Ndiyo. Unaweza kufa kutokana na kuvuta sigara au kunywa
pombe. Lakini pale tu utakapozidisha. Kama utavuta idadi kubwa
ya sigara unaweza kupata kwa wingi sumu, iitwayo nikotini iliyo
katika tumbaku. Hii inaweza kusababisha kifo cha ghafla. Hii
huwatokea hasa watu ambao wana magonjwa ya moyo. Uvutaji
sigara kwa wingi na kwa kipindi kirefu unaweza kusababisha
kifo kutokana na saratani.
Pombe inaweza kukuua ghafla. Kama utakunywa kiasi kikubwa
cha pombe. Matokeo yake yanaweza yakawa ni kusimama kabisa
kwa shughuli za ubongo. Hii inamaanisha kuwa sehemu maalumu
katika ubongo ambazo zinaratibu uvutaji hewa na mapigo ya moyo
hazitaweza tena kufanya kazi na matokeo yake ni kifo.
Lakini pombe pia ni chanzo cha ajali nyingi za barabarani na
kazini. Kumbuka kwamba pombe ni chanzo cha vifo vingi kuliko
dawa zingine za kulevya.

Nifanyeje Kuelewa Hatari na Faida za Ngono kabla ya Kuanza? 🌍💥😊

Karibu kijana! Leo, tutaangazia suala muhimu sana kuhusu hatari na faida za ngono kabla ya kuanza. Ni muhimu kutambua kwamba maisha yetu ni thamani na tunahitaji kuwa na taarifa sahihi ili kufanya maamuzi bora. Kumbuka, wewe ni mtu mzuri na una uwezo wa kufanya maamuzi sahihi kwa maisha yako. Hebu tuanze! 💪🌟

1. Faida za Ngono:
   Ngono inaweza kuwa na faida kadhaa, kama vile kuimarisha uhusiano wa kimapenzi na kuongeza furaha na intimiteti kati ya wapenzi. Hata hivyo, ni muhimu kuzingatia kwamba haya ni matokeo ya uhusiano uliojengwa kwa msingi wa upendo, uelewa, na heshima. Ni kuhusu kuwa na mawasiliano sahihi na mpenzi wako na kuheshimiana. 🌹💑😍

2. Hatari za Ngono:
   Ingawa kuna faida, ni muhimu pia kutambua hatari zinazohusiana na ngono kabla ya kuanza. Hatari hizi ni pamoja na maambukizi ya magonjwa ya zinaa, kutoweza kupanga uzazi, na hatari ya kihemko na kisaikolojia. Ni muhimu kuwa na kinga ya kutosha na kuzingatia afya yako wakati wa kujihusisha na ngono. 🚫🚧🤕

3. Magonjwa ya zinaa:
   Magonjwa ya zinaa ni hatari sana na yanaweza kuathiri maisha yako kwa muda mrefu. Kwa mfano, VVU/UKIMWI, kaswende, na kisonono ni mifano ya magonjwa hatari yanayoweza kuambukizwa kupitia ngono. Hivyo, ni muhimu kuzingatia afya yako na kuchukua tahadhari sahihi ili kujilinda na magonjwa haya. 🦠⚠️🌡️

4. Kupanga Uzazi:
   Kujihusisha na ngono kunaweza kusababisha mimba isiyotarajiwa. Hii inaweza kuleta changamoto kubwa, kama vile kushindwa kukamilisha masomo, kuwa mzazi kabla ya wakati uliopangwa, au hata kuwa na majukumu ya kifedha ambayo huenda hukutarajia. Kwa hivyo, ni muhimu kutumia njia za kuzuia uzazi na kuchukua jukumu katika kufanya maamuzi yako. 🤰💼💔

5. Kihemko na Kisaikolojia:
   Ngono inaweza kuathiri hisia na afya ya akili. Kulingana na hali ya uhusiano wako na mpenzi wako, unaweza kujikuta ukikabiliwa na hisia kama vile hatia, kujuta, au hata huzuni. Ni muhimu kuwa na uhusiano imara, thabiti na wenye heshima ili kuepuka athari hizi za kihemko na kisaikolojia. 💔😢💔

6. Mfano wa Maisha:
   Tunapoamua kujihusisha na ngono, tunaweka mfano kwa vijana wengine. Kama kiongozi, unaweza kuwa na ushawishi mkubwa kwa wengine na maamuzi yako yanaweza kuwa na athari kubwa. Kwa mfano, unaweza kuwa chanzo cha motisha kwa wengine kuwa na maisha ya kuiga au kuwa na maamuzi mabaya. Kwa hivyo, ni muhimu kuwa mfano mzuri na kuonyesha thamani ya kujiheshimu na kusubiri hadi wakati unaofaa. 👫👥🌟

7. Kujenga Uhusiano wa Muda Mrefu:
   Kusubiri hadi wakati unaofaa kabla ya kujihusisha na ngono kunaweza kusaidia kuimarisha uhusiano wako. Kwa kusubiri, unajenga msingi wa uaminifu, heshima, na uelewa kati yako na mpenzi wako. Hii inaweza kusaidia kuimarisha uhusiano wako na kusaidia kuongeza nafasi ya uhusiano kuwa imara na wa muda mrefu. ❤️🌈🌺

8. Kugundua Mwenyewe:
   Kabla ya kujihusisha na ngono, ni muhimu kujielewa wewe mwenyewe kikamilifu. Unahitaji kujua thamani yako na kujiamini kabla ya kuingia katika uhusiano wa kingono. Kwa kujielewa, unakuwa na uwezo wa kuweka mipaka yako na kusimamia maamuzi yako. Ni wakati muhimu wa kujitambua na kukubali thamani yako. 🌟🌻✨

9. Kuepuka Shinikizo:
   Katika jamii yetu, shinikizo la kujihusisha na ngono linaweza kuwa kubwa. Kwa kuwa na uelewa wa faida na hatari zinazohusiana na ngono kabla ya kuanza, unakuwa na uwezo wa kuepuka shinikizo hili. Unaweza kuwa na ujasiri wa kusema "hapana" ikiwa hauko tayari na kuwa na maamuzi sahihi kwa maisha yako mwenyewe. 💪🙅‍♂️🚫

10. Kupata Elimu:
    Ni muhimu kutafuta elimu sahihi kuhusu ngono na afya ya uzazi. Kwa kufanya hivyo, utakuwa na uwezo wa kufanya maamuzi sahihi na kuwa na taarifa sahihi juu ya hatari na faida zinazohusiana na ngono. Hakikisha unatafuta vyanzo vya kuaminika na kushauriana na wataalamu wa afya ili kupata elimu bora. 📚🎓🔎

11. Kuzingatia Malengo ya Maisha:
    Kabla ya kujihusisha na ngono, ni muhimu kuweka malengo yako ya maisha mbele. Kuwa na malengo ya kitaaluma, kijamii, na kibinafsi kunaweza kukusaidia kuweka vipaumbele na kuwa na maisha yenye mwelekeo. Kumbuka, kujihusisha na ngono kunaweza kuathiri malengo yako ya maisha, hivyo ni muhimu kuwa na kipaumbele chako wazi. 🎯🚀🌟

12. Kujitunza Mwenyewe:
    Kuwa na ngono kunahusisha kuweka afya yako na usalama wako mbele. Ni muhimu kujitunza kwa kuchukua tahadhari za kinga, kama vile matumizi ya kondomu na kuhakikisha kuwa unafanya uchunguzi wa mara kwa mara wa afya yako. Kujitunza mwenyewe ni jambo la msingi katika kufanya maamuzi ya busara. 🌡️💊😷

13. Kuwa na Muda wa Kukua:
    Kusubiri hadi wakati unaofaa kabla ya kujihusisha na ngono kunaweza kuwa fursa ya kukua kama mtu. Unaweza kutumia wakati huu kujifunza zaidi juu yako mwenyewe, kupata uzoefu mpya, na kujiandaa kwa uhusiano wa baadaye. Kuwa na muda wa kukua na kujielewa kunaweza kusaidia kuunda maisha yenye furaha na yenye utimilifu. 🌱🌞🌺

14. Kuwa na Maisha Bora Baadaye:
    K

Je, ni sahihi kufanya ngono na mpenzi wako wa shule? Hii ni swali muhimu ambalo vijana wengi hujikuta wakijiuliza wanapoingia katika uhusiano wa kimapenzi. Ni vyema kuchukua muda wa kufikiri na kuzungumza juu ya maamuzi haya muhimu. Katika makala hii, tutachunguza maoni yaliyo sahihi kwa maoni ya Kiafrika na kuangazia umuhimu wa kusubiri hadi ndoa.

1. Kutunza Afya: Kufanya ngono na mpenzi wako wa shule kunaweza kuathiri afya yako. Njia bora ya kulinda afya yako ni kusubiri hadi uwe tayari kwa majukumu ya ngono.

2. Kuepuka Mimba Zisizotarajiwa: Kufanya ngono katika umri mdogo kunaweza kusababisha mimba zisizotarajiwa. Kwa kusubiri hadi wakati unaofaa, unaweza kuepuka mzigo wa kuwa mzazi kabla ya wakati.

3. Kujilinda na Maambukizi ya VVU na Ukimwi: Kufanya ngono bila kinga kunaweza kuongeza hatari ya maambukizi ya VVU na Ukimwi. Kwa kusubiri hadi ndoa, unaweza kuepuka hatari hii na kuanza ndoa yako ikiwa na afya njema.

4. Kuimarisha Uhusiano: Kusubiri hadi ndoa inajenga msingi thabiti wa uhusiano wako na mpenzi wako. Inakupa muda wa kujenga uaminifu na kuelewana kikamilifu kabla ya kujihusisha kimwili.

5. Kuepuka Shinikizo: Katika uhusiano wa shule, shinikizo la kufanya ngono linaweza kuwepo. Ni vizuri kuwa na nguvu ya kusema hapana na kusubiri hadi wakati unaofaa.

6. Kukua Kiroho: Kusubiri hadi ndoa kunakupa nafasi ya kujitambua kiroho. Unapopata mwenzi wako wa maisha, unaweza kufurahia uhusiano wenu kwa namna ambayo inaleta baraka na amani.

7. Kujiweka Salama: Jamii yetu inathamini uaminifu na maadili mema. Kusubiri hadi ndoa kunakupa nafasi ya kujiweka salama kijamii na kuepuka lawama na aibu.

8. Kuepuka Mawazo ya Kuachwa: Katika uhusiano wa shule, kuna uwezekano mkubwa wa kubadilika na kuvunjika. Kwa kusubiri hadi ndoa, unaweza kuepuka mawazo ya kuachwa na kuumia kimwili na kihisia.

9. Kuepuka Kushindwa Kusoma: Kufanya ngono katika umri mdogo kunaweza kusababisha kushindwa kusoma vizuri na kuathiri maisha yako ya baadaye. Kwa kusubiri hadi wakati unaofaa, unaweza kutimiza malengo yako ya elimu na kujenga msingi imara wa maisha yako.

10. Kujiandaa Kwa Majukumu: Kufanya ngono kunakuja na majukumu makubwa kama malezi ya watoto. Kusubiri hadi ndoa kunakupa muda wa kujiandaa na kuwa tayari kukabiliana na majukumu hayo.

11. Kufurahia Safari ya Kugundua: Kusubiri hadi ndoa kunakuwezesha kugundua na kufurahia uhusiano wako bila shinikizo la ngono. Unaweza kujifunza kuhusu mpenzi wako, kufanya vitu pamoja, na kujenga historia nzuri ya uhusiano wenu.

12. Kuepuka Uvunjifu wa Ndoa: Kufanya ngono kabla ya ndoa kunaweza kusababisha uvunjifu wa ndoa. Kwa kusubiri hadi ndoa, unaweza kuhakikisha kuwa uhusiano wako unajengwa kwa msingi wa upendo wa kweli na kuelewana.

13. Kuenzi Maadili ya Kiafrika: Maadili yetu ya Kiafrika yanatuhimiza kusubiri hadi ndoa kabla ya kujihusisha kimwili. Kwa kufuata maadili haya, tunajenga jamii yenye afya na yenye maadili mema.

14. Kuwa Mfano Bora: Kwa kusubiri hadi ndoa, unakuwa mfano bora kwa marafiki zako na kaka na dada zako. Unaweza kuwa chanzo cha hamasa na msaada kwa wale wanaokabiliana na uamuzi huu mgumu.

15. Kujenga Ndoa ya Kudumu: Kwa kusubiri hadi ndoa, unajenga msingi imara wa ndoa yako. Unaweza kufurahia uhusiano wa kipekee na mwenzi wako, bila hofu ya kuvunjika.

Kwa muhtasari, kufanya ngono na mpenzi wako wa shule si sahihi kwa mujibu wa maadili ya Kiafrika. Kusubiri hadi ndoa kunakuwezesha kujilinda na hatari za kiafya, kujenga uhusiano wa kudumu, na kujiandaa kwa majukumu ya baadaye. Ni wakati wa kujiamini na kufanya uamuzi sahihi kwa mustakabali wako. Je, wewe una maoni gani kuhusu suala hili? Je, umewahi kujikuta katika hali kama hii? Tungependa kukusikia!

Siyo haki kwa mtoa huduma wa afya kukataa kumtibu.
Kama kijana, una haki sawa ya kutibiwa kama vile mtu yoyote.
Iwapo mtoa huduma anakataa kukutibu wewe, jaribu kuzungumza
naye kuhusu jambo hilo na umuulize sababu za kukataa kukutibu.
Iwapo yeye anashikilia uamuzi wa kutokutibu basi amua ama
unatafuta mhudumu mwingine au zungumza na mkubwa wake
kuhusu tatizo lako. Ni jambo la maana kuzungumza na rafiki
yako au mwone mtu unayemwamini akusaidie kutatua tatizo
lako.

Vituo vingi vya Umma na vya binafsi vya huduma za afya
vinajitahidi kutoa huduma rafiki kwa vijana. Tafuta kituo cha
karibu au shirika linalotoa huduma za afya ya uzazi. Kumbuka,
haki ya afya ambayo pia inabeba haki ya huduma ya afya ya
uzazi, Kimataifa inatambuliwa kupitia ICESCR4 na pia imetiwa
saini na kuridhiwa hapa Tanzania. Hivyo usisite kuulizia huduma
kama hii.

Siyo watu wote katika jamii wanawachukia au kuwatenga Albino.
Wazazi, ndugu zenu, rafiki zenu wanawapenda na kuwajali. Ni
jambo la kawaida kwa watu wa aina fulani kuwakataa au kuwakwepa
wale ambao wanaonekana tofauti na wao. Kwa mfano, katika jamii
ya watu weupe ni kawaida kuwakwepa au kuwakataa wale wenye
rangi nyeusi na hivyo ndivyo ilivyo pia kwa jamii ya watu weusi
kuwakataa au kuwakwepa watu weupe.
Jamii ya watu weusi huwaogopa, na hivyo huwakwepa Albino
kwa kuwa hawajui kilichotokea mpaka wakawa hivyo. Hali hiyo
inaimarishwa na uvumi potofu unaosambazwa kuwa ukimgusa
Albino unaweza ukageuka rangi ukawa mweupe au ukiwa na mimba
na ukamcheka au ukakutana na Albino, utazaa Albino. Ukweli ni
kwamba uvumi huu ni potofu na ni upuuzi mtupu. Ualbino ni hali
inayorithiwa na si ya kuambukizwa. Hakuna sababu ya kumuogopa
Albino. Mtazamo hasi wa jamii unaweza kubadilishwa endapo watu
watakuwa na ufahamu zaidi kuhusu ualbino na wanapowafahamu
watu wa aina hii vizuri zaidi kwamba ni watu wakarimu na wenye
urafiki. Na wewe unaweza ukachangia katika kuendeleza uelewa
huu kama utashiriki na watu kwa urafiki na kwa uwazi.

Hakuna chanjo dhidi ya maambukizi ya Virusi vya UKIMWI na UKIMWI, Lakini kuna mienendo ya tabia ambayo i itaweza kukusaidia kujikinga na maambukizi ya UKIMWI na UKIMWI. Kutokufanya ngono kabisa ni njia mojawapo ya kujikinga na maambukizi ya UKIMWI na UKIMWI. Kuwa mwaminifu na kuwa na mpenzi i ambaye hajaambukizwa ni njia nyingine ya kujikinga. Lakini hii i ii inahitaji wote muwe katika afya nzuri ( bila maambukizi) wakati mnaanza uhusiano wa kujamii ana kwa mara ya kwanza.
Pia i inashauriwa hima kutafuta matibabu ya magonjwa ya ngono mara pale yatakapojitokeza. Vidonda vinavyosababishwa na magonjwa ya ngono vinasababisha mwingiliano wa maji maji ya ukeni, maji maji ya uumeni na damu wakati wa kujamii ana na kuwezesha Virusi vya UKIMWI kupita kwa urahisi.
Kufuata kanuni za ngono salama ni njia nyingine ya kujikinga ili usiambukizwe na Virusi vya UKIMWI na UKIMWI. Ngono salama kwa upande mwingine ni kitendo cha kukaribiana ambacho hakitahusisha uume kuingia ukeni au njia ya haja kubwa. Pia utumiaji wa kondomu kila wakati ngono i itahusisha kuingizwa kwa umme, ukeni au njia ya haja kubwa ni njia nyingine ya kujikinga

Vijana balehe wote wana haki ya kupata habari juu ya mambo yote
wanayoyapenda. Watoto wanavyokuwa, wanapitia mabadiliko ya
kimwili, hisia na ya kisaikolojia katika maisha yao. Watu wazima,
hasa wale wanaowasimamia watoto wanapaswa kuwapa habari
juu ya mabadiliko na jinsi yanavyoshawishi ukuaji wa kimwili na
hisia. Hii ni muhimu ifanyike muda wote na katika kila rika.
Vijana wana mahitaji mbalimbali kutegemea umri wao, katika
hatua ya ukuaji na mazingira, mvulana wa umri wa miaka 11 au
kijana wa miaka 18 watakuwa na shauku tofauti. Pi wavulana au
wasichana wana haja tofauti na hata vijana wawili wenye umri
na jinsia moja wanaweza kukua kwa kasi na njia tofauti.
Tofauti hizi zinahitaji
kutambuliwa na kushughulikiwa.
Ni muhimu
pia kutambua
kwamba mahitaji
haya yatabadilika
kadiri ya muda unavyoenda
na pia kuweza
kubadilika kwa
haraka sana. Kwa
mfano mtu anapokuwa
na mhemuko wa
kujisikia kujamiiana.
Kwa njia yoyote, watoto
wana haja ya
kupata habari juu ya
uzazi kabla au mara
tu wapaoingia katika
ujana. Pia mada juu ya wajibu wa wavulana na wasichana katika
jamii, uhusiano na marafiki, na wazazi, uhusiano wa kijinsia na
matatizo yanayotokana na unyanyasaji wa kijinsia / ujinsia ni
muhimu yajadiliwe.
Iwapo vijana hawapati habari za kutosha juu ya mabadiliko ya
miili yao wanaweza kuingizwa katika matatizo ya kimaisha, ya
kijinsia na mimba yasiyotarajiwa au magonjwa yatokanayo na
kujamiiana pamoja na Virusi vya UKIMWI. Kwa hiyo wasichana
na wavulana wanahitaji kupata elimu ya ujinsia wanapokuwa vijana
wadogo. Hii ni pamoja na habari ya jinsi ya kujilinda wenyewe.
Siyo kweli kwamba elimu ya ujinsia inahimiza vijana wajamiiane.
Kinyume chake, wale vijana waliopata habari sahihi wanakuwa
na mwelekeo mzuri na wana uwezo wa kufanya maamuzi sahihi
. kama vile kuamua kuahirisha kujamiiana mpaka baadaye na
pia wanajilinda mara wanapoanza kujamiiana. Elimu ya Afya ya
Uzazi na Ujinsia ina habari juu ya uzuiaji wa mimba na kondomu.
Kabla ya kuanza kujamiiana inatakiwa vijana waelezwe kuhusu
njia za uzazi wa mpango na hasa jinsi ya kutumia kondomu kwa
sababu kondomu huzuia maambukizo ya Virusi vya UKIMWI
na magonjwa yatokanayo na kujamiiana. Jambo la busara ni
kwenda kliniki kwa ushauri katika suala zima la njia za uzazi wa
mpango mara tu ukiamua kuanza kujamiiana.

Ni vigumu kutoa jibu kamili kwa nini hisia hii i ii inatokea kwa watu wengine, kwa sababu wataalamu bado wanalifanyia utafiti.

Siku hizi, wataalamu wanafikiri kwamba kuvutiwa kimapenzi na jinsia ya aina moja kunasababishwa na mambo mengi, ambayo ni pamoja na maumbile au kwa kurithi. Vilevile jamii i ii inaweza kuchangia. Hata hivyo, wataalamu wanakazia kwamba suala hili bado halijafanyiwa utafiti wa kutosha na hivyo inawezekana kuna sababu nyingine.

Je, Ni Vipi Kuepuka Kufanya Ngono Kwa Shinikizo la Kutaka Kupendwa? 🤔

Kuna wakati maishani tunaweza kuhisi shinikizo la kutaka kufanya ngono ili tuweze kupendwa na wengine. Inaweza kuwa ni rafiki zetu au hata washirika wetu wa uhusiano. Lakini ni muhimu kukumbuka kwamba upendo wa kweli hauhusiani na ngono. Kuna njia kadhaa za kuepuka shinikizo hili na kuishi maisha yenye utulivu na furaha. Hebu tuangalie zaidi juu ya hili! 😊

1. Elewa thamani yako: Kukubali na kuthamini thamani yako mwenyewe ni muhimu. Jifunze kujielewa na kuwa na utambuzi wa thamani yako ya kipekee. Ukiwa na thamani ya juu juu yako mwenyewe, hautategemea kupendwa na wengine kwa njia ya kimwili tu.

2. Jenga uhusiano wa kweli: Badala ya kuwa na lengo la kupendwa na kila mtu, jenga uhusiano wa kweli na watu ambao wanakujali na kukuthamini kwa sababu ya wewe mwenyewe. Uhusiano wa kweli hautakufanya uhisi kushinikizwa kufanya chochote ambacho hauko tayari kukifanya.

3. Fuata maadili yako: Kuwa na maadili ni muhimu sana. Jiwekee kanuni na maadili ambayo yanaendana na utu wako na thamani yako. Hii itakusaidia kuepuka kufanya maamuzi yasiyo sahihi chini ya shinikizo la kutaka kupendwa.

4. Jifunze kusema hapana: Kuwa na uwezo wa kusema hapana ni muhimu katika kuepuka shinikizo la kutaka kupendwa. Usikubali kufanya chochote ambacho hauko tayari kukifanya au ambacho kinakwenda kinyume na maadili yako. Kumbuka, hapana ni jibu sahihi!

5. Chagua marafiki na washirika wenye maadili sawa: Kuhusiana na watu ambao wana maadili sawa na wewe ni muhimu. Marafiki na washirika ambao wanaheshimu thamani yako na kushirikiana nawe katika maadili yako watakusaidia kuepuka shinikizo la kutaka kupendwa kwa njia isiyo sahihi.

6. Weka malengo na mipango: Kuweka malengo na mipango katika maisha yako itakusaidia kuelekeza nguvu zako na mawazo yako katika mambo ya msingi. Unapokuwa na malengo ya muda mrefu na mipango, hautakuwa na wakati wa kufikiria kufanya ngono kwa shinikizo la kutaka kupendwa.

7. Jiunge na vikundi vya kijamii: Kujiunga na vikundi vya kijamii ambavyo vina malengo na maadili sawa na wewe ni njia nzuri ya kukutana na watu wengine ambao wana maadili sawa na wewe. Hii inaweza kukusaidia kuweka msisitizo wako katika mambo ambayo ni muhimu zaidi kuliko kufanya ngono.

8. Jielewe mwenyewe: Jifunze kujielewa na kuelewa mahitaji yako ya ndani. Kujua ni nini kinakufanya ujisikie furaha na kutekeleza ndoto zako kunaweza kukusaidia kuepuka kutafuta upendo kupitia ngono.

9. Tafakari juu ya madhara ya ngono kabla ya ndoa: Kumbuka kwamba kufanya ngono kabla ya ndoa kuna madhara yake, ikiwa ni pamoja na hatari za maambukizi ya magonjwa ya zinaa na mimba zisizotarajiwa. Jiulize kama thamani ya muda mfupi inafaa hatari hizi.

10. Jenga uaminifu: Uaminifu ni muhimu katika uhusiano. Kuwa mwaminifu kwa washirika wako na kuwaambia kuhusu thamani yako na maadili yako. Ikiwa wanakupenda kweli, watathamini na kuheshimu maamuzi yako.

11. Jua kuwa upendo wa kweli hauhusiani na ngono: Upendo wa kweli unazingatia zaidi hisia na kuwa na uhusiano wa kihemko na mtu mwingine. Kumbuka kwamba upendo wa kweli hautegemei ngono pekee.

12. Jiwekee mipaka: Jiwekee mipaka na kuheshimu mipaka hiyo. Kumbuka kwamba wewe ndiye mmiliki wa mwili wako na unaweza kuamua nani anaweza kuingia katika mipaka yako.

13. Kujiweka busy: Kujiweka busy na shughuli na majukumu mengine ya maisha kunaweza kukusaidia kuepuka kutafuta upendo kupitia ngono. Jishughulishe na kujenga ndoto zako na kufikia malengo yako.

14. Kuwa na msaada wa karibu: Kuwa na watu ambao wanakusaidia na kukusaidia kuepuka kufanya maamuzi yasiyo sahihi ni muhimu sana. Waambie juu ya malengo yako na wawaruhusu wakusaidie wakati unapopitia shinikizo.

15. Jitunze: Kumbuka kuwa mwili wako ni hekalu. Jitunze na uheshimu mwili wako kwa kuepuka kufanya ngono kabla ya ndoa. Kuwa na ujasiri wa kusubiri na kujijali mwenyewe.

Kukabiliana na shinikizo la kutaka kupendwa na kufanya ngono ni changamoto, lakini ni muhimu kujiweka kwanza na kuheshimu maadili yako. Kumbuka kwamba upendo wa kweli hautegemei ngono na unaweza kufurahia maisha ya furaha na ukamilifu bila kuhisi shinikizo hili. Je, wewe una maoni gani kuhusu suala hili? Je, umejipata katika hali kama hii hapo awali? Tungependa kusikia mawazo yako! 💬🌟

Kwa hiyo, tujitahidi kuishi kulingana na maadili yetu na kusubiri hadi ndoa ili kufurahia ngono. Tuwe na matumaini na tuendelee kusonga mbele kuelekea maisha bora na furaha. 💪🌈

Hapana, huwezi kupona Virusi vya UKIMWI au UKIMWI kwa kufanya ngono na bikira. Hakuna tiba ya maambukizi ya Virusi vya UKIMWI!
Pamoja na hayo, kama utakuwa na maambukizi ya magonjwa ya ngono, utaweka afya ya huyo bikira katika hatari kama ngono hiyo i tafanyika bila kinga.

Sheria kuhusu utoaji
mimba zinatofautiana
kati ya nchi na nchi. Hapa
Tanzania utoaji mimba
ni kosa la jinai.5 Kosa la
jinai linamchukulia mtu
hatua aliyetoa mimba na
yule aliyemtoa au
kumsaidia kutoa mimba.
Hata hivyo hapa Tanzania
unaruhusiwa kutoa mimba
pale tu inapokwepo sababu
za kuokoa maisha ya mama
mjamzito kama kuna
matatizo ya kiafya au
pale mimba inatokana na
kubakwa.6 Utoaji mimba hufanyika kwa siri.
Ni hatari iwapo utoaji mimba utafanyika bila ya utaalamu. Yule
anayesaidia kutoa mimba anawajibishwa kisheria. Iwapo utoaji
mimba umefanywa na mtu asiye na ujuzi, kwa mama mwenyewe,
au kifaa kilichotumika ni kichafu, au majani au dawa zimewekwa
ukeni, zinaweza kuhatarisha maisha ya mama.
Ni muhimu hata hivyo kujua kuwa wahudumu wengine hutoa
huduma baada ya mimba kuharibika kwa wale wanaohitaji
msichana au mama, kutokana na matatizo ya utoaji mimba au
kuharibika kwa mimba

Mtu anayeishi na virusi vya UKIMWI na UKIMWI anahitaji ushauri na mara pale atakapohisi unamjali i i i i i i i ( unamheshimu) na kumjali, uzito wa ugonjwa unakuwa mwepesi. Mtu mwenye UKIMWI ni mgonjwa kama wagonjwa wengine, i isipokuwa anahitaji faraja zaidi kwa sababu ugonjwa wake hauna tiba.
Matunzo sahihi i kwa watu wanaoishi na Virusi vya UKIMWI na UKIMWI ni muhimu, Mtu anayeishi na Virusi vya UKIMWI apate lishe bora i ili aweze kuimarisha afya yake na awe msafi wa mwili, nguo, nyumba na vyakula. Pia apatiwe matibabu haraka na kwa ukamilifu kwa maradhi yote yatakayojitokeza na asaidiwe kufanya kazi nzito.
Mtu anayeishi na Virusi vya UKIMWI na UKIMWI ana haki za binadamu kama binadamu wengine. Kumbuka kwamba rafiki au ndugu yako mwenye Virusi vya UKIMWI na UKIMWI bado ni rafiki au ndugu yako!

Wanawake wajawazito ambao hunywa pombe au kuvuta sigara
wanahatarisha afya na maisha ya mtoto aliye tumboni. Mtoto aliye
tumboni hurutubishwa kupitia damu ya mama. Kama mama atavuta
sigara au kunywa pombe, sumu illiyopo katika sigara au pombe
inapoingia kwenye damu yake itamfikia mtoto pia. Pombe hushambulia
moyo uendeleao kukua na ubongo wa mtoto aliye tumboni.
Akina mama wanaokunywa kupita kiasi wakiwa wajawazito
wanaweza kupata watoto wenye magonjwa ya moyo au mtindio
wa akili, kwa sababu chembechembe za ubongo hazikui vizuri.
Mara nyingi watoto huzaliwa na upungufu katika mwonekano
wa sura. Kwa mtoto pombe ni sumu kali, hata kama ni kwa kiasi
kidogo, itamdhuru.

Mama anaekunywa pombe anaweza kuwa hajali au kusahau
kujilinda mwili wake na mtoto anayekua.
Kama akipata maambukizo ya VVU na mtoto pia anaweza
akapata virusi vya UKIMWI.
Wanawake wanaovuta sigara wakiwa wajawazito wana
uwezekano mkubwa wa kuzaa watoto ambao hufariki ghafla bila
sababu ya kueleweka katika mwaka wao wa kwanza wa maisha.
Watoto wa akina mama wanaovuta sigara mara nyingi huzaliwa
na umbo dogo kuliko wengine kwa sababu watoto walipata
chakula kidogo walipokuwa bado tumboni mwa mama zao.
Ujumbe upo wazi: Wanawake wanaotaka watoto wenye afya
wasivute kabisa sigara wala kunywa pombe wakiwa wajawazito.

Tunasema ngono kutumia njia ya haja kubwa pale ambapo uume uliodinda unaingizwa kwenye njia ya haja kubwa (mkunduni).

Tatizo kubwa la kujamii ana sehemu ya haja kubwa, ni kwamba kuna uwezekano wa kueneza magonjwa ya zinaa pamoja na maambukizi ya VVU na UKIMWI zaidi kuliko kutumia njia ya kawaida ya uke. Kujamii ana sehemu ya haja kubwa ni hatari kwa sababu hakuna yale majimaji kama ukeni na ngozi ni laini sana. Kwa hiyo michubuko i inaweza kutokea kwa urahisi. Michubuko hii i ii inasababisha maumivu na pia i inarahisisha kuambukizana magonjwa ya zinaa.
Kama bado umeamua kujamii ana kwa kutumia njia ya haja kubwa pamoja na usumbufu wote tulioutaja hapo juu, unashauriwa kutumia kondomu i li kuzuia uambukizaji wa magonjwa.