Endapo rafiki au jamaa anaomba msaada wa kuacha kutumia dawa za kulevya unaweza kumsaidia kwa kumpatia nasaha. Jitahidi kumpatia taarifa zote muhimu kuhusu dawa za kulevya. Muhimu zaidi mweleze athari za matumizi ya dawa hizo. Hata wazazi unaweza kuwapatia ushauri endapo watatambua umuhimu wako wa kujali.
Wakati mwingine waathirika wa dawa za kulevya hawako tayari kusikiliza ushauri na msaada wako. Inaweza kutokea muathirika akawa na hasira na hata kuvunja urafiki wenu na hata kufa. Usijilaumu!!! Kwa sababu ulijitahidi kumsaidia kadri ya uwezo wako. Wakati mwingine ni vyema kuvunja urafiki kwa usalama wako na kwa faida ya rafiki yako. Rafiki huyo anaweza kugundua kuwa utumiaji wa dawa za kulevya unamletea mwisho mbaya na hatimaye kuchukua uamuzi wa kueleza matatizo yake.
Kama itatokea rafiki au ndugu yako ambaye ni teja ameathirika sana kiafya usijaribu kumsaidia peke yako. Inaweza kuwa muhimu kumtafutia msaada wa kitaalamu kutoka kwa mtaalamu.

Ukitaka kuelewa jinsi mimba i inavyopatikana, lazima uelewe mzunguko wa hedhi wa mwanamke. Baada ya kuvunja ungo (yaani kupata hedhi kwa mara ya kwanza) msichana hupata hedhi mara moja kila mwezi. Kwa wanawake wengi ni kila baada ya siku 28, hata hivyo wengine huweza kupata hedhi chini au zaidi ya siku hizo.
Siku ya kwanza ya hedhi huhesabiwa kama siku ya kwanza ya mzunguko. Baada ya damu kutoka, yai moja linaanza kukua ndani ya kokwa. Na vilevile utando ndani ya mfuko wa uzazi huanza kujengeka i ili ukaribishe mimba. Kati ya siku 11 au 14 yai hupevuka ndani ya kokwa na halafu husafiri kwenye mrija

wa kupitisha mayai hadi mfuko wa uzazi. Mwanamke anapata mimba kama yai litaungana na mbegu ya kiume ndani ya mrija wa kupitisha mayai. Ina maana kwamba endapo atajamii ana kipindi cha siku chache kabla ya yai kupevuka au siku yai linapopevuka na kutoka kwenye kokwa, linarutubishwa wakati linaelekea kwenye mji wa mimba, na linapofika hapo kwenye mji wa mimba linatulia kwenye utando wa mji wa mimba. Mtoto anahifadhiwa na kukua ndani ya mji wa uzazi mpaka siku ya kuzaliwa. Kama yai halikurutubishwa, basi yai hufa na hutoka pamoja na utando wa mfuko wa uzazi na hutoka nje ya mwili wa mwanamke kama damu ya hedhi. Yaani, mwanamke atapata hedhi kama kawaida na atafahamu kwamba hajashika mimba.

Watu wengi katika jamii hawana uelewa unaotosheleza kuhusu
ulemavu wa ngozi na ulemavu wa macho wa Albino.
Hii ndiyo sababu mara nyingi jamii inawatenga ikiamini kuwa
inawalinda ili wasipatwe na madhara ya ziada. Wanaweza
vilevile kuwatenga hata kwa kuwazuia kufanya kazi ambazo
wanazimudu bila sababu za msingi au bila kusikiliza maoni yao.
Watu wanapaswa kuzingatia mapungufu walio nayo Albino na
kuwapa kazi kwa kuzingatia uwezo walionao. Kwa mfano kufanya
kazi katika jua kwa muda mrefu ni jambo lisilofaa au kumtaka
Albino asome kwa muda mrefu inaweza kumshinda. Ni muhimu
pia kwa mtu anayeishi na ualbino kujielewa, kujitambua na

kukubaliana na hali hii kwa kuchagua kazi ambazo zitaendana
na mapungufu hayo au kukabiliana na hali yenyewe.

Nani na lini unaoa ni maamuzi yako binafsi wewe mwenyewe,
hata kama rafiki na wazazi wanakushauri juu ya jambo hilo.
Kumlazimisha mtoto kuoa au kuolewa ni kumchukulia mtu uhuru
wa anavyopenda kuishi. Haki ya kuchagua kuoa, ama kuolewa
au kuanzisha familia yako huwa imegeukwa. Haki hii ni sehemu
ya makubaliano ya kimataifa na sehemu ya programu na hatua
ya Umoja wa Mataifa tangu mkutano wa Cairo 1994. Sheria
ya ndoa, Tanzania13 inasisitiza kwamba hakuna ndoa halali,
isipokuwa ipate ridhaa na iwe ya uhuru na hiari kutoka pande
zote za wanaokusudia kuoana. Ndoa yoyote ambapo pande
zimehusika hazikubaliani ndoa hiyo si halali.

Wakati mtoto amelazimishwa kuingia katika maisha ya ndoa bado
hayupo tayari na ndoa hiyo itakuwa inavunja haki za msichana
kama haki ya elimu.14 Msichana ana haki kupata elimu, msichana
ana haki kupata elimu. Haki ya kuoa inakamilika kwa msichana
kuwa na umri sahihi, naye kuwafanya maamuzi/uchaguzi wake
mwenyewe, kuanzisha familia. Kwa hiyo inaingilia kuvunja haki
ya msingi ya mtoto ya kumtoa shule kabla ya kumaliza elimu ya
msingi, ambayo ni shuruti kwa watoto wote, hapa Tanzania.

Hakuna madhara yoyote ya msingi anayopata mtu asipooga baada ya kujamiiana. Isipokuwa kwa ajili ya kutunza usafi, mnashauriwa kunawa via vya uzazi mara baada ya tendo la kujamii ana.

Hapana. Hii si kweli kwa sababu maziwa hayawezi kuondoa
uharibifu uliosababishwa na nikotini mdomoni na kwenye
moyo, mapafu au kwenye ubongo. Kunywa maziwa baada ya
kuvuta sigara kunaweza kusaidia kupunguza mchomo tumboni
uliosababishwa na tindikaili.

Jinsi ya Kukabiliana na Hisia za Kufadhaika na Utendaji wa Ngono/Kufanya Mapenzi 😊🔥

Karibu sana kijana! Leo tutazungumzia jambo muhimu sana kuhusu jinsi ya kukabiliana na hisia za kufadhaika na utendaji wa ngono/kufanya mapenzi. Kama kijana, tunaelewa kwamba hisia na hamu hizi zinaweza kuwa ngumu sana kudhibiti. Lakini usijali, tuko hapa kukusaidia! Hebu tuangalie njia 15 za kukabiliana na hisia hizi:

1️⃣ Kuelewa na kukubali mabadiliko ya mwili: Kukua na kukomaa kunakuja na mabadiliko ya kawaida ya mwili. Jifunze kukubali mabadiliko haya na uone kwamba ni sehemu ya ukuaji wako wa kawaida. Usiwaze kwamba kuna kitu kibaya na wewe.

2️⃣ Kuwa na mawazo chanya: Mawazo yana nguvu kubwa sana juu ya hisia zetu. Jifunze kubadilisha mawazo hasi kuwa chanya. Fikiria juu ya mambo mazuri maishani mwako na uzingatie ndoto na malengo yako.

3️⃣ Kuelewa kwamba mapenzi siyo kila kitu: Mapenzi ni sehemu muhimu ya maisha yetu, lakini sio kila kitu. Jifunze kuweka umuhimu sawa katika maisha yako na kuelewa kwamba mapenzi hayapaswi kuwa kipaumbele pekee.

4️⃣ Kupata msaada wa kisaikolojia: Ikiwa hisia za kufadhaika zinakuzuia kufanya shughuli za kila siku, ni vyema kupata msaada wa mtaalamu wa afya ya akili. Wataalamu hawa watakusaidia kuelewa chanzo cha hisia zako na kukuongoza katika njia bora ya kukabiliana nazo.

5️⃣ Kuwa na mazungumzo ya wazi na mpenzi wako: Mazungumzo ya wazi na mpenzi wako ni muhimu sana. Elezea jinsi unajisikia na mshirikishe mawazo yako. Pia, muulize mpenzi wako jinsi wanavyohisi na jinsi wanavyoona uhusiano wenu.

6️⃣ Kuelewa umuhimu wa maadili ya Kiafrika: Katika utamaduni wetu wa Kiafrika, maadili na mila zina jukumu muhimu katika mahusiano ya kimapenzi. Elewa maadili haya na uheshimu utamaduni wako.

7️⃣ Kujifunza kudhibiti hisia zako: Kujifunza kudhibiti hisia zako ni ujuzi muhimu ambao unaweza kukuwezesha kufanya maamuzi bora. Fikiria juu ya matokeo ya muda mrefu badala ya kuridhisha tamaa za muda mfupi.

8️⃣ Kuwa na marafiki wanaokuheshimu: Kuwa na marafiki wanaokuheshimu na kukusaidia kukua kwa njia nzuri ni muhimu sana. Chagua marafiki ambao wana maadili sawa na wewe na ambao watakuunga mkono katika safari yako ya kujitambua.

9️⃣ Kujiheshimu mwenyewe: Kujiheshimu ni muhimu katika kukabiliana na hisia za kufadhaika. Jifunze kujielewa na kuweka mipaka sahihi. Kumbuka, wewe ni mtu muhimu na unastahili kujisikia vizuri.

🔟 Kufurahia muda wako pekee: Kufurahia muda wako pekee ni njia nzuri ya kujifunza kujitosheleza. Jifunze kupenda na kufurahia siku yako bila kuhitaji sana kutegemea hisia za kufanya mapenzi.

1️⃣1️⃣ Kuwa na shughuli nyingine za kufanya: Kuwa na shughuli zingine za kufanya katika maisha yako kunaweza kukusaidia kupunguza hisia za kufadhaika na kufikiria sana juu ya ngono/kufanya mapenzi. Jishughulishe na michezo, sanaa, kusoma, au chochote unachopenda kufanya.

1️⃣2️⃣ Kuongoza maisha yenye lengo: Kuweka malengo na kufanya kazi kwa bidii ili kuyafikia ni njia nzuri ya kukabiliana na hisia za kufadhaika. Jitahidi kuwa bora katika masomo yako, kazi yako, au malengo mengine muhimu maishani mwako.

1️⃣3️⃣ Kufanya mazoezi mara kwa mara: Mazoezi husaidia kutoa hisia za mafadhaiko na kuongeza uzalishaji wa endorphins, ambazo husaidia kujisikia vizuri. Jitahidi kufanya mazoezi angalau mara tatu kwa wiki.

1️⃣4️⃣ Kukumbuka thamani ya usafi: Kama mtu mzima wa Kiafrika mwenye maadili mema, ni muhimu kukumbuka thamani ya usafi. Abstain kutoka kwa ngono kabla ya ndoa na kuweka thamani kubwa kwa kujilinda na kuwa safi.

1️⃣5️⃣ Kuwa na matumaini kwa siku zijazo: Kuwa na matumaini katika maisha yako ni muhimu sana. Kumbuka, siku zote kuna mwanga mwisho wa shimo. Amini kwamba utaweza kukabiliana na hisia hizi na kufurahia maisha yako.

Sasa kijana, tunatumai kwamba ushauri huu umekufaidi. Je, una mawazo yoyote au maswali ambayo ungependa kujadili? Je, kuna njia nyingine ambazo umefanya kazi kwako? Tungependa kusikia kutoka kwako. Kumbuka, kujizuia hadi ndoa na kuwa safi ni njia bora ya kujilinda na kufurahia mahusiano yako kwa ukamilifu. Uchaguzi ni wako, kijana. Endelea kuwa na maadili mema na uwe na mtazamo mzuri kuelekea maisha yako. Asante kwa kusoma! 😊🌟

Nifanyeje Kukabiliana na Mawazo yasiyofaa kuhusu Ngono? 🤔✋

1. Jua vipaumbele vyako: Kuwa na malengo na ndoto zako za baadaye zitakusaidia kuepuka mawazo yasiyofaa kuhusu ngono. Jitambulishe na mambo muhimu katika maisha yako ambayo yanakupa furaha na utimilifu. Je, ni masomo, michezo, au kujitolea kusaidia wengine? 💪🎓⚽

2. Jenga uhusiano mzuri na watu wa karibu: Kuwa na marafiki na familia wema ni muhimu katika kukabiliana na mawazo yasiyofaa. Wasiliana na watu ambao wana maadili na imani sawa na wewe. Wape kipaumbele watu ambao wanakusaidia kuwa bora zaidi. 👪❤️😄

3. Jifunze kwa kuzama katika shughuli zingine: Unapopata mawazo yasiyofaa, weka akili yako kwenye shughuli zingine za kujenga. Fanya mazoezi ya mwili, pata kazi ya ziada, au jishughulishe na hobby zako za kuvutia. Hii itakusaidia kuzingatia mambo mengine na kupunguza mawazo ya ngono. 🏋️‍♂️👩‍🎨🎶

4. Tafakari na kujitambua: Jifunze kuelewa hisia na hamu zako na uweze kuzitambua. Jiulize kwa nini una mawazo hayo yasiyofaa na kutafuta njia bora za kukabiliana nazo. Fanya mazoezi ya kutulia na kujitafakari ili kuimarisha uwezo wako wa kujidhibiti. 🧘‍♀️🤔💭

5. Epuka mazingira yasiyofaa: Jitahidi kukwepa mazingira au vitu ambavyo vinakuvutia kuelekea mawazo yasiyofaa kuhusu ngono. Kama vile kutazama picha au video zisizofaa mtandaoni au kujihusisha na marafiki ambao wanafanya vitendo visivyo na maadili. Badala yake, jijengee mazingira yanayokusaidia kubaki safi na kutunza maadili yako. 🙅‍♀️🚫📵

6. Shughulikia mawazo yasiyofaa kwa ukweli: Wakati mwingine mawazo yasiyofaa yanaweza kuonekana kama jambo kubwa na lenye nguvu. Lakini inapofika hivyo, jishughulishe kuyashughulikia kwa ukweli na uzingatie ukweli wa mambo. Jiambie ukweli kwamba mawazo hayo hayana faida na yanaweza kukuumiza. 🚫🤥🤷‍♀️

7. Jikumbushe thamani yako: Kumbuka kuwa wewe ni mtu muhimu na una thamani kubwa. Kujiheshimu na kuwa na heshima kwa mwili wako ni muhimu. Jihadhari na watu ambao wanajaribu kupunguza thamani yako kwa kukushawishi kushiriki katika vitendo visivyo na maadili. 🌟🙌💖

8. Pata msaada wa kitaalam: Ikiwa unaona kuwa mawazo yasiyofaa yanakuathiri sana au unapigana kukabiliana nayo, usisite kumtafuta mshauri au mtaalamu wa afya. Wanaweza kukusaidia kuelewa na kushughulikia mizizi ya mawazo hayo na kukusaidia kujenga maamuzi sahihi. 🤝👩‍⚕️💼

9. Ongea na marafiki wa karibu: Usiogope kuzungumza na marafiki wako wa karibu kuhusu mawazo yasiyofaa kuhusu ngono. Wanaweza kuwa na mawazo sawa au watakuwezesha kwa ushauri na msaada. Kuwa na mtu wa kuzungumza naye kunaweza kuwa faraja na kukusaidia kupata mtazamo mwingine. 👥💬🤝

10. Jifunze kutoka kwa wengine: Kusoma hadithi za watu ambao wamefanikiwa kukabiliana na mawazo yasiyofaa kuhusu ngono kunaweza kuwa na athari kubwa. Unaweza kujifunza kutoka kwao jinsi walivyoshinda changamoto hizo na kuishi maisha yao kwa umakini na uadilifu. 📘📖🧑‍🏫

11. Fanya maombi na tafakari: Ikiwa una imani ya kidini, fanya maombi na tafakari ili kupata nguvu na mwongozo. Kuwasiliana na nguvu ya juu kunaweza kukupa amani na utulivu katika kukabiliana na mawazo yasiyofaa kuhusu ngono. 🙏🌟🧘‍♂️

12. Jitunze na uheshimu mipaka yako: Kujiheshimu na kujua mipaka yako ni muhimu. Kuwa na ujasiri wa kusema "hapana" pale unapohisi mawazo hayo yasiyofaa yanakujia. Jitahidi kuzingatia maadili yako na kujilinda. 🙅‍♂️🛡️🚫

13. Kuwa na marafiki wa kike na wa kiume: Kuwa na marafiki wa jinsia zote mbili inaweza kukusaidia kuelewa na kuheshimu maoni na hisia za wengine kuhusu ngono. Mawazo yasiyofaa yanapungua wakati unajenga uhusiano wa kweli na wengine bila kutegemea mawazo ya ngono tu. 👥👫👬👭

14. Jiulize maswali ya kufikirisha: Je, kushiriki katika ngono kabla ya ndoa kunafaidisha kwa kweli? Je, kutunza na kujilinda hadi ndoa kunaweza kuwa na manufaa gani? Jiulize maswali haya na ujipe nafasi ya kufikiria kwa kina. 🔍🤔💡

15. Abstain from sex before marriage and remain pure: Wito wa mwisho ni kujiepusha na ngono kabla ya ndoa na kuendelea kusafisha moyo wako. Kukaa safi na kujitunza kunaweza kukuletea furaha na amani ya kudumu. Kumbuka, uamuzi wako sasa utaathiri maisha yako ya baadaye. 💍🌈👰🤵

Je, unafikiri ni muhimu kuwa na mawazo mazuri kuhusu ngono? Unaonaje maadili ya Kiafrika kuhusu ngono kabla ya ndoa? Je, una mawazo au mikakati mingine ya kukabiliana na mawazo yasiyofaa kuhusu ngono? Tungependa kusikia kutoka kwako! 💭💬😊

Kitu muhimu ni kwamba, kweli uwe umedhamiria kuacha. Hatua ya kwanza ni kujiuliza kwa nini unatumia dawa za kulevya. Pale utakapojua ni nini ulikuwa unahitaji katika dawa za kulevya ni rahisi kutimiza malengo hayo kwa njia za kiafya zaidi. Jaribu kupunguza taratibu kiasi na muda wa kutumia dawa za kulevya. Pia tumia vitamini na madini kuimarisha afya yako. Jitenge na watumiaji wengine wa dawa za kulevya na sehemu ulizokuwa ukienda kupata dawa za kulevya. Kama hutofanikiwa katika hatua ya kwanza usikate tamaa! Watu hushindwa kuacha katika jaribio la kwanza! Jaribu tena!

Kuacha dawa za kulevya ni sawasawa na kupata nafuu ya ugonjwa, ni rahisi zaidi kufanikiwa kama utapata ushirikiano zaidi kutoka kwa marafiki au wanafamilia. Unaweza vilevile kuomba ushauri kutoka kwa watoa nasaha au madaktari. Msaada wa kitabibu ni muhimu kwa wale waliozoea kutumia hiroini na pombe, kwani mara nyingi hupata madhara yatishiayo maisha pale wanapojaribu kuacha dawa za kulevya.
Ni vigumu kusema utachukua muda gani kuacha kutumia dawa za kulevya, kwa sababu i natofautiana kati ya mtu na mtu.

Ndiyo, mwanamke anaweza kufikia mshindo wakati wa kujamiiana. Dalili ya mwanamke kufikia mshindo katika kujamiiana ni ile hali ya pekee ya kujisikia vizuri kimwili. Tofauti na mwanaume, anapofikia mshindo mwanamke hakojoi kitu chochote.

Kwa kawaida mwanaume anakojoa manii wakati wa kujamii ana anapofikia mshindo. Kwa sababu dalili hii ni rahisi kuona baadhi ya watu wanadhani kwamba ni wanaume tu wanaofikia mshindo wakati wa kujamii ana. Lakini hii siyo kweli. Mwanamke pia hufikia mshindo, ingawa siyo rahisi kuuona.

Kama umebakwa au kulazimishwa kujamiiana unaweza kupata
huduma katika hospitali, kituo cha afya , zahanati au kutoka
kwa mhudumu wa afya ambaye atakupatia vidonge vya dharura
vya kuzuia mimba. Hivi ni vidonge ambavyo vinatumika ili
kupunguza uwezekano wa kupata mimba kama ulijamiiana bila
kinga, au umesahau kutumia njia yako ya uzazi wa mpango au
ulilazimishwa kujamiiana.

Ili ufanye kazi, njia hii ya dharura ya kuzuia mimba inatakiwa
itumiwe ndani ya saa 120 (ndani ya siku tano) baada ya tukio.
Inakuwa vizuri zaidi kama njia hii ya dharura itatumika punde
bila kusubiri kwani kwa kufanya hivyo, ufanisi wake unakuwa
wa kuaminika zaidi.

Hii njia ya dharura inazuia tu mimba kutungwa, haiwezi kusababisha
kutoka kwa mimba pindi mimba ikishatunga. Utakapotafuta
msaada wa kupata huduma ya vidonge vya dharura
vya kuzuia mimba hasa kwa wale waliobakwa au kulazimishwa ,
mwombe mhudumu akusaidie kupata huduma ya kuzuia maambukizo
ya UKIMWI. (Post exposure prophylasis). Unaweza
kupata taarifa zaidi kwa mtoa huduma wa uzazi wa mpango
kwenye kliniki za serikali, kliniki za UMATI, kliniki za Marie
Stopes au sehemu yoyote wanapotoa njia za kisasa za uzazi
wa mpango.

Pamoja na matatizo ya kuona, ngozi ya Albino ni rahisi sana
kudhurika kwa mionzi ya jua. Hatima yake ikiwa ni uwezekano
mkubwa wa kupata saratani ya ngozi. Hivyo basi, kila Albino
anashauriwa daima kujikinga dhidi ya mionzi ya jua kwa kuvaa
nguo za mikono mirefu, kuvaa kofia pana, kuvaa miwani ya jua na
kwa wale wenye uwezo kujipaka mafuta maalumu yanayosaidia
kukinga ngozi dhidi ya mionzi ya jua.