Tunatofautisha dawa za kulevya katika makundi mawili. Zile zinazokubalika na zile zisizokubalika kisheria. Tanzania, dawa za kulevya zinazokubalika kisheria ni pamoja na tumbaku na pombe, pia dawa zilizothibitishwa kwa maandishi na daktari. Dawa zinazotolewa kwa udhibitisho wa madaktari ni zile dawa za kutibu. Pale zinapotolewa kwa sababu nyingine mbali na matibabu au maelezo ya daktari zinakuwa dawa za kulevya. Miongoni mwa dawa zinazotumika vibaya hapa Tanzania ni valium, asprin na panado. Vimiminika kama petroli pia hutumiwa kama dawa za kulevya. Vitu hivi hutumiwa kwa njia ya kuvuta hewa yake kwa pua au mdomo.
Pia kuna vileo visivyoruhusiwa ambavyo hutengenezwa kienyeji kama vile gongo. Dawa za kulevya ambazo hutumika sana Tanzania ni pamoja na bangi, mirungi, mandrax, heroini na kokaini. Kokaini ambayo hupatikana katika hali ya ungaunga ulio mweupe, hutumiwa kwa njia ya kuvuta kwa pua au kuchanganywa na maji na baadaye kujidunga mwilini kwa kutumia sindano. Heroini pia hupatikana kama unga mweupe. Unaweza kuvuta heroini kama sigara au kuvuta hewa yake kwa ndani na pia kwa kujidunga sindano. Katika hali i i isiyo ya kawaida heroini vilevile inaweza kupatikana katika vipande vidogovidogo vya kahawia vijulikanavyo kama “sukari ya kahawia”.
Njia nyingine ya kuzungumzia dawa za kulevya ni kutokana na madhara yake. Yapo madawa ambayo hupagawisha au yanayozubaisha au kupoozesha kama vile kileo, nikotini, dawa za usingizi, kwa mfano valium na heroini. Dawa hizo zinamfanya mtumiaji kujisikia shwari, lakini pia huhuzunisha. Dawa zinazochamngamsha ni i kama mirungi, kokaini na zile za kuvuta, kwa mfano petroli, zina madhara ya kukufanya uhamasike na kujisikia kuwa na nguvu. Dawa zinazopagawisha zinaleta hisia, sauti, taswira, harufu kwa mtu japokuwa vyote hivyo havipo kweli. Bangi ni mojawapo ya dawa hizi.

Wengi wa waathirika wa dawa za kulevya hukataa matatizo yao. Hudanganya kwa sababu hawataki kukubali matatizo yao pia hutoa maelezo kujitetea au kulaumu wengine. Mara nyingi huanza kudanganya au kusaliti marafiki na ndugu pale wanapohitaji fedha kwa ajili ya kununulia dawa za kulevya.

Siyo rahisi kusema ni nani anayestarehe zaidi ya mwenziwe, kwa sababu starehe inayotokana na mwanamke na mwanaume kufanya mapenzi inategemea na watu wote wawili wanaoshiriki katika tendo hili.

La msingi katika kujamii ana ni kwa mwanaume kumstarehesha mwanamke kadiri ya uwezo wake na kwa mwanamke kumstarehesha mwanaume kadiri i i inavyowezekana. Kama wote wawili wanajitahidi kuburudishana, wote wawili watapata raha sana.
Zamani, wanaume wengi walifikiri kwamba mwanamke ndiyo pekee mwenye wajibu wa kumstarehesha mwanaume, na kilichotokea mara nyingi ni kwamba mwanamke hakupata starehe wakati wa kujamii ana. Mawazo kama haya ni potofu na yamepitwa na wakati kwa sababu wanaume wameanza kuona kwamba kujamii ana kuna starehesha zaidi kwa wote wawili kama wote wawili wanajitahidi kuburudishana.

Hapana, mbegu za kiume haziwezi kupita kwenye kondomu. Kondomu zimetengenezwa ili kuzuia mbegu za kiume kufikia ukeni wakati wa kujamiiana. Kwa sababu shahawa haziwezi kupita kwenye kondomu, kondomu ni njia nzuri ya kuzuia mimba pamoja na maambukizi ya magonjwa ya zinaa pamoja na maambukizi ya virusi vya UKIMWI.

Watu wengine wanasema kwamba kuna mashimo madogo kwenye kondomu yanayorahisisha mbegu pamoja na vijidudu vya magonjwa ya zinaa kupita. Huu ni uongo. Ukitaka kuwa na uhakika kwamba kondomu mpya haina mashimo, chukua kondomu moja na ijaze maji ya kawaida. Utaona kwamba maji hayapiti kwenye kondomu kabisa. Baada ya kujaribisha itupe kondomu ndani ya choo cha shimo au ichome moto, lakini usiitumie wakati wa kujamiiana

Watu ambao wanaonekana tofauti na wengine (ama kwa misingi
ya kabila, rangi, dini, kimo au hata ualbino) wanapata shida
ya kujichanganya katika jamii. Jambo hili linazidi kufanya hali
kuwa ngumu katika kupata nafasi ya kuanza uhusiano. Kwa hiyo,
siyo sahihi kulinganisha hali hii kwa watu wanaoishi na ualbino
kwani hali hii huwatokea watu tofauti.
Albino labda hawajiamini katika kuanzisha uhusiano wa
kimapenzi kutokana na uzoefu wa kunyanyapaliwa na kubaguliwa.
Wao mara nyingi wanakuwa na woga wa kukataliwa na labda
aliye na nia ya kutaka kuwa mwenzi. Awali ya yote ni kwamba
ili upendwe ni lazima wewe ujiamini na kujipenda mwenyewe.
Changamoto walizonazo familia zenye watoto wanaoishi
na ualbino ni hasa katika kuwajengea hali ya kujiamini na
kuwaelimisha kuwa ulemavu walionao ni katika muonekano
(wa ngozi, nywele na macho). Pamoja na kuwa na muonekano
huo, watoto Albino wana uwezo sawa kama watu wengine.

Kadri utakavyojiendeleza kielimu na katika mafunzo ndivyo
itavyokuwa rahisi kwako katika kujitegemea na kumpata
mwenzi wa kuishi naye.

Na anaweza kumwambukiza mtoto aliye tumboni au wakati wa kumnyonyesha?
Ndiyo, mama mwenye virusi vya UKIMWI na UKIMWI anaweza kubeba mimba kama mwanamke mwingine yeyote. Ila ni muhimu kukumbuka kwamba kuna uwezekano wa mtoto kuambukizwa na Virusi vya UKIMWI.

Lakini siyo watoto wote waliozaliwa na mama mwenye maambukizi watabeba virusi. Kuwa moto ataambukizwa au hataambukizwa i itategemea na i idadi ya virusi ambavyo viko kwenye damu ya mama na sababu nyingine. Tafiti zimeonyesha kwamba watoto wawili kati ya watoto watatu waliozaliwa na akina mama wenye maambukizi ya Virusi huambukizwa na hivyo virusi.
Pamoja na hayo, mama mwenye virusi vya UKIMWI anaweza kumwambukiza mtoto wake wakati wa kumnyoshesha kwa sababu ya kuwepo virusi kwenye maziwa ya mama. Akina mama walio na maambukizi ya UKIMWI na UKIMWI wanashauriwa kuacha kuzaa na kutumia njia za uzazi wa mpango

Wanaume mara nyingi huambukizwa sehemu za mrija wa mkojo. Katika sehemu hizi ni rahisi kusikia mwasho au maumivu zaidi kuliko kwenye via vya uzazi vya ndani vya mwanamke. Hasa wakati wa kukojoa, chumvichumvi iliyo kwenye mkojo inagusa vidonda ndani ya mrija. Hivyo, ni rahisi zaidi kwa mwanaume kujua kuwa ameambukizwa.
Vilevile mwanaume akiambukizwa na magonjwa haya, sehemu ya mbele ya njia ya mkojo inashambuliwa na huanza kutoa usaha mzito. Lakini uke wa mwanamke hutoa kemikali ambazo hufanya wadudu kutoweza kushambulia kwa haraka, na dalili hazionekani kwa urahisi. Bahati mbaya, kemikali hizi hazizuii kuingia kwa ugonjwa, lakini dalili huchelewa kuonekana.
Usisahau kwamba kama mwanaume anajitambua kuwa na dalili za kuumwa magonjwa ya zinaa, mpenzi wake pia anatakiwa kwenda kliniki ili apate uchunguzi na tiba.

Vijana balehe wote wana haki ya kupata habari juu ya mambo yote
wanayoyapenda. Watoto wanavyokuwa, wanapitia mabadiliko ya
kimwili, hisia na ya kisaikolojia katika maisha yao. Watu wazima,
hasa wale wanaowasimamia watoto wanapaswa kuwapa habari
juu ya mabadiliko na jinsi yanavyoshawishi ukuaji wa kimwili na
hisia. Hii ni muhimu ifanyike muda wote na katika kila rika.
Vijana wana mahitaji mbalimbali kutegemea umri wao, katika
hatua ya ukuaji na mazingira, mvulana wa umri wa miaka 11 au
kijana wa miaka 18 watakuwa na shauku tofauti. Pi wavulana au
wasichana wana haja tofauti na hata vijana wawili wenye umri
na jinsia moja wanaweza kukua kwa kasi na njia tofauti.
Tofauti hizi zinahitaji
kutambuliwa na kushughulikiwa.
Ni muhimu
pia kutambua
kwamba mahitaji
haya yatabadilika
kadiri ya muda unavyoenda
na pia kuweza
kubadilika kwa
haraka sana. Kwa
mfano mtu anapokuwa
na mhemuko wa
kujisikia kujamiiana.
Kwa njia yoyote, watoto
wana haja ya
kupata habari juu ya
uzazi kabla au mara
tu wapaoingia katika
ujana. Pia mada juu ya wajibu wa wavulana na wasichana katika
jamii, uhusiano na marafiki, na wazazi, uhusiano wa kijinsia na
matatizo yanayotokana na unyanyasaji wa kijinsia / ujinsia ni
muhimu yajadiliwe.
Iwapo vijana hawapati habari za kutosha juu ya mabadiliko ya
miili yao wanaweza kuingizwa katika matatizo ya kimaisha, ya
kijinsia na mimba yasiyotarajiwa au magonjwa yatokanayo na
kujamiiana pamoja na Virusi vya UKIMWI. Kwa hiyo wasichana
na wavulana wanahitaji kupata elimu ya ujinsia wanapokuwa vijana
wadogo. Hii ni pamoja na habari ya jinsi ya kujilinda wenyewe.
Siyo kweli kwamba elimu ya ujinsia inahimiza vijana wajamiiane.
Kinyume chake, wale vijana waliopata habari sahihi wanakuwa
na mwelekeo mzuri na wana uwezo wa kufanya maamuzi sahihi
. kama vile kuamua kuahirisha kujamiiana mpaka baadaye na
pia wanajilinda mara wanapoanza kujamiiana. Elimu ya Afya ya
Uzazi na Ujinsia ina habari juu ya uzuiaji wa mimba na kondomu.
Kabla ya kuanza kujamiiana inatakiwa vijana waelezwe kuhusu
njia za uzazi wa mpango na hasa jinsi ya kutumia kondomu kwa
sababu kondomu huzuia maambukizo ya Virusi vya UKIMWI
na magonjwa yatokanayo na kujamiiana. Jambo la busara ni
kwenda kliniki kwa ushauri katika suala zima la njia za uzazi wa
mpango mara tu ukiamua kuanza kujamiiana.

Jinsi ya Kuepuka Kuingiliwa na Maswala ya Ngono katika Uhusiano

Karibu kwenye makala hii ambapo tutajadili jinsi ya kuepuka kuingiliwa na maswala ya ngono katika uhusiano wako. Katika dunia yetu ya kisasa, tunazidi kukutana na changamoto nyingi katika maisha yetu ya kimapenzi. Ni muhimu kuelewa kuwa tunaweza kudhibiti hisia zetu na kuweka mipaka sahihi ili kuhakikisha tunabaki na afya ya kihisia na kimwili. Hapa chini ni vidokezo kumi na tano vitakavyokusaidia kuepuka maswala haya ya ngono na kudumisha uhusiano wenye furaha na mafanikio.

1. Tambua thamani yako: Jitambue na ujiamini kuhusu thamani yako kama mtu na mpenzi. Kumbuka kuwa wewe ni wa pekee na unastahili upendo na heshima ya kweli. Jisikie huru kuweka mipaka yako na kudai kutendewa kwa heshima.

2. Elewa malengo yako: Jiulize ni nini unataka kufikia katika uhusiano wako. Je, unataka uhusiano wa muda mfupi au uhusiano wa kudumu? Ni muhimu kuwa na malengo na kuhakikisha kuwa unakubaliana na mpenzi wako kuhusu hatma ya uhusiano wenu.

3. Wasiliana waziwazi: Kuwa na mawasiliano wazi na mpenzi wako kuhusu matarajio yenu na mipaka yenu. Hakikisha kuwa mnazungumzia na kuelewa vizuri kila mmoja kabla ya kuingia katika uhusiano wa kimwili.

4. Jifunze kusema hapana: Kuwa na uwezo wa kusema hapana wakati hali inahitaji. Hii inamaanisha kukataa kushiriki katika vitendo vya ngono ambavyo hujui au huvihisi vizuri. Hapana ni jibu linalostahili kuheshimiwa.

5. Epuka mazingira hatari: Jiepushe na mazingira ambayo yanaweza kuchochea hisia za ngono na kupelekea kushawishiwa kufanya vitendo usivyotaka. Kwa mfano, epuka kukaa peke yenu katika chumba cha giza au mahali penye msongamano wa watu wengi.

6. Jenga uhusiano wa kihisia: Wekeza katika ujenzi wa uhusiano mzuri wa kihisia na mpenzi wako. Jenga msingi imara wa urafiki na kuweka mawasiliano ya kina na mpenzi wako. Uhusiano wa kihisia una nguvu na huleta furaha na usalama.

7. Tafuta msaada wa wazazi na wazee wa ukoo: Wazazi na wazee wa ukoo wana uzoefu na hekima ambayo inaweza kuwa muhimu kwako. Waulize ushauri na wasiliana nao juu ya maswala ya ngono na uhusiano. Watasaidia kuongoza na kufanya maamuzi sahihi.

8. Jikinge na elimu: Jifunze kuhusu afya ya kijinsia na njia za uzazi wa mpango. Elimu hii itakusaidia kufanya maamuzi sahihi na kuwa na udhibiti wa mwili wako. Pia, itakusaidia kujikinga na magonjwa ya zinaa na mimba zisizotarajiwa.

9. Epuka shinikizo la marafiki: Usiache marafiki wako wakushawishi kufanya vitendo ambavyo huvihisi ni visivyo sahihi. Kuwa na ujasiri wa kusimama kidete na kuwa na maadili yako ya kibinafsi.

10. Kuwa na mipaka ya kihisia: Jua mipaka yako ya kihisia na uijulishe mpenzi wako. Kuwa wazi kuhusu ni nini unakubali na ni nini hukubali katika uhusiano wenu. Hii itasaidia kuweka mipaka sahihi ya kimwili na kihisia.

11. Jifunze kusubiri hadi ndoa: Kwa kuwa msisitizo wetu ni kuendeleza maadili ya Kiafrika, tunakushauri ujitahidi kusubiri hadi ndoa kabla ya kushiriki ngono. Hii italeta utulivu wa kihisia na kujenga msingi imara wa uhusiano wenu.

12. Kuwa na matamanio ya pamoja: Hakikisha unaelewa na unaheshimu matamanio ya mpenzi wako. Kuwa wazi kuhusu matamanio yenu na kufanya kazi pamoja ili kufikia matakwa yenu ya kihisia na kimwili.

13. Jifunze kuwasiliana kwa lugha ya mapenzi: Elewa na ujifunze jinsi ya kuwasiliana kwa lugha ya mapenzi na mpenzi wako. Kuwa wazi na mkweli kuhusu hisia zako na mahitaji yako. Hii itasaidia kuimarisha uhusiano wenu na kuepuka miscommunication.

14. Zingatia miradi na malengo yako: Kuwa na miradi na malengo maishani inaweza kusaidia kuepuka maswala ya ngono yanayoleta vurugu katika uhusiano wako. Weka akili yako na mawazo yako katika kufikia malengo yako na kutimiza ndoto zako.

15. Kumbuka kuwa ngono sio kila kitu: Mwisho lakini sio mwisho, kumbuka kuwa kuna mengi zaidi katika uhusiano kuliko ngono. Uhusiano wa kweli na wa kudumu unajengwa juu ya misingi ya upendo, heshima, uaminifu, na kujali. Kuzingatia mambo haya muhimu kutakusaidia kuepuka kuingiliwa na maswala ya ngono na kudumisha uhusiano wenye furaha na mafanikio.

Tunatumai kuwa vidokezo hivi vitakusaidia kuepuka maswala ya ngono katika uhusiano wako. Je, una maoni au maswali yoyote? Tungependa kusikia kutoka kwako! Jisikie huru kuacha maoni yako na tushiriki uzoefu wako. Tukumbuke kuwa ni muhimu kuheshimu maadili yetu ya Kiafrika na kujitahidi kuwa na uhusiano safi hadi ndoa.

Ndiyo, utaweza kuvipata virusi vya UKIMWI. Uwezekano wa kuambukizwa hautegemei umri wa mpenzi wako, lakini unategemea afya yake! Kama huyu msichana au mvulana tayari ameshapata virusi vya UKIMWI na unajamii ana naye utaweza kuambukizwa.
Mara nyingi huwezi kufahamu kama mtu ana virusi vya UKIMWI au hapana, kwa sababu katika hatua ya mwanzo baada ya kuambukizwa hakuna dalili zozote za kuugua.
Vilevile ni tabia mbaya sana kushawishi wasichana au wavulana wadogo kujamii ana. Kwa usalama na faida ya wote, mnashauriwa kuacha mapenzi na wasichana au wavulana wadogo.

Lengo kuu la kujamiiana ni kutafuta watoto. Lakini si sababu pekee. Sababu hizo ni pamoja na;

1. kupata starehe,
2. kujiburudisha,
3. kupoteza mawazo,
4. kujenga na kudumisha uhusiano na hisia za kupendana,
5. kuhitajiana,

Hata hivyo ni muhimu sana kuzingatia uzazi wa mpango. Ili kuleta raha katika tendo la kujamiiana na kuzuia mimba isiyotakiwa na kuzaa mtoto ambaye mtashindwa kumlea ni lazima kutumia uzazi wa mpango.

Tumia njia za kupanga uzazi kama hamtaki kupata mimba! Au kwa usalama zaidi tumia kondomu ambayo ni kinga ya mimba na maambukizi mengine yanayosababishwa na ngono.

Jinsi ya Kuepuka Kupotoshwa kuhusu Ngono na Mitandao ya Kijamii 📱🔞🔒

Karibu vijana wapendwa! Leo tunapenda kuongelea suala muhimu sana kuhusu jinsi ya kuepuka kushawishiwa na mambo ya ngono yanayotokana na matumizi mabaya ya mitandao ya kijamii. Tunaishi katika zama ambazo teknolojia imepiga hatua kubwa na kupenya maisha yetu ya kila siku. Mitandao ya kijamii imekuwa sehemu muhimu ya mawasiliano na ni vigumu kuitenga na maisha yetu ya kila siku. Hata hivyo, tunapaswa kuwa makini na jinsi tunavyotumia mitandao hii ili tusije kupotoshwa na kuathiriwa vibaya. Hapa kuna vidokezo 15 vinavyoweza kukusaidia kuepuka kupotoshwa kuhusu ngono na mitandao ya kijamii.

1️⃣ Tambua mipaka yako ya kibinafsi na heshima yako. Kuwa na ufahamu wa thamani yako na usikubali kushawishiwa na watu wasiotaka kuheshimu maadili yako.

2️⃣ Chagua kwa makini marafiki wako katika mitandao ya kijamii. Jiepushe na watu wenye nia mbaya na wasiotaka kitu kizuri kwako.

3️⃣ Usiwe na haraka kutoa taarifa zako za kibinafsi kwa watu usiowajua vizuri mtandaoni. Hii inaweza kusababisha matatizo ya usalama na unyanyasaji.

4️⃣ Kumbuka kuwa picha au ujumbe unaochapisha mtandaoni unaweza kubaki kwa muda mrefu na kukuletea matatizo ya baadaye. Jiulize kabla ya kuweka ujumbe au picha, je, nitaendelea kuwa na heshima na kujivunia ninapokuwa mtu mzima?

5️⃣ Usiamini kila kitu unachosoma au kuona mtandaoni. Kuna watu wengi wasiotumia mitandao ya kijamii vizuri na wanaweza kukupotosha kwa urahisi.

6️⃣ Epuka kujiingiza katika majadiliano yanayohusu ngono kwenye mitandao ya kijamii. Ni rahisi kutokea mzozo na hata kupotoshwa na maoni ya wengine.

7️⃣ Kumbuka kuwa kila kitu kinachopendwa na wengi mtandaoni hakiwezi kuwa sahihi au cha maana. Tafakari kwa kina kabla ya kufuata mkumbo na kufuata vitu ambavyo havikupatii furaha ya kweli.

8️⃣ Jiwekee mipaka wazi na thabiti kuhusu jinsi unavyotumia mitandao ya kijamii. Kwa mfano, unaweza kuamua kutotangaza uhusiano wako binafsi mtandaoni ili kujilinda na madhara yasiyotarajiwa.

9️⃣ Ni muhimu kuwa na mazungumzo ya wazi na wazazi au walezi wako kuhusu matumizi yako ya mitandao ya kijamii. Pata ushauri na mwongozo kutoka kwa watu wanaokujali.

🔟 Jiunge na vikundi au jamii mtandaoni ambayo inashirikiana na kukuza maadili na kanuni za maisha yenye maana. Kujifunza kutoka kwa watu wengine wanaofanana na wewe ni njia nzuri ya kujenga utambuzi na kujua jinsi ya kuepuka kupotoshwa.

1️⃣1️⃣ Unapopata ujumbe au mualiko wa ngono mtandaoni, ondoa mara moja na usijibu. Kuzingatia na kuacha mawasiliano na watu wasiofaa ni hatua muhimu ya kujilinda.

1️⃣2️⃣ Fikiria kwa uzito jinsi matumizi mabaya ya mitandao ya kijamii yanaweza kuathiri sifa yako ya kibinafsi na uhusiano wako na wengine. Kumbuka, watu wanakujua kwa jinsi unavyoonyesha maisha yako mtandaoni.

1️⃣3️⃣ Kujenga uhusiano wa kweli na watu nje ya mitandao ya kijamii ni muhimu sana. Fanya jitihada za kujenga mazungumzo na mahusiano ya karibu na watu katika jamii yako.

1️⃣4️⃣ Kumbuka kwamba uamuzi wa kujihusisha na ngono ni uamuzi mzito na una athari kubwa maishani. Usiruhusu shinikizo la mitandao ya kijamii au jamii kukuharibia maisha yako.

1️⃣5️⃣ Hatimaye, tunapenda kukuhimiza kuweka kwanza maadili na kujikumbusha kuwa ngono ni kitu muhimu na cha maana ambacho kinapaswa kufanyika ndani ya ndoa tu. Kuwa na subira, kuenenda kwa nidhamu, na kujiheshimu utakuletea furaha na utimilifu wa kweli.

Sasa tungependa kusikia mawazo yako! Je, una vidokezo vingine vya jinsi ya kuepuka kupotoshwa kuhusu ngono na mitandao ya kijamii? Je, umewahi kupata changamoto kwenye mitandao ya kijamii na umefanya nini kukabiliana nazo? Tuandikie maoni yako na uzoefu wako katika sehemu ya maoni hapa chini. Tukumbuke kuwa lengo letu ni kuwa na jamii yenye maadili mema na kuepuka kuathiriwa vibaya na mitandao ya kijamii. Tushirikiane katika safari hii ya kuwa na maisha yenye furaha na ya maana! 💪🌟

Kutumia dawa za kulevya kwa kiasi kidogo kunaweza kusilete madhara i ila mpaka tu pale utakapoyazoea. Mara nyingi watu huanza kuhitaji dawa zaidi pale wanapozizoea na kupata madhara. Hii i ii inaweza kusababishia mtu kutawaliwa na dawa za kulevya. Mtumiaji wa dawa za kulevya anaweza kuwa mtegemezi wa dawa hizo bila ya kujijua. Kujaribu dawa za kulevya kunaweza kukawa na madhara kama “utaishia pabaya”. “Kuishia pabaya” ni jambo la kutisha na si la kufurahisha hata kidogo! Hali hiyo inaweza kutokea mara ya kwanza unapoanza kutumia bangi.