Mafundisho ya Msingi ya Kanisa Katoliki: Makala za Katoliki

Je, Kanisa Katoliki linawahimiza waamini kuishi upendo na huruma kwa wengine kama Kristo alivyofanya?

Je, Kanisa Katoliki linawahimiza waamini kuishi upendo na huruma kwa wengine kama Kristo alivyofanya?

Ndio, Kanisa Katoliki linafanya hivyo. Kwa maana hiyo, linatukumbusha kwamba upendo na huruma ni muhimu sana katika maisha yetu ya kila siku. Upendo ni kitu ambacho kinapaswa kushinda yote, na ni muhimu sana kwa Wakristo kuonyesha upendo kwa wengine kama vile Kristo alivyofanya.

Kwa mujibu wa Biblia, Mathayo 22:37-40 inasema "Yesu akamwambia, ‘Mpende Bwana, Mungu wako, kwa moyo wako wote, kwa roho yako yote na kwa akili yako yote. Hii ndiyo amri ya kwanza na kubwa. Nayo amri ya pili ni hii, Mpende jirani yako kama unavyojipenda mwenyewe. Katika amri hizi mbili zote hutegemea torati na manabii.’ "

Kanisa Katoliki linatufundisha kwamba upendo na huruma ni msingi wa maisha ya Kikristo. Ni wajibu wetu kama Wakristo kuishi kwa upendo na kufanya kazi kwa ajili ya wengine, kama Kristo alivyofanya. Ni kwa njia hii tu tunaweza kufikia ushirika na Mungu na kupata amani ya kweli.

Katika Waraka wa Kitume wa Papa Fransisko "Misericordia et Misera", aliandika "Upendo ni moyo wa imani na imani ni mwanga wa upendo. Kwa hiyo, Kanisa inatualika kuishi kwa upendo na huruma kwa wengine, hasa kwa maskini na walio na shida. Hii inamaanisha kutoa msaada kwa wale wanaohitaji, kutembelea wagonjwa na wafungwa, na kuwa tayari kusamehe wale ambao wametukosea."

Kwa mujibu wa Kanisa Katoliki, upendo na huruma ni sehemu ya maisha ya kila siku ya kila Mkristo. Ni wajibu wetu kuonyesha upendo na huruma kwa wengine katika kila nafasi tunayokutana nao. Katika Kitabu cha Wagalatia 5: 22-23, tunasoma kwamba "Lakini tunda la Roho ni upendo, furaha, amani, uvumilivu, utu wema, fadhili, uaminifu, upole na kiasi."

Pia, Katika Catechism of the Catholic Church, kifungu 1822 kinasema "Upendo wa Mungu ni msingi wa kila tendo la wema kwa wengine. Katika Kanisa, upendo ni sehemu muhimu sana ya huduma kwa wengine na ni wajibu wa kila mmoja kwa ajili ya wengine."

Kwa hiyo, ni muhimu kwa Wakatoliki kuishi maisha ya upendo na huruma kwa wengine kama vile Kristo alivyofanya. Kwa njia hii tu tunaweza kufikia utimilifu wa maisha yetu ya Kikristo na kufikia ushirika wa milele na Mungu.

Huruma ya Mungu: Ulinzi na Ukombozi katika Kila Hali

Huruma ya Mungu: Ulinzi na Ukombozi katika Kila Hali

Hakuna kitu cha thamani zaidi kuliko kuwa na huruma ya Mungu katika maisha yetu. Ni jambo la ajabu sana kujua kuwa Mungu wetu ni Mungu wa huruma na upendo. Kwa bahati mbaya, maisha yetu yanaweza kuwa magumu na kujaa changamoto nyingi, lakini huruma ya Mungu inaweza kutusaidia kuwa imara katika imani yetu na kutupa ulinzi na ukombozi wetu.

  1. Huruma ya Mungu ni kwa ajili ya wote: Hakuna mtu anayeweza kuzuia huruma ya Mungu. Huruma yake inafikia kila mtu bila kujali dini, rangi, au utamaduni. Kama ilivyoelezwa katika Zaburi 145:9, "Bwana ni mwema kwa wote, na rehema zake ziko juu ya kazi zake zote."

  2. Huruma ya Mungu inatusaidia wakati wa majaribu: Tunapopitia majaribu na changamoto, tunahitaji huruma ya Mungu ili kutusaidia kupitia. Kama ilivyoelezwa katika Waebrania 4:16, "Kwa hiyo na tukikaribia kwa ujasiri kiti cha neema, tupate huruma na kwa neema tukapata msaada wakati unaofaa."

  3. Huruma ya Mungu inatusamehe dhambi zetu: Tunapotubu dhambi zetu, huruma ya Mungu inatusamehe na kutuhurumia. Kama ilivyoelezwa katika Zaburi 103:8, "Bwana ni mwenye huruma na neema, si mwepesi wa hasira, na ni mwingi wa rehema."

  4. Huruma ya Mungu inatutia moyo: Wakati wowote tunapohitaji kutiwa moyo, tunaweza kuomba huruma ya Mungu. Kama ilivyoelezwa katika Isaya 41:10, "Usiogope, kwa maana mimi ni pamoja nawe. Usitetemeke, kwa maana mimi ni Mungu wako. Nitakutia nguvu, naam, nitakusaidia."

  5. Huruma ya Mungu inatuponya: Mungu anaweza kutuponya kutoka kwa magonjwa ya kimwili na kiroho. Kama ilivyoelezwa katika Yeremia 30:17, "Kwa maana nitakuponya, nitakuponya jeraha lako, asema Bwana, kwa sababu wao wamekuita, ‘Wewe ni mzigo.’

  6. Huruma ya Mungu inatupatia amani: Tunapohitaji amani, tunaweza kuomba huruma ya Mungu. Kama ilivyoelezwa katika Yohana 14:27, "Acha ninyi amani yangu, ninawapa. Sitawapa kama vile ulimwengu unavyotoa. Msitishwe, wala msifadhaike."

  7. Huruma ya Mungu inatupa upendo: Mungu anatupenda sana na anatupatia upendo wake kupitia huruma yake. Kama ilivyoelezwa katika Zaburi 103:13, "Kama baba anavyowahurumia watoto wake, ndivyo Bwana anavyowahurumia wanaomcha."

  8. Huruma ya Mungu inatusaidia kukabiliana na huzuni: Tunapohisi huzuni na uchungu, tunaweza kuomba huruma ya Mungu. Kama ilivyoelezwa katika Zaburi 34:18, "Bwana yu karibu na wale wenye moyo uliovunjika, na huyaokoa roho za waliopondeka."

  9. Huruma ya Mungu inatupa nguvu za kuvumilia: Tunapopitia magumu na kukata tamaa, tunaweza kuomba huruma ya Mungu ili kutupa nguvu za kuvumilia. Kama ilivyoelezwa katika 2 Wakorintho 12:9, "Naye akaniambia, ‘Neema yangu inakutosha, maana nguvu zangu hukamilishwa katika udhaifu.’"

  10. Huruma ya Mungu inatuhakikishia uzima wa milele: Tunapomwamini Yesu Kristo, tunapata uzima wa milele kupitia huruma ya Mungu. Kama ilivyoelezwa katika Yohana 3:16, "Kwa maana Mungu aliupenda ulimwengu, hata akamtoa Mwanawe pekee, ili kila mtu amwaminiye asipotee, bali awe na uzima wa milele."

Kutafuta huruma ya Mungu ni muhimu katika maisha yetu ya kila siku. Tunapojua kuwa Mungu wetu ni Mungu wa huruma, tunaweza kuwa na uhakika kwamba atakuwa nasi katika kila hali. Kama ilivyoelezwa katika Catechism of the Catholic Church, "Huruma ni ukweli wa Mungu wa kuwapatia watu wake ushiriki wa upendo wake wote na wema wake wote" (CCC 270). Kwa hiyo, tunaweza kuwa na amani katika maisha yetu kwa sababu tunajua kwamba tunaweza kutegemea huruma ya Mungu daima.

Kama ilivyoelezwa katika "Diary of Saint Maria Faustina Kowalska," "Mtu yeyote anayetumaini huruma ya Mungu na kufanya wema, atapata uzima wa milele" (47). Kwa hiyo, tunaalikwa daima kutafuta huruma ya Mungu na kuishi kwa njia ya upendo na wema. Tunapofanya hivyo, tunaweza kuwa na uhakika kwamba tutakuwa na ulinzi na ukombozi wetu.

Je, unahisi huruma ya Mungu katika maisha yako? Je, unatafuta huruma yake katika kila hali? Tuombe pamoja ili tupate nguvu ya kutegemea huruma ya Mungu daima na kuishi kwa njia ya upendo na wema. Amina.

Huruma ya Mungu: Chemchemi ya Upendo Usiokwisha

Huruma ya Mungu ni chemchemi ya upendo usiokwisha. Tunaishi katika dunia ambayo imejaa shida na mateso, lakini tunapaswa kukumbuka kwamba Mungu daima yuko nasi. Uaminifu wetu kwake unatupa nguvu ya kuvumilia na kushinda majaribu. Katika makala hii, tutaangazia zaidi juu ya huruma ya Mungu na jinsi inavyotusaidia katika safari yetu ya kiroho.

  1. Huruma ya Mungu ni upendo wake usiokwisha. Yeye daima anatupenda, hata katika nyakati ngumu zaidi. Kwa mujibu wa Zaburi 103:8, "Bwana ni mwenye huruma na neema, si mwepesi wa hasira, naye ni mwingi wa rehema." Kwa hiyo, tunaweza kutegemea upendo wake daima.

  2. Huruma ya Mungu inatupatia msamaha wa dhambi zetu. Kwa mujibu wa Kitabu cha Isaya 43:25, "Mimi, naam, mimi ndimi yeye anayefuta makosa yako kwa ajili yangu mwenyewe, wala sitakumbuka dhambi zako." Kupitia msamaha wa dhambi, tunaweza kuwa huru kutoka kwa mzigo wa hatia na kuanza upya.

  3. Huruma ya Mungu inatupatia faraja. Katika Warumi 8:28, tunasoma, "Nasi twajua ya kuwa katika mambo yote Mungu hufanya kazi pamoja na wale wampendao ili mema yote yawasaidie, yaani, wale walioitwa kwa kusudi lake." Kwa hiyo, tunapaswa kuwa na imani kwamba Mungu anatenda kazi katika hali zetu zote na kwa hivyo tunapaswa kupata faraja.

  4. Huruma ya Mungu inatupatia nguvu ya kutenda mema. Kwa mujibu wa Wafilipi 4:13, "Naweza kufanya mambo yote katika yeye anitiaye nguvu." Bila huruma ya Mungu, tungekuwa hafifu na hatuna nguvu ya kutenda mema. Lakini kwa sababu ya upendo wake, tunaweza kupata nguvu zote tunazohitaji.

  5. Huruma ya Mungu inatupatia tumaini. Kama ilivyoelezwa katika 1 Petro 1:3, "Ahimidiwe Mungu, Baba wa Bwana wetu Yesu Kristo, ambaye kwa rehema yake yenye wingi ametuletea uzima wa milele kupitia kwa ufufuo wa Yesu Kristo kutoka kwa wafu." Huruma ya Mungu inatuonesha kwamba ana mpango mzuri kwa ajili yetu, na kwamba tunaweza kuwa na tumaini kwa ajili ya siku zijazo.

  6. Huruma ya Mungu inatupatia uwezo wa kusamehe wengine. Tunapaswa kuwa na huruma kwa wengine kama vile Mungu anavyokuwa na huruma kwetu. Kama tunavyojifunza katika Mathayo 18:21-22, "Kisha Petro akamwendea, akamwuliza, Bwana, ndugu yangu atanikosea mara ngapi niweze kumsamehe? Kwa kuwa mara saba?" Yesu akamjibu, "Sikuambii hata mara saba, bali hata mara sabini mara saba."

  7. Huruma ya Mungu inatupatia amani ya ndani. Katika Yohana 14:27 Yesu alisema, "Amani nawaachieni; amani yangu nawapa; nawaambia si kama ulimwengu unavyowapa mimi nawapa." Huruma ya Mungu inatupa amani ya ndani ya kuwa tunaweza kuwa na uhakika wa upendo wake na wokovu wetu.

  8. Huruma ya Mungu inatupa msukumo wa kuwahudumia wengine. Kama ilivyoelezwa katika 1 Yohana 3:17-18, "Lakini yeye mwenye mali ya dunia, akimwona ndugu yake akiteswa na kuufumba moyo wake kwake, je! Upendo wa Mungu wakaaje ndani yake? Watoto wadogo, tusipende kwa neno, wala kwa ulimi, bali kwa kazi na kweli." Tunaweza kumwonyesha Mungu tunampenda kwa kuwahudumia wengine.

  9. Huruma ya Mungu inatupa msamaha wa kila siku. Kama ilivyoelezwa katika Zaburi 103:12, "Kama mbali sana alivyo kuondosha makosa yetu na kututupa mbali na maovu yetu." Huruma ya Mungu inatupa msamaha kila siku, tunapoomba msamaha wa dhambi zetu.

  10. Huruma ya Mungu inakuja kwa njia ya sakramenti. Kama ilivyoelezwa katika Katekisimu ya Kanisa Katoliki, "Sakramenti ya kitubio haiwezi kukosekana kwa kila mmoja anayetaka kuishi kadiri ya mapenzi ya Mungu.. Katika sakramenti ya kitubio, tunapokea msamaha wa Mungu kwa dhambi zetu na tunapata nguvu ya kutenda mema.

Kwa hiyo, huruma ya Mungu ni muhimu sana katika safari yetu ya kiroho. Tunahitaji kuiweka imani yetu katika upendo wake usiokwisha na kuwa na tumaini la uzima wa milele. Tunapaswa kusamehe wengine na kuwahudumia kama Mungu anavyofanya kwetu. Na wakati tunapotenda dhambi, tunapaswa kutubu na kutafuta msamaha kupitia kwa sakramenti ya kitubio. Je, nini maoni yako juu ya huruma ya Mungu? Unafanya nini ili kuwa na huruma kwa wengine katika maisha yako ya kila siku?

Ni nini imani ya Kanisa Katoliki kuhusu dini na dini nyingine?

Kanisa Katoliki ni mojawapo ya madhehebu makubwa zaidi ya Ukristo ulimwenguni. Imani yake ina msingi katika mafundisho ya Yesu Kristo na inaamini kuwa Yesu ni Mwana wa Mungu na Mkombozi wa ulimwengu wote. Hii ni imani ambayo ina nguvu na inaleta amani kwa wafuasi wake. Lakini, je, Kanisa Katoliki lina imani gani kuhusu dini na dini nyingine?

Kanisa Katoliki linadai kuwa kuna Mungu mmoja tu, ambaye ndiye muumba wa ulimwengu wote. Wale wote wanaomwamini Mungu huyo na kufuata maadili yake, wameunganishwa kupitia Roho Mtakatifu. Hata hivyo, Kanisa linajua kuwa kuna dini nyingine na hata wale ambao hawana dini. Kanisa linawapa heshima na kuwathamini wote ambao wanatafuta ukweli na njia ya kumfikia Mungu kwa kutumia njia yao wenyewe.

Kanisa linabainisha kuwa, hata kama dini zote zina mambo mengi yanayofanana, ni lazima kutambua kuwa Kanisa Katoliki lina ufunuo mkuu zaidi kuliko dini nyingine yoyote ile. Kama Wakatoliki, tunajua kuwa, Yesu Kristo ndiye njia, ukweli na uzima. Hii inamaanisha kuwa tunapaswa kufanya kazi yetu yote kwa kumfuata Yesu Kristo na kusaidia wengine kufanya hivyo pia.

Kanisa Katoliki linatambua kuwa kila mtu ana uhuru wa kidini na uhuru wa kufuata imani yake. Kwa kweli, uhuru huu ndio msingi wa Kanisa kuhusu uhuru wa dini. Kanisa linaheshimu imani za watu wengine na linawatafuta kwa upendo wa Mungu. Hata hivyo, Kanisa linatambua kuwa kuna dini zingine ambazo zinapinga au kukinzana na imani ya Kikristo. Kwa hiyo, ni muhimu kwa Wakatoliki kutambua na kuelewa mafundisho na imani ya Kanisa, kama inavyoelezwa katika Katekisimu ya Kanisa Katoliki.

Kanisa Katoliki linaamini kuwa Mungu ni wa upendo na kwamba anatualika sote kuwa wamoja katika upendo wake. Kwa hiyo, tunapaswa kuheshimiana na kuheshimu uhuru wa dini kwa watu wote. Kwa kuwa sisi ni Wakatoliki, tunapaswa kujifunza na kuelewa imani yetu na kuwa wazuri katika mazungumzo yetu kuhusu dini na imani ya wengine.

Kanisa Katoliki hufundisha kuwa, lengo la dini ni kumkaribia Mungu na kuishi maisha ya haki na ya upendo. Hii inafanyika kwa kumfuata Yesu Kristo na kufuata maelekezo yake kama yalivyoelezwa katika Biblia. Tunashauriwa kufuata mafundisho ya Kanisa na kuepuka mafundisho yanayopingana na mafundisho ya Kanisa.

Kwa hiyo, Kanisa Katoliki linaheshimu imani ya wengine na linatumia njia ya upendo na heshima katika kuelezea imani yake. Hata hivyo, Kanisa Katoliki linajua kuwa kumfuata Yesu Kristo ndiyo njia pekee ya kufikia ukamilifu wa kiroho na kuwa mtu wa Mungu.

Kwa hitimisho, Kanisa Katoliki linatambua kuwa kuna dini nyingine na linawaheshimu wale wote ambao wanafuata imani yao. Hata hivyo, Kanisa linasisitiza kuwa Yesu Kristo ndiye njia ya pekee ya kufikia Mungu. Kama Wakatoliki, tunapaswa kujifunza na kuelewa imani yetu na kuwa wazuri katika mazungumzo yetu kuhusu dini na imani ya wengine, tukiwa na upendo na heshima.

Kwa nini Wakatoliki wanaungama dhambi kwa Padri?

KWANINI NYIE WAKATOLIKI MNAUNGAMA DHAMBI KWA PADRE AMBAYE NI MWANADAMU NA MDHAMBI BADALA YA KUUNGAMA MOJA KWA MOJA KWA MUNGU?
Pengine umewahi kuulizwa swali hili au umewahi kujiuliza: hapa ni maelezo yatayokusaidia kuelewa sababu (japo sio zote) na uhalali wa jambo hilo.
Hapa tunaongozwa na maneno ya Bwana Yesu mwenyewe alipotoa amri hiyo kwa mitume wake akisema;
“Pokeeni Roho Mtakatifu.wowote mtakaowaondolea dhambi wameondolewa na wowote mtakaowafungiwa dhambi wamefungiwa”(Yohane 20:22-23).
Na huo ndio utaratibu wetu tangu mwanzo wa kanisa wa mitume.
“Ungameni dhambi zenu ninyi kwa ninyi na kuombeana mpate kuponywa”(Yakobo 5:16a)
Ni miongoni mwa maagizo msingi kabisa ambayo hatuna mamlaka kuyabadili labda Yesu mwenyewe aliyeagiza hivyo aje mwenyewe kuyabadilisha.
Mungu anayesamehe dhambi ndiye aliyechagua njia ya kutoa msamaha huo,sisi tu nani tumpangie njia ya kutoa msamaha huo na kujipangia njia zetu?je tunamfundisha Mungu kazi?
Inashangaza siku hizi kusikia kwamba hata baadhi ya wakatoliki wameanguka katika mtego huu wa kutaka kubadilisha agizo hili la Yesu na inashangaza ni kwanini wanataka kurahisisha mambo kiasi hicho.
Mungu hafanyi kazi zake hewani bali huzifanya kupitia kwa watu wake.
Tunapoomba msamaha tunategemea kusikia maneno kama vile “nimekusamehe”,hutaka kuamini kwamba mtu akinyamaza au akiongea kimoyomoyo basi amekusamehe.
Yesu kwa kujua umuhimu na kazi ya neno hilo,alilitumia yeye mwenyewe akiwa binadamu(Luka 7:48).
Luka 7:48
“Naye Yesu akamwambia yule mwanamke,umesamehewa dhambi zako”
na alitaka aendelee kulitumia hata utimilifu wa dahari katika hali ya kibinadamu,ndio maana aliwaachia binadamu baada ya kifo chake ili waendeleze kazi hiyo.
Kuondolea watu dhambi ni moja ya utume wa Yesu(Marko 2:10),ni pamoja na kazi hiyo aliwaachia mitume wake(Yohane 20:23).
Tukilinganisha na mfano wa mtume Petro baada ya kumkana Bwana,tunaweza kujifunza kwamba tunapoongea na Mungu peke yetu ni katika hali ya toba na majuto(Luka 22:61-62).
Luka 22:61-62
“Bwana akageuka na kumtazama Petro,naye Petro akakumbuka yale aliyokuwa ameambiwa na Bwana ‘leo kabla jogoo hajawika utanikana mara tatu’ hapo akatoka nje,akalia sana.”
Hivyo bado tunadaiwa kuungama iki kuondolewa dhambi zetu(Yohane 21:15-17)
Chakushangaza ni kwamba,Wakristo wote tunaamini kwamba Sakramenti ya ubatizo inatuondolea kabisa dhambi ya asili na dhambi zote zikizowahi kutendwa na yule anayebatizwa na kwa kawaida huwa hatujibatizi wenyewe wala hatubatizwi moja kwa moja na Mungu moja bali hubatizwa na wanadamu wenzetu.
Sasa kama huyu mwanadamu mwenzetu anatubatiza na anatuondolea dhambi ya asili na wote tunasadiki hivyo iweje tukija kwenye kitubio tunapinga ushiriki wa binadamu mwenzetu na wakati matokeo yanayotarajiwa katika sakramenti hizo ni yaleyale kama ya ubatizo.
Iweje aliyekubatiza na kukuondolea dhambi ya asili na ukaamini kwamba amekuondolea ashindwe au ushindwe kusadiki ushiriki wake katika kitubio?
Iweje akisema “Nakubatiza kwa JINA LA BABA NA LA MWANA NA LA ROHO MTAKATIFU” hiyo iwe sahihi lakini akisema “Nakuondolea dhambi zako KWA JINA LA BABA NA LA MWANA NA LA ROHO MTAKATIFU” iwe sio sahihi?
Sasa huoni kama unajipinga na kujichanganya mwenyewe hapo?
Wapendwa,tuache kutafuta visingizio visivyo na ukweli kwaajili ya kutaka kupindisha ukweli.
Anayekuondolea dhambi ni Mungu mwenyewe kupitia kwa wapakwa mafuta wake yaani mapadre ambao amewaweka mwenyewe kwaajili ya huduma ya kanisa lake.
Wengine hudai pia kwamba ni watu wote waliopewa jukumu hilo na sio mapadre pekee,lakini ni vizuri kwanza kabla hujajitetea kwa msimamo huo dhaifu uchunguze tofauti iliyopo kati ya “Wanafunzi” na “wafuasi” kisha usome Biblia yako na kuona je jukumu hilo Yesu aliwatamkia wanafunzi wake au aliwatamkia wafuasi wake.
Wanafunzi wa Yesu ni wale kumi na wawili walioandamana naye.
Wafuasi ni wale makutano wengi waliokuwa wakimfuata kwaajili ya kusikiliza mafundisho yake.
Ikumbukwe kwamba Yesu hakusema mambo yote hadharani mbele ya makutano,baadhi ya maagizo msingi kama haya aliwachagua watu maalum kwaajili ya kuwapa kazi hizo na Biblia inasema aliwaita faragha peke yao na kuwapa maagizo hayo.

Je Bikira Maria Alizaa Watoto Wengine?

Mapokeo kuhusu Bikira Maria yanaonyesha alikuwa binti pekee wa wazee watakatifu Yohakimu na Ana. Vilevile
Mt. Yosefu, ingawa kisheria alikuwa mume wake, hakutenda naye tendo la ndoa hata moja. Ndiyo maana kwenye
litania yake tunamuita mwenye usafi kamili. Yosefu likufa kabla Yesu hajaanza utume kwa kubatizwa kwenye mto
Yordani. Sisi tunasadiki Maria ni “Bikira daima”.
Ndugu wa Yesu wanaosemwa katika Injili ni kina nani?
Wanaosemwa katika Injili “ndugu zake Yesu” si watoto
wa Bikira Maria wala Yosefu mtakatifu, bali ndugu wa kiukoo waliokuwa jirani sana na familia hiyo takatifu. Kama
Bikira Maria angekuwa na watoto wengine, je, Yesu Bwana wetu asingekuwa amefanya kosa la kiudugu
kuwanyang’anya Mama yao na kumfanya awe Mama wa mtume Yohane alipomkabidhi msalabani, “‘Mwana, tazama
Mama yako’. Na tangu saa ile huyo mwanafunzi alimchukua akae nyumbani kwake” (Yoh 19:27).
Katika Agano Jipya yupo Yakobo anayeitwa na mtume Paulo “ndugu yake Bwana” (Gal 1:19): Yakobo huyo
alikuwa maarufu katika Kanisa la Yerusalemu (Mdo 12:7; 15:13-21; 21:18-20; Gal 2:9). Yakobo huyo si mtume
Yakobo mwana wa Alfayo, wala mtume Yakobo kaka yake Yohane (Lk 6:12-16), bali ni Yakobo ndugu yake Yose na
mama yao kwenye Injili anaitwa “Maria mwingine”, si Maria Mama wa Yesu. “Walikuwepo pia wanawake
waliotazama kwa mbali. Miongoni mwao akiwa Maria Magdalena, Salome na Maria mama wa akina Yakobo mdogo
na Yose” (Mk 15:40). Maria lilikuwa jina la kawaida kwa Wayahudi: akina Maria wakiwa wengi hivyo, tujue
kuwatofautisha kwenye Injili. Bikira Maria Injili zinamtaja kama “Mama wa Yesu”.

Je, Bikira Maria ni Bikira Daima au alizaa watoto wengine?

Jibu fupi ni kwamba Bikira Maria hakuzaa watoto wengine na hakuwa na watoto wengine zaidi ya Yesu
Hapo zamani hakuna mkristu au dehebu lolote lililokuwa linapinga kuwa Bikira Maria sio Bikira Daima hata Waprotestanti/walokole waliamini Bikira Maria ni Bikira Hata Baada ya Kumzaa Yesu. Kwenye Miaka ya 1400-1600 Watu wote wakwanza waliopinga Kanisa Katoliki walikubali kuwa Bikira Maria ni Bikira daima wakiwemo Martin Lutha aliyeanzisha kanisa la Lutheran, John Calvin aliyeanzisha Ulokole/Protestanti, Mchungaji Ulrich Zwingli, Heinrich Bullinger, and Thomas Cranmer. Kwa miaka zaidi ya 350 Waprotestant/walokole waliendelea kuamini kuwa Bikira Maria ni Bikira Daima.
Lakini baadae wakristo wengi walianza kupinga kuwa Bikira Maria ni Bikira Daima.

Tunaweza kuthibitisha kuwa Bikira Maria hakuzaa watoto wengine kwa kunukuu Biblia Kama ifuatavyo;

1. Bikira Maria Alikuwa Bikira Kabla ya kumzaa Yesu

Biblia inatuambia wazi kwamba Bikira Maria alikuwa Bikira Kabla ya kumzaa Yesu Kama tunavyosoma katika Luka 1:26-35
26 Mnamo mwezi wa sita, malaika Gabrieli alitumwa na Mungu aende kwenye mji uitwao Nazareti huko Galilaya, 27 kwa msichana mmoja aitwaye Maria, mchumba wa mtu mmoja jina lake Yosefu, wa ukoo wa Daudi. 28 Malaika akamwendea, akamwambia, “Salamu Maria! Umejaliwa neema nyingi! Bwana yu pamoja nawe.” 29 Maria aliposikia maneno hayo alifadhaika sana, akawaza: maneno haya yanamaanisha nini? 30 Malaika akamwambia, “Usiogope Maria, kwa maana Mungu amekujalia neema. 31 Utachukua mimba, utamzaa mtoto wa kiume na utampa jina Yesu. 32 Yeye atakuwa mkuu na ataitwa Mwana wa Mungu Mkuu. Bwana Mungu atampa kiti cha mfalme Daudi, babu yake. 33 Kwa hivyo atautawala ukoo wa Yakobo milele, na ufalme wake hautakuwa na mwisho.” 34 Maria akamjibu, “Yatawezekanaje hayo, hali mimi ni bikira?” 35 Malaika akamjibu, “Roho Mtakatifu atakushukia, na uwezo wake Mungu Mkuu utakujia kama kivuli; kwa sababu hiyo, mtoto atakayezaliwa ataitwa Mtakatifu, Mwana wa Mungu. (Luka 1:26-35)

2. Biblia Haiwataji ndugu wa Yesu wakati Yosefu na Maria walipokimbilia Misri kumficha Yesu na wakati waliporudi

19 Baada ya kifo cha Herode, malaika wa Bwana alimtokea Yosefu katika ndoto kule Misri, 20 akamwambia, “Amka! Mchukue mtoto pamoja na mama yake, urudi tena katika nchi ya Israeli, maana wale waliotaka kumwua mtoto huyo wamekwisha kufa.” 21 Basi, Yosefu aliamka, akamchukua mtoto pamoja na mama yake, akarejea katika nchi ya Israeli. 22 Lakini Yosefu aliposikia kwamba Arkelao mwanawe Herode alikuwa mfalme wa Yudea mahali pa baba yake, aliogopa kwenda huko. Naye baada ya kuonywa katika ndoto, alikwenda katika mkoa wa Galilaya, 23 akahamia katika mji uitwao Nazareti. Ndivyo yalivyotimia maneno yaliyonenwa kwa njia ya manabii: “Ataitwa Mnazare.” Matayo 2:19-23
Kama wangekuwepo wadogo zake Yesu Biblia ingetuambia kwamba walikuwa wapi wakati huo na walikuwa na Yesu au la.

3. Biblia haituambii kuwa Yesu alikua na wadogo zake alipokuwa na miaka 12

Wakati wa Maria, Yoseph na Yesu walipoenda Yerusalemu Yesu akiwa na miaka 12 Biblia haituambii kuwa Yesu alikuwa na wadogo zake na walikuwa wapi. Kumbuka walikuwa na Desturi ya kwenda Yerusalemu kila mwaka kwa ajili ya Pasaka familia nzima kama familia. Je hao watoto wengine walikuwa wapi. Kwa nini walikuwa na Yesu Mwenyewe? Maana yake ni kwamba Yesu hakuwa na Wadogo zake.
41 Wazazi wa Yesu walikuwa na desturi ya kwenda Yerusalemu kila mwaka wakati wa sikukuu ya Pasaka. 42 Mtoto alipokuwa na umri wa miaka kumi na miwili, wote walikwenda kwenye sikukuu hiyo kama ilivyokuwa desturi. 43 Baada ya sikukuu, walianza safari ya kurudi makwao, lakini Yesu alibaki Yerusalemu bila wazazi wake kuwa na habari. 44 Walidhani alikuwa pamoja na kundi la wasafiri, wakaenda mwendo wa kutwa, halafu wakaanza kumtafuta miongoni mwa jamaa na marafiki. 45 Kwa kuwa hawakumwona, walirudi Yerusalemu wakimtafuta. 46 Siku ya tatu walimkuta Hekaluni kati ya walimu, akiwasikiliza na kuwauliza maswali. 47 Wote waliosikia maneno yake walistaajabia akili yake na majibu yake ya hekima. 48 Wazazi wake walipomwona walishangaa. Maria, mama yake, akamwuliza, “Mwanangu, kwa nini umetutenda hivyo? Baba yako na mimi tumekuwa tukikutafuta kwa huzuni.” 49 Yeye akawajibu, “Kwa nini mlinitafuta? Hamkujua kwamba inanipasa kuwa katika nyumba ya Baba yangu?” 50 Lakini wazazi wake hawakuelewa maana ya maneno aliyowaambia. 51 Basi, akarudi pamoja nao hadi Nazareti, akawa anawatii. Mama yake akaweka mambo hayo yote moyoni mwake. 52 Naye Yesu akaendelea kukua katika hekima na kimo; akazidi kupendwa na Mungu na watu. (Luka 2:41-52).
Kwa hiyo Biblia haionyeshi kuwa Yesu alikuwa na kaka na dada wakati akiwa na miaka 12. Kama wangekuwepo wangetajwa hapa kuwa walikuwa pamoja na Wazazi wao kama Yesu au walikuwa na Yesu wakati anapotea. Biblia haituambii chochote kwa hiyo wakati huo hapakuwa na wadogo zake Yesu.

4. Kukosekana kwa neneo “Binamu” kwenye lugha ya Yesu

Wakristu wa kwanza pamoja na Yesu aliongea Kiaramaiki au Kiebrania. Katika lugha zote hizo hakuna neno “Binamu” kwa hiyo mabinamu walijulikana kama dada na kaka wa mtu. Kwenye Agano jipya Neno kaka na Dada lilitumika pia kuwakilisha binamu.
Biblia inapotuambia kuwa Kaka na dada zake Yesu haimaanishi kaka wa kuzaliwa bali ndugu au Binamu
55 Je, huyu si yule mwana wa seremala? Je, mama yake si anaitwa Maria, na ndugu zake si kina Yakobo, Yosefu, Simoni na Yuda? 56 Na dada zake je, si wote wako hapa pamoja nasi? Basi amepata wapi haya yote?” (Mathayo 13:55-56)
Kwa hiyo wanaotajwa hapa ni ndugu wa Yesu kwa maana maneno kama; ndugu, kaka au dada lilitumika badala ya Binamu yaani mtoto wa shangazi au mjomba. Hapa juu Yosefu ametajwa kama kaka yake Yesu lakini tunajua kuwa Yosefu ni Baba yake Yesu. Baba na mwana hawawezi kuwa na jina sawa.

5. Biblia haitumii neno Ndugu, kaka au dada ikimaanisha ndugu wa kuzaliwa mama mmoja na baba mmoja

Sio mara zote Biblia imetumia neno Ndugu kumaanisha ndugu (Dada na Kaka) wa kuzaliwa yaani kaka na dada kwa mfano
Kwa kuangalia lugha ya Kiswahili na Kiingereza 1 Wakorintho 15:6 tunaona tafsiri tofauti.
KISWAHILI 6 Kisha aliwatokea ndugu zaidi ya mia tano kwa mara moja; wengi wao wanaishi bado, lakini baadhi yao wamekwisha kufa.
ENGLISH 6 After that, he appeared to more than five hundred of the brothers and sisters at the same time, most of whom are still living, though some have fallen asleep.
Kwa hiyo hapa neno kaka dada na ndugu linaonekana wazi halikumaanisha ndugu au kaka wa damu.

6. Undugu wa Yakobo, Simoni, Yosefu na Yuda kwa Yesu Sio wa mtu na kaka zake

Wasemao kuwa Bikira maria alikuwa na wana zaidi ya Yesu wananukuu kifungu hiki;
55 Je, huyu si yule mwana wa seremala? Je, mama yake si anaitwa Maria, na ndugu zake si kina Yakobo, Yosefu, Simoni na Yuda? 56 Na dada zake je, si wote wako hapa pamoja nasi? Basi amepata wapi haya yote?” (Mathayo 13:55-56)
Kumbuka kulikuwa na Yakobo wawili wakati wa Yesu, Vifungu vifuatavyo yunaweza kuona kuwa kulikuwa na yakobo wawili ambao walikuwa ndugu za Yesu lakini sio kaka wa kuzaliwa kwa mama.
35 Yakobo na Yohane, wana wa Zebedayo, walimwendea Yesu wakamwambia, “Mwalimu, tunataka utufanyie kitu tutakachokuomba.” (Marko 10:35)
55 Mahali hapo walikuwapo wanawake wengi wakitazama kwa mbali. Hao ndio wale waliomfuata Yesu kutoka Galilaya wakimtumikia. 56 Miongoni mwao walikuwa Maria Magdalene, Maria mama yao Yakobo na Yosefu, pamoja na mama yao wana wa Zebedayo. (Matayo 27:55-56)
Tunaweza kuona Undugu huu na Yesu kwa kusoma;
19 Lakini sikuwaona mitume wengine isipokuwa Yakobo, ndugu yake Bwana. (Wagalatia 1:19)
Lakini Yuda anasema;
1 Mimi Yuda, mtumishi wa Yesu Kristo, ndugu yake Yakobo, nawaandikia ninyi mlioitwa na Mungu na ambao mnaishi katika upendo wa Mungu Baba, na katika ulinzi wa Yesu Kristo. (Yuda 1:1)
Kwa hiyo Yakobo na Yohane walikuwa watoto wa Mama mwingine ambao baba yao ni Zebedayo. Na Yakobo na Yosefu walikuwa watoto wa Maria Mwingine. Kwa hiyo ni Yakobo wa wili wa Mama wengine Tofauti na Maria. Yuda alikuwa ni ndugu yake Yakobo. Yakobo vilevile alikuwa ndugu yake Yesu.
Kuthibitisha kuwa Hawa kina Mama ndio waliokuwa Mama zao kina Yakobo wote hao wawili na wengine tunaweza kusoma;
25 Karibu na msalaba wake Yesu walikuwa wamesimama mama yake, na dada ya mama yake, Maria mke wa Kleopa, na Maria Magdalene. (Yohana 19:25)
Kwa hiyo kwenye (Yohana 19:25) tunaona Kuwa ni kwenye Msalaba wa Yesu alikuwepo Mama yake Yesu (Bikira Maria), Dada yake Bikira Maria, Mke wa Cleopa na Maria Magdalena. Na kwenye (Matayo 27:55-56) wamwtajwa ni Mama za kina nani kama inavyoonekana kwenye kifungu kifuatachi;.
55 Mahali hapo walikuwapo wanawake wengi wakitazama kwa mbali. Hao ndio wale waliomfuata Yesu kutoka Galilaya wakimtumikia. 56 Miongoni mwao walikuwa Maria Magdalene, Maria mama yao Yakobo na Yosefu, pamoja na mama yao wana wa Zebedayo. (Matayo 27:55-56).
Kwa hiyo hii ina maanisha kulikua na wanawake watatu wenye majina sawa ya Maria waliokuwa chini ya Msalaba. Yakobo na Yuda walikuwa watoto wa Maria Mke wa Cleofasi, na sio Mama wa Yesu, na hivyo sio kaka za Yesu.

7. Yesu alimwacha Mama yake kwa Yohane kwa kuwa hakuwa na Kaka na dada wakumwachia mamaye

26 Yesu alipomwona mama yake, na karibu naye amesimama yule mwanafunzi aliyempenda, akamwambia mama yake: “Mama! Tazama, huyo ndiye mwanao.” 27 Halafu akamwambia yule mwanafunzi: “Tazama, huyo ndiye mama yako.” Na tangu saa ile huyo mwanafunzi alimchukua akae nyumbani kwake.
Ndiyo maana Bikira Maria tangu siku ile alihamia kwa Yohani kwa kuwa hakuwa na watoto wengine.

Kukusanya Hekima Kutoka kwa Masomo ya Misa ya Dominika: Jinsi ya Kufanya

Kukusanya Hekima Kutoka kwa Masomo ya Misa ya Dominika: Jinsi ya Kufanya

Kumekuwa na desturi tangu zamani katika Kanisa Katoliki la kukusanya hekima kutoka kwa masomo ya Misa ya Dominika. Kutoka kwa Neno la Mungu lililowekwa mezani wakati wa Ibada ya Misa, tunaalikwa kusikiliza, kufikiri, na kujifunza kutoka kwa ujumbe ambao Mungu anatujulisha kupitia Maandiko. Tunaitwa kukusanya hekima kama zawadi kutoka kwa Mungu, na kuitumia katika maisha yetu ya kila siku.

Katika kitabu cha Yoshua 1:8, Biblia inatuhimiza kusoma Neno la Mungu na kulitafakari mchana na usiku ili tupate kufanikiwa katika kila tunalofanya. Kwa hiyo, kujifunza kutoka kwa masomo ya Misa ya Dominika ni njia mojawapo ya kukua kiroho na kuishi maisha yenye kufanikiwa.

Kwa kufuata hatua hizi rahisi, tunaweza kukusanya hekima kutoka kwa masomo ya Misa ya Dominika:

Hatua ya kwanza ni kujiandaa kwa moyo wazi na tayari kumsikiliza Mungu anapozungumza kupitia Maandiko. Tunaweza kuomba Roho Mtakatifu atusaidie kuwa na ufahamu wa kiroho na ili tuweze kuelewa ujumbe wa Mungu kwa sisi.

Hatua ya pili ni kusikiliza kwa uangalifu masomo yote ya Misa ya Dominika. Kuanzia somo la kwanza hadi somo la Injili, kila sehemu ni muhimu katika kujenga ujumbe mmoja. Kwa hiyo, ni muhimu kuwa macho na sikio moja, na kukazia fikira kile kinachosemwa.

Hatua ya tatu ni kutafakari juu ya masomo hayo mara baada ya Misa. Tunaweza kutumia muda wa kimya kwa ajili ya kusoma maandiko tena na kujiuliza, "Mungu anataka kunieleza nini kupitia haya masomo?" Kukaa mahali tulivyo kimya, na kufanya mazoezi ya kuwa na hali ya utulivu na umakini kutatusaidia kuelewa ujumbe uliokusudiwa.

Hatua ya nne ni kuomba ili Mungu atusaidie kutumia hekima tunayokusanya katika maisha yetu ya kila siku. Tunaweza kumwomba Mungu atuongoze jinsi ya kuishi kulingana na ujumbe aliotujulisha. Tunaweza pia kuomba Mungu atusaidie kuwa vyombo vya neema na amani kwa wengine.

Kukusanya hekima kutoka kwa masomo ya Misa ya Dominika ni njia moja ya kuishi kwa kudumu kwa mwongozo wa Neno la Mungu. Tunaweza kutumia hekima hiyo kufanya maamuzi sahihi, kuwa na mtazamo chanya, na kuishi maisha ya furaha na matumaini. Kwa kuifanya hivyo, tunakuwa vyombo vya uwepo wa Mungu katika dunia hii.

Kwa hiyo, tuchukue muda wa kukusanya hekima kutoka kwa masomo ya Misa ya Dominika. Tuwe wazi kwa ujumbe wa Mungu na tumtie Mungu katika kila nyanja ya maisha yetu. Kwa njia hiyo, tutakuwa na uhakika wa kufanikiwa, kufurahi, na kuishi kwa furaha kama wafuasi wa Kristo.

Kwa kuhitimisha, tutumie hekima kutoka kwa masomo ya Misa ya Dominika ili kusaidia ubinadamu. Kwa kukusanya hekima hii, tutapokea baraka na neema ambazo Mungu ametuandalia. Kwa hiyo, tukubali ujumbe wa Mungu kwa furaha, na tumtegemee Mungu katika kila hatua ya safari yetu ya kiroho. Kama ilivyoandikwa katika Zaburi 119:105, "Neno lako ni taa ya miguu yangu na mwanga wa njia yangu." Tufuate mwanga huo, na tutakuwa na maisha yenye mafanikio na ya furaha.

Je, Kanisa Katoliki linatetea na kufundisha maadili ya kijinsia na thamani ya ndoa kati ya mwanaume na mwanamke?

Katoliki ni dini inayoheshimu na kufundisha thamani ya maisha ya binadamu. Kanisa Katoliki linafundisha maadili ya kijinsia na thamani ya ndoa kati ya mwanaume na mwanamke. Katika maudhui haya, tunaweza kuelewa jinsi Kanisa Katoliki linavyolinda na kufundisha thamani ya kijinsia na ndoa.

Kanisa Katoliki linatetea maadili ya kijinsia kwa sababu binadamu aliumbwa kwa mfano wa Mungu na anastahili kuheshimiwa. Maadili ya kijinsia yanahusu uhusiano kati ya mwanaume na mwanamke. Kwa maana hiyo, Kanisa linafundisha kwamba ngono ni kitendo kitakatifu na kinapaswa kufanywa ndani ya ndoa tu.

Ndoa ni sakramenti na ina thamani kubwa katika Kanisa Katoliki. Inapasa ichukuliwe kama ndoa ya kiroho, kati ya mwanaume na mwanamke, na haihusishi mtu mwingine yoyote katika uhusiano huo. Kama ilivyoelezwa katika Kitabu cha Mwanzo, mwanaume na mwanamke waliunganishwa na Mungu wakati walipoumbwa. Ndoa inaunganisha mwanamume na mwanamke katika upendo wa Mungu.

Neno la Mungu linaelezea wazi na kwa undani jinsi Kanisa Katoliki linavyofundisha maadili ya kijinsia na thamani ya ndoa. Kwa mfano, katika Mathayo 19:5 inasema, "Kwa sababu hiyo, mwanamume ataacha baba yake na mama yake, ataambatana na mkewe; na hao wawili watakuwa mwili mmoja." Hii inaonyesha kwamba ndoa ni kati ya mwanaume na mwanamke na hawapaswi kutengana.

Kwa mujibu wa Catechism ya Kanisa Katoliki, ndoa inapaswa kuwa na upendo wa dhati kati ya wawili na inapaswa kuheshimiwa. Kwa mfano, ndoa inapaswa kutimiza mahitaji ya kiroho, kihisia na kijamii ya wanandoa. Ndoa inapaswa kuwa ya kitakatifu na inapaswa kutimiza matakwa ya Mungu.

Kwa ufupi, Kanisa Katoliki linatetea na kufundisha maadili ya kijinsia na thamani ya ndoa kati ya mwanaume na mwanamke. Ndoa inapaswa kuwa ya kitakatifu na kutimiza mahitaji ya kiroho, kihisia, na kijamii ya wanandoa. Ndoa ni sakramenti katika Kanisa Katoliki na linapaswa kuheshimiwa na kufanywa ndani ya ndoa, kulingana na neno la Mungu.

Ibada ya Rozari ya Huruma ya Mungu: Njia ya Ukaribu na Mungu

  1. Ibada ya Rozari ya Huruma ya Mungu ni njia ya kumkaribia Mungu kwa ukaribu zaidi. Ni njia ya kuelewa upendo wa Mungu kwa wanadamu na jinsi tunavyopaswa kuupokea.

  2. Rozari ya Huruma ya Mungu ilianzishwa na Mtakatifu Faustina Kowalska, ambaye alikuwa na maono ya Yesu Kristo akimhimiza kusali rozari hii kwa ajili ya huruma ya Mungu kwa watu wote.

  3. Kwa kusoma na kusali Rozari ya Huruma ya Mungu, tunazingatia mafundisho ya Yesu Kristo juu ya upendo na huruma kwa wengine. Ni njia ya kumfahamu Mungu kwa undani zaidi na kumpa nafasi ya kuwasiliana nasi.

  4. Rozari ya Huruma ya Mungu ina sehemu tatu: kuanza kwa sala ya Baba Yetu, sala tatu za msalaba, na sala ya kumalizia. Kusoma sala hizi kunatusaidia kuomba huruma ya Mungu kwa ajili yetu na kwa wengine.

  5. Kusali Rozari ya Huruma ya Mungu kunatupatia amani na furaha ya ndani, hata katika nyakati ngumu. Tunajifunza kuwa huruma inaweza kufuta dhambi na kufungua njia ya neema.

  6. Katika Rozari ya Huruma ya Mungu, tunamwomba Mungu kwa ajili ya wengine, hata kama hatujui majina yao. Tunajifunza kusali kwa ajili ya wengine, na kuelewa kwamba tunaweza kusaidia wengine kwa njia ya sala.

  7. Rozari ya Huruma ya Mungu ni njia ya kumkaribia Mungu kwa njia ya kibinafsi. Tunaweza kusali peke yetu, au kwa pamoja na wengine. Tunajifunza kwamba Mungu anatupenda kwa njia ya kibinafsi, na kwamba sala zetu zinawasilishwa kwake binafsi.

  8. Kusali Rozari ya Huruma ya Mungu kunatupatia nafasi ya kujifunza kwa undani juu ya maisha ya Yesu Kristo na huruma yake kwa wanadamu. Tunajifunza kwamba Mungu ni upendo, na kwamba huruma yake ni kubwa zaidi kuliko dhambi zetu.

  9. Rozari ya Huruma ya Mungu inatufundisha kusali kwa ajili ya watu wote, hata kama hatuwajui. Tunajifunza jinsi ya kuwa na upendo na huruma kwa wengine, hata kama hawastahili.

  10. Kusali Rozari ya Huruma ya Mungu ni njia ya kumkaribia Mungu kwa njia ya kiroho. Tunajifunza kwamba Mungu anatupenda, na kwamba kwa njia ya sala tunaweza kuwasiliana naye. Rozari ya Huruma ya Mungu ni zawadi ya upendo na huruma ya Mungu kwetu sote.

Ni muhimu kusali Rozari ya Huruma ya Mungu kwa ukawaida, ili tuweze kujifunza zaidi juu ya huruma ya Mungu na jinsi tunavyoweza kuielewa na kuipokea. Kama wakatoliki, tunakumbushwa kwamba sala ni njia muhimu ya kuwasiliana na Mungu, na kwamba Rozari ya Huruma ya Mungu ni njia mojawapo ya kufanya hivyo.

Kanuni ya imani ya wakatoliki inafundisha kwamba Mungu ni upendo na kwamba tunapaswa kumwabudu na kumuomba kwa njia ya sala. Tunapomwomba Mungu kwa ajili ya huruma yake, tunajifunza kwamba huruma yake ni kubwa kuliko dhambi zetu.

Ni muhimu kwamba tuendelee kusali Rozari ya Huruma ya Mungu kwa ajili ya wengine, haswa wale walio na mahitaji makubwa ya huruma ya Mungu. Tunajifunza kwamba kusali kwa ajili ya wengine humsaidia Mungu kuwafikishia neema zake.

Kwa kumalizia, ni jambo jema kusali Rozari ya Huruma ya Mungu kwa ajili ya kuimarisha uhusiano wetu na Mungu, na kwa ajili ya kumwomba Mungu kwa ajili ya wengine. Tunapowasiliana na Mungu kwa njia ya sala, tunafungua mlango wa neema na huruma yake kwetu na kwa wengine. Je, unafikiria nini juu ya Rozari ya Huruma ya Mungu?

Huruma ya Mungu: Chemchemi ya Upendo Usiokwisha

Huruma ya Mungu: Chemchemi ya Upendo Usiokwisha

  1. Kama Mkristo Katoliki, tunajua kwamba huruma ya Mungu ni jambo muhimu sana katika imani yetu. Huruma hii si tu inatufundisha upendo usiokwisha wa Mungu kwetu, lakini pia inatufundisha jinsi ya kushiriki upendo huu kwa wengine.

  2. Kwa maana hiyo, Huruma ya Mungu ni chemchemi ya upendo usiokwisha. Tunajifunza kupitia huruma hii jinsi ya kuwajali na kuwasaidia wale wanaotuzunguka, kama vile watu maskini, wakimbizi, watoto yatima, na wengineo.

  3. Katika Kitabu cha Zaburi 136:1-3, tunaona maneno haya yaliyoandikwa: "Msifuni Bwana kwa kuwa ni mwema, Maana fadhili zake ni za milele. Msifuni Mungu mkuu wa miungu, Maana fadhili zake ni za milele. Msifuni Bwana wa mabwana, Maana fadhili zake ni za milele." Hili ni kielelezo cha huruma ya Mungu kwetu.

  4. Kwa kuwa sisi ni watoto wa Mungu, tunapaswa pia kuwa na huruma kwa wenzetu. Kwa mfano, katika Injili ya Mathayo 25:35-36, Yesu anasema, "Nilikuwa na njaa mkanipa chakula, nilikuwa na kiu mkaniandalia kinywaji, nilikuwa mgeni mkanipokea, nilikuwa uchi mkaniwafunika, nilikuwa mgonjwa mkanitembelea, nilikuwa gerezani mkanijia."

  5. Kwa hiyo, tunapokuwa na huruma kwa wengine, tunamfanya Yesu kuwepo katikati yetu. Kama tunavyoona katika Kitabu cha Yohana 13:34-35, Yesu anasema, "Amri mpya nawapa: Pendaneni. Kama vile nilivyowapenda ninyi, nanyi mpendane vivyo hivyo. Kwa hili watu wote watajua kwamba ninyi ni wanafunzi wangu, kama mtakavyo kuwa na upendo kati yenu."

  6. Kwa hiyo, upendo na huruma ni sehemu muhimu sana ya kuwa Mkristo. Tunapaswa kuwa watu wa huruma na wema, kama vile Mungu ni mwenye huruma na wema kwetu. Hii inapatikana katika Catechism of the Catholic Church, kifungu 2447: "Kati ya maagizo ya Mungu, ya kwanza ni upendo kwa Mungu na kwa jirani, kwa sababu inatoka kwa upendo unaobubujika kutoka kwa Mungu."

  7. Kwa hiyo, tunapaswa kuishi maisha ya huruma, kama vile Mtakatifu Maria Faustina Kowalska alivyokuwa. Katika kitabu chake, Diary of Saint Maria Faustina Kowalska, anaelezea jinsi Mungu alivyomfunulia huruma yake kwa njia ya Yesu Kristo, na jinsi alivyopaswa kuwa na huruma kwa wengine. Kwa hiyo, kama wakristo tunapaswa kujifunza na kuishi kulingana na mfano huu.

  8. Tunapaswa kuwa watu wa huruma sio tu kwa wale tunaowajua, lakini pia kwa wale ambao hatuwajui. Kama ilivyoelezwa katika Kitabu cha Luka 10:29-37, Yesu anaelezea mfano wa Mtu Mwema, ambaye alimwonea huruma mtu aliyepigwa na kujeruhiwa barabarani. Tunapaswa kuwa kama Mtu huyu mwema, kuwa na huruma kwa kila mtu tunayekutana naye katika maisha yetu.

  9. Kwa hiyo, tunapaswa kuonyesha huruma kwa wengine kwa njia nyingi, kama vile kutoa msaada wa kifedha na kimwili, kutoa ushauri na faraja, na kwa kusali kwa ajili yao. Katika 1 Wakorintho 13:13, tunajifunza jinsi upendo na huruma ni muhimu sana katika maisha yetu ya kikristo: "Basi sasa, imani, tumaini, na upendo, haya matatu; lakini lililo kuu kati ya hayo ni upendo."

  10. Kwa hiyo, tunapaswa kuwa wakristo wa huruma na upendo, kama vile Mungu mwenyewe alivyo na huruma na upendo kwetu. Tunapaswa kuishi kulingana na mfano wa Kristo, ambaye alikuwa na huruma kwa watu wote, na kuwasaidia kwa njia nyingi. Kwa hiyo, tunapaswa kuwafanyia wengine vile vile, kwa sababu hiyo ndiyo njia pekee ya kuonesha upendo na huruma ya Mungu kwetu.

Swali: Je, wewe unafikiri unaweza kuishi kulingana na mfano wa Kristo katika maisha yako ya kila siku? Na ikiwa ndivyo, unafikiri utafaidika vipi na huruma na upendo wa Mungu?

JE, WAKATOLIKI WANABUDU SANAMU?

Mpenzi msomaji, kumekuwa na tuhuma nyingi dhidi ya wakatoliki kwamba wanaabudu sanamu. Je, tuhuma hizo zina ukweli gani? Hilo ndilo swali tunalotaka kujibu leo.
Amri ya kukataza ibada kwa sanamu imewekwa wazi katika Biblia Takatifu, Kutoka 20:4-5, “Usijifanyie sanamu ya miungu wa uongo, au kinyago chochote kilicho mbinguni, katika nchi au majini chini ya dunia. Usiisujudie wala kuitumikia; kwa kuwa mimi Mwenyezi Mungu, Mungu wako, ni Mungu mwenye wivu.”
Sheria hiyo inapatikana pia katika Kitabu cha Kumbukumbu la Torati 5:8-9: “Usijifanyie sanamu za miungu za kuchonga, wala mfano wa kitu chochote kilicho juu mbinguni, wala kilicho chini duniani, wala kilicho majini chini ya dunia. Isivisujudie wala kuvitumikia; kwa kuwa mimi Mwenyezi Mungu, Mungu wako, ni Mungu mwenye wivu.”
Ni kutokana na vifungu hivyo vya Maandiko Matakatifu, Waamini wa Kikatoliki wamekuwa wakituhumiwa, kushtakiwa na kushambuliwa na baadhi ya waamini wa madhehebu mengine kwamba wanapingana na maagizo ya Mwenyezi Mungu, yanayokataza ibada kwa sanamu. Tuhuma hizo zinakuwa nzito zaidi, hasa zinapohusishwa na Ibada inayofanywa na Waamini Wakatoliki siku ya Ijumaa Kuu kila mwaka.

KUNA TOFAUTI KATI YA KUABUDU NA KUHESHIMU

Mpenzi msomaji, kuna tofauti kubwa kati ya kuabudu na kuheshimu. Kamusi ya Kiswahili ya Maana na Matumizi, ya mwaka 1993, iliyoandikwa na SALIM K. BAKHRESSA, na kuchapishwa na OXFORD UNIVERSITY PRESS, DAR ES SALAAM, inaeleza kuwa neno “kuabudu” maana yake ni “kuomba au kufanya ibada”; na neno “kuheshimu” maana yake ni “kutukuza, kustahi au kuogopa.”
Katika maana yake ya ndani, anayeabudiwa na mwenye haki ya kuabudiwa ni Mungu peke yake. Hakuna mtu, kiumbe wala kitu chochote kinachopaswa kuabuduiwa na chenye haki ya kuabudiwa. Mtu, kiumbe au kitu hupewa heshima tu, tena ya kiwango maalum. Kwa mfano, Bikira Maria, kwa sababu ya nafasi yake katika kazi ya ukombozi, anapewa heshima ya juu kuliko watakatifu wengine. Watakatifu hao wengine hupewa heshima ya kadiri tu, chini ya heshima ile anayopewa Bikira Maria.

KWA NINI MUNGU PEKE YAKE ANASTAHILI KUABUDIWA?

Tumesema ni Mungu pekee yake, ndiye anayestahili kuabudiwa, kwa sababu ndiye MUUMBA wa vitu vyote, vinavyoonekana na visivyoonekana; ndiye anayevitawala na kuviongoza vitu vyote; ndiye mwenye uwezo juu yetu sisi wanadamu na viumbe vingine vyote; ndiye anayejua yote; ndiye aliye pote kwa ajili yetu; ndiye mwanzo na mwisho wa kila kitu; ndiye mkuu na Bwana wa wote.
Aidha, tunapomwabudu Mungu, tunakiri kwamba ndiye aliyetuumba na “ndani yake yeye sisi tunaishi, tunajimudu na tuko!” (Mdo.17:28). Kwa kufahamu hilo, Wakatoliki hawawezi kumwabudu mtu, kiumbe au kitu chochote, isipokuwa Mungu tu.

MAMBO MAKUU NA MUHIMU KATIKA IBADA YA SANAMU

Ili kufahamu vema kinachofanywa na Wakatoliki ni vema kufuatilia na kutafakari yale wanayoyafundisha na kuyasadiki wao wenyewe, badala ya kuwahukumu kadiri watu wengine wanavyofikiri na kusema. Ukweli ni kwamba hakuna Ibada yoyote ya sanamu katika Kanisa Katoliki. Hilo ni dhahiri kwa sababu ili ibada ya sanamu iwe kweli kuabudu sanamu lazima yawepo mambo makuu na muhimu mawili: Kwanza, NIA KAMILI YA KUABUDU SANAMU INAYOHUSIKA;
Pili, KUWEPO NA IBADA YA DHATI YA KUABUDU SANAMU. Ikitazamwa kwa makini, hayo mambo mawili yanakosekana katika Kanisa Katoliki linapokuja suala la picha na sanamu. Kwa hiyo, Wakatoliki hawaabudu sanamu wala picha. Kama ni hivyo, wakatoliki wanafanya nini na hizo sanamu au picha? Wanaziheshimu tu! Tukumbuke kuwa anayemwabudu mtu, kiumbe au kitu, ni sharti akihesabu na kukisadiki kuwa ndicho kinachomwezesha kuishi, kujimudu na kuwa na uhai wake (Rej. Mdo.17:28).

JE, BINADAMU TUNAHITAJI SANAMU AU PICHA?

NDIYO. Binadamu tunahitaji sananmu au picha, tena ni jadi yetu! Kwa sababu gani tunahitaji picha maishani mwetu? Kwa sababu katika udhaifu wetu, mara nyingi tunaweza kufikiri vema kwa kutumia vielelezo au vichokoo vyenye kuonekana na kugusika. Kwa njia ya vielelezo hivyo, binadamu tunaweza kuyafikia kwa urahisi mambo magumu na mafumbo yaliyo juu ya fikra zetu za kawaida. Ndiyo maana tukiona picha au sanamu ya Yesu au Mama Maria au Watakatifu wengine, akili zetu zinaweza kutafakari mambo matakatifu na kupata picha ya kina cha msamaha wa dhambi na mapendo ya Mungu kwetu wanadamu.

KWA NINI WAKATOLIKI HAWAABUDU SANAMU AU PICHA?

Wakatolikihawaabudu sanamu kwa sababu wanajua kwamba Mungu pekee ndiye anayepaswa kuabudiwa. Kwa hiyo, hawaziabudu sanamu au picha kwa sababu wanajua kwamba hivyo siyo Mungu. Zaidi hayo, wanajua kwamba Mungu mwenyewe amekataza kuziabudu sanamu na picha kwani hazina daraja la Muumba. Mungu amepiga marufuku kuzigeukia na kuzisujudia (Law.19:4). Aidha, wameaswa kuziepuka sanamu na Ibada kwa sanamu – “Watoto wangu, epukaneni na sanamu za miungu!” (1Yoh.5:21). Pia wakatoliki wanajua kuwa sanamu na picha hazina uwezo wowote wa kimungu. “Mungu wetu yuko mbinguni, hufanya yote anayotaka. Miungu yao ni fedha na dhahabu; imetengenezwa na mikono ya wanadamu. Ina vinywa lakini haisemi. Ina macho lakini haioni. Ina masikio lakini haisikii. Ina pua lakini hainusi. … Wote wanaoitengeneza wanafanana nayo, kadhalika na wote wanaoitumainia. Enyi wa nyumba ya Israeli mtumainieni Mwenyezi Mungu, yeye ndiye msaada wenu na ngao yenu” (Zab.115:3-9). Pia kuziabudu sanamu ni jambo la kidunia, ambalo haliwezi kumpeleka mtu peponi (Rej. Isa.45:16; Isa.45:20; Gal.5:20). Kwa hiyo, Wakatoliki wanajua kuwa kuabudu sananmu na picha ni jambo haramu kabisa mbele ya Mungu, Mwumba wao (1Pet.4:3-4).

IBADA YA KWELI YA SANAMU INAKUWAJE?

Ibada ya kweli ya sanamu siyo rahisi hivyo, kama baadhi ya watu wanavyodhani! Ibada ya kweli ya sanamu siyo kitu cha mchezomchezo, kama baadhi ya watu wanavyofikiri na kusema. Ibada ya Sanamu ni suala la kuabudu, na kuabudu siyo suala la kuwa na kitu au kikiheshimu tu, bali ni kwenda mbali zaidi ya hapo! Hivyo kumiliki sanamu au picha, mathalani majumbani au kanisani, hakusemi lolote juu ya uwepo wa ibada ya sanamu kwa wale wanaohusika nazo. Kwa hiyo, ikiwa watu hawazipi sanamu au picha hizo mahali pa Mungu wa kweli, basi hawana hatia yoyote.
Jambo muhimu hapa ni kwamba wamiliki wa sanamu au picha hizo wanaziheshimu tu huku wakijua kuwa wenyewe wanaowakilishwa na sanamu au picha hizo hawapo pale kwa hali halisi. Katika maana hiyo, inakuwa sahihi kabisa kuziheshimu picha za marais, ndugu na marafiki wetu tunaowapenda, ambao hawapo karibu nasi. Picha zao hatuzikejeli wala hatuzibwagi chini na kuzikanyaga au kuzitia vumbi. Hatufanyi hivyo, siyo kwa sababu tunawaabudu watu hao au vitu hivyo, bali kwa sababu tunawapenda na kuwathamini wenyewe katika hali zao halisi.
Kwa mfano ikiwa tuna kitabu cha picha (Album) chumbani, chenye picha 100 za ndugu, rafiki na jamaa zetu, hatusemi tuna miungu 100 tunaowaabudu nyumbani mwetu! Vinginevyo, mambo yangetisha sana majumbani mwetu! Wenye picha hizo hatuwaabudu kamwe, ila tunawapa heshima tu kwa sababu tunawajali na kuwapenda. Kwa nini tusiwape heshima hiyo, ambayo ni kitu cha bure! Ukweli huo pia unahusu Bendera ya Taifa, Wimbo wa Taifa, nk.

JE, MUNGU ANACHUKIA KILA SANAMU NA PICHA?

Mungu hachukii kila sanamu au picha. Hapa inafaa ieleweke vema kwamba Mungu alipopiga marufuku sanamu katika Kitabu cha Kut. 20:3-5 na Kumb. 5:7-10, hakupiga marufuku kila sanamu. Yeye mwenyewe anaonesha kwamba anazichukia sanamu zinazotengenezwa kusudi zichukue nafasi yake tu. Kama sanamu au picha hazihatarishi nafasi yake, hana maneno nazo! Ndiyo maana, basi, baada ya kumwagiza MUSA awaambie watu wasizitengeneze sanamu na kuziabudu kama miungu (Kut.20:4-5), alimwagiza MUSA huyo huyo azitengeneze sanamu zisizokuwa hatari, ambazo hazikupewa daraja la Mungu. Mungu alimwagiza MUSA kutengeneza sanamu katika nafasi mbili:
(i) Musa anaagizwa atengeneze sanamu mbili za Makerubi azibandike kwenye Sanduku la Agano wakifunike kiti chake cha rehema. “Utatengeneza pia mfano wa viumbe hai viwili kwa kufua dhahabu, uwaweke kwenye miisho miwili ya kiti hicho; kiumbe kimoja mwisho mmoja na kiumbe mwingine mwisho mwingine. Waweke viumbe hao kwenye miisho ya hicho kiti, lakini wawe kitu kimoja na hicho kiti. Viumbe hao wataelekeana, mabawa yao yamekunjuka kukifunika kiti cha rehema, nyuso zao zitakielekea kiti hicho” (Kut.25:18-20; Rejea pia Ebr.9:5).
(ii) Mungu alimwagiza pia Musa atengeneze Nyoka wa Shaba kama dawa kwa wale ambao waling’atwa na nyoka wa moto kule Jangwani. Musa alielezwa wazi kwamba wale ambao wangemtazama huyo nyoka wa shaba kwa imani kwa Mungu wa Israeli wangepona. “Ndipo naye Mwenyezi Mungu akamwambia Musa: Tengeneza Nyoka wa shaba, umtundike juu ya mlingoti. Mtu yeyote atakayeumwa na nyoka, akimtazama nyoka huyo wa shaba, atapona. Basi, Musa akatengeneza nyoka wa shaba, akamtundika juu ya mlingoti. Kila mtu aliyeumwa na nyoka alipomtazama huyo nyoka wa shaba, alipona” (Hes. 21:8-9; Rejea pia Yoh.3:14-15).
Basi, Musa alitekeleza maagizo hayo ya Mwenyezi Mungu, naye alifurahia. Kwa maagizo hayo mawili ni dhahiri kwamba Mungu hachukii kila sanamu au picha. Mungu anachukizwa na sanamu zile ambazo zimekusudiwa kuchukua daraja la umungu wake, maana ni yeye tu ndiye anayestahili kuabudiwa. Yule nyoka wa shaba alikuwa dawa kwa wale walioumwa na nyoka wa moto. Watu hao hawakumwabudu nyoka wa shaba, lakini walipona, siyo kwa sababu ya nguvu zake, ila kwa nguvu za mwokozi zilizokuwa nyuma yake. “Kama mtu akiitazama alama hiyo aliponywa, lakini kilichomponya siyo hicho kitu alichokiona, bali wewe uliye Mwokozi wa watu wote” (Hek.16:7).
Hapa ni vifungu vingine vya Maandiko Matakarifu, vinavyoonesha kuwa Mungu hachukii kila sanamu au picha.
1Fal. 7:29 “kulikuwa na sanamu za simba, mafahali na viumbe vyenye mabawa. Sanamu hizo za simba na mafahali zilikuwa, zimefunikwa na kutandikwa mapambo yaliyosokotwa vizuri”.
2Nyak.3:10 “Alitengeneza sanamu mbili za viumbe wenye mabawa kwa mbao, akazifunika kwa dhahabu na kuziweka mahali patakatifu sana”
Ezek.41:17-18 “… kwenye ukumbi palikuwepo na michoro iliyofanana na mitende na picha za viumbe vyenye mabawa. Kila baada ya mtende kulichorwa picha ya kiumbe chenye mabawa kukizunguka chumba chote”.
Yoh. 3:14-15 “Kama vile Musa alivyomwinua yule nyoka wa shaba kule Jangwani, naye Mwana wa mtu atainuiliwa juu vivyo hivyo, ili kila anayemwamini awe na uhai wa milele.”
Ebr.9:5 “Juu ya hilo sanduku kulikuwa na viumbe wenye mabawa, na mabawa yao yalitanda juu ya mahali ambapo dhambi huondolewa”

UBAYA WA SANAMU AU PICHA UKO WAPI?

Ubaya wa sanamu au picha upo katika kuzipa sanamu au picha daraja la Mungu. Hatari na ubaya wa sanamu au picha vimo katika kitendo cha binadamu kuzipa sanamu au picha hizo daraja la Mwenyezi Mungu. Kama sanamu au picha hazipewi daraja la Mungu, haziwi hatari na wala hazina ubaya wowote mbele ya Mungu. Kwa sababu hiyo, basi, mtu anaweza kuwa na sanamu au picha ndani ya nyumba yake au kanisani, lakini bila kumkasirisha Mungu.
Zaidi ya hayo, Mungu mwenyewe anajua fika kuwa sanamu au picha fulani imepewa daraja lake au siyo. Kwa nini Mungu akasirike pale ambapo sanamu au picha haziingilii daraja na ukuu wake? Mungu mjinga wa aina hiyo hayupo! Mungu wa kweli hawezi kukasirikia picha na sanamu ambazo zinaheshimiwa tu, na wala haziabudiwi. Aidha, Mungu mwenye haki hawezi kumwadhibu na kumtupa Jehanamu mtu ambaye anamiliki picha au sanamu duniani lakini bila kuziabudu, yaani pasipo kuzipa daraja la Mungu.

BIBLIA INAWEZA KUTUSAIDIA KUIELEWA IBADA YA SANAMU?

Jibu ni ndiyo! Biblia inatoa maelezo ya kina na ufafanuzi mzuri juu ya ibada ya sanamu. Tumesema hapo juu kuwa ibada ya sanamu siyo jambo la mzaha au mchezo wa kitoto! Ni suala la kuabudu, na kuabudu siyo tu jambo la kuwa na sanamu au picha na kuiheshimu tu. Ni zaidi ya hapo! Kuna mambo muhimu ambayo lazima sanamu zitendewe, ndipo ihesabike kuwa ni ibada ya sanamu.
a) Tukitaka kujua kama kitendo fulani mbele ya sanamu ni kuabudu au sivyo, kwanza lazima iwepo nia thabiti ya mtu anayehusika katika kitendo hicho kinachofanyika. Ibada inakuwa ya kuabudu sanamu ikiwa mtu anayefanya kitendo hicho anaamini moyoni mwake kwamba hiyo sanamu au picha inayofanyiwa kitendo hicho inachukua daraja na nafasi ya Mwenyezi Mungu. Katika kitendo hicho, mtu anaamini kuwa sanamu au picha hiyo ndiyo inayomwezesha kwenda, kuishi, kujimudu na kuwa na uhai wake hapa duniani.
b) Jambo la pili ni kuangalia kama kitendo hicho kinachofanyika katika ibada hiyo ni Liturujia ya kueleweka/maalum. Baada ya kubaini nia thabiti ya mtendaji, tunaweza kuitambua ibada ya sanamu kwa kuangalia yale yanayofanyika mbele ya sanamu au picha kwa kufuatilia mambo ambayo waabudu sanamu huyafanya. Mambo hayo, ambayo waabudu sanamu wanayafanya tunaweza kuyakusanya kutoka katika Biblia yetu. Agano la Kale linaonesha kuwa Ibada ya Kuabudu Sanamu inajumuisha mambo makuu yafuatayo:
i. Kuzitolea sadaka: za kuteketezwa: Rej. Hos.4:13; nafaka na vyakula 2Fal.5:17.
ii. Kuzitolea ubani kwa heshima kamili: Rej. 1Fal.11:8; Isa. 57:6; Yer.7:18.
iii. Kuzimwagia matambiko: Rejea Isa. 57:6
iv. Kuzitolea zaka ya sehemu ya kumi ya mapato ya mwaka ya mazao ya mashambani: Rejea Hosea 2:8
v. Kuziandika meza mbele yao: Rejea Isa. 65:11
vi. Kuzibusu sanamu kwa kuzisujudia kama viumbe vyenye enzi.
Rejea 1Fal. 19:18; Hos.13:2; Ayu. 31:2.
vii. Kuziinulia sanamu mikono katika kuzisujudia: Rejea Isa.44:20
viii. Kuziangukia sanamu kifudifudi ama kuzipigia magoti kwa kuziabudu: Rejea 1Fal.18:26,28.
ix. Kuzichezea ngoma na wakati mwingine kujikatakata kwa visu kama kitendo cha ibada kwa sanamu: Rejea 1Fal.18:26,28.
Hayo yote yakichunguzwa kwa makini, tutaona wazi kuwa hakuna Ibada ya kuabudu sanamu katika Kanisa Katoliki. Kwa hiyo, shutuma kwamba Wakatoliki wanaabudu sanamu siyo za kweli, hazina msingi, na ni uchochezi wa bure wenye lengo la kuleta mafarakano na magomvi. Jambo hilo ni dhahiri kwa sababu Wakatoliki hawana nia thabiti ya kuabudu sanamu wanapotoa heshima kwa sanamu au picha mbalimbali. Pili, matendo ya kiliturujia yanayofanywa na wakatoliki katika kuheshimu sanamu hayalingani na matendo ya kiliturujia yanayofanywa na waabudu sanamu, kama ilivyoelezwa katika Biblia Takatifu, hususan Agano la Kale. Kifupi, wakatoliki hawana nia thabiti moyoni ya kuziabudu sanamu au picha, tena hawazifanyii liturujia yoyote sanamu au picha walizo nazo majumbani au makanisani.
Ni wapi ambapo Kanisa Katoliki linafanya au kuwafundisha rasmi na kuwahimiza wafuasi wake wafanye matendo hayo tisa ya kiliturujia kwa ajili ya kuabudu sanamu? Hakuna! Kwa hiyo, Wakatoliki hawana hatia yoyote ya kuabudu sanamu mbele ya Mungu. Kama mtu mmoja akifanya hivyo, hilo ni shauri lake binafsi, siyo shauri au utaratibu wa Kanisa lote. Aidha, afanyaye hivyo amepotoka peke yake, kwa sababu hajafundishwa na Kanisa Katoliki afanye hivyo. Hilo ni kweli kwa sababu mambo binafsi, siyo mambo rasmi ya Kanisa lote!
Kwa hiyo, tunaona wazi kwamba Wakatoliki hawaabudu sanamu kamwe, kama inavyodaiwa na baadhi ya waamini wa madhehebu mengine ya kikristo. Wanaotoa shutuma hizo inafaa wajiangalie kwanza wao wenyewe, maana imeandikwa: “… mtu akidhani kwamba kitu fulani ni najisi, basi, kwake huwa najisi” (Rom.14:14).

JE, IJUMAA KUU WAKATOLIKI WANAABUDU NINI?

Je, ni kweli kwamba Siku ya IJUMAA KUU Wakatoliki wanaabudu Sanamu au Mti wa Msalaba? HAPANA! WANAMWABUDU WOKOVU-YESU! Kiini cha utata hapa ni “NINI MAANA YA IBADA YA KUABUDU MSALABA” inayoendeshwa siku ya Ijumaa Kuu? Madhehebu hayo yanayofanywa na Wakatoliki Siku ya IJUMAA KUU siyo Ibada ya Kuabudu Sanamu. Labda hapa ni tatizo la lugha au maneno yanayotumika, ndiyo yanayowachanganya watu! Hilo ni kweli kwa sababu jina la madhehebu yenyewe halisemi wazi kitu gani hasa kinanuiwa kufanywa katika ibada hiyo.
Wengi hawajui nini hasa kinanuiwa kufanyika siku ya Ijumaa Kuu katika “Ibada ya Kuabudu Msalaba” – jina ambalo nimesema halitoi picha halisi ya jambo linalokusudiwa kufanyika. Mtu mwenye akili timamu akijua kitu halisi kinachofanyika siku ya Ijumaa Kuu, hawezi kusema madhehebu hayo ni Ibada ya Sanamu au kuabudu mti. Tatizo hapo ni lugha tu inayotumika katika kuieleza ibada hiyo. Labda jina hilo lichunguzwe upya na wataalamu wetu katika Kanisa na ikiwezekana kulirekebisha ili kuondoa utata kwa baadhi ya watu wenye uelewa mdogo, wenye wanaokwazwa nalo!

NINI HASA KINAFANYIKA SIKU YA IJUMAA KUU?

Wanachofanya Wakatoliki Siku ya Ijumaa Kuu ni KUUHESHIMU MTI WA MSALABA na KUMWABUDU WOKOVU. WOKOVU ni nani? WOKOVU NI YESU KRSITO BWANA WETU. Basi, kinachofanyika siku ya Ijumaa Kuu ni kumwabudu WOKOVU yaani YESU KRISTO, ambaye alitundikwa msalabani. Hivyo ndivyo anavyotangaza Kiongozi wa Ibada hiyo ya Ijumaa Kuu, pale anapotoa mwaliko kwa waamini mara tatu, ili kila muumini ausikie na kuelewa vema: “HUU NDIO MTI WA MSALABA, AMBAO WOKOVU WA DUNIA UMETUNDIKWA JUU YAKE, NJOONI TUUABUDU.” Waamini wanaalikwa kiimani kuuabudu WOKOVU, na hilo ndilo linalofanyika, yaani kuuabudu WOKOVU – YESU KRISTO. Waamini wote wanaalikwa kujongea mbele kwa imani kwenda kumwabudu YESU. Watu wanamwabudu YESU kwa sababu WOKOVU maana yake ni YESU.
Jina YESU ambalo linatokana na Kiebrabia “YESHUA”, maana yake “WOKOVU” (Rej. Mt.1:21;1:25; Lk.1:31). Ikiwa wokovu ni YESU, basi Ijumaa Kuu Wakatoliki hawaabudu sanamu au mti, bali wanamwabudu YESU KRISTO. Kwa sababu hiyo, yote yanayofanyika Siku ya Ijumaa Kuu, yanafanyika kihalali na kwa haki kwa sababu YESU KRISTO, ambaye ni WOKOVU ni MUNGU, na MUNGU peke yake ndiye mwenye haki na anayepaswa kuabudiwa. Ikiwa mkristo hataki kumwabudu YESU KRISTO, aliye Mwana wa Mungu na Mungu kamili, na ambaye ameeleta wokovu, anafanya makosa makubwa!
Basi, nasisitiza kuwa Siku ya Ijumaa Kuu, Wakatoliki hawaabudu sanamu wala mti. Wanamwabudu WOKOVU, yaani YESU KRISTO, Nafsi ya Pili ya MUNGU. Kutomwabudu YESU KRISTO ni sawa na kumkana Mungu, kukana wokovu ulioletwa naye. Basi, tujiepushe na ukanaji Mungu wa aina hiyo. Nawaalika wote Siku ya Ijumaa Kuu tufungue mioyo yetu kwa imani kubwa ili tumwone WOKOVU aliyetundikwa msalabani, apate kuukomboa ulimwengu. Kwa imani, wote tumsujudie YESU ili apate kutukumbuka katika Ufalme wake wa milele.
Hatimaye, niseme kwamba ingawa Mungu ametoa amri ya kukataza sanamu na picha (Kut. 20:4-5; Kumb. 5:6-10), lakini hachukizwi na kila sanamu au picha. Sanamu na picha ambazo hazipewi daraja la Mungu, Yeye hazichukii, kwa sababu hazichukui nafasi yake kama Muumba. Basi, Wakatoliki hawaendi kinyume na Biblia kwa kuziheshimu sanamu na picha zilizoko kwenye majumba yao na makanisani.

Biblia inavyothibitisha kuwa Bikira Maria Mama wa Yesu ni Mama wa Wakristu Wote

Ufunuo 12:17
17Kisha lile joka likapatwa na hasira kali kwa ajili ya huyo mwanamke, likaondoka ili kupigana vita na watoto waliosalia wa huyo mwanamke, yaani, wale wanaozitii amri za Mungu na kuushika ushuhuda wa Yesu Kristo.
Kwa hiyo Bikira Maria ni Mama wa Wakritu wote yaani, wale wanaozitii amri za Mungu na kuushika ushuhuda wa Yesu Kristo

Ukisoma kwa urefu inasomeka hivi

Ufunuo 12:1-18

1 Kukaonekana ishara kuu mbinguni: Palikuwa na mwanamke aliyevikwa jua na mwezi ukiwa chini ya miguu yake na taji ya nyota kumi na mbili ilikuwa kichwani mwake. 2Alikuwa na mimba naye akilia kwa uchungu kwa kuwa alikuwa anakaribia kuzaa. 3Kisha ishara nyingine ikaonekana mbinguni: Likaonekana joka kubwa jekundu lenye vichwa saba na pembe kumi na taji saba katika vichwa vyake. 4Mkia wake ukakokota theluthi ya nyota zote angani na kuziangusha katika nchi. Ndipo lile joka likasimama mbele ya yule mwanamke aliyekuwa karibu kuzaa ili lipate kumla huyo mtoto mara tu atakapozaliwa. 5Yule mwanamke akazaa mtoto mwanamume, atakayeyatawala mataifa yote kwa fimbo yake ya utawala ya chuma. Lakini huyo mtoto akanyakuliwa na kupelekwa kwa Mungu kwenye kiti Chake cha enzi. 6Yule mwanamke akakimbilia nyikani, ambako Mungu alikuwa amemtayarishia mahali ili apate kutunzwa huko kwa muda wa siku 1,260. 7 Basi palikuwa na vita mbinguni: Mikaeli na malaika zake wakapigana na hilo joka, nalo joka pamoja na malaika zake likapigana nao. 8Lakini joka na malaika zake wakashindwa na hapakuwa tena na nafasi kwa ajili yao mbinguni. 9Lile joka kuu likatupwa chini, yule nyoka wa zamani aitwaye Ibilisi au Shetani, aupotoshaye ulimwenguni wote. Akatupwa chini duniani, yeye pamoja na malaika zake. Ushindi 10Kisha nikasikia sauti kuu mbinguni ikisema, “Sasa Wokovu na uweza na Ufalme wa Mungu wetu umekuja na mamlaka ya Kristo wake. Kwa kuwa ametupwa chini mshtaki wa ndugu zetu, anayewashtaki mbele za Mungu usiku na mchana. 11Nao wakamshinda kwa damu ya Mwana-Kondoo na kwa neno la ushuhuda wao. Wala wao hawakuyapenda maisha yao hata kufa. 12Kwa hiyo, furahini ninyi mbingu na wote wakaao humo! Lakini ole wenu nchi na bahari, kwa maana huyo Shetani ameshuka kwenu, akiwa amejaa ghadhabu, kwa sababu anajua ya kuwa muda wake ni mfupi!’ 13Lile joka lilipoona kuwa limetupwa chini duniani, lilimfuatilia yule mwanamke aliyekuwa amezaa mtoto mwanamume. 14Lakini huyo mwanamke akapewa mabawa mawili ya tai mkubwa, kusudi aweze kuruka mpaka mahali palipotayarishwa kwa ajili yake huko nyikani, ambako atatunzwa kwa wakati na nyakati na nusu wakatia ambako yule joka hawezi kufika. 15Ndipo lile joka likamwaga maji kama mto kutoka kinywani mwake, ili kumfikia huyo mwanamke na kumkumba kama mafuriko. 16Lakini nchi ikamsaidia huyo mwanamke kwa kufungua kinywa na kuumeza huo mto ambao huyo joka alikuwa ameutoa kinywani mwake. 17Kisha lile joka likapatwa na hasira kali kwa ajili ya huyo mwanamke, likaondoka ili kupigana vita na watoto waliosalia wa huyo mwanamke, yaani, wale wanaozitii amri za Mungu na kuushika ushuhuda wa Yesu Kristo. Lile joka likasimama kwenye mchanga wa bahari. 18Yule joka akajikita katika mchanga ulioko ufuoni mwa bahari.

Tunajifunza nini

Mwanamke ni Bikira Maria

Mwanamke aliyetukuzwa Uf 12:1

1 Kukaonekana ishara kuu mbinguni: Palikuwa na mwanamke aliyevikwa jua na mwezi ukiwa chini ya miguu yake na taji ya nyota kumi na mbili ilikuwa kichwani mwake.

Anamzaa mtoto

Analindwa nyoka asimdhuru

Nyoka anapambana na wanawe

IShara ya joka kama Shetani

Akisubiri kuzaliwa kwa mtoto ili amdhuru kisha alishindwa na kutupwa duniani na kutaka kupambana na yule mwanamke Akashindwa na kuishia kupambana na watoto wa Yule mwanamke yaani, wale wanaozitii amri za Mungu na kuushika ushuhuda wa Yesu Kristo Uf 12:17

Mtoto Aliyezaliwa mwenye mamlaka

Ambaye ndiye Yesu Kristu

Kwa hiyo, Bikira Maria Aliwezeshwa kumshinda Shetani na ni Mama wa Wakristu wote

Kwa nini Bikira Maria hakuwa anaombwa akiwa hai? Watu na mitume hawakuwa wanasali kumuomba yeye

Kwa hiyo Mitume na wakristu wa mwanzoni hawakuwa kumuomba wakati akiwa hai. Ila Baada ya Kifo chake na kupalizwa kwake Mbinguni walianza ibada kwake.

Kumbuka, Kifo cha Bikira Maria hakijaandikwa kwenye biblia kwa kua wakati anakufa vitabu vya biblia vilikua vimekwishaandikwa

Ndio maana anaitwa Mama wa Wakristu. Mama mbarikiwa

Rejea Ufunuo 12:1-17

Kuomba Huruma ya Mungu: Njia ya Upatanisho na Utakaso

Kuomba huruma ya Mungu ni njia ya upatanisho na utakaso ambayo inawezesha mwamini kusafishwa kutoka kwa dhambi zake na kupata neema ya Mungu. Kwa mujibu wa imani ya Kanisa Katoliki, kumwomba Mungu huruma ni muhimu sana katika safari yetu ya kiroho, kwani inatupa fursa ya kukua kiroho na kuwa karibu na Mungu.

Hapa ni mambo muhimu ya kuzingatia katika kuomba huruma ya Mungu:

  1. Kuungama dhambi zako. Ni muhimu kwanza kutambua dhambi zetu na kuziungama kwa padri ili tupate msamaha wa Mungu.

"Kwa hiyo, ungameni dhambi zenu kwa mtu mmoja mmoja, na kuombana kwa ajili yenu, ili mpate kuponywa." (Yakobo 5:16)

  1. Kujutia dhambi zako. Ni muhimu kuwa na toba ya kweli na kujutia dhambi zetu, na kujitahidi kutokurudia tena.

"Tubuni, kwa maana ufalme wa Mungu umekaribia." (Mathayo 4:17)

  1. Kutafuta neema ya Mungu. Ni muhimu kuomba neema ya Mungu ili tuweze kusamehewa na kusafishwa kutoka kwa dhambi zetu.

"Kwa hiyo, na tukaribie kiti cha neema kwa ujasiri, ili tupate rehema na kupata neema ya kusaidiwa wakati tunapohitaji." (Waebrania 4:16)

  1. Kujifunza kutoka kwa watakatifu. Ni muhimu kutafuta mifano ya watakatifu na kuiga maisha yao ya kiroho ili tuweze kuwa karibu zaidi na Mungu.

"Kama anavyosema Maandiko Matakatifu: ‘Mkawa watakatifu, kwa sababu mimi ni mtakatifu.’ " (1 Petro 1:16)

  1. Kuomba msamaha kwa wengine. Ni muhimu kuomba msamaha kwa wale ambao tumewakosea ili tuweze kupata msamaha kutoka kwa Mungu.

"Kwa hiyo, ukiwaletea sadaka yako madhabahuni, na kumbuka kwamba ndugu yako ana kitu dhidi yako, acha sadaka yako mbele ya madhabahu, enenda kwanza ukamalize mambo yako na ndugu yako, ndipo urudi ukalete sadaka yako." (Mathayo 5:23-24)

  1. Kusali rozari ya huruma ya Mungu. Rozari ya huruma ya Mungu ni njia nzuri ya kuomba huruma ya Mungu na kusafishwa kutoka kwa dhambi zetu.

"Kwa kupitia sala hii mimi nitawapa wafu wote huruma kuu sana wakati wa kifo. Wale ambao wamesali rozari hii watafaidika wakati wa kifo kwa huruma yangu kuu." (Catechism of the Catholic Church, 1032)

  1. Kusoma Maandiko Matakatifu. Ni muhimu kusoma Maandiko Matakatifu na kuyatafakari ili tuweze kuelewa mapenzi ya Mungu na kuzingatia maagizo yake.

"Maana Maandiko yote yameongozwa na Roho wa Mungu, nayo ni muhimu kwa kufundisha, kwa kukaripia, kwa kuwaongoza na kwa kuwafundisha watu jinsi ya kuishi kwa njia ya haki." (2 Timotheo 3:16)

  1. Kuomba kwa nia safi. Ni muhimu kuomba kwa nia safi na kutafuta mapenzi ya Mungu katika maombi yetu.

"Na hii ndiyo uhakika wetu: Tukiomba chochote kulingana na mapenzi yake, yeye hutusikia." (1 Yohana 5:14)

  1. Kufunga. Kufunga ni njia nyingine ya kuomba na kujitakasa kutoka kwa dhambi.

"Unapo funga, jipake mafuta kichwani, uso uwe safi." (Mathayo 6:17)

  1. Kuwa na uvumilivu. Ni muhimu kuwa na uvumilivu katika safari yetu ya kiroho na kuwa na imani katika neema ya Mungu.

"Ili mpate kustahimili kwa uvumilivu katika kutenda mapenzi ya Mungu, na kufikia yale aliyowapa ahadi." (Waebrania 10:36)

Kwa mujibu wa "Diary of Saint Maria Faustina Kowalska", kuomba huruma ya Mungu ni muhimu sana katika safari yetu ya kiroho na ni njia ya kupata neema ya Mungu. Kama Wakatoliki, tunaamini kwamba kujitakasa kutoka kwa dhambi ni muhimu ili tuweze kuwa na uhusiano mzuri na Mungu na kuwa watakatifu. Kwa hiyo, tunakuhimiza kuomba huruma ya Mungu kila siku na kufuata njia hizi za upatanisho na utakaso. Je, wewe unaonaje kuhusu kuomba huruma ya Mungu? Una njia nyingine ya kuomba huruma ya Mungu? Tuambie katika sehemu ya maoni.

Ni nini umuhimu wa Bikira Maria katika imani ya Kanisa Katoliki?

Ni nini umuhimu wa Bikira Maria katika imani ya Kanisa Katoliki?

Katika imani ya Kanisa Katoliki, Bikira Maria ni mfano wa kuigwa kwa waamini wote. Yeye ni Mama wa Yesu Kristo na pia Mama yetu wa kiroho. Ni kwa sababu ya upendo na uaminifu wake kwa Mungu, ndio maana amekuwa mfano wa utakatifu, ukarimu, na ujasiri kwa waamini wa Kanisa Katoliki.

Kwa mujibu wa Biblia, Bikira Maria alipata ujumbe kutoka kwa Malaika Gabriel kuwa atapata mimba ya Mwana wa Mungu. Hii imeelezwa katika kitabu cha Luka 1:26-38. Hapa Maria alitii kwa unyenyekevu na kusema "tazama, mimi ni mjakazi wa Bwana; iwe kwangu kama ulivyosema." Kwa njia hii, alijitolea kwa Mungu, akisema ndiyo kwa mpango wa Mungu kwa ajili ya wokovu wa binadamu.

Bikira Maria pia alikuwa karibu sana na Yesu Kristo, Mwana wake. Yeye alikuwa upande wake kwa maisha yote, hata wakati wa mateso yake na kifo msalabani. Hii imeelezwa katika kitabu cha Yohana 19:25-27. Yesu alimwambia Yohane, "Huyo ni mama yako," na akamwambia Maria, "Huyo ni mwanao." Kwa njia hii, Bikira Maria akawa Mama yetu wa kiroho, na sisi sote tukawa watoto wake.

Bikira Maria pia ni mfano wa utakatifu na unyenyekevu kwetu sisi. Yeye alijitolea kwa Mungu kwa unyenyekevu kamili, na kutuonyesha kwamba ni kupitia utumishi na upendo kwa wengine ndio tunaweza kumtumikia Mungu. Kama ilivyoelezwa katika kitabu cha Luka 1:48, "kwa maana ameutazama unyonge wa mjakazi wake. Kwa maana tazama, tangu sasa vizazi vyote wataniita mwenye heri."

Kwa mujibu wa Catechism ya Kanisa Katoliki, Bikira Maria ni mfano wa utakatifu, kwani alikuwa mtakatifu kabisa, hata kabla ya kuzaa Yesu Kristo. Yeye alikuwa tayari amejitolea kikamilifu kwa Mungu kabla ya kumpokea Mwana wa Mungu. Kwa njia hii, yeye ni mfano wa utakatifu kwetu sisi, na kutuonyesha kwamba tunaweza kufikia utakatifu kupitia imani na utumishi kwa Mungu.

Kwa ufupi, Bikira Maria ni mfano wa utakatifu, ukarimu, na ujasiri kwa waamini wa Kanisa Katoliki. Ni kwa sababu ya upendo na uaminifu wake kwa Mungu, ndio maana amekuwa mfano wa kuigwa kwa waamini wote. Kwa kufuata mfano wake, tunaweza kufikia utakatifu na kupata wokovu wa milele.

Mafundisho (Dogma) ya Kanisa Katoliki kuhusu Bikira Maria

Kuna mafundisho makuu manne kumhusu Bikira Maria ambayo ni lazima kila Mkatoliki ayasadiki kutokana na ufunuo wa Mungu: 1. B. Maria mkingiwa dhambi ya asili 2. B. Maria Mama wa Mungu 3. B. Maria Bikira daima 4. B. Maria kupalizwa mbinguni mwili na roho

Mkingiwa Dhambi ya Asili

Malaika alimsalimia Maria “umejaa neema” (Lk 1:28) maana ndiye tunda bora la ukombozi ulioletwa na Yesu. Ni imani ya Wakatoliki kwamba kwa stahili za Mwanae alikingiwa asirithi kwa wazazi dhambi ya asili na madonda yanayotokana nayo, wala asitende dhambi maisha yake yote. Kwa maneno mengine, Bikira Maria tangu atungwe mimba Mungu alimkinga na kila doa la dhambi kwa kutazamia stahili za Yesu Kristo aliye Mkombozi wa binadamu wote. Ndiye aliyekombolewa kwa namna bora kushinda viungo vyote vya Kanisa. Maisha yake yote hakutenda dhambi hata moja. Mapokeo ya mashariki yanamuita “A Panagia” = “Mtakatifu tu”. Dogma hiyo ilitangazwa na papa Pius IX mwaka 1854, halafu mwaka 1858 Bikira Maria alijitambulisha kama Mkingiwa kwa Bernadeta Soubirous huko Lurdi (Ufaransa). Tena mwaka 1917 huko Fatima (Ureno) aliwafunulia Lusia, Fransisko na Yasinta Marto moyo wake safi usio na doa.

Mama wa Mungu

Injili ya Yohane inaanza kwa kishindo, “Hapo mwanzo kulikuwako Neno, naye Neno alikuwako kwa Mungu, naye Neno alikuwa Mungu” (Yoh 1:1). Huyo Mungu Mwana alitwaa ubinadamu katika Bikira Maria akazaliwa mtoto, jina lake Yesu, maana yake Mungu Mwokozi. Huyo ni binadamu kama sisi katika yote isipokuwa dhambi. Ubinadamu wa Yesu unategemea Nafsi yake ya Kimungu: akisema, ‘Mimi’, ni kwa Nafsi yake hiyo. Ndiyo maana aliwaambia Wayahudi, “Kweli nawaambia, kabla Abrahamu hajazaliwa, nalikuwepo” (Yoh 8:50). “Kama vile Baba alivyo asili ya uhai, ndivyo alivyomjalia Mwanae kuwa asili ya uhai” (Yoh 5:26).
Mtume Paulo akaeleza, “Wakati maalumu ulipotimia Mungu alimtuma Mwanae aliyezaliwa na mwanamke” (Gal 4:4). Bikira Maria ni Mama wa Mungu kwanzia wakati huo: tangu Bikira Maria alipojaliwa kumchukua mimba, kumzaa, kumnyonyesha na kumlea mtu ambaye kwa asili ni Mungu. Cheo hicho kimemuinua juu kuliko hata malaika. “Malaika alimwambia, ‘Hicho kitakachozaliwa kitaitwa Kitakatifu, Mwana wa Mungu’” (Lk 1:35).
Dogma ilitangazwa mwaka 431 kwenye Mtaguso wa Efeso uliomuita “Mzazi wa Mungu”, ukisema Maria anastahili kuitwa hivyo kwa sababu Mwana wa milele wa Mungu, ambaye ni Mungu sawa na Baba, alifanyika mtu toka kwake. Akiwa mja mzito alishangiliwa: “Umebarikiwa wewe katika wanawake, naye mzao wa tumbo lako amebarikiwa. Limenitokeaje neno hili, hata mama wa Bwana wangu anijilie mimi?” (Lk 1:42-43). Ungamo hilo la Elizabeti likakamilishwa na Mtume Thoma aliyemuambia Yesu mfufuka: “Bwana wangu na Mungu wangu!” (Yoh 20:28).

Bikira na Mama

Wakristo na Waislamu wote wanakiri kuwa Yesu alitungwa bila ya mchango wa mwanamume. La ajabu zaidi katika imani hiyo ni kwamba hata uzazi wenyewe haukuondoa ubikira wake, bali uliutakasa: ni Bikira daima. Ingawa akili inasita, ni lazima kukiri na malaika, “Hakuna lisilowezekana kwa Mungu” (Lk 1:38). Yosefu, ingawa kisheria alikuwa mume wake, hakutenda naye tendo la ndoa.
Ni imani ya Wakatoliki na Waorthodoksi kuwa Mama wa Yesu anastahili kuitwa “Bikira daima” kwa sababu alimchukua mimba akiwa bikira, akamzaa bila ya kupotewa na ubikira, akabaki bikira hadi mwisho wa maisha yake. Hamu yake ya kuwa bikira hata kisha kuchumbiwa inajitokeza katika jibu alilompa malaika aliyemtabiria mimba: “Litakuwaje neno hili, maana sijui mume?” (Lk 1:35). Ni kielelezo cha Wakristo ambao Mtume Paulo aliwaandikia: “Nawaonea wivu, wivu wa Mungu; kwa kuwa naliwaposea mume mmoja, ili nimletee Kristo bikira safi” (2Kor 11:2), “mpate kumhudumia Bwana pasipo kuvutwa na mambo mengine” (1Kor 7:35).
Wanaosemwa katika Injili “ndugu zake Yesu” si watoto wa Bikira Maria, bali ndugu wa ukoo waliokuwa jirani sana na familia hiyo takatifu. Kama Bikira Maria angekuwa na watoto wengine, Yesu angekuwa amefanya kosa la kuwanyang’anya Mama yao na kumfanya awe Mama wa mtume Yohane alipomkabidhi msalabani, “‘Mwana, tazama Mama yako’. Na tangu saa ile huyo mwanafunzi alimchukua akae nyumbani kwake” (Yoh 19:27).
Katika Agano Jipya yupo Yakobo anayeitwa na mtume Paulo “ndugu yake Bwana” (Gal 1:19): Yakobo huyo alikuwa maarufu katika Kanisa la Yerusalemu (Mdo 12:7; 15:13-21; 21:18-20; Gal 2:9). Yakobo huyo si mtume Yakobo kaka yake Yohane (Lk 6:12-16), bali ni Yakobo ndugu yake Yose na mama yao kwenye Injili anaitwa “Maria mwingine”, si Maria Mama wa Yesu. “Walikuwepo pia wanawake waliotazama kwa mbali. Miongoni mwao akiwa Maria Magdalena, Salome na Maria mama wa akina Yakobo mdogo na Yose” (Mk 15:40). Maria lilikuwa jina la kawaida kwa Wayahudi: akina Maria wakiwa wengi hivyo, tujue kuwatofautisha kwenye Injili, ambazo zinamtaja Bikira Maria kama “Mama wa Yesu”.

Kupalizwa Mbinguni mwili na roho

Baada ya maisha haya ya duniani Bikira Maria alipalizwa mbinguni mwili na roho, ishara ya mwanamke mshindi. “Ishara kubwa ikaonekana mbinguni, ambapo mwanamke aliyevikwa jua, pia na mwezi chini ya miguu yake, na taji la nyota kumi na mbili juu ya kichwa chake” (Ufu 12:1). Maneno ya shangilio lake yametimia: Mungu “amewaangusha wakuu katika viti vyao vya enzi; na wanyonge amewakweza” (Lk 1:52).
Imani hiyo ya mapokeo ya kale, yanavyoshuhudiwa na Mababu wa Kanisa, ilitangazwa rasmi na Papa Pius XII kwa niaba ya maaskofu wote mwaka 1950.

Je, Bikira Maria ni Bikira Daima au alizaa watoto wengine?

Jibu fupi ni kwamba Bikira Maria hakuzaa watoto wengine na hakuwa na watoto wengine zaidi ya Yesu
Hapo zamani hakuna mkristu au dehebu lolote lililokuwa linapinga kuwa Bikira Maria sio Bikira Daima hata Waprotestanti/walokole waliamini Bikira Maria ni Bikira Hata Baada ya Kumzaa Yesu. Kwenye Miaka ya 1400-1600 Watu wote wakwanza waliopinga Kanisa Katoliki walikubali kuwa Bikira Maria ni Bikira daima wakiwemo Martin Lutha aliyeanzisha kanisa la Lutheran, John Calvin aliyeanzisha Ulokole/Protestanti, Mchungaji Ulrich Zwingli, Heinrich Bullinger, and Thomas Cranmer. Kwa miaka zaidi ya 350 Waprotestant/walokole waliendelea kuamini kuwa Bikira Maria ni Bikira Daima.
Lakini baadae wakristo wengi walianza kupinga kuwa Bikira Maria ni Bikira Daima.

Tunaweza kuthibitisha kuwa Bikira Maria hakuzaa watoto wengine kwa kunukuu Biblia Kama ifuatavyo;

1. Bikira Maria Alikuwa Bikira Kabla ya kumzaa Yesu

Biblia inatuambia wazi kwamba Bikira Maria alikuwa Bikira Kabla ya kumzaa Yesu Kama tunavyosoma katika Luka 1:26-35
26 Mnamo mwezi wa sita, malaika Gabrieli alitumwa na Mungu aende kwenye mji uitwao Nazareti huko Galilaya, 27 kwa msichana mmoja aitwaye Maria, mchumba wa mtu mmoja jina lake Yosefu, wa ukoo wa Daudi. 28 Malaika akamwendea, akamwambia, “Salamu Maria! Umejaliwa neema nyingi! Bwana yu pamoja nawe.” 29 Maria aliposikia maneno hayo alifadhaika sana, akawaza: maneno haya yanamaanisha nini? 30 Malaika akamwambia, “Usiogope Maria, kwa maana Mungu amekujalia neema. 31 Utachukua mimba, utamzaa mtoto wa kiume na utampa jina Yesu. 32 Yeye atakuwa mkuu na ataitwa Mwana wa Mungu Mkuu. Bwana Mungu atampa kiti cha mfalme Daudi, babu yake. 33 Kwa hivyo atautawala ukoo wa Yakobo milele, na ufalme wake hautakuwa na mwisho.” 34 Maria akamjibu, “Yatawezekanaje hayo, hali mimi ni bikira?” 35 Malaika akamjibu, “Roho Mtakatifu atakushukia, na uwezo wake Mungu Mkuu utakujia kama kivuli; kwa sababu hiyo, mtoto atakayezaliwa ataitwa Mtakatifu, Mwana wa Mungu. (Luka 1:26-35)

2. Biblia Haiwataji ndugu wa Yesu wakati Yosefu na Maria walipokimbilia Misri kumficha Yesu na wakati waliporudi

19 Baada ya kifo cha Herode, malaika wa Bwana alimtokea Yosefu katika ndoto kule Misri, 20 akamwambia, “Amka! Mchukue mtoto pamoja na mama yake, urudi tena katika nchi ya Israeli, maana wale waliotaka kumwua mtoto huyo wamekwisha kufa.” 21 Basi, Yosefu aliamka, akamchukua mtoto pamoja na mama yake, akarejea katika nchi ya Israeli. 22 Lakini Yosefu aliposikia kwamba Arkelao mwanawe Herode alikuwa mfalme wa Yudea mahali pa baba yake, aliogopa kwenda huko. Naye baada ya kuonywa katika ndoto, alikwenda katika mkoa wa Galilaya, 23 akahamia katika mji uitwao Nazareti. Ndivyo yalivyotimia maneno yaliyonenwa kwa njia ya manabii: “Ataitwa Mnazare.” Matayo 2:19-23
Kama wangekuwepo wadogo zake Yesu Biblia ingetuambia kwamba walikuwa wapi wakati huo na walikuwa na Yesu au la.

3. Biblia haituambii kuwa Yesu alikua na wadogo zake alipokuwa na miaka 12

Wakati wa Maria, Yoseph na Yesu walipoenda Yerusalemu Yesu akiwa na miaka 12 Biblia haituambii kuwa Yesu alikuwa na wadogo zake na walikuwa wapi. Kumbuka walikuwa na Desturi ya kwenda Yerusalemu kila mwaka kwa ajili ya Pasaka familia nzima kama familia. Je hao watoto wengine walikuwa wapi. Kwa nini walikuwa na Yesu Mwenyewe? Maana yake ni kwamba Yesu hakuwa na Wadogo zake.
41 Wazazi wa Yesu walikuwa na desturi ya kwenda Yerusalemu kila mwaka wakati wa sikukuu ya Pasaka. 42 Mtoto alipokuwa na umri wa miaka kumi na miwili, wote walikwenda kwenye sikukuu hiyo kama ilivyokuwa desturi. 43 Baada ya sikukuu, walianza safari ya kurudi makwao, lakini Yesu alibaki Yerusalemu bila wazazi wake kuwa na habari. 44 Walidhani alikuwa pamoja na kundi la wasafiri, wakaenda mwendo wa kutwa, halafu wakaanza kumtafuta miongoni mwa jamaa na marafiki. 45 Kwa kuwa hawakumwona, walirudi Yerusalemu wakimtafuta. 46 Siku ya tatu walimkuta Hekaluni kati ya walimu, akiwasikiliza na kuwauliza maswali. 47 Wote waliosikia maneno yake walistaajabia akili yake na majibu yake ya hekima. 48 Wazazi wake walipomwona walishangaa. Maria, mama yake, akamwuliza, “Mwanangu, kwa nini umetutenda hivyo? Baba yako na mimi tumekuwa tukikutafuta kwa huzuni.” 49 Yeye akawajibu, “Kwa nini mlinitafuta? Hamkujua kwamba inanipasa kuwa katika nyumba ya Baba yangu?” 50 Lakini wazazi wake hawakuelewa maana ya maneno aliyowaambia. 51 Basi, akarudi pamoja nao hadi Nazareti, akawa anawatii. Mama yake akaweka mambo hayo yote moyoni mwake. 52 Naye Yesu akaendelea kukua katika hekima na kimo; akazidi kupendwa na Mungu na watu. (Luka 2:41-52).
Kwa hiyo Biblia haionyeshi kuwa Yesu alikuwa na kaka na dada wakati akiwa na miaka 12. Kama wangekuwepo wangetajwa hapa kuwa walikuwa pamoja na Wazazi wao kama Yesu au walikuwa na Yesu wakati anapotea. Biblia haituambii chochote kwa hiyo wakati huo hapakuwa na wadogo zake Yesu.

4. Kukosekana kwa neneo “Binamu” kwenye lugha ya Yesu

Wakristu wa kwanza pamoja na Yesu aliongea Kiaramaiki au Kiebrania. Katika lugha zote hizo hakuna neno “Binamu” kwa hiyo mabinamu walijulikana kama dada na kaka wa mtu. Kwenye Agano jipya Neno kaka na Dada lilitumika pia kuwakilisha binamu.
Biblia inapotuambia kuwa Kaka na dada zake Yesu haimaanishi kaka wa kuzaliwa bali ndugu au Binamu
55 Je, huyu si yule mwana wa seremala? Je, mama yake si anaitwa Maria, na ndugu zake si kina Yakobo, Yosefu, Simoni na Yuda? 56 Na dada zake je, si wote wako hapa pamoja nasi? Basi amepata wapi haya yote?” (Mathayo 13:55-56)
Kwa hiyo wanaotajwa hapa ni ndugu wa Yesu kwa maana maneno kama; ndugu, kaka au dada lilitumika badala ya Binamu yaani mtoto wa shangazi au mjomba. Hapa juu Yosefu ametajwa kama kaka yake Yesu lakini tunajua kuwa Yosefu ni Baba yake Yesu. Baba na mwana hawawezi kuwa na jina sawa.

5. Biblia haitumii neno Ndugu, kaka au dada ikimaanisha ndugu wa kuzaliwa mama mmoja na baba mmoja

Sio mara zote Biblia imetumia neno Ndugu kumaanisha ndugu (Dada na Kaka) wa kuzaliwa yaani kaka na dada kwa mfano
Kwa kuangalia lugha ya Kiswahili na Kiingereza 1 Wakorintho 15:6 tunaona tafsiri tofauti.
KISWAHILI 6 Kisha aliwatokea ndugu zaidi ya mia tano kwa mara moja; wengi wao wanaishi bado, lakini baadhi yao wamekwisha kufa.
ENGLISH 6 After that, he appeared to more than five hundred of the brothers and sisters at the same time, most of whom are still living, though some have fallen asleep.
Kwa hiyo hapa neno kaka dada na ndugu linaonekana wazi halikumaanisha ndugu au kaka wa damu.

6. Undugu wa Yakobo, Simoni, Yosefu na Yuda kwa Yesu Sio wa mtu na kaka zake

Wasemao kuwa Bikira maria alikuwa na wana zaidi ya Yesu wananukuu kifungu hiki;
55 Je, huyu si yule mwana wa seremala? Je, mama yake si anaitwa Maria, na ndugu zake si kina Yakobo, Yosefu, Simoni na Yuda? 56 Na dada zake je, si wote wako hapa pamoja nasi? Basi amepata wapi haya yote?” (Mathayo 13:55-56)
Kumbuka kulikuwa na Yakobo wawili wakati wa Yesu, Vifungu vifuatavyo yunaweza kuona kuwa kulikuwa na yakobo wawili ambao walikuwa ndugu za Yesu lakini sio kaka wa kuzaliwa kwa mama.
35 Yakobo na Yohane, wana wa Zebedayo, walimwendea Yesu wakamwambia, “Mwalimu, tunataka utufanyie kitu tutakachokuomba.” (Marko 10:35)
55 Mahali hapo walikuwapo wanawake wengi wakitazama kwa mbali. Hao ndio wale waliomfuata Yesu kutoka Galilaya wakimtumikia. 56 Miongoni mwao walikuwa Maria Magdalene, Maria mama yao Yakobo na Yosefu, pamoja na mama yao wana wa Zebedayo. (Matayo 27:55-56)
Tunaweza kuona Undugu huu na Yesu kwa kusoma;
19 Lakini sikuwaona mitume wengine isipokuwa Yakobo, ndugu yake Bwana. (Wagalatia 1:19)
Lakini Yuda anasema;
1 Mimi Yuda, mtumishi wa Yesu Kristo, ndugu yake Yakobo, nawaandikia ninyi mlioitwa na Mungu na ambao mnaishi katika upendo wa Mungu Baba, na katika ulinzi wa Yesu Kristo. (Yuda 1:1)
Kwa hiyo Yakobo na Yohane walikuwa watoto wa Mama mwingine ambao baba yao ni Zebedayo. Na Yakobo na Yosefu walikuwa watoto wa Maria Mwingine. Kwa hiyo ni Yakobo wa wili wa Mama wengine Tofauti na Maria. Yuda alikuwa ni ndugu yake Yakobo. Yakobo vilevile alikuwa ndugu yake Yesu.
Kuthibitisha kuwa Hawa kina Mama ndio waliokuwa Mama zao kina Yakobo wote hao wawili na wengine tunaweza kusoma;
25 Karibu na msalaba wake Yesu walikuwa wamesimama mama yake, na dada ya mama yake, Maria mke wa Kleopa, na Maria Magdalene. (Yohana 19:25)
Kwa hiyo kwenye (Yohana 19:25) tunaona Kuwa ni kwenye Msalaba wa Yesu alikuwepo Mama yake Yesu (Bikira Maria), Dada yake Bikira Maria, Mke wa Cleopa na Maria Magdalena. Na kwenye (Matayo 27:55-56) wamwtajwa ni Mama za kina nani kama inavyoonekana kwenye kifungu kifuatachi;.
55 Mahali hapo walikuwapo wanawake wengi wakitazama kwa mbali. Hao ndio wale waliomfuata Yesu kutoka Galilaya wakimtumikia. 56 Miongoni mwao walikuwa Maria Magdalene, Maria mama yao Yakobo na Yosefu, pamoja na mama yao wana wa Zebedayo. (Matayo 27:55-56).
Kwa hiyo hii ina maanisha kulikua na wanawake watatu wenye majina sawa ya Maria waliokuwa chini ya Msalaba. Yakobo na Yuda walikuwa watoto wa Maria Mke wa Cleofasi, na sio Mama wa Yesu, na hivyo sio kaka za Yesu.

7. Yesu alimwacha Mama yake kwa Yohane kwa kuwa hakuwa na Kaka na dada wakumwachia mamaye

26 Yesu alipomwona mama yake, na karibu naye amesimama yule mwanafunzi aliyempenda, akamwambia mama yake: “Mama! Tazama, huyo ndiye mwanao.” 27 Halafu akamwambia yule mwanafunzi: “Tazama, huyo ndiye mama yako.” Na tangu saa ile huyo mwanafunzi alimchukua akae nyumbani kwake.
Ndiyo maana Bikira Maria tangu siku ile alihamia kwa Yohani kwa kuwa hakuwa na watoto wengine.

Mafundisho ya kumfundisha mtu mzima kabla ya ubatizo wa hatari

Ni lazima asadiki kwamba;
  1. Mungu yupo mmoja. Bwana wetu na Baba yetu, mwenye kuwatunza watu wema mbinguni na kuwaadhibu watu wabaya motoni milele (Mt. 15:41,46)
  2. Katika Mungu mmoja kuna nafsi tatu: Baba, Mwana na Roho Mtakatifu (Yoh. 14:16, 17).
  3. Nafsi ya pili alishuka duniani akajifanya mtu, akatuokoa utumwani mwa shetani, akatufundisha mambo gani tusadiki, mambo gani tutende, akatupa alama ya ukombozi wetu ndio ubatizo.
  4. Ubatizo wafuta kabisa uovu wa mtu na kutakasa roho zetu.
  5. Mwenye kubatizwa atubu na kurudisha alichoiba na kupatana na maadui n.k

Ni nini imani ya Kanisa Katoliki kuhusu Roho Mtakatifu?

Katika Kanisa Katoliki, Roho Mtakatifu ni Mungu mmoja katika Utatu Mtakatifu (Baba, Mwana, na Roho Mtakatifu). Ni kwa njia ya Roho Mtakatifu tu ndipo tunapata uwezo wa kuelewa na kukubali mambo ya Mungu. Katika Biblia, Roho Mtakatifu anaelezwa kama "Mlinzi", "Msaidizi", "Mwalimu", na "Mwongozi".

Kanisa Katoliki linamwamini Roho Mtakatifu kama mtakatifu na mmoja wa wanaume wa Mungu watatu. Roho Mtakatifu anahusika katika kazi ya Mungu ya wokovu wa mwanadamu. Katika Luka 11:13, Yesu anasema, "Baba yenu wa mbinguni atawapa Roho Mtakatifu wale wanaomwomba." Hii inaonyesha wazi kuwa Roho Mtakatifu ni zawadi ya Mungu kwa watu wake.

Katika Kanisa Katoliki, Roho Mtakatifu anachukua jukumu muhimu katika sakramenti nyingi za Kanisa. Kwa mfano, wakati wa Ubatizo, Roho Mtakatifu anamdhihirisha mwanadamu kama mwana wa Mungu. Wakati wa Kipaimara, Roho Mtakatifu anaimarisha neema ya ubatizo na kuwawezesha Wakristo kushiriki kikamilifu katika maisha ya Kanisa.

Katika Waraka kwa Wagalatia 5:22-23, Paulo anaelezea matunda ya Roho Mtakatifu: "Upendo, furaha, amani, uvumilivu, urafiki mwema, fadhili, uaminifu, upole na kiasi." Kanisa Katoliki linakubali kuwa Roho Mtakatifu ndiye anayewezesha watu kuzalisha matunda haya maishani mwao.

Kwa hivyo, imani ya Kanisa Katoliki kuhusu Roho Mtakatifu ni kwamba ni mmoja wa wanaume wa Mungu watatu, na anachukua jukumu muhimu katika maisha ya Wakristo na katika sakramenti za Kanisa. Roho Mtakatifu anatupa uwezo wa kuelewa na kukubali mambo ya Mungu, na anatupa matunda ya upendo, furaha, amani, na zaidi. Kwa hivyo, ni muhimu kwetu kumwomba Roho Mtakatifu katika maisha yetu ya kila siku, ili aweze kutuongoza na kutusaidia kuishi maisha ya Kikristo.

Ni nini imani ya Kanisa Katoliki kuhusu sakramenti?

Habari wapendwa wa Mungu! Leo tutazungumzia imani ya Kanisa Katoliki kuhusu sakramenti. Sakramenti ni vitendo vya kiroho vilivyoanzishwa na Yesu Kristo ili kutujalia neema ya Mungu na kutujenga katika imani yetu. Tunaamini kuwa sakramenti ni ishara zinazoonyesha uwepo wa Mungu katika maisha yetu na hutolewa na kanisa kwa ajili ya wokovu wetu.

Mara nyingi, watu wanajiuliza kwa nini Kanisa Katoliki lina sakramenti saba? Sababu ni kwamba sakramenti zote saba zinatokana na maandiko matakatifu. Sakramenti saba ni; Ubatizo, Kipaimara, Ekaristi Takatifu, Kitubio, Upatanisho, Ndoa na Daraja takatifu.

Kuna sababu kuu mbili kwanini sakramenti ni muhimu kwa waumini wa Kanisa Katoliki. Kwanza, sakramenti ni sehemu ya mpango wa Mungu wa kuokoa wanadamu. Pili, sakramenti zinatufanya kuwa sehemu ya jamii ya kanisa na kutujenga katika imani yetu na kujenga umoja na Mungu.

Sakramenti ya Ubatizo ni sakramenti ya kwanza ambayo mtu anapewa. Kwa njia ya ubatizo, tunatwaa jina la Mungu na tunakuwa sehemu ya jamii ya waumini wa Kanisa Katoliki. Kama ilivyoelezwa katika Warumi 6:3-4, "Au hamjui ya kuwa sisi sote tulio batizwa katika Kristo Yesu tulibatizwa katika mauti yake?" Ubatizo ni ishara ya kufa na kufufuka pamoja na Kristo.

Kipaimara ni sakramenti inayofuata baada ya ubatizo. Kwa njia ya kipaimara tunajazwa nguvu ya Roho Mtakatifu na tunaimarishwa katika imani yetu. Kama inavyosema katika Matendo ya Mitume 8:14-17, "Basi, walipokuwa wamekuja Petro na Yohana, waliwaombea ili wapate Roho Mtakatifu, kwa maana hakuwa ameshuka juu yao, hata hawajawahi kupokea hata kwa neno." Kipaimara inatufanya kuwa mashahidi wazuri wa imani yetu.

Ekaristi Takatifu ni sakramenti muhimu sana katika Kanisa Katoliki. Kwa njia ya ekaristi takatifu, tunakumbuka kifo cha Yesu Kristo msalabani na tunakula mwili na kunywa damu yake. Kama ilivyoelezwa katika Yohana 6:53-56, "Basi Yesu akawaambia, Amin, amin, nawaambia, Msipoula mwili wake Mwana wa Adamu na kuinywa damu yake, hamna uzima ndani yenu."

Kitubio ni sakramenti ambayo tunapata msamaha wa dhambi zetu. Kwa njia ya kitubio, tunamwambia kuhani dhambi zetu na kutubu. Kama ilivyoelezwa katika Yakobo 5:16, "tubuni dhambi zenu mmoja kwa mmoja na kusali kwa ajili ya mwingine, ili mpate kuponywa."

Upatanisho ni sakramenti inayofanana na kitubio, lakini inatolewa kwa wale walioanguka kwa kufanya dhambi kubwa sana, kama vile kuua au kufanya uzinzi. Kwa njia ya upatanisho, tunatafuta msamaha kutoka kwa kanisa kwa kutenda dhambi hizi kubwa. Kama inavyosema katika Mathayo 16:19, "Nami nitakupa wewe funguo za ufalme wa mbinguni. Na chochote utakachofunga duniani kitakuwa kimefungwa mbinguni; na chochote utakachofungua duniani kitakuwa kimefunguliwa mbinguni."

Ndoa ni sakramenti ambayo inaunganisha mume na mke kiroho na kimwili. Kwa njia ya ndoa, wanandoa wanapokea neema ya Mungu na wanapata nguvu ya kudumu katika ndoa yao. Kama inavyosema katika Mathayo 19:6, "Basi hawako tena wawili bali mwili mmoja. Basi aliowajunga Mungu, mwanadamu asiwatenganishe."

Daraja Takatifu ni sakramenti inayotolewa kwa wanaume wanaotaka kuwa mapadri, maaskofu, na mashemasi. Kwa njia ya daraja takatifu, wanaume hawa wanapokea neema ya Mungu na wanatengwa kwa ajili ya huduma ya kanisa. Kama inavyosema katika 1 Timotheo 4:14, "Usipuuze karama iliyo ndani yako, ambayo ilitolewa kwa unabii na kuwekewa mikono ya wazee."

Kanisa Katoliki linatambua sakramenti kama sehemu muhimu ya imani yetu na wokovu wetu. Kama inavyoelezwa katika Catechism of the Catholic Church, "Sakramenti ni ishara na chombo cha neema cha kiroho; neema ambayo Mungu ameweka kwa ajili ya watu wake, na kupitia sakramenti hizi, Mungu anaonyesha upendo wake kwetu." Kwa hiyo, tunashauriwa kuzingatia sakramenti zote saba kwa dhati na kutafuta neema za Mungu kupitia sakramenti hizi.

Kwa hivyo, hilo ndilo wazo kuu la imani ya Kanisa Katoliki kuhusu sakramenti. Tunawaomba wapendwa wa Mungu kuzingatia sakramenti hizi saba kwa dhati na kwa hiyo, tunaweza kujenga imani yetu na kuwa karibu zaidi na Mungu. Mungu awabariki sana!

Shopping Cart
1
    1
    Your Cart
    Kitabu cha SMS Maalumu kwa Umpendaye
    Kitabu cha SMS Maalumu kwa Umpendaye
    1 X Sh2,500 = Sh2,500
    🏠 Home 📖 Reading 🖼️ Gallery 💬 AI Chat 📘 About