndoa kabla ya kufanya ngono ni njia bora ya kujilinda na kuheshimu mwenzi wako.

1️⃣4️⃣ Jiweke busy: Kuwa na shughuli nyingi na kujihusisha na vitu vya kujenga ni njia nzuri ya kuzuia kushawishiwa kufanya ngono kabla ya wakati. Jiunge na klabu za michezo au shughuli za kujitolea ili kukupa fursa za kujifunza, kukua, na kujijenga.

1️⃣5️⃣ Kumbuka, maisha ni safari: Maisha ni safari ndefu yenye changamoto na furaha. Hakuna haraka ya kufika mwisho. Jifunze kufurahia kila hatua na kukua katika maamuzi yako. Kumbuka kuwa kusubiri mpaka ndoa kabla ya kufanya ngono ni njia bora ya kujilinda na kuheshimu mwili wako, na mwishowe itakufanya uhisi fahari na kujiheshimu.

Kwa hivyo, vijana wapendwa, hebu tuimarishe maamuzi yetu kuhusu ngono na tuwe na ujasiri wa kutambua na kuheshimu makubaliano yetu. Kumbuka kuwa kujilinda na kuheshimu ni jambo la thamani sana. Tafadhali shiriki maoni yako na jinsi unavyoona suala hili. Je, una maoni gani juu ya kusubiri mpaka ndoa kabla ya kufanya ngono? Je, una vidokezo vingine vya kuongeza kuhusu jinsi ya kujifunza kutambua na kuheshimu makubaliano ya kufanya ngono? Tuache tujifunze kutoka kwako! 🌟

Je, Ni Vipi Kuepuka Kufanya Ngono Kwa Sababu ya Kubembelezwa? 😊✨

Karibu rafiki yangu! Leo, nataka kuongea na wewe kuhusu jambo muhimu sana katika maisha yetu ya ujana – kuepuka kufanya ngono kwa sababu ya kubembelezwa. Tunakutana na changamoto nyingi katika maisha yetu ya kila siku, na ni muhimu sana kujilinda na kuheshimu thamani zetu. Hivyo, hebu tuanze safari hii ya kujifunza na kuchunguza jinsi tunavyoweza kuepuka shinikizo hili kubwa. 🌟

1. Fanya Maamuzi ya Awali: Jambo la kwanza kabisa ni kufanya maamuzi thabiti ya kuepuka ngono kabla ya ndoa. Kuwa na uhakika na maamuzi yako na kuwa tayari kusimama imara dhidi ya shinikizo lolote litakalokuja njia yako. Maamuzi yako yanapaswa kuwa ya uhuru wako na kuongozwa na thamani zako binafsi. 💪

2. Jielewe: Jua thamani yako na ujiamini. Kujielewa vyema ni muhimu katika kuepuka kufanya ngono kwa sababu ya kubembelezwa. Jiulize maswali kama "Ni kwa nini ninataka kufanya ngono?" na "Je, ninataka kuwa na uhusiano wa kudumu au ni shinikizo tu la wenzangu?" Kwa kujielewa vyema, utaweza kuwa na msimamo imara na kuepuka kubembelezwa. 🤔

3. Elewa Thamani ya Ndoa: Kuelewa thamani ya ndoa ni muhimu sana. Ndoa ni ahadi ya maisha yako yote na inapaswa kuheshimiwa na kuwa takatifu. Kuweka akiba hadi ndoa inaleta baraka na furaha ya kipekee ambayo haipatikani katika uhusiano usio na msingi. Ndoa inatoa uhuru wa kujifunza, kukua pamoja, na kujenga familia imara. 💖

4. Penda Nafsi Yako: Kujipenda ni msingi muhimu katika kuepuka kufanya ngono kwa sababu ya kubembelezwa. Jitunze, jidumishe katika afya njema, na tengeneza mipaka sahihi kwa ajili yako. Kumbuka, wewe ni wa thamani na unastahili heshima na upendo wa kweli. 😊💕

5. Chagua Marafiki na Jamii Sahihi: Kuwa na marafiki na jamii inayokuheshimu na kukusaidia kufikia malengo yako ni muhimu sana. Chagua marafiki ambao wana thamani sawa na wewe na wanaunga mkono maamuzi yako ya kuepuka ngono kabla ya ndoa. Kwa kuwa na marafiki wanaokuheshimu, utapata ushauri na nguvu ya kusimama imara dhidi ya shinikizo la kubembelezwa. 👫👭👬

6. Jifunze Kutoka Kwa Wengine: Mfano mzuri unaweza kuwa chanzo cha hamasa na nguvu. Sikiliza hadithi za wengine ambao wamefanikiwa kuepuka ngono kabla ya ndoa na jinsi imewaathiri maisha yao kwa njia nzuri. Kwa kujifunza kutoka kwa wengine, unaweza kuongeza imani yako na kujua kwamba wewe pia unaweza kufanya hivyo. 🌟🗣️

7. Kuweka Malengo: Kuweka malengo katika maisha yako ni muhimu ili kusaidia katika kuepuka kufanya ngono kabla ya ndoa. Fikiria malengo ya kielimu, kazi, na kujitolea ambayo yanakufanya uwe na kusudi na dira maishani mwako. Malengo yatakusaidia kuweka msisimko na kuwa na lengo kubwa la kufikia badala ya kushiriki katika ngono isiyokuwa na maana. 🎯💼

8. Tumia Muda Wako Vizuri: Kutumia muda wako vizuri ni muhimu sana katika kuepuka kufanya ngono kwa sababu ya kubembelezwa. Jiunge na klabu za michezo, chama cha wanafunzi, na shughuli zingine ambazo zinakusaidia kukua kiroho, kimwili, na kiakili. Kukaa busy na mambo mazuri kutakusaidia kuepuka mawazo ya kufanya ngono zisizo za lazima. ⚽📚🎨

9. Kuwa na Mwalimu au Mshauri: Kuwa na mwalimu au mshauri ambaye unaweza kuzungumza naye na kumwamini ni baraka kubwa. Wanaweza kukusaidia kwa kutoa ushauri mzuri na kukusaidia kujielewa vyema. Wanaweza pia kukusaidia katika kujenga msimamo imara na kukupa njia bora za kukabiliana na shinikizo la kubembelezwa. 🤝💡

10. Kujenga Uhusiano wa Karibu na Mungu: Kujenga uhusiano wa karibu na Mungu ni msingi muhimu katika kuepuka kufanya ngono kabla ya ndoa. Kupitia sala, ibada, na kusoma Neno la Mungu, utapata nguvu na amani ambayo itakusaidia kuwa thabiti katika kuepuka kubembelezwa. Uhusiano wa karibu na Mungu utakupa mwongozo na hekima katika kufanya maamuzi sahihi. 🙏✨

11. Jiwekee Mipaka: Kuweka mipaka sahihi katika uhusiano wako ni muhimu sana katika kuepuka kufanya ngono kabla ya ndoa. Eleza waziwazi thamani zako na kusimama imara katika kuzisimamia. Mipaka itakulinda na itakuwezesha kudumisha usafi wako hadi ndoa. 🚫❌

12. Jitahidi Kufanya Kazi ya Kujitambua: Jitahidi kufanya kazi ya kujitambua ili kuwa na uelewa kamili wa nani wewe ni, thamani yako, na malengo yako maishani. Maisha ya ujana ni fursa nzuri ya kujifunza na kukua katika kujibadilisha na kuwa mtu unayotaka kuwa. Kujua wewe ni nani na kile unachotaka kutoka maisha itakusaidia kuepuka kufanya ngono kwa sababu ya kubembelezwa. 🌱💪

13. Jitayarishe Kwa Mahusiano ya Kudumu: Kujiandaa kwa mahusiano ya kudumu ni muhimu ili kuepuka kufanya ngono kabla ya ndoa. Jiwekee viwango vya juu na uhakikishe kuwa unatafuta mahusiano ya kweli na ya kudumu. Kwa kujiandaa kwa ndoa, utaweza kuheshimu na kuenzi thamani yako na kuepuka kufanya ngono kwa sababu ya kubembelezwa. 💑💍

14. Fikiria Madhara ya Ngono Kabla ya Ndoa: Kufikiria madhara ya ngono kabla ya ndoa ni muhimu sana katika kuepuka kubembelezwa. Fikiria hatari za mimba zisizotarajiwa, maambukizi ya magonjwa ya zinaa, na athari za kihisia ambazo zinaweza kutokea. Kwa kufikiria madhara haya, utapata msukumo wa kudumisha usafi

Swali hili linaonyesha mambo mawili ambayo ni mabaya. Jambo
la kwanza ni ukeketaji ambao ni kinyume dhidi ya haki ya afya
ya uzazi kwa mwanamke na ni uvunjaji sheria ya kukeketa mtoto
wa kike. Jambo la pili ni kuwacheza Albino unyago juani. Kitendo
hiki ni kuwaumiza Albino kwa sababu ya ulemavu walionao wa
ngozi watapata madhara wakikaa sana juani. Pia hii ni aina ya
unyanyapaa kwa nini weusi wachezeshwe ndani na Albino juani?

Hii ni imani potofu. Ushauri unaotolewa hapa ni kutoa taarifa
kwenye serikali na jamii husika ili wachukue hatua. Kwa sababu
ni vitendo labda vilivyokubalika na jamii kama mila, ni muhimu
kuhusishwa watu wenye umaarufu katika hiyo jamii ili waweze
kushawishi jamii kubadilika. Watu hawa ni kama viongozi wa
dini na wazee mashuhuri katika jamii.

Upasuaji unafanyika kwa wanawake wote ambao wamegundulika
kuwa na tatizo la kujifungua kwa njia ya kawaida. Hii inafanyika
bila kujali hali yao kwa maana kwa watu wenye ulemavu na
wasio na ulemavu. Kila mwanamke atapata huduma hiyo kama
itakuwepo sehemu anapoishi.
Tatizo lililopo hapa Tanzania kwa sasa hivi hasa sehemu
zilizojitenga ni umbali wa kufikia huduma hii. Umbali huu
unamfanya mama aliyeanza uchungu wa kujifungua kushindwa
kuweza kufika kwa muda unaotakiwa.

Kutoa zawadi kwa mtu kwa kubadilishana ili kujamiiana
ni unyanyasaji mbaya. Iwapo mpokeaji wa zawadi hajakubali
kujamiiana na unamlazimisha, mwanamume au mwanamke
kujamiiana hapo hiyo ni unyanyasaji na unamwonea kwa sababu
jambo hilo la kujamiiana lilikuwa halikubaliki kwa mtu yule.
Hapa Tanzania kosa la namna hii hujulikana kama unyanyasaji/
unyonyaji wa ujinsia10 ambapo mtu hufikiria kutumia fedha,
mali au msaada kwa mtoto au wazazi kwa kusudi la kumpata ili
ajamiiane naye.

Uwe mwangalifu unapopewa zawadi, alama za juu shuleni, au
kuajiriwa kwa ajili ya kubadilishana na ngono. Kila mara uliza na
jaribu kuelewa kwa nini zawadi inatolewa kwako.
Usikubali zawadi yoyote au pesa, kama unafikiri kuwa huyo mtu
anayekupa hongo kama zawadi, anakutegemea wewe kujamiiana
naye kwa kubadilishana na hiyo zawadi aliyokupa. Ni jambo
la majaribu kukubali
zawadi au pesa, hasa pale
unapohitaji, lakini fikiri
hatari itakayokupata kwa
kujamiiana kama vile mimba
usiyoitarajia, magonjwa
yaenezwayo kwa njia ya
kujamiiana hata Virusi na
Ukimwi.

Mapenzi salama ni yale yanayofanyika bila wasiwasi wa kupata mimba zisizotarajiwa, magonjwa ya zinaa pamoja na maambukizi ya Virusi vya UKIMWI na UKIMWI. Mapenzi salama yanaweza kuwa ni pamoja na kumaliza hamu bila ya kujamiiana au kuchukua tahadhari kwa maana ya kutumia kondomu wakati wa kujamiiana.

Kumaliza hamu bila ya kujamiiana ni pamoja na kupiga busu, kukumbatiana, na kupiga punyeto. Vyote hivyo ni vitendo salama kabisa. Kama utajamiiana (kwa maana uume unaingizwa ukeni), ni lazima uhakikishe kuchukua tahadhari muhimu za kinga. Moja ya tahadhari inaweza kuwa wote ni waaminifu kabisa, lakini jambo hili linahitaji nyie wote wawili kuwa waaminifu na kuwa wote muwe mmepima virusi vya UKIMWI na pia msiwe mmefanya ngono hapo kabla (hamkuwa na uhusiano wa kimwili na mtu yeyote kabla. Tahadhari nyingine ni kutumia kondomu. Kondomu inazuia mimba pamoja na magonjwa ya zinaa na uambukizi wa Virusi vya UKIMWI.

Kama kijana akinusa au kuvuta petroli kupitia puani au mdomoni, petroli hiyo huingia kwenye mapafu na sehemu zote mwilini.
Madhara ya unusaji au uvutaji petroli ni sawa kabisa na pombe. Baada ya kunusa/kuvuta petroli mtuamiaji hujisikia kizunguzungu na kulewa. Wengine huhisi kama kwamba wanaota na kujisikia furaha. Lakini wengine hujisikia kuumwa na kusinzia.
Unusaji/uvutaji wa petroli ni hatari sana na hata huweza kusababisha vifo kwani petroli humfanya mtu apoteze fahamu, huharibu mapafu na wengine hufa kwenye ajali. Hii hutokana na kushindwa kutoa uamuzi ufaao wanapokabiliwa na hali zinazoweza kusababisha ajali, hasa barabarani.
Matumizi ya muda mrefu ya petroli huweza kumsababishia madhara mtumiaji kama kutokwa na damu puani, kupoteza hamu ya kula, kuwa dhaifu, kupata matatizo ya mtindio wa ubongo, kupatwa na magonjwa ya figo, moyo, mapafu na kuharibika maini.

Moja kati ya vitu vinavyotisha kuhusu dawa za kulevya ni kwamba zinaathiri watu kwa njia mbalimbali na huwezi ukasema kwa uhakika jinsi zitakavyokuathiri. Madhara ya dawa za kulevya yanategemea aina, kiwango na jinsi zitakavyotumika. Vilevile inategemea na umri, afya ya mwili na ukomavu wa akili, na pia mazoea ya matumizi ya dawa hizo.
Madhara ya muda hutokea mara tu baada ya dawa za kulevya kutumika, wakati madhara ya muda mrefu huonekana baada ya muda kupita, na mara nyingi husababisha uharibifu wa kudumu kwenye mapafu na ubongo.

Kwa mfano, bangi, husababisha kuongezeka kwa mapigo ya moyo, matatizo ya kumbukumbu ya muda mfupi, pamoja na umakini, kujifunza, kufikiri na kutatua matatizo. Pia inaweza ikasababisha kasoro kwenye utaratibu wa viungo vya mwili. Mara kwa mara wavuta bangi huwa na macho mekundu. Na vijana wengine hupata mihemuko mbalimbali kama uoga na hofu baada ya matumizi ya bangi.
Dawa za kulevya za vichangamsho, kama mirungi na kokaini, inasemekana kuwa huwafanya watumiaji kuwa macho, kujiona wana nguvu na kujiamini. Vichangamsho vikitumika kwa wingi, humfanya mtumaji kujihisi kuwa na wasiwasi au hofu. Matumizi mabaya ya dawa za kulevya kwa muda mrefu huweza kusababisha matatizo ya akili au hata kifo i iwapo yatatumika kwa kiwango cha juu.
Dawa za kulevya zinazokufanya upooze kama heroini au dawa nyingine zinazoagizwa na daktari, husababisha kujisikia umetulia, una amani na furaha. Ukizidisha vipimo husababisha usingizi, upungufu wa umakini na uwezo wa kuona, kizunguzungu, kutapika na kutokwa jasho. Vilevile kipimo kingi kinaweza kusababisha usingizi wa muda mrefu, kuzimia na hata kifo.

Pombe za kienyeji kama gongo ni hatari kwa afya na zinaweza kusababisha upofu na hata kifo.
Matumizi ya dawa za kulevya hupunguza uwezo wa vijana kuhimili na kutatua matatizo yao ya kijamii na kiakili. Hii husababisha vijana kuwa wepesi kujihusisha na ujambazi na mambo ya ngono na ugomvi, mabadiliko hayo ya tabia husababisha ugomvi katika familia na kuvunjika kwa urafiki. Matumizi ya dawa za kulevya ndiyo sababu kubwa ya ajali za barabarani, kujiua na maambukizo mbalimbali.

Hapana, huwezi ukarithi uvutaji wa bangi. Lakini mara nyingi watoto huiga tabia za wazazi wao. Wakiwaona wazazi au babu zao wakitumia bangi, wao hufikiri ni halali na wanaweza wakaanza kuvuta bangi pia.

Kwa kawaida i inakubalika kuwa wavulana ndiyo waaanze kuonyesha ishara za kujamiaana na tafiti zimeonyesha kwamba mara nyingi mwanaume anafikia mshindo kabla ya mwanamke. Hii ni ukweli katika sehemu nyingi za dunia.
Baadhi ya wavulana wanatumia vibaya uwezo wao wa kufanya mapenzi. Wanafuatafuata wasichana na kuwatongoza i ili wafanye mapenzi katika umri mdogo. Hata hivyo kujamii ana katika umri mdogo kunaweza kusababisha athari nyingi kama vile mimba isiyotarajiwa au kuambukizwa magonjwa ya zinaa. Kwa hiyo, wavulana wanashauriwa kuwa wavumilivu licha ya mivuto hiyo ya kutaka kujamii ana, kwa sababu kwa njia ya kujamii ana ovyo mnahatarisha maisha yenu ya baadaye. Kuna njia nyingine za kuonyesha mapenzi, kama vile kubusu, kukumbatia, kushikana mikono na hata kupiga punyeto.
Kimaumbile, mara nyingi mwanaume anafikia mshindo haraka zaidi kuliko mwanamke. Lakini, mkihakikisha kwamba mwanamke ni tayari kwa kujamii ana na kama mmechukua muda wa kutosha kujiaanda vizuri, mnaweza kufikia mshindo pamoja. Hivyo kuwaletea raha na starehe wote wawili.

Ni kweli kwamba wakati wa kujamii ana na kutunga mimba ni mbegu moja tu ya kiume i inayopenya kwenye yai. Mbegu zilizosalia hufa na kutoka kwa kupitia ukeni kwa sababu hazina kazi tena. Inashauriwa kwamba watu wanapomaliza kujamii ana, wasafishe vizuri sehemu zao za uzazi.