Neno Albino linamaanisha
mtu mweupe, linatokana na
neno la lugha ya Kilatini –
albus-linamaanisha “eupe”.
Kuanzia karne ya 17 neno
Albino limekuwa likitumika
katika kueleza hali ya kundi
la viumbe hai (watu, wanyama
na hata mimea) ambao wana
upungufu au ukosefu wa rangi
katika ngozi, macho na nywele.
Kwa binadamu ni bora kutumia
maneno “Watu wanaoishi na
ualbino
kwani itamaanisha kuwa ni watu kama wengine ila wanaishi na
hali tofauti ya “ualbino”. Katika kitabu hiki maneno haya mawili
yatatumika.
Lugha inajenga dhana na kuunda hali ya ukweli / uhalisi. Kwa
sababu hiyo ni lazima tuache kutumia maneno kama “zeruzeru”.
Neno hili linamaanisha sifuri mara mbili au mtu asiye na
thamani. Utumiaji wa neno hili ni dharau ya utu na kulaumu
watu wanaoishi na ualbino kama kosa lao.

Virusi hivi vinakaa katika chembechembe nyeupe zilizopo kwenye majimaji ya mwili i wa binadamu hasa kwenye damu, shahawa na maji maji ya ukeni na maziwa ya mama anayenyonyesha. Ndani ya chembechembe nyeupe ndiyo mahali virusi vinakaa na kuendelea kuzaliana. Vikiwa ndani ya chembechembe nyeupe hizi, virusi huendelea kuzaliana hadi kusababisha chembechembe nyeupe hizi kupasuka.

Virusi hivi hupata nafasi ya kuendelea kushambulia chembechembe nyingine nyeupe za damu. Kwa kadri chembechembe nyeupe zilizoshambuliwa zinavyoendelea kupasuka ni kwa kiwango hicho hicho chembechembe nyeupe zinaendelea kuharibiwa na kupungua. Matokeo yake ni kupungua kwa kinga mwilini na mtu kuendelea kudhoofika.

Maana halisi ya neno “bikira” ni mwanamke au mwanaume ambaye hajawahi kabisa kujamii ana. Kujamii ana hapa i ina maana kwamba uume wa mwanaume unaingia katika uke wa mwanamke.

Watu kadhaa wanasema kwamba kuwepo kwa kizinda, ambacho ni ngozi nyembamba laini i i iliyoko kwenye uke i inayokaa kama kiwambo, ndiyo ubikira. Lakini wanawake wengine huzaliwa bila kiwambo au ngozi hii , i inawezekana kwa wengine kuchanika kwa kiwambo hiki i wakati wakifanya mazoezi mazito kama vile kupanda baisikeli, kukwea miti na kadhalika. Pia, i inaweza kutokea wakati wa uchunguzi wa kiafya au tiba i inayohusisha sehemu za ndani sana ukeni. Kiwambo hiki kinatofautiana baina ya msichana na msichana.
Kwa hiyo, kizinda siyo kipimo kizuri kwa ajili ya kumtambua bikira. Njia pekee ya kumtambua bikira ni kufahamu kama mtu hajawahi kujamii ana (yaani bikira) au kama ameshajamii ana (siyo bikira). Wewe si bikira kama umewahi kushiriki ngono na utakuwa umepoteza ubikira na hamna njia ya ubikira kurudi tena, hata ukisubiri muda mrefu. Lakini hii haimaanishi wewe uendelee kufanya ngono ovyo.

Kwa vile Albino hana tofauti na watu wengine inopokuja
kwenye suala la idadi ya watoto wa kuzaa jambo la msingi ni
yeye mwanamke au mwanaume Albino kuzaa idadi aliyojipangia
mwenyewe. Akitia maanani uwezo alio nao wa kuwatunza na
kuwapa mahitaji muhimu.

Je, umewahi kujiuliza ni vipi unaweza kupata msaada wa kielimu kuhusu masuala ya ngono? Leo, tutazungumzia njia ambazo unaweza kutafuta elimu na msaada muhimu ili kukusaidia kuelewa na kujilinda katika masuala ya ngono. Ni muhimu kuzingatia kuwa tuko hapa kukusaidia na kukupa miongozo sahihi kulingana na maadili yetu ya Kiafrika ya kukubalika.

1️⃣ Jitafakari mwenyewe: Kabla ya kutafuta msaada wa kielimu, ni muhimu kujitafakari mwenyewe na kuelewa ni kwa nini unataka kujifunza zaidi kuhusu ngono. Je, ni kwa sababu unajisikia kuchanganyikiwa au una wasiwasi juu ya afya yako? Au labda unatafuta miongozo ya kujilinda na kufanya maamuzi sahihi? Kuwa wazi na wewe mwenyewe kuhusu malengo yako itakusaidia kuelewa jinsi ya kufaidika na msaada unaopatikana.

2️⃣ Tembelea kituo cha afya: Kituo cha afya ni mahali pazuri pa kuanza kutafuta msaada wa kielimu juu ya masuala ya ngono. Huko utapata wataalamu wa afya ambao wanaweza kukusaidia na kushauri kwa usiri na ujuzi. Wanaweza kujibu maswali yako na kukupa miongozo sahihi kuhusu afya ya uzazi, kinga dhidi ya magonjwa ya zinaa, na njia salama za kufurahia ngono.

3️⃣ Ongea na wazazi au walezi wako: Wazazi na walezi wako ni rasilimali muhimu ya msaada wa kielimu. Wanaweza kukupa mwongozo sahihi na ushauri unaotokana na uzoefu wao. Pamoja nao, unaweza kujifunza juu ya maadili ya Kiafrika yanayohusu ngono na jinsi ya kudumisha afya ya fizikia na kihisia katika uhusiano wako.

4️⃣ Changamka na majadiliano ya darasani: Shuleni, unaweza kupata fursa ya kujifunza na kushiriki mazungumzo ya darasani kuhusu masuala ya ngono. Hakikisha unaweka msisitizo kwenye madarasa yanayotoa mafunzo ya afya na mahusiano. Hii itakupa fursa ya kuuliza maswali na kujadili masuala yanayokuhusu na wenzako.

5️⃣ Tumia rasilimali za mtandaoni: Mtandao ni chanzo kingine cha msaada wa kielimu. Kuna tovuti nyingi na programu za simu ambazo zinatoa miongozo sahihi na taarifa kuhusu ngono. Hata hivyo, ni muhimu kujitambua na kuchagua vyanzo vinavyotoa taarifa sahihi na zenye maadili.

6️⃣ Shiriki na marafiki wako: Usisite kushiriki mawazo na marafiki wako kuhusu masuala ya ngono. Wanaweza kuwa na taarifa au uzoefu ambao unaweza kujifunza kutoka kwao. Kwa kushirikiana, mnaweza kusaidiana na kufanya maamuzi sahihi kuhusu afya ya ngono.

7️⃣ Tafuta msaada wa kitaalamu: Ikiwa unahisi kuwa unahitaji msaada zaidi au umeathiriwa kihisia kutokana na masuala ya ngono, ni muhimu kutafuta msaada wa kitaalamu. Kuna washauri nasaha na wataalamu wa saikolojia ambao wana uzoefu katika masuala ya afya ya ngono na wanaweza kusaidia katika kujenga afya ya akili na kujiamini.

8️⃣ Chagua kuwa mtu wa maadili: Ni muhimu kuzingatia maadili ya Kiafrika ambayo yanasisitiza kujiheshimu na kujilinda katika masuala ya ngono. Kwa mfano, ni muhimu kufanya maamuzi ya kujizuia na kusubiri hadi ndoa kabla ya kuingia katika mahusiano ya kingono. Kuchagua kuwa mtu wa maadili ni njia bora ya kujilinda na kuheshimu maadili ya Kiafrika.

9️⃣ Kumbuka kujilinda: Wakati wa kujihusisha katika mahusiano ya kingono, ni muhimu kuzingatia njia za kujilinda na kinga dhidi ya magonjwa ya zinaa na mimba zisizotarajiwa. Kutumia kondomu na kuchunguza hali ya afya ya mwenzi wako ni hatua za muhimu katika kuzingatia afya yako.

🔟 Fuata maadili ya Kiafrika: Katika jamii zetu za Kiafrika, maadili ni sehemu muhimu ya kuishi maisha yenye furaha na yenye mafanikio. Kuwa na maadili mema itakusaidia kufanya maamuzi sahihi na kuepuka hatari za afya ya ngono na kijamii. Kujifunza na kuishi kulingana na maadili haya itakuhakikishia maisha bora.

Je, una mawazo gani kuhusu kujifunza na kusaidiwa kuhusu masuala ya ngono? Je, unaona kuwa ni muhimu kuzingatia maadili ya Kiafrika katika maisha yako ya kijinsia? Tuambie mawazo yako na tutumie maswali yako. Jukumu letu ni kukusaidia kufanya maamuzi sahihi na kukuongoza kuelekea afya ya ngono na maisha yenye furaha. Tuko hapa kukusaidia!

Hakuna madhara yoyote ya msingi anayopata mtu asipooga baada ya kujamiiana. Isipokuwa kwa ajili ya kutunza usafi, mnashauriwa kunawa via vya uzazi mara baada ya tendo la kujamii ana.

Sababu kuu ya ugumba unayoweza kujisababishia ni kupata magonjwa ya zinaa. Unaweza kuepuka kuwa mgumba kwa njia ya kuzuia kuambukizwa magonjwa ya zinaa. Magonjwa ya zinaa unaweza kuyazuia kwa njia ya kutojamii ana au kwa njia ya kutumia kondomu kila unapojamii ana. Kuna sababu nyingine za ugumba, nyingine unaweza kuzisababisha na nyingine ni za kimaumbile yako tangu ulipozaliwa.

Wakati wa kujifungua, uke wa mwanamke mzima hupanuka kuanzia kipenyo cha sentimeta kumi mpaka kumi na mbili i i ili kuruhusu kichwa cha mtoto kupita. Kwa kawaida, mwanamke anayejifungua, uke na mlango wa mfuko wa uzazi hupanuka vya kutosha.

Kwa wasichana wa umri mdogo, kuzaa mtoto kunaweza kukaleta matatizo, kwa sababu viungo vyake vya uzazi bado ni vidogo na havina nguvu ya kutosha. Mara kwa mara wasichana wanapata uchungu wa muda mrefu kwa sababu fupanyonga ni nyembamba hivyo kutoruhusu mtoto kupita kiurahisi na kwa haraka. Mara nyingine hata i inabidi kufanyiwa operesheni i i ili kumtoa mtoto.

Wasichana ambao hawapati huduma ya wataalamu ambao wanaweza kugundua matatizo ya msichana na mtoto haraka wakati wa kujifungua, mara nyingi wanapata ulemavu wa kudumu. Yaani ulemavu wa kuharibika ama njia ya mkojo au njia ya haja kubwa au hata njia zote mbili kwa pamoja. Uharibifu wa njia hizi unajulikana kana fistula, unamfanya mama kushindwa kuzuia haja kubwa au ndogo hivyo kuvuja ovyoovyo kwa kupitia ukeni.

Wakati mwingine msichana na mtoto ambaye hajazaliwa hufa wakati wa kujifungua, kwa sababu wanakuwa hawajapata huduma kutoka kwa mtu mwenye stadi za kutosha.

Ndiyo, baada ya muda fulani karibia watu wote wenye maambukizi ya Virusi vya UKIMWI wataanza kuugua UKIMWI. Lakini muda kati ya kuambukizwa na kuanza kuugua UKIMWI unatofautiana. Wengine wanaishi muda mrefu. Kwa wastani watu wazee wazima wanaendelea kuishi miaka kumi kabla ya kupata dalili za awali. Watoto wanaopata virusi kabla ya umri wa miaka mitano kwa wastani wanendelea kuishi mwaka moja hadi mitatu.
Hakuna jibu la ujumla ni miaka mingapi ataishi tena mtu aliyeambukizwa na virusi vya UKIMWI. Idadi ya miaka ya kuishi baada ya kuambukizwa i inategemea vitu vingi, kinga asilia i inayomkinga mtu, hali ya lishe ya mtu, wakati muafaka na usahihi katika kutibu magonjwa nyemelezi na wakati muafaka na usahihi wa kutumia dawa za kupunguza makali ya UKIMWI kwa Kiingereza Anti-Retro-Viral drugs (ARVS )

Kutumia dawa za kulevya kwa kiasi kidogo kunaweza kusilete madhara i ila mpaka tu pale utakapoyazoea. Mara nyingi watu huanza kuhitaji dawa zaidi pale wanapozizoea na kupata madhara. Hii i ii inaweza kusababishia mtu kutawaliwa na dawa za kulevya. Mtumiaji wa dawa za kulevya anaweza kuwa mtegemezi wa dawa hizo bila ya kujijua. Kujaribu dawa za kulevya kunaweza kukawa na madhara kama “utaishia pabaya”. “Kuishia pabaya” ni jambo la kutisha na si la kufurahisha hata kidogo! Hali hiyo inaweza kutokea mara ya kwanza unapoanza kutumia bangi.

Je, Ni Vipi naweza Kuepuka Kufanya Ngono Kwa Sababu ya Kubembelezwa? 😊

Karibu vijana wapendwa! Leo tutaongea kuhusu jinsi ya kuepuka kufanya ngono kwa sababu ya kubembelezwa. Ni jambo muhimu sana katika maisha yetu ya ujana kutambua thamani yetu na kujilinda dhidi ya shinikizo la kufanya ngono kabla ya ndoa. Hivyo basi, hebu tuanze!

1️⃣ Kujiamini: Kwanza kabisa, ni muhimu kuwa na imani thabiti katika thamani yako binafsi. Jua kuwa wewe ni mtu mwenye thamani na hakuna haja ya kuthibitisha hilo kwa kufanya ngono. Jiamini na ujue kuwa unaweza kufanya maamuzi sahihi kwa ajili ya maisha yako.

2️⃣ Kuelimisha: Jifunze kuhusu athari za ngono kabla ya ndoa. Elewa hatari ya kupata magonjwa ya zinaa, mimba zisizotarajiwa, na athari za kihemko. Kwa kujua, utaweza kufanya maamuzi sahihi kwa ajili ya afya yako na mustakabali wako.

3️⃣ Kujiweka mipaka: Weka mipaka yako wazi na uwajulishe wenzako. Ni muhimu kufanya maamuzi na kuweka mipaka ya kutosha ili kulinda ndoto yako ya kuwa safi hadi ndoa. Usiruhusu wengine kukushinikiza kufanya kitu ambacho hujisikii tayari kukifanya.

4️⃣ Kujiheshimu: Thamini mwili wako na kujali afya yako. Kumbuka, wewe ni chombo cha thamani na unastahili kupendwa na kuheshimiwa. Kwa kujiheshimu, utaweza kuepuka shinikizo la kufanya ngono kwa sababu ya kubembelezwa.

5️⃣ Kupanga mustakabali wako: Jiwekee malengo na ndoto za maisha ambazo unataka kutimiza kabla ya kuingia katika uhusiano wa kingono. Kwa kuwa na malengo na ndoto, utakuwa na kusudi la maisha ambalo litakusaidia kuepuka kufanya ngono kwa sababu ya kubembelezwa.

6️⃣ Kuwa na marafiki sahihi: Jihadhari na kampuni ya marafiki ambao wanazingatia maadili na kanuni zinazofanana na zako. Marafiki wazuri wanaweza kukusaidia kuepuka shinikizo la kufanya ngono kwa sababu ya kubembelezwa na badala yake watasisitiza umuhimu wa kusubiri hadi ndoa.

7️⃣ Kuwa busy: Jiwekee ratiba ya shughuli mbalimbali ambazo zitakuzuia kukaa na wakati wa kutosha wa kufikiria juu ya ngono. Kuwa na shughuli nyingi za kujishughulisha itakusaidia kuepuka kufanya ngono kwa sababu ya kubembelezwa.

8️⃣ Kuongea na wazazi au walezi wako: Wazazi na walezi wako ni nguzo muhimu katika maisha yako. Waeleze wasiwasi wako na wasikilize ushauri wao. Mara nyingi, wanaweza kukupa mwongozo na nguvu ya kufanya maamuzi yaliyo sahihi.

9️⃣ Kujipenda: Kumbuka, upendo wa kweli hauhitaji ngono. Jifunze kukubali na kujipenda kwa njia ya kweli, na ufanye kazi kuelekea utimilifu wa maisha yako kabla ya kuingia katika uhusiano wa kingono.

🔟 Kuzingatia mafanikio ya baadaye: Fikiria juu ya mafanikio na ndoto zako za kazi na familia. Kwa kujitokeza kuelekea malengo yako, utagundua kuwa kufanya ngono kabla ya ndoa kunaweza kuleta changamoto kubwa katika kutimiza ndoto hizo.

1️⃣1️⃣ Kuwa na uhakika wa ndoa: Mawasiliano sahihi na mwenzi wako wa siku zijazo ni muhimu. Hakikisha unaelewana katika suala la kusubiri hadi ndoa. Kuwa na uhakika wa nia zenu na malengo ya pamoja, na kuweka mipaka kwa ajili ya uhusiano wenu.

1️⃣2️⃣ Kujichunguza: Jiulize maswali muhimu kuhusu kwa nini unataka kufanya ngono. Je, ni kwa sababu unataka kumridhisha mwenzi wako, au ni kwa sababu unahisi shinikizo la kufanya hivyo? Kwa kujitafakari, utaweza kuelewa ni nini hasa kinachoongoza uamuzi wako.

1️⃣3️⃣ Kujifunza kutoka kwa wengine: Soma hadithi za watu ambao walijihusisha katika ngono kabla ya ndoa na wanao athari zake. Kwa kusoma na kujifunza kutoka kwa wengine, utapata mwongozo na motisha ya kuepuka kufanya ngono kwa sababu ya kubembelezwa.

1️⃣4️⃣ Kujitunza mwenyewe: Fanya mazoezi, kula vizuri, na pata usingizi wa kutosha. Kwa kujitunza mwenyewe, utakuwa na afya njema na nguvu za kutosha kusimama imara dhidi ya shinikizo la kufanya ngono kwa sababu ya kubembelezwa.

1️⃣5️⃣ Kuomba: Mwombe Mungu akupe nguvu na hekima ya kuepuka kufanya ngono kabla ya ndoa. Mungu ni rafiki wa karibu ambaye anataka mema yako na atakusaidia katika safari yako ya kusalia safi hadi ndoa.

Kwa kuhitimisha, vijana wapendwa, ni muhimu sana kuepuka kufanya ngono kabla ya ndoa. Kumbuka, maisha yetu ni safari ya kujitambua na kujiendeleza, na kusubiri hadi ndoa ni njia bora ya kujenga msingi imara kwa ajili ya maisha ya baadaye. Je, wewe una maoni gani juu ya suala hili? Je, una changamoto gani katika kuepuka kufanya ngono kwa sababu ya kubembelezwa? Tungependa kusikia kutoka kwako! 😊

Ni imani na fikra potofu kwamba, ukinywa gongo au kuvuta
sigara kwa kiasi kidogo baada ya chakula itasaidia kuyeyusha
baadhi ya vyakula vya mafuta. Pombe inaweza hata kupunguza
mtiririko wa kawaida wa kimiminika muhimu kwa uyeyushaji wa
chakula (tindikali) na hivyo kuchelewesha kuliko kurahisisha
uyeyushaji wa chakula.
Nikotini ya sigara kwa upande mwingine inaongeza kazi katika
utumbo mpana na hivyo kurahisisha uyeyushaji wa chakula.
Lakini kwa upande mwingine nikotini huchochea utengenezaji
wa tindikali tumboni ambayo husababisha maumivu ya tumbo.

Kama umeamua kutovuta sigara wala kunywa pombe ni uamuzi
mzuri sana na wa kiafya. Ni haki yako binafsi kuchukua uamuzi
huu, kama vile watu wengine pia wanavyoruhusiwa kufanya
maamuzi kuhusu maisha yao wenyewe.

Mara nyingine ni vigumu sana, lakini kama umeamua hutaki
kujiunga na kundi la watu wavutao sigara au kunywa pombe ni
muhimu kusema hivyo. Jaribu kuwa wazi na kusema HAPANA.
Jaribu kueleza kwamba unataka kuishi maisha yenye afya bila
kutumia pombe na sigara na uwaeleze rafiki zako ni kwa nini.
Waambie kuwa unajua unachokifanya na kwamba umeridhika
kuwa uvutaji sigara na unywaji pombe unahatarisha afya yako,
unagharimu fedha nyingi na kukuzuia kufikia malengo yako.
Kama umeridhika na kuwathibitishia watu hao, hawatakusumbua
tena. Na kama unatafuta rafiki usisahau: Rafiki ni mtu anayejali,
kulinda na kuthamini maisha ya mwenzake! Kwa hivyo, ni kwa
vipi mtu ambaye anayekushawishi ufanye kitu cha kudhuru
afya yako kwa kusudi na haheshimu maamuzi yako awe rafiki
wa kweli?

Mimba i inatungwa wakati yai la kike linaporutubishwa na mbegu za kiume. Kama tulivyoona hapo juu, jinsia ya mtoto i inategemea aina ya mbegu za kiume. Nusu ya mbegu za mwanaume zinatengeneza mtoto wa kiume na nusu ya mbegu zinatengeneza mtoto wa kike. Lakini wanaume hawana uwezo wa kuamua aina ya mbegu i itakayorutubisha yai. Kwa hiyo, haiwezekani kupanga. Jinsia ya mtoto i nategemeana na bahati tu.

Ni kweli kwamba wakati wa kujamii ana na kutunga mimba ni mbegu moja tu ya kiume i inayopenya kwenye yai. Mbegu zilizosalia hufa na kutoka kwa kupitia ukeni kwa sababu hazina kazi tena. Inashauriwa kwamba watu wanapomaliza kujamii ana, wasafishe vizuri sehemu zao za uzazi.