Pombe huingia kwenye damu na kuzunguka mwili mzima pamoja
na kwenye ubongo wako. Ina madhara kwa viungo vya mwili
wako na ubongo wako na hivyo huathiri tabia na hisia zako.

Unywaji wa pombe kupita kiasi unaweza kuathiri viungo vingi
kwa mfano, ini ambalo ndilo huathirika zaidi. Ini hilo linafanya
kazi ya kufyonza kilevi katika mwili wako. Kama ukinywa zaidi
utaathiri ini kiasi kwamba halitaweza kufanya kazi kikamilifu au
litashindwa kabisa hatimaye utakufa. Kilevi kingi husababisha
kansa ya ini na tumbo.

Hatari kubwa siku hizi ni kupata na kusambaza virusi vya
UKIMWI. Mlevi mara nyingi huwa mzembe na husahau kinga
muhimu kama vile kutumia kondomu wakati wa kufanya mapenzi.
Anaweza pia kufanya mapenzi na watu ambao hafahamu afya
zao, kama ni wagonjwa au la. Zaidi ya hayo mlevi mara nyingi
huwa dhaifu, hivyo ni rahisi kushambuliwa na magonjwa
mbalimbali pamoja na VVU.

Pombe inaathiri pia uwezo wa kufanya tendo la ndoa. Huwa ni
vigumu kwa uume kusimama. Pia huathiri ubongo hasa sehemu
zile zinazomiliki ufahamu na mihemko.

Kwanza unaweza kujisikia mchangamfu na huru, lakini mara
tu unaanza kujisikia taabu na kushindwa kutembea vizuri.
Utakuwa na matatizo ya kutoona vizuri na matatizo ya kutoa
uamuzi sahihi. Watu huanza kuwa na vijitabia vya ajabu na
vipya baada ya kulewa. Kugombana na watu wengine na kufanya
mambo yasiyokubalika kama vile kujikojolea mbele za watu.
Kama utaendelea kunywa kuna uwezekano mkubwa wa kupata
madhara. Kila dhara huharibu mamilioni ya seli za ubongo wa
binadamu.

Kwanza hutakuwa na kumbukumbu ya nini kimetokea, lakini
unaweza pia kupoteza kabisa kumbukumbu zako. Kama ukinywa
pombe kupita kiasi kwa muda mrefu unaweza kupungukiwa
akili na mwisho kuharibu kabisa akili. Pombe pia ni dawa ya
kulevya kwani huweza kukutawala. Watu waliotawaliwa na
pombe, hutumia pesa nyingi na muda mwingi kwenye pombe,
hali ambayo inaweza kuwa ni mzigo mzito kwa familia na jamii,
na pindi mtu anapotawaliwa, ni vigumu kunywa kidogo au kuacha
kabisa. Kama mtu atajaribu kuacha, hupata matatizo kama
kutetemeka, mapigo ya moyo kuongezeka, kutokwa na jasho
jingi, na kukosa usingizi wakati wa usiku. Hali hiyo husababisha
maumivu na ni hatari kwa watu ambao wametawaliwa na pombe.

Ni kweli kwamba baadhi ya pombe, hasa bia, husababisha
ongezeko la uzito kwa baadhi ya watu kwa sababu ina mkusanyiko
mkubwa wa sukari na wanga.

Ndiyo, magonjwa ya zinaa yanaweza kuenea, hata ukitoa uume kabla ya kumwaga mbegu. Mwenye magonjwa ya zinaa mara nyingi ana michubuko midogo au vidonda sehemu za siri na wadudu wabaya wanaweza kutoka na kuingia mwilini kwa urahisi. Hivyo, maambukizi ya magonjwa ya zinaa yanaweza kutokea hata kabla ya kumwaga mbegu.

Ndiyo, hii i ii inawezekana. Lakini ujue kwamba watu wanaotumia dawa za kulevya huwa dhaifu kisaikolojia na kiumbile kwa maana hiyo wanaweza wasiwe katika hali nzuri ya kupata watoto. Hawajali afya zao. Wanakosa hisia na hutumia muda mwingi kushiriki katika matumizi ya dawa za kulevya; pia hutumia fedha nyingi. Haya si mazingira mazuri ya kulea watoto.

Haki za binadamu ni haki zinazohusiana na mambo ya msingi na
asili ya uhuru na heshima ya ubinadamu ambapo watu wote wamepewa
haki ya kupata heshima kama
binadamu. Mara mtu azaliwapo
mume au mke hupata
haki hizi. Haki hizi
zinatambuliwa kimataifa
na zina usawa kwa watu
wote. Nchi mbalimbali
zimetia saini na kuidhinisha
haki hizi za kimataifa
na kufanya ni sehemu
ya sheria zao
pamoja na kuweka sera
zinazolinda haki hizi.

Haki za uzazi zina misingi yake katika haki za binadamu na pia
zinahusiana na haki za mtu mmojammoja.

Kupata habari juu ya ujinsia na mada zinazohusu afya
ya uzazi.

Mwanamke au mwanaume kuamua kwa uhuru na
kuwajibika, kama unataka kujamiaana lini na nani.
Uhuru wa maamuzi.

Kuamua kwa hiari na kuwajibika juu ya idadi na muda wa
kupishana katika kupata watoto.

Kupata huduma za afya ya uzazi kwa urahisi.

Haki za kufanya maamuzi kuhusu afya ya uzazi, kwa
uhuru, bila kunyanyaswa, kulazimishwa, bila kutumia
nguvu pamoja na maamuzi nani wa kufunga naye ndoa.

Kujilinda kutokana na mila zenye madhara kama vile
ukeketaji wa wanawake.

Haki hizi zimerekebishwa tangu mkutano uliofanyika Cairo mwaka
19941.

Ni kweli kwamba kuna sehemu za mwili ambazo zikiguswa huleta msisimko mwilini.

Kisimi (au kinembe) ni moja ya sehemu hizo kwa mwanamke, kwa sababu pale kuna mkusanyiko mkubwa wa mishipa ya fahamu. Kusugua kisimi ni njia salama ya kumaliza ashiki ya kutaka kujamii ana. Hakuna madhara yoyote ya kiafya wala kiakili kama kisimi kinasuguliwa.

Watu huogopa kujaribu vitu au mambo ambayo hawajayazoea
au yale ambayo yapo tofauti. Jinsi unavyozidi kujua ukweli
kuhusu sababu za ualbino ndipo unavyoweza kujenga mtazamo
chanya ikiwemo kuwapenda.
Wapo pia watu wengi katika jamii yetu ambao wana mahusiano
ya kimapenzi na Albino na ambao wapo katika ndoa. Watu
wengine katika jamii wanapoona mifano hiyo inasaidia katika
kuondoa wasiwasi na kuondoa imani potofu.

Kama mpenzi wako hatakuwa na maambukizi ya magonjwa ya zinaa hakuna madhara ya kiafya. kama shahawa i itagusana na mdomo wa msichana. Lakini, wasichana wengi hawapendi kupokea shahawa mdomoni na wanasikia kukerwa kufanya hivyo.

Wapenzi wajadiliane kati yao na kuamua kama tendo la kumwaga mbegu mdomoni wanalipenda au hawalipendi. Huu ni msingi mmojawapo wa kuonyesha kujaliana.

Hata hivyo, kama mwanaume ameambukizwa na magonjwa ya zinaa ni rahisi sana kwa mwanamke kuambukizwa magonjwa hayo wakati anapokea majimaji na shahawa mdomoni. Kwa hiyo, kutumia kondomu katika mtindo huu ni salama zaidi.

Kujikinga na Maambukizi ya UKIMWI: Njia za Kuepuka Hatari

1. Jambo zuri ni kuwa na elimu ya kutosha kuhusu UKIMWI – Unafahamu ni nini UKIMWI? 🤔 Ni nini dalili zake? 🤒 Ni nini njia zake za maambukizi? 👥 Elimu ni ufunguo wa kujikinga na hatari hii!

2. Njia bora ya kuzuia maambukizi ya UKIMWI ni kuepuka ngono kabla ya ndoa – Ndoa ni sehemu ya maisha ya baadaye na inapaswa kuzingatiwa kwa uzito. 🎉 Badala ya kuingia kwenye uhusiano wa kimapenzi, jiulize, je, ni bora kungojea hadi ndoa? 💍

3. Kuwa na uhusiano mmoja wa kimapenzi – Kujihusisha na washirika wengi wa kimapenzi huongeza hatari ya maambukizi ya UKIMWI. Jitahidi kuwa na uhusiano wa kudumu, waaminifu na mwaminio. 🔒

4. Tumia kondomu vizuri – Kondomu ni sehemu muhimu ya kukinga maambukizi ya UKIMWI na magonjwa mengine ya ngono. Fanya mazoezi ya jinsi ya kuvaa na kutumia kondomu ipasavyo. 👫🚧

5. Epuka matumizi ya dawa za kulevya – Dawa za kulevya zinaweza kupunguza akili na kufanya maamuzi mabaya, ikiwa ni pamoja na kujihusisha katika ngono zembe bila kinga. Kumbuka, afya ni utajiri! 💪💊

6. Epuka kushiriki ngono kwa pesa – Kujiuza kwa ajili ya ngono inaweza kupelekea hatari kubwa ya maambukizi ya UKIMWI. Thamini mwili wako na uheshimu maisha yako, ngono siyo biashara! 💰❌

7. Jitahidi kufanyiwa vipimo vya UKIMWI – Vipimo vya UKIMWI ni njia nzuri ya kujua hali yako ya afya na kujikinga dhidi ya maambukizi zaidi. Pima mara kwa mara na ushauriane na wataalamu wa afya. 🩺✅

8. Tafuta msaada na ushauri – Ikiwa una wasiwasi au unaishi katika mazingira hatari, tafuta msaada kutoka kwa watu wenye ujuzi na wataalamu wa afya. Watakuongoza na kukupa mbinu za kukabiliana na hatari. 🤝🧑‍⚕️

9. Jiepushe na vitendo visivyoruhusiwa kijamii – Kutenda vitendo vya ngono visivyoruhusiwa kijamii, kama vile ubakaji na ngono ya kulazimishwa, inaongeza hatari ya maambukizi ya UKIMWI. Heshimu wengine na heshimu mwili wako! 🚫🙅‍♀️

10. Elewa kuwa matendo yako yanaweza kuathiri watu wengine – Kumbuka kwamba maamuzi yako kuhusu ngono yanaweza kuathiri maisha ya wengine. Kuwa mwangalifu na kuwajibika kwa vitendo vyako. 🤲

11. Jenga uwezo wa kusema hapana – Kujifunza kusema hapana wakati unakabiliwa na shinikizo la kushiriki ngono isiyo salama ni muhimu. Kuwa na ujasiri na thabiti katika maamuzi yako ya kibinafsi. 🙅‍♂️❌

12. Fahamu vichocheo vya hatari – Jua ni mambo gani yanayoweza kukufanya uwe katika hatari ya kushiriki ngono isiyo salama. Epuka mazingira na watu ambao wanaweza kukushawishi kufanya maamuzi mabaya. 🚷

13. Jifunze kujithamini – Kuwa na uhakika wa thamani yako na kujiamini. Unapoamini thamani yako, utakuwa na nguvu ya kusema hapana kwa vitu visivyo salama na hatari ya maambukizi ya UKIMWI itapungua. 💪💖

14. Shughulika na masuala ya kijamii yanayosababisha hatari – Kuchangia katika kazi za jamii, kama vile elimu juu ya UKIMWI, inaweza kupunguza hatari ya maambukizi kwa wengine na kuwajengea ufahamu. 🌍📢

15. Kumbuka, kujikinga na maambukizi ya UKIMWI ni jukumu lako mwenyewe! Kujitunza na kufuata njia za kuepuka hatari ni njia bora ya kujilinda na kulinda wengine. Sote tunaweza kufanya tofauti! 💪🌟

Kwa hiyo, je, una maoni gani juu ya njia hizi za kuepuka hatari za maambukizi ya UKIMWI? Je, kuna njia nyingine unazozifahamu? Tuambie, tunapenda kusikia kutoka kwako! 🗣️💭 Na kumbuka, kujikinga na maambukizi ya UKIMWI ni baraka kubwa na wajibu wetu wote. Tuzidi kuwa na elimu na tuwe mfano kwa vijana wengine kwa kudumisha maadili yetu ya Kiafrika. Tuwe salama! 💚🤗

Ndiyo. Hapa Tanzania kuna kitengo maalumu kinachojishughulisha
na masuala ya akili. Wataalamu mbalimbali hufanya kazi pamoja
kama vile matibabu ya magonjwa ya akili na wanasaikolojia.
Wanaustawi wa jamii ambao wana mbinu za kuelewa kiwango
cha unywaji pombe katika jamii kulingana na tamaduni
mbalimbali ambao pia wana utaalamu wa masuala ya utoaji
ushauri, wanaweza kushirikiana na wataalamu wa afya ambao
hufanya kazi hospitalini na kwenye jamii.

Kuna magonjwa mengi tofauti ya zinaa, lakini yale ambayo yameenea sana ni kisonono, kaswende, klamdia, kankroidi, utando mweupe , Virusi vya UKIMWI na UKIMWI. Shida kubwa ya magonjwa mengi ya zinaa ni kwamba dalili zake hazionekani kwa urahisi na kama yasipotibiwa kikamilifu yanaweza kuleta madhara makubwa. Maelezo kuhusu magonjwa ya zinaa yaliyoenea sana ni kama yafuatayo:

Kisonono:

Huchukua muda wa siku 1 hadi 14 tangu kuambukizwa mpaka kuonyesha dalili za kuumwa. Kwa wanawake dalili za kisonono ni maumivu chini ya tumbo ambayo yanaweza kuambatana na homa na kutokwa uchafu ukeni. Wapo wanawake wengine ambao hawaoni dalili zozote. Kwa wanaume dalili ni kutokwa na usaha uumeni na kupata maumivu wakati wa kukojoa. Athari yake kwa mwanamke ni kuziba mirija ya kupitisha mayai na mimba kutunga nje ya mfuko wa uzazi, na vilevile ugumba. Kwa mtoto aliye tumboni mwa mama mjamzito kisonono cha mama yake kinaweza kusababisha upofu. Kwa mwanaume athari yake ni kuziba mirija ya kupitisha mkojo.

Kaswende:

Dalili ya kaswende kwa mwanamke ni vidonda sehemu za siri hasa kwenye mashavu ya uke na sehemu ya njia ya haja kubwa, pamoja na sundosundo sehemu ya siri. Kwa mwanaume dalili ni vidonda. Mara nyingi kimoja kwenye kichwa cha uume, kwenye kishina cha uume na kuzunguka njia ya haja kubwa. Pia mwanaume anaweza kupata sundosundo sehemu za siri. Ugonjwa huu husababisha matatizo ya moyo, na kuharibu ubongo na kuzaa watoto walemavu.

Klamdia:

Dalili yake kwa mwanamke mara nyingi siyo rahisi kuonekana. Kwa mwanaume dalili ni kupata maumivu wakati wa kukojoa, na kukojoa mara kwa mara. Athari kwa mwanamke ni kuziba kwa mirija ya kupitisha mayai na mimba kutunga nje ya mfuko wa uzazi. Mimba hizi kuhatarisha maisha ya mama na kuleta ugumba vinaweza kutokea. Kwa mwanaume athari ni kuziba mirija ya kupitisha mbegu na utasa.

Kankroidi:

Dalili yake ni vidonda sehemu za siri vinavyokuwa na maumivu makali, maumivu wakati mkojo unapopita kwenye vidonda na kuvimba tezi sehemu za siri. Tezi huweza kupasuka na kutoa uchafu na maumivu makali.

Utando mweupe:

Dalili kwa mwanamke ni kutokwa na uchafu ukeni (kama maziwa yaliyoganda), kuwashwa na kuwa na michubuko sehemu za siri. Kwa mwanaume ni kuwashwa sehemu za siri na kusikia maumivu wakati wa kukojoa. Athari ni maumivu wakati wa kujamiiana.

Virusi vya UKIMWI:

Katika hatua ya mwanzo baada ya kuambukizwa hakuna dalili maalum. Hatua hii inaweza kuchukua mpaka miaka kumi. Lakini mara mtu anapoanza kuugua UKIMWI dalili zinakuwa nyingi. Pamoja na kupungua kinga ya mwili, kupungua uzito na kuumwa mara kwa mara. Matokeo ya kuugua UKIMWI baada ya muda fulani ni kifo.

Maambukizi ya Virusi vya UKIMWI mara nyingi huenea sana kwa njia ya kujamii ana, na hauambukizwi kwa kumhudumia mtu mwenye maambukizi ya Virusi vya UKIMWI au UKIMWI. Hata hivyo ni muhimu kuwa mwangalifu na kuchukua tahadhari ili kuzuia kuambukizwa.
Ukimtibu vidonda vya mtu aliyeambukizwa na Virusi vya UKIMWI, ni vyema kuvaa mipira ya mikononi (glavu ) na daima ni vizuri kufunga kitambaa au plasta mahali penye jeraha. Vifaa vyenye ncha kali vinavyotumiwa na mtu mwenye maambukizi ya virusi vya UKIMWI, kwa mfano nyembe, kutunzwa sehemu ya pekee na visitumiwe na watu wengine.
Hatua hizi ni muhimu na za msingi kwa wahudumu wa watu wenye virusi vya UKIMWI i ili kuzuia yeye au watu wengine wasipate maambukizi ya virusi vya UKIMWI. Kama unamtunza / unamhudumia mtu aliyeambukizwa na Virusi vya UKIMWI na huna uhakika au una wasiwasi na tahadhari za kuchukua, unashauriwa kutafuta msaada kutoka kwa mtoa huduma wa afya i li akupe maelezo zaidi.

Ubakaji kamwe siyo kosa linalomhusu yeye aliyebakwa; ni kosa
linalomuhusu yeye aliyebaka. Unachovaa hakimpi mtu yoyote
haki ya kukubaka wewe. Wengi wanaobakwa huwa mara nyingi
hawakuvaa nguo fupi wakati wanabakwa. Ni maamuzi yako nini
uvae, ingawaje kama nguo unazovaa zinasababisha wengine
kupata mheko kutokana na mavazi yako, ni muhimu ufahamu
kuwa unaweza ukasababisha matatizo juu yako mwenyewe.
Uvaaji wa nguo ambazo jamii
inayokuzunguka hawaziruhusu
inaweza ikasababisha watu
wakakufedhehesha au kukutishia
ubakaji kila mara. Ubakaji ni
mbaya kwa sababu unasababisha
kuvunja haki za bindamu na
kumwacha mwathiriwa na
maumivu kimwili na kisaikolojia.
Katika hali yoyote mtu hana haki
ya kumbaka mwingine.

Watu wenye ualbino hawana uwezo kabisa au wana uwezo mdogo
wa kuwa na rangi kwenye ngozi zao, nywele na macho. Rangi hii
huitwa “melanini”. Rangi ya ngozi itategemeana na kiasi cha
melanini kilichopo. Hali ya kuzalisha melanini imekaa katika
vinasaba vyetu. Kama vinasaba vya kutoa melanini havipo au
vimebadilishwa madhara yake ni ukosefu au upungufu wa rangi.
Kwa hiyo hali ya ualbino ni ya kurithi. Inaweza kurithishwa
kutoka kwa wazazi kwenda kwa mtoto.

Hatari inategemea na mazingira ambapo mimba inatolewa. Kama ni hospitalini na i inatolewa na mtaalamu aliyesomea na kama mazingira na vifaa ni safi, uwezekano wa kutoa mimba salama ni mkubwa. Lakini, hata katika mazingira hayo, shida zinaweza kutokea.

Msingi wa kukumbuka ni kwamba kutoa mimba mwenyewe au hata kwa mtu asiyesomea ni hatari sana. Kwa wanawake wanaojaribu kutoa mimba kuna uwezekano mkubwa wa kupata maambukizi katika via vya uzazi na baadhi yao hutoboa mfuko wa uzazi. Matatizo haya ni hatari sana. Matatizo yanayohusiana na kutoa mimba ni mazito, kama mfuko wa uzazi kuharibika, maambukizi yasiyotibiwa katika via vya uzazi, kutoa damu nyingi, ugumba au hata kifo kwa mwanamke aliyehusika.

Kwa hiyo ni vizuri zaidi na tena salama kuacha kutoa mimba. Unaweza kuzuia kupata mimba i isiyotarajiwa, ama kwa kuacha kujamii ana au kwa kutumia njia za uzazi wa mpango kujikinga. Pia kumbuka kuwa utoaji mimba hauruhusiwi hapa Tanzania.