Uvutaji wa aina zote una madhara. Kama utavuta sigara na
kuvuta moshi kwa kutumia mdomo hadi kwenye mapafu yako
utapata madhara moja kwa moja kwenye viungo vyako.
Kama nitasimama karibu na mvutaji na kuvuta moshi, kuna
madhara ambayo siyo ya moja kwa moja. Kwa upande mwingine
kama jirani wa mvutaji unaweza kuvuta sumu nyingi itokanayo
na tumbaku kwa sababu hakuna kitu cha kuichuja. Sigara za
viwandani zina kishungi ambacho huchuja tindikali mbalimbali
zenye sumu, kama vile kaboni na asidi ya magamba ya miti,
ambazo zina madhara kwa mapafu.

Jinsi ya Kukabiliana na Hali ya Kujihisi Kukataliwa kuhusu Ngono 🌟

Karibu kwenye makala hii muhimu ambayo inalenga kukupa ushauri wa kitaalam kuhusu jinsi ya kukabiliana na hisia za kukataliwa kuhusu ngono. Hali hii inaweza kuathiri vijana wengi leo, lakini kumbuka kuwa unaweza kushinda changamoto hii na kuishi maisha yenye furaha na matumaini.

1️⃣ Tambua thamani yako: Ni muhimu kuelewa kuwa thamani yako haitegemei ikiwa una uhusiano wa kimapenzi au la. Wewe ni wa pekee na muhimu sana kama ulivyo. Thamini na jipende mwenyewe kabla ya kuwategemea wengine kukupa thamani.

2️⃣ Fanya kazi na kusudi lako: Kuwa na kusudi maishani kunaweza kukusaidia kukabiliana na hisia za kukataliwa. Jiwekee malengo na ndoto ambazo zinakusaidia kufanikiwa. Fanya bidii kufikia malengo yako na hakikisha unajishughulisha na shughuli zinazokuwezesha kujisikia kujiamini.

3️⃣ Wasiliana na marafiki na familia: Unapojihisi kukataliwa, ni muhimu kuwa na msaada wa watu wanaokujali na kukusaidia. Wasiliana na marafiki na familia yako na uwaeleze jinsi unavyojisikia. Hawa watu wanaweza kukusaidia kuelewa kuwa hali hii sio mwisho wa dunia na wanaweza kuwa na ushauri bora kwako.

4️⃣ Elewa kuwa kukataliwa ni sehemu ya maisha: Kukataliwa ni sehemu ya maisha ya kila mtu. Kila mmoja wetu amekubaliwa na kukataliwa kwa njia moja au nyingine. Elewa kuwa kukataliwa sio hatia yako binafsi, bali ni suala la upendeleo na uamuzi wa mtu mwingine. Usiache kukataliwa kukuzuie kufurahia maisha yako.

5️⃣ Zingatia afya yako ya akili na mwili: Ni muhimu kuzingatia afya yako ya akili na mwili wakati unakabiliana na hisia za kukataliwa. Jishughulishe na mazoezi, fanya yoga au kujihusisha na shughuli zinazokufurahisha. Pia, hakikisha unapata usingizi wa kutosha na kuwa na lishe bora. Kwa kufanya hivyo, utaimarisha nguvu zako za kukabiliana na hali yoyote ngumu.

6️⃣ Jifunze kutokana na uzoefu wako: Kila uzoefu unaofikia kukataliwa unaweza kukufundisha kitu kipya juu yako mwenyewe. Jiulize maswali kama vile, "Je, kuna kitu ambacho naweza kufanya tofauti?" au "Je, kuna mambo ambayo naweza kuboresha kwa ajili yangu mwenyewe?" Kwa kujifunza kutokana na uzoefu wako, unaweza kukua na kuwa mtu bora.

7️⃣ Abstain hadi ndoa: Njia bora ya kukabiliana na hisia za kukataliwa kuhusu ngono ni kuchagua kusubiri hadi ndoa. Kuwa msafi na kujitunza ni uamuzi ambao hautakuja na majuto. Kukaa msafi kunalinda afya yako ya kimwili na kujenga thamani yako kwa mwenzi wako wa baadaye.

8️⃣ Jifunze kujieleza kwa lugha ya upendo ya kujisikia: Kueleza hisia zako kwa njia yenye upendo na heshima ni muhimu sana. Jifunze kuzungumza na mwenzi wako kwa uwazi na kueleza jinsi unavyojisikia. Kuweka mawasiliano ya wazi na wazi kunaweza kusaidia kuepusha hisia za kukataliwa.

9️⃣ Jifunze kutunza mipaka yako: Kujua na kutunza mipaka yako ni muhimu kwa ustawi wako wa kihemko na kimwili. Jifunze kusema "hapana" wakati unahisi kutoweza kufanya kitu na usiogope kuwaambia wengine jinsi unavyotaka kuhusishwa. Kwa kufanya hivyo, unajenga uhusiano mzuri na wengine na kuweka mipaka inayokujenga.

🔟 Waza na ujikumbushe kuhusu thamani ya uhusiano mzuri: Kumbuka kuwa uhusiano mzuri ni juu ya kuheshimiana, kujali na kuunga mkono. Tafuta mwenzi ambaye anatambua thamani yako na anakuunga mkono katika kufikia malengo yako. Uhusiano mzuri unapaswa kukujengea na kukufurahisha, sio kukukatisha tamaa.

Hivyo basi, tunatumai kuwa ushauri huu umekusaidia kukabiliana na hisia za kukataliwa kuhusu ngono. Jiweke kwanza na thamini thamani yako kwa kuwa msafi hadi ndoa. Kumbuka, maisha yako ni muhimu sana na unastahili furaha na upendo wa kweli. Je, una mawazo gani kuhusu suala hili? Je, umejaribu njia nyingine za kukabiliana na hisia za kukataliwa? Tuambie! 💬✨

Hapa Tanzania utoaji wa mimba hauruhusiwi kisheria. Hata hivyo watu wengine wanaamua kutoa mimba kwa sababu mimba zao hazikutarajiwa. Kwa mfano, msichana mdogo ambaye bado anaenda shule, au mama ambaye tayari ana watoto wengi au umri mkubwa sana. Wanawake wengine wanaamua kutoa mimba kwa sababu wamepata mimba kutokana na kulazimishwa kufanya mapenzi au kubakwa, au kwa sababu baba wa mtoto anakataa kuchukua jukumu la kumlea mtoto. Hizi ni baadhi tu ya sababu za kutoa mimba, na kila mwanamke anayeamua kutoa mimba ana sababu zake.
Kwa sababu utoaji mimba hauruhusiwi, huduma za kutoa mimba hazipatikani kwa urahisi na wanawake wengi wanajiamulia kuitoa mimba wenyewe au kwa msaada wa mtu asiyesomea kufanya hivyo. Kama tulivyosema hapo juu, hii ni hatari sana kwa afya ya mwanamke

Je, ni lazima kutumia kinga (condom) kila wakati? 🌍

Leo nataka kuzungumzia jambo muhimu sana kwa vijana wote. Tunaishi katika dunia ambayo upendo na mahusiano ni sehemu muhimu ya maisha yetu. Lakini kuna jambo moja ambalo ni lazima tulizingatie na kulinda afya zetu – na hiyo ni kutumia kinga (condom) kila wakati tunaposhiriki tendo la ndoa. Hii ni njia bora na ya kuaminika kabisa ya kujilinda na magonjwa ya zinaa na mimba zisizotarajiwa.

Hapa kuna sababu kubwa 15 kwa nini ni lazima kutumia kinga (condom):

1️⃣ Inakulinda na magonjwa ya zinaa: Kutumia kinga (condom) kunapunguza hatari ya kuambukizwa magonjwa hatari ya zinaa kama vile UKIMWI, kisonono, klamidia, syphilis, na wengine wengi.

2️⃣ Inakuhakikishia usalama: Kutumia kinga (condom) kunakuwezesha kuwa na uhakika kuwa wewe na mwenzi wako mnajilinda na magonjwa bila kuhatarisha afya zenu.

3️⃣ Inakulinda na mimba zisizotarajiwa: Kinga (condom) ni njia bora ya kuzuia mimba zisizotarajiwa wakati hamjakusudia kupata mtoto. Inakuwezesha kudhibiti maisha yako na kuchagua wakati sahihi wa kupata watoto.

4️⃣ Inawasaidia wanawake kuwa na udhibiti: Kinga (condom) inawawezesha wanawake kuwa na udhibiti zaidi juu ya afya zao na maisha yao ya ngono. Wanaweza kujilinda na kujikinga na magonjwa bila kumtegemea mwanaume.

5️⃣ Inaongeza furaha na ujasiri: Kutumia kinga (condom) kunaweza kukupa hisia ya furaha na uhakika, kwa sababu unajua kuwa unajilinda na unafanya uamuzi sahihi kwa afya yako.

6️⃣ Inakuwezesha kuwa na uhusiano bora: Kutumia kinga (condom) kunaweza kuimarisha uhusiano wako na mwenzi wako kwa sababu inaonyesha kuwa unajali afya yake na unataka kulinda afya zenu wote.

7️⃣ Inapunguza wasiwasi na msongo wa mawazo: Kujua kuwa unatumia kinga (condom) kunapunguza wasiwasi wa kushika mimba au kupata maambukizo ya magonjwa ya zinaa. Hii inakupa amani ya akili na inakufanya ufurahie tendo la ndoa bila wasiwasi.

8️⃣ Inakupa nguvu ya kufanya maamuzi sahihi: Kutumia kinga (condom) ni ishara ya kuwa unajali afya yako na unajibu wito wako wa kuwa mtu mzima. Inakupa uwezo wa kufanya maamuzi sahihi na kuwa na udhibiti kamili juu ya mwili wako.

9️⃣ Inakupatia uhuru wa kuchagua: Kutumia kinga (condom) kunakuwezesha kufurahia tendo la ndoa bila hofu ya kubeba majukumu ambayo huenda haukuwa tayari kuyatekeleza. Unaweza kuendelea na ndoto zako na kufikia malengo yako bila kuingiliwa na majukumu ya ghafla.

1️⃣0️⃣ Inazuia mzunguko wa maambukizo ya magonjwa: Kutumia kinga (condom) kunapunguza hatari ya kueneza maambukizo ya magonjwa ya zinaa kwa washirika wengine. Hii inasaidia kulinda jamii nzima na kupunguza madhara ya magonjwa hatari.

1️⃣1️⃣ Inakulinda na hatari zisizotarajiwa: Kutumia kinga (condom) ni njia bora ya kujilinda na hatari zisizotarajiwa kama vile mimba zisizotarajiwa au kuathiriwa na magonjwa ya zinaa. Unaweza kuwa na uhakika kwamba umefanya kila kitu unachoweza kwa ajili ya ulinzi wako.

1️⃣2️⃣ Inakulinda na maamuzi ya haraka: Kutumia kinga (condom) kunaweza kukuokoa kutokana na kufanya maamuzi ya haraka na kujutia baadaye. Unaweza kufurahia tendo la ndoa bila shinikizo au hofu ya madhara yasiyotarajiwa.

1️⃣3️⃣ Inawafanya wapenzi kujadiliana na kuelewana: Kutumia kinga (condom) ni nyenzo muhimu ya mawasiliano na uelewano kati ya wapenzi. Inawahimiza kujadiliana juu ya afya yao na kuzingatia usalama wao wote.

1️⃣4️⃣ Inawapa wapenzi fursa ya kujifunza pamoja: Kutumia kinga (condom) kunaweza kuwa fursa ya kujifunza pamoja na kuboresha uhusiano wa kimapenzi. Wanaweza kujifunza kuhusu mahitaji na tamaa ya kila mmoja na kujenga uaminifu na upendo.

1️⃣5️⃣ Inakuhimiza kungojea hadi wakati sahihi: Kutumia kinga (condom) kunaweza kuwa chachu ya kungojea hadi wakati sahihi wa kuanza maisha ya ngono. Inakuwezesha kujiwekea malengo na kuzingatia thamani zako na maadili yako.

Sasa, ninataka kukupatia nafasi ya kuchangia na kushiriki maoni yako. Je, unaamini kwamba ni muhimu sana kutumia kinga (condom) kila wakati? Ni vipi unavyoshughulikia suala hili katika uhusiano wako? Je, una maoni au maswali yoyote juu ya suala hili? Natumai kuwa umepata mwanga na habari muhimu zinazokusaidia kufanya uamuzi sahihi kwa afya yako. Kumbuka, kujilinda ni muhimu sana, na kungojea hadi wakati sahihi ni chaguo bora kabisa. Tuko pamoja katika safari hii ya maisha na tunaweza kusaidiana.

Jinsi ya Kujikinga na Mimba Kwa Ufanisi 🌟

Karibu vijana wenzangu! Leo, tutajadili njia za kujikinga na mimba kwa ufanisi. Kama wewe ni kijana mwenye ndoto na malengo makubwa, ni muhimu kuhakikisha kuwa unajikinga na mimba isiyotarajiwa na kuepuka changamoto ambazo zinaweza kuzuia kutimiza ndoto zako. Hivyo basi, endelea kusoma ili kujifunza njia za kujikinga na mimba kwa ufanisi. 😊

1️⃣ Kuongea na Mpenzi Wako: Mazungumzo ni muhimu sana katika uhusiano. Hakikisha unazungumza na mpenzi wako kuhusu umuhimu wa kujikinga na mimba. Kuelewana ni msingi muhimu katika kufikia maamuzi ya pamoja. Je, mko tayari kwa jukumu la kulea mtoto kwa sasa?

2️⃣ Kutumia Kondomu: Kondomu ni njia rahisi na salama ya kujikinga na mimba na magonjwa ya zinaa. Hakikisha unajifunza jinsi ya kutumia kondomu kwa usahihi ili iweze kufanya kazi vizuri. Kumbuka, kondomu ni rafiki yako katika kujikinga na mimba na kuishi maisha yenye afya.

3️⃣ Kutumia Vidonge Vya Kuzuia Mimba: Kuna vidonge vya kuzuia mimba ambavyo wanawake wanaweza kutumia ili kuepuka mimba zisizotarajiwa. Ni muhimu kuonana na daktari wako ili akushauri kuhusu vidonge hivi na kukupa maelekezo sahihi ya matumizi yake.

4️⃣ Kuweka Vifaa Vya Kuzuia Mimba (IUD): IUD ni njia nyingine ya kujikinga na mimba kwa muda mrefu. Ni vifaa vinavyowekwa ndani ya mfuko wa uzazi na huzuia mimba kwa kipindi cha miaka kadhaa. Ni muhimu kutafuta ushauri wa kitaalam kutoka kwa daktari ili kujua kama IUD ni chaguo sahihi kwako.

5️⃣ Kupanga Na Kalenda Ya Hedhi: Kujua mzunguko wako wa hedhi na siku ambazo uko salama zaidi ni muhimu. Kwa kutumia kalenda ya hedhi, unaweza kujua siku ambazo uko katika hatari ya kupata mimba na kuwa makini zaidi katika kujikinga.

6️⃣ Kusoma Na Kujifunza: Elimu ni ufunguo wa mafanikio. Jifunze kuhusu uzazi na njia mbalimbali za kujikinga na mimba. Kusoma vitabu, makala, na kuongea na wataalamu katika sekta ya afya kutakupa maarifa muhimu ambayo yatakusaidia kufanya maamuzi sahihi.

7️⃣ Kuepuka Ushinikizo Wa Rika: Ni muhimu kutambua kuwa uamuzi wa kujikinga na mimba ni uamuzi binafsi. Usiruhusu ushawishi wa marafiki wako au vijana wenzako uathiri uamuzi wako. Ni maisha yako na ndoto zako, hivyo chagua kwa busara.

8️⃣ Kuwa na Malengo Makubwa: Ndoto zako na malengo makubwa ni motisha ya kukupa nguvu ya kujikinga na mimba. Jiwekee malengo ambayo utayatimiza kabla ya kuanza familia. Kwa mfano, jiwekee lengo la kumaliza masomo yako au kuanzisha biashara yako kabla ya kufikiria kuhusu kuwa na mtoto.

9️⃣ Kujiweka Busy: Kujishughulisha na shughuli mbalimbali za maendeleo kama michezo, sanaa, na kujifunza vitu vipya kutakusaidia kuepuka kushawishika na ngono. Kuwa na ratiba yenye shughuli nyingi itakupa fursa ya kukuza vipaji vyako na kuwa na maisha yaliyojaa furaha.

🔟 Kuwa Na Marafiki Watakao Kusaidia: Jumuiya ya marafiki wanaokuhimiza kufanya maamuzi sahihi ni muhimu. Jihusishe na marafiki ambao wana lengo la kufanikiwa katika maisha na ambao wanaunga mkono malengo yako. Kwa kuwa na marafiki kama hawa, utapata motisha ya kujikinga na mimba.

1️⃣1️⃣ Kuwa na Mshauri: Kupata mtu wa kukushauri na kukuelekeza ni muhimu katika safari ya kujikinga na mimba. Mtoto mzima anayeweza kukushauri vizuri ni mzazi wako au mlezi wako. Jihusishe nao na waeleze changamoto unazokutana nazo katika kujikinga na mimba.

1️⃣2️⃣ Kufanya Maamuzi ya Busara: Kujikinga na mimba ni uamuzi mkubwa na una athari kubwa katika maisha yako. Hakikisha unafanya maamuzi ya busara ambayo yatazingatia malengo yako ya baadaye na kukuwezesha kutimiza ndoto zako.

1️⃣3️⃣ Kukumbuka Madhara ya Mimba za Utotoni: Kujikinga na mimba ni njia ya kuepuka madhara ya mimba za utotoni. Mimba za utotoni zinaweza kusababisha matatizo ya kiafya, kukatiza masomo na kukwamisha ndoto za mtoto. Jiulize, je, unataka kuanza familia katika umri mdogo bila kuwa tayari?

1️⃣4️⃣ Kuwa na Ushirikiano na Familia: Familia ni msingi wa maisha yetu. Kuwa na uhusiano mzuri na wazazi wako au walezi wako ni muhimu katika kujikinga na mimba. Wazazi wanaweza kukupa ushauri wa busara na kukupa msaada katika kufikia malengo yako.

1️⃣5️⃣ Kumbuka Thamani ya Uzuri: Mwisho lakini sio kwa umuhimu, kumbuka thamani ya uzuri wa kungoja hadi ndoa kabla ya kujihusisha na ngono. Kuwa na uhusiano wa kimapenzi na mtu ambaye umethibitisha kuwa ni mwenzi wako wa maisha kunakuwezesha kuishi maisha ya amani na furaha. Kujiweka safi hadi siku hiyo itakuwa uamuzi wako bora zaidi.

Natumaini kwamba makala hii imekupa mwanga na msaada katika kujikinga na mimba. Je, una mawazo gani juu ya njia hizi za kujikinga? Je, unayo mbinu nyingine ambazo umetumia na zimekufanyia kazi? Tuambie katika sehemu ya maoni. Kumbuka, uamuzi wako wa kujikinga na mimba ni uamuzi unaostahili pongezi. 🌟

Kumbuka, kuwa na subira na kuishi maisha bila ngono kabla ya ndoa ni uamuzi ambao utakuletea baraka nyingi. Uzuri wa kungoja hadi ndoa ni thamani kubwa ambayo inapaswa kuheshimiwa na kila kijana. Tuwe na matumaini na tujenge ndoto zetu bila kikwazo chochote. Tukutane tena katika makala zijazo! 😊🙌

Kifungu cha 14 cha Katiba ya Tanzania kinaeleza kwa ufasaha
kuwa: “Kila mtu ana haki ya kuishi na kulindwa utu wake katika
jamii kwa misingi ya sheria.” Hata Rais Kikwete katika hotuba
zake kwa Taifa za kila mwezi amewahi kukemea mauaji haya
mwaka 2008 kwa kusema; “ mauaji haya ni aibu na fedheha
kubwa kwa jamii yetu” pia “ukatili usio na sababu” na akaendelea
kusema, “ni lazima yakomeshwe mara moja.”
Serikali ya Tanzania kwa kushirikiana na taasisi na asasi za
kijamii wanaendelea kutoa mafunzo, taarifa na mazingira
yatakayowawezesha Albino kuishi maisha bora na yenye
mafanikio katika jamii.

Nchini Tanzania ni 7% ya watu wenye umri kati ya miaka 15-49 wana maambukizi ya Virusi vya UKIMWI. Hii i ii inamaanisha kuwa kati ya watu 100 wa umri huu 7 wao wameambukizwa na Virusi vya UKIMWI.
Kila mkoa una watu walioambukizwa kwa kiwango tofauti, mikoa mingine i ikiwa na kiwango cha juu . Jedwali lilioambatanishwa hapa linaonyesha Mkoa wa Mbeya, Iringa na Dar es Salaam kuathirika zaidi na i idadi kubwa ya watu waliopima na kuonekana kuwa na virusi vya UKIMWI.

Hapana, Virusi vya UKIMWI na UKIMWI hauambukizwi kwa kuvaliana nguo na mgonjwa, kwa sababu vijidudu vya UKIMWI vinakufa baada ya muda mfupi vikiwa hewani. Hata hivyo, kufuatana na kanuni za usafi, ni vizuri zaidi kuvaa nguo zilizofuliwa na kupigwa pasi.

Kuna sababu kuu mbili i kwa wana ndoa kupata maambukizi i ya Virusi vya UKIMWI na UKIMWI.
Kwanza, i inawezekana kuwa mmoja kati yao alikuwa tayari na maambukizi ya Virusi vya UKIMWI kabla ya siku ya kuoana. Kwani hata mtu aliyeambukizwa na Virusi vya UKIMWI anaweza kuonekana mwenye afya nzuri i na kuwa navyo mwilini siku ya harusi. Hii ni pale ambapo awali alifanya ngono na mtu aliyeambukizwa Virusi i ama alivipata kwa kupitia njia nyingine kwa mfano, njia ya damu i siyo salama..
Kama mtu aliwahi kufanya ngono kabla, njia pekee ya kuhakikisha kuwa hana virusi kabla ya kufunga ndoa ni kwenda kupima damu.
Pili, wanandoa hao wanaweza kuambukizwa baada ya kufunga ndoa, pale ambapo mwenzi mmoja atafanya mapenzi na mtu mwingine. Kama mmoja wao au wote wawili watafanya ngono na mpenzi mwingine (mahusiano nje ya ndoa) wanaweza kupata maambukizi ya Virusi vya UKIMWI.

Jinsi ya Kuepuka Kuingiliwa na Maswala ya Ngono katika Uhusiano

Karibu kwenye makala hii ambapo tutajadili jinsi ya kuepuka kuingiliwa na maswala ya ngono katika uhusiano wako. Katika dunia yetu ya kisasa, tunazidi kukutana na changamoto nyingi katika maisha yetu ya kimapenzi. Ni muhimu kuelewa kuwa tunaweza kudhibiti hisia zetu na kuweka mipaka sahihi ili kuhakikisha tunabaki na afya ya kihisia na kimwili. Hapa chini ni vidokezo kumi na tano vitakavyokusaidia kuepuka maswala haya ya ngono na kudumisha uhusiano wenye furaha na mafanikio.

1. Tambua thamani yako: Jitambue na ujiamini kuhusu thamani yako kama mtu na mpenzi. Kumbuka kuwa wewe ni wa pekee na unastahili upendo na heshima ya kweli. Jisikie huru kuweka mipaka yako na kudai kutendewa kwa heshima.

2. Elewa malengo yako: Jiulize ni nini unataka kufikia katika uhusiano wako. Je, unataka uhusiano wa muda mfupi au uhusiano wa kudumu? Ni muhimu kuwa na malengo na kuhakikisha kuwa unakubaliana na mpenzi wako kuhusu hatma ya uhusiano wenu.

3. Wasiliana waziwazi: Kuwa na mawasiliano wazi na mpenzi wako kuhusu matarajio yenu na mipaka yenu. Hakikisha kuwa mnazungumzia na kuelewa vizuri kila mmoja kabla ya kuingia katika uhusiano wa kimwili.

4. Jifunze kusema hapana: Kuwa na uwezo wa kusema hapana wakati hali inahitaji. Hii inamaanisha kukataa kushiriki katika vitendo vya ngono ambavyo hujui au huvihisi vizuri. Hapana ni jibu linalostahili kuheshimiwa.

5. Epuka mazingira hatari: Jiepushe na mazingira ambayo yanaweza kuchochea hisia za ngono na kupelekea kushawishiwa kufanya vitendo usivyotaka. Kwa mfano, epuka kukaa peke yenu katika chumba cha giza au mahali penye msongamano wa watu wengi.

6. Jenga uhusiano wa kihisia: Wekeza katika ujenzi wa uhusiano mzuri wa kihisia na mpenzi wako. Jenga msingi imara wa urafiki na kuweka mawasiliano ya kina na mpenzi wako. Uhusiano wa kihisia una nguvu na huleta furaha na usalama.

7. Tafuta msaada wa wazazi na wazee wa ukoo: Wazazi na wazee wa ukoo wana uzoefu na hekima ambayo inaweza kuwa muhimu kwako. Waulize ushauri na wasiliana nao juu ya maswala ya ngono na uhusiano. Watasaidia kuongoza na kufanya maamuzi sahihi.

8. Jikinge na elimu: Jifunze kuhusu afya ya kijinsia na njia za uzazi wa mpango. Elimu hii itakusaidia kufanya maamuzi sahihi na kuwa na udhibiti wa mwili wako. Pia, itakusaidia kujikinga na magonjwa ya zinaa na mimba zisizotarajiwa.

9. Epuka shinikizo la marafiki: Usiache marafiki wako wakushawishi kufanya vitendo ambavyo huvihisi ni visivyo sahihi. Kuwa na ujasiri wa kusimama kidete na kuwa na maadili yako ya kibinafsi.

10. Kuwa na mipaka ya kihisia: Jua mipaka yako ya kihisia na uijulishe mpenzi wako. Kuwa wazi kuhusu ni nini unakubali na ni nini hukubali katika uhusiano wenu. Hii itasaidia kuweka mipaka sahihi ya kimwili na kihisia.

11. Jifunze kusubiri hadi ndoa: Kwa kuwa msisitizo wetu ni kuendeleza maadili ya Kiafrika, tunakushauri ujitahidi kusubiri hadi ndoa kabla ya kushiriki ngono. Hii italeta utulivu wa kihisia na kujenga msingi imara wa uhusiano wenu.

12. Kuwa na matamanio ya pamoja: Hakikisha unaelewa na unaheshimu matamanio ya mpenzi wako. Kuwa wazi kuhusu matamanio yenu na kufanya kazi pamoja ili kufikia matakwa yenu ya kihisia na kimwili.

13. Jifunze kuwasiliana kwa lugha ya mapenzi: Elewa na ujifunze jinsi ya kuwasiliana kwa lugha ya mapenzi na mpenzi wako. Kuwa wazi na mkweli kuhusu hisia zako na mahitaji yako. Hii itasaidia kuimarisha uhusiano wenu na kuepuka miscommunication.

14. Zingatia miradi na malengo yako: Kuwa na miradi na malengo maishani inaweza kusaidia kuepuka maswala ya ngono yanayoleta vurugu katika uhusiano wako. Weka akili yako na mawazo yako katika kufikia malengo yako na kutimiza ndoto zako.

15. Kumbuka kuwa ngono sio kila kitu: Mwisho lakini sio mwisho, kumbuka kuwa kuna mengi zaidi katika uhusiano kuliko ngono. Uhusiano wa kweli na wa kudumu unajengwa juu ya misingi ya upendo, heshima, uaminifu, na kujali. Kuzingatia mambo haya muhimu kutakusaidia kuepuka kuingiliwa na maswala ya ngono na kudumisha uhusiano wenye furaha na mafanikio.

Tunatumai kuwa vidokezo hivi vitakusaidia kuepuka maswala ya ngono katika uhusiano wako. Je, una maoni au maswali yoyote? Tungependa kusikia kutoka kwako! Jisikie huru kuacha maoni yako na tushiriki uzoefu wako. Tukumbuke kuwa ni muhimu kuheshimu maadili yetu ya Kiafrika na kujitahidi kuwa na uhusiano safi hadi ndoa.

Ndiyo hatari kuu ya matumizi ya dawa za kulevya ambayo
unayazoea na kufikiri huwezi kufanya lolote bila ya kutumia.

Kwa upande wa sigara unaweza kuzoea hali yake ya kukutuliza na
hali ya kutamani kila unapojisikia. Kwa wengi hamu hiyo hutokea
baada ya kazi nzito, pamoja na pombe, au baada kula. Kwa hiyo,
kama unataka kuacha uvutaji wa sigara inabidi ubadili tabia na
kuepuka vishawishi na pia kupambana na nafsi na matamanio
yako. Hii ni hatua kubwa inayohitaji msimamo mkali.
Utakapoanza kupunguza matumizi ya sigara au kuacha kabisa
utajisikia mpweke au mkiwa. Hali hii inaweza ikawa mbaya na
kuumiza. Mara nyingi utajihisi kujawa na wasiwasi, utakosa
usikivu, utajisikia kusinzia ingawa utakosa usingizi usiku,
mapigo ya moyo hushuka na pia shinikizo. Hamu ya kula na
uzito kuongezeka iwapo utendaji wako wa kazi hupungua.
Ukishatawaliwa na sigara basi kuvuta kwako si tabia bali ni
ugonjwa. Watu wengi wanaotegemea nikotini hawavuti kwa
starehe inayoletwa na starehe ya uvutaji, bali kuepuka maumivu
yanayosababishwa na kuacha sigara.

Pombe ina tabia ya kufanya ubongo kushindwa kufikiri, na
kushindwa kujizuia na vishawishi vya kufanya mapenzi. Pombe
huwafanya watu kustarehe, kuwa wazembe na kushindwa kutoa
maamuzi ya busara kutokana na kutojali. Ndiyo maana kuna
uhusiano sana kati ya maambukizo ya VVU na ulevi wa kupindukia.

Katika miezi sita ya mwanzo baada ya kujifungua, mwanamke anayenyonyesha mtoto anapata kinga ya mimba kwa asilimia kubwa. Lakini i i inabidi mama anyonyeshe mtoto kwa kipindi kirefu (muda wote mtoto awe ananyonya maziwa ya mama tu na anyonye kila anapohitaji) na vilevile mama awe hajaanza kupata hedhi yake. Kama mama ameanza kupata hedhi yake au kama anampa mtoto chakula kingine, anaweza kupata mimba tena. Kwa hivyo, anashauriwa kutumia njia za kupanga uzazi i i ili kuzuia mimba za mfululizo.

Kwanza kabisa, watu ni kweli wawe wamedhamiria kuacha.
Hii inataka uamuzi wa wazi na nia imara kwa sababu si rahisi
kuacha.
Pili, mtu anatakiwa kufikiria ni katika mazingira gani huwa
anajisikia kuvuta sigara au kunywa pombe. Hii kwa kawaida ni
pamoja na kundi maalumu la marafiki, katika sherehe, baada ya
kazi ngumu, baada au wakati wa kula. Kwa hiyo, kama wanataka
kuacha kuvuta sigara au kunywa pombe, wanatakiwa kubadili
mtindo wa maisha na kuepuka vishawishi.
Hatua ya kwanza katika kuacha kuvuta sigara au kunywa
pombe, inaweza ikawa ni kujiwekea malengo; kwa mfano, kuacha
kuvuta sigara kwa wiki nzima. Jipongeze kuwa umetimiza lengo
lako. Kama umeshindwa anza tena. Ni watu wachache ambao
wameweza kuacha kabisa katika jaribio la kwanza. Watu
wengine wanapata ugumu kuacha kabisa pombe na sigara.

Ndiyo, mtu anayeonekana na afya nzuri anaweza kuwa na virusi vya UKIMWI. Katika hatua ya mwanzo baada ya kuambukizwa mtu anakuwa na virusi vya UKIMWI kwenye damu lakini haonyeshi dalili zozote za kuumwa. Hatua hii i ii inaweza kuchukua zaidi ya miaka kumi! Hii ni hatari sana, kwa sababu kama unajamii ana na mtu mwenye kuonekana na afya nzuri, lakini ndani ya mwili tayari anavyo virusi vya UKIMWI, anaweza kukuambukiza.
Njia pekee ya kuwa na uhakika kama mtu ameambukizwa na VVU au la ni kwa njia ya kupima damu katika Vituo maalamu vya kupima au hosipitalini. Kwa hiyo, kujamii ana bila kujikinga kwa kutumia kondomu i inawezekana kuhatarisha maisha yako, hata kama mpenzi wako ni mtu mwenye kuonekana na afya nzuri.

Kwa vile Albino hana tofauti na watu wengine inopokuja
kwenye suala la idadi ya watoto wa kuzaa jambo la msingi ni
yeye mwanamke au mwanaume Albino kuzaa idadi aliyojipangia
mwenyewe. Akitia maanani uwezo alio nao wa kuwatunza na
kuwapa mahitaji muhimu.