Kama kijana akinusa au kuvuta petroli kupitia puani au mdomoni, petroli hiyo huingia kwenye mapafu na sehemu zote mwilini.
Madhara ya unusaji au uvutaji petroli ni sawa kabisa na pombe. Baada ya kunusa/kuvuta petroli mtuamiaji hujisikia kizunguzungu na kulewa. Wengine huhisi kama kwamba wanaota na kujisikia furaha. Lakini wengine hujisikia kuumwa na kusinzia.
Unusaji/uvutaji wa petroli ni hatari sana na hata huweza kusababisha vifo kwani petroli humfanya mtu apoteze fahamu, huharibu mapafu na wengine hufa kwenye ajali. Hii hutokana na kushindwa kutoa uamuzi ufaao wanapokabiliwa na hali zinazoweza kusababisha ajali, hasa barabarani.
Matumizi ya muda mrefu ya petroli huweza kumsababishia madhara mtumiaji kama kutokwa na damu puani, kupoteza hamu ya kula, kuwa dhaifu, kupata matatizo ya mtindio wa ubongo, kupatwa na magonjwa ya figo, moyo, mapafu na kuharibika maini.

Unyanyasaji wa ujinsia una matatizo mabaya ya kimwili na
yanayochukua muda mrefu kwa mwathiriwa kupona. Unyanyasaji
wa jinsia mara nyingi humuumiza mwathiriwa, matendo ya
ubakaji, majaribio ya ubakaji, unyanyasaji wa kijinsia kwa mtoto,
na ukeketaji kwa wanawake yanamhusu moja kwa moja mwili
wa mwathiriwa. Mwathiriwa anaweza kupata maumivu makali
wakati wa kitendo, viungo vyake vya uzazi akiwa mwanamume
au mwanamke kuna uwezekano ukapata majeraha wakati wa
ubakaji. Zaidi ya hayo mbakaji anaweza kumuumiza mwathiriwa
katika sehemu nyingie za mwili. Na jambo baya zaidi ukatili
wa kijinsia wakati mwingine unaweza kusababisha ulemavu wa
maisha na mara nyingine hata kifo cha mwathiriwa. Ubakaji
unaweza kusababisha mimba, na uenezaji wa magonjwa hatari
kama Virusi vya Ukimwi.
Watoto wanadhuriwa zaidi na vitendo vya ukatili wa ujinsia
katika miili yao kwa sababu ukubwa wa viungo vyao vya sehemu
za siri ni vidogo kuliko vile vya watu wazima.
Athari za kisaikolojia kwa mwathiriwa pia ni hatari sana. Uonevu
wa ujinsia kwa mwathirika unaweza kusababisha kuchanganyikiwa
na kupata kiwewe na hali ya hatari sana inayoweza kusababisha
mtu akapata kichaa katika miezi ya kwanza. Baada ya uonevu
wa ujinsia na hata baada ya miaka, mwathiriwa bado atakuwa
na kumbukumbu ya maumivu aliyopata na hivyo kukumbuka
katika akili yake. Waathiriwa wengi wa ubakaji wana matatizo
ya kutokuwa na uhusiano mzuri wa kujamiiana, kwani kila mara
atahusisha kujamiiana na alipobakwa. Ndiyo maana waathiriwa
wa ubakaji wanahitaji msaada, uelewa na uvumilivu toka kwa
wazazi wao, wenzi wao na marafiki.

Iwapo mtu amelazimishwa
kuingia katika hali ya ndoa
(kuoa/kuolewa) na msichana/
mvulana ambaye hampendi,
hatua ya kwanza ni kukataa
ndoa hiyo na kuonyesha wazi
wazi. Jadiliana suala hili na
wazazi wako. Waeleze kwa
heshima kwa nini hukubaliani
na ndoa hiyo.

Kwa kawaida wazazi wanape-nda mambo mema kwa watoto wao.
Kwa hiyo kuwepo na uhusiano mzuri kati ya wazazi na watoto
kunaweza kukapangilia mambo yakaenda vizuri.
Iwapo jaribio la kuzungumza na wazazi wako halikufaulu,
unaweza ukazungumza na mtu mwingine unayemwamini ambaye
atakubali kuzungumza na wazazi wako. Kumbuka kwamba iwapo
bado unalazimishwa kufunga ndoa, unaweza kutoa taarifa polisi
kwa kuwa sheria ya Tanzania hairuhusu kulazimisha ndoa.

Kufuatia vitendo vibaya vya mauaji ya Albino, vilivyozuka
Tanzania tangu mwaka 2007 hadi sasa, Serikali imechukua
hatua kadhaa kurekebisha hali hiyo. Hatua hizo ni pamoja
na:
• Kuliagiza jeshi la polisi kuwatafyta na kuwakamata wauaji
wa aalbino.
• Kumteua Albino kuwa Mbunge wa Viti Maalumu Wanawake.
• Kutangaza hadharani kuwa mauaji haya siyo utamaduni
• bali ni uhalifu mbaya ambao lazima uchukuliwe hatua za
kisheria.
• Kutaka mikoa yote watangaze majina ya watu wote wanahusika
na mauaji haya.
• Kuliagiza jeshi la polisi kuwatafuta na kuwakamata
wauaji wa Albino.
• Kuanzishwa kamati maalumu ya mahakimu ili kuharakisha
hukumu za wauaji.
• Viongozi wa juu wote wanalaani vitendo hivi katika mikutano
ya hadhara na matukio maalumu kama wakati wa mbio
za Mwenge wa Uhuru mwaka 2009.

Baadhi ya dawa za kulevya pamoja na dawa za kutibu, hutumika hospitali kuokoa maisha na kupunguza maumivu. Hii inamaanisha kwamba wataalamu kama madaktari na wauguzi hudhibiti matumizi ya dawa hizi. Kwani watahakikisha kwamba dawa sahihi zinatumika, i takiwavyo na kwa vipimo sahihi.

Hapana. Hii si kweli kwa sababu maziwa hayawezi kuondoa
uharibifu uliosababishwa na nikotini mdomoni na kwenye
moyo, mapafu au kwenye ubongo. Kunywa maziwa baada ya
kuvuta sigara kunaweza kusaidia kupunguza mchomo tumboni
uliosababishwa na tindikaili.

Siyo rahisi kusema ni nani anayestarehe zaidi ya mwenziwe, kwa sababu starehe inayotokana na mwanamke na mwanaume kufanya mapenzi inategemea na watu wote wawili wanaoshiriki katika tendo hili.

La msingi katika kujamii ana ni kwa mwanaume kumstarehesha mwanamke kadiri ya uwezo wake na kwa mwanamke kumstarehesha mwanaume kadiri i i inavyowezekana. Kama wote wawili wanajitahidi kuburudishana, wote wawili watapata raha sana.
Zamani, wanaume wengi walifikiri kwamba mwanamke ndiyo pekee mwenye wajibu wa kumstarehesha mwanaume, na kilichotokea mara nyingi ni kwamba mwanamke hakupata starehe wakati wa kujamii ana. Mawazo kama haya ni potofu na yamepitwa na wakati kwa sababu wanaume wameanza kuona kwamba kujamii ana kuna starehesha zaidi kwa wote wawili kama wote wawili wanajitahidi kuburudishana.

Kuna aina kondomu za ukubwa mbalimbali. Kwa wastani ukubwa wa kondomu unafaa kwa wanaume watu wazima karibu wote na vijana balehe waliokomaa. Mara chache sana, kondomu ni ndogo kwa wanaume fulani, lakini wakati mwingine wanaume wanaringa tu kuwa na uume mkubwa au wanatumia kisingizio tu kwa sababu hawataki kutumia kondomu.
Kwa upande wa vijana, balehe kondomu zinaweza kuwa ndogo ukilinganisha na ukubwa wa uume wao. Kwa vijana, ambao uume bado mdogo, ni vizuri zaidi wangeacha kujamiiana badala yake watumie njia nyingine za kumaliza hamu ya kutaka kujamiiana kama vile kukumbatiana na kubusu.

Jinsi ya Kukabiliana na Hisia za Kufadhaika na Utendaji wa Ngono 💆🌡️

Karibu kijana! Leo, tutajadili jinsi ya kukabiliana na hisia za kufadhaika na utendaji wa ngono. Ni muhimu sana kuelewa kwamba tunapozungumzia juu ya suala hili, tunazingatia maadili ya Kiafrika ambayo yanasisitiza umuhimu wa kusubiri hadi ndoa kabla ya kuanza mahusiano ya kingono. Hebu tuanze!

1️⃣ Kujijua: Ni muhimu sana kujifahamu wewe mwenyewe na kuelewa hisia na maadili yako. Jitafakari na jiulize maswali kama vile "Ninataka nini katika maisha yangu?" na "Je! Mimi napendelea kusubiri hadi ndoa kabla ya kuanza mahusiano ya kingono?" Kwa kufanya hivi, utakuwa na msingi thabiti wa kujiamini na kufanya maamuzi sahihi.

2️⃣ Kuweka mipaka: Weka mipaka na uwaeleze wengine kwa wazi na kwa ukarimu. Jua ni nini unataka na kile usichotaka katika mahusiano yako ya kingono. Kwa mfano, unaweza kufanya maamuzi ya kusubiri hadi ndoa ili kuhakikisha kuwa unajiheshimu na unafuata maadili yako.

3️⃣ Kujihusisha katika shughuli nyingine: Wakati unapokuwa na hisia za kufadhaika, ni muhimu kuwa na shughuli zingine za kufanya ili kupunguza mawazo yako. Unaweza kujihusisha katika michezo, kusoma vitabu, au hata kujifunza ujuzi mpya. Hii itakusaidia kubaki busy na kuimarisha akili yako.

4️⃣ Kuelewa thamani yako: Tambua kuwa thamani yako haijafungamana na tendo la ngono. Kujiheshimu na kuweka thamani yako juu sana ni muhimu. Jua kwamba hata bila ngono, wewe ni mtu mzuri na unayo mengi ya kutoa duniani.

5️⃣ Kuwasiliana na mtu wako wa kuaminika: Unapokuwa na hisia za kufadhaika, ni muhimu kuwa na mtu wa kuaminika wa kuzungumza naye. Anaweza kuwa rafiki au mtu mzima ambaye unamwamini. Kuzungumza na mtu kuhusu hisia zako kunaweza kukusaidia kupata mwongozo na msaada.

6️⃣ Kufanya mazoezi: Mazoezi ni njia nzuri ya kupunguza mawazo na kuondoa hisia za kufadhaika. Unaweza kufanya yoga, kukimbia, au hata kucheza muziki. Mazoezi husaidia kutoa kemikali za furaha katika ubongo wako na kukusaidia kuhisi vizuri zaidi.

7️⃣ Kuwa na malengo: Kujitengea malengo katika maisha yako kunaweza kukusaidia kuwa na lengo na kuepuka kufikiria sana juu ya ngono. Zingatia malengo yako ya kielimu, kazi, au hata kujitolea katika jamii. Hii itakusaidia kuwa na mwelekeo na kujisikia kuridhika.

8️⃣ Kusoma kuhusu maadili ya Kiafrika: Kujifunza kuhusu maadili ya Kiafrika na mafundisho yake inaweza kukusaidia kuelewa umuhimu wa kusubiri hadi ndoa kabla ya kuanza mahusiano ya kingono. Kujua kwamba kuna jamii nyingine ambazo zinathamini maadili hayo kunaweza kukupa nguvu na kujiamini.

9️⃣ Kusudi la maisha: Jiulize, "Je! Kuna kitu ambacho nataka kuachia dunia hii?" Jua kwamba maisha yako yana kusudi na unayo jukumu la kufanya dunia kuwa mahali pazuri. Kwa kufanya kazi kuelekea kusudi hilo, utaona kuna mambo mengine muhimu kuliko utendaji wa ngono.

🔟 Kuepuka mazingira yanayohamasisha: Epuka kujiweka katika mazingira ambayo yanahamasisha hisia za kufadhaika na utendaji wa ngono. Kwa mfano, kuepuka kutazama picha au video zinazohamasisha hisia hizo au kuepuka kusikiliza mazungumzo yanayohusiana na ngono. Badala yake, jiongezee na watu ambao wana maadili sawa na yako.

1️⃣1️⃣ Kuwa na muda wa pekee: Jenga muda wa kuwa pekee na kujiweka mbali na msukumo wa ngono. Unaweza kufanya hivyo kwa kufanya shughuli zingine ambazo zinakufanya uhisi furaha na kuridhika. Kwa mfano, unaweza kuwa na muda wa kujipam pam, kusoma vitabu, au kufanya mazoezi ya kupumzika.

1️⃣2️⃣ Kuwa na malengo ya baadaye: Jua kwamba kuna maisha baada ya ndoa na ngono. Kuwa na malengo ya baadaye kama kujenga kazi yako, kuanzisha familia, au hata kusaidia jamii itakusaidia kuwa na mtazamo mpana na kujua kuwa kuna mambo mengi ya kufurahia katika maisha yako.

1️⃣3️⃣ Kutafakari na meditate: Kutafakari na kufanya mazoezi ya kumakinika kunaweza kukusaidia kujenga amani ndani ya nafsi yako na kupunguza hisia za kufadhaika. Fanya mazoezi ya kuzingatia pumzi yako na kuwa na wakati wa amani na utulivu. Hii itakusaidia kujenga nguvu ya ndani na kutuliza hisia zako.

1️⃣4️⃣ Kujiwekea mipango ya muda mrefu: Kujiwekea mipango ya muda mrefu katika maisha yako inaweza kuwa msukumo mkubwa wa kuepuka kufikiria sana juu ya ngono. Kwa mfano, unaweza kuwa na ndoto ya kusoma nje ya nchi au hata kuanzisha biashara yako mwenyewe. Kuwa na mipango ya muda mrefu kunaweza kukusaidia kusonga mbele na kuepuka kupoteza muda na mawazo yasiyo na maana.

1️⃣5️⃣ Kuwa na marafiki wanaofuata maadili sawa: Kuwa na marafiki ambao wanaheshimu maadili ya Kiafrika na kusimama pamoja nawe ni muhimu. Hawatasukuma hisia zako za kufadhaika na utendaji wa ngono, bali watakusaidia kuwa na nguvu na kujiamini katika maamuzi yako. Kuwa na marafiki wanaofuata maadili sawa kutakuchochea kuwa mwaminifu kwa maadili yako.

Kwa kufuata vidokezo hivi, utaweza kukabiliana na hisia za kufadhaika na utendaji wa ngono. Kumbuka, kusubiri hadi ndoa kabla ya kuanza mahusiano ya kingono ni muhimu katika kudumisha maadili yetu ya Kiafrika na kuheshimu thamani yetu kama vijana. Je! Una mawazo gani kuhusu kujaribu vidokezo hivi? Je! Unajihusisha vipi na afya ya akili katika kipindi hiki? Tungependa kusikia

Kondomu ya kike inafahamika kwa jina la „care“ na “Lady Peteta”. Hapa Tanzania hazipatikani sehemu zote na bei yake ni kubwa kidogo.
Kondomu ya kike huingizwa ukeni kabla ya kujamiiana. Kama unatumia kondomu ya kike, chana kwa uangalifu pembezoni mwa pakiti. Kondomu ina pete mbili za plastiki na uwazi upande wa juu. Pete moja imelegea ni ndogo na iko kwa ndani, upande usio na uwazi. Pete ya pili ni kubwa zaidi, imeshikiliwa na iko upande wa tundu. Shikilia kondomu upande uliozibwa na minya pete ya ndani kwa dole gumba na kidole cha pili na cha kati. Mara nyingine inaweza ikakuponyoka, (kuteleza) lakini endelea kujaribu hadi umeiminya vizuri. Tafuta mkao mzuri na ingiza kondomu ya kike. Huku bado unaminya kwa vidole vyako iongoze kondomu ndani ya uke wako. Ukiiachia pete ya ndani itashikilia kondomu ndani ya uke. Sasa ingiza kidole chako kwenye kondomu, sukuma pete mpaka inapogota kwenye mlango wa uzazi.
Kondomu ya kike inaweza kuvaliwa saa kadhaa kabla ya kufanya ngono na pia inaweza kuvuliwa baada ya muda wa kufanyika ngono kupita. Ili kuhakikisha kuwa uume umeingia sehemu husika, msaidie mwenzi wako kuongoza uume kuingia kwenye uke ili usipenye pembeni.
Baada ya kujamiiana, vua kondomu kwa uangalifu. Tupa kondomu iliyotumika kwenye choo cha shimo au uichome. Usitupe kondomu iliyotumika ovyo.
Kama ilivyo kwa kondomu ya kiume, kondomu ya kike itatumika kwa mafanikio zaidi pale ambapo wahusikia wanakuwa na makubaliano na maelewano juu ya matumizi yake.

Vijana balehe wote wana haki ya kupata habari juu ya mambo yote
wanayoyapenda. Watoto wanavyokuwa, wanapitia mabadiliko ya
kimwili, hisia na ya kisaikolojia katika maisha yao. Watu wazima,
hasa wale wanaowasimamia watoto wanapaswa kuwapa habari
juu ya mabadiliko na jinsi yanavyoshawishi ukuaji wa kimwili na
hisia. Hii ni muhimu ifanyike muda wote na katika kila rika.
Vijana wana mahitaji mbalimbali kutegemea umri wao, katika
hatua ya ukuaji na mazingira, mvulana wa umri wa miaka 11 au
kijana wa miaka 18 watakuwa na shauku tofauti. Pi wavulana au
wasichana wana haja tofauti na hata vijana wawili wenye umri
na jinsia moja wanaweza kukua kwa kasi na njia tofauti.
Tofauti hizi zinahitaji
kutambuliwa na kushughulikiwa.
Ni muhimu
pia kutambua
kwamba mahitaji
haya yatabadilika
kadiri ya muda unavyoenda
na pia kuweza
kubadilika kwa
haraka sana. Kwa
mfano mtu anapokuwa
na mhemuko wa
kujisikia kujamiiana.
Kwa njia yoyote, watoto
wana haja ya
kupata habari juu ya
uzazi kabla au mara
tu wapaoingia katika
ujana. Pia mada juu ya wajibu wa wavulana na wasichana katika
jamii, uhusiano na marafiki, na wazazi, uhusiano wa kijinsia na
matatizo yanayotokana na unyanyasaji wa kijinsia / ujinsia ni
muhimu yajadiliwe.
Iwapo vijana hawapati habari za kutosha juu ya mabadiliko ya
miili yao wanaweza kuingizwa katika matatizo ya kimaisha, ya
kijinsia na mimba yasiyotarajiwa au magonjwa yatokanayo na
kujamiiana pamoja na Virusi vya UKIMWI. Kwa hiyo wasichana
na wavulana wanahitaji kupata elimu ya ujinsia wanapokuwa vijana
wadogo. Hii ni pamoja na habari ya jinsi ya kujilinda wenyewe.
Siyo kweli kwamba elimu ya ujinsia inahimiza vijana wajamiiane.
Kinyume chake, wale vijana waliopata habari sahihi wanakuwa
na mwelekeo mzuri na wana uwezo wa kufanya maamuzi sahihi
. kama vile kuamua kuahirisha kujamiiana mpaka baadaye na
pia wanajilinda mara wanapoanza kujamiiana. Elimu ya Afya ya
Uzazi na Ujinsia ina habari juu ya uzuiaji wa mimba na kondomu.
Kabla ya kuanza kujamiiana inatakiwa vijana waelezwe kuhusu
njia za uzazi wa mpango na hasa jinsi ya kutumia kondomu kwa
sababu kondomu huzuia maambukizo ya Virusi vya UKIMWI
na magonjwa yatokanayo na kujamiiana. Jambo la busara ni
kwenda kliniki kwa ushauri katika suala zima la njia za uzazi wa
mpango mara tu ukiamua kuanza kujamiiana.

Kufanya mapenzi wakati msichana yuko katika hedhi hakuna madhara yoyote kiafya kwa mwanaume wala mwanamke kama kati yao hakuna mwenye ugonjwa wa zinaa.

Ila kama mmoja wapo ana ugonjwa wa zinaa, huo ni wakati wa hatari sana kwa maambukizi, kwa sababu utando ndani ya mfuko wa uzazi unabomoka na mlango wa mfuko wa uzazi unakuwa wazi. Hivyo ni rahisi sana vijidudu vya magonjwa mbalimbali kuingia mwilini mwa msichana. Vilevile kama msichana tayari ameambukizwa na magonjwa ya zinaa, katika damu yake viko vijidudu vingi vinavyoweza kumwambukiza mvulana.

Kwa sababu mara nyingi ni vigumu kufahamu kama kati ya wapenzi hakuna mwenye ugonjwa wa zinaa, haishauriwi kujamii ana wakati wa hedhi na kama ndivyo basi kondomu i tumike.

Katika jamii nyingi kujamii ana wakati mwanamke yuko wenye hedhi haikubaliki kwa sababu ya mila au dini.