Kuna sababu kuu mbili i kwa wana ndoa kupata maambukizi i ya Virusi vya UKIMWI na UKIMWI.
Kwanza, i inawezekana kuwa mmoja kati yao alikuwa tayari na maambukizi ya Virusi vya UKIMWI kabla ya siku ya kuoana. Kwani hata mtu aliyeambukizwa na Virusi vya UKIMWI anaweza kuonekana mwenye afya nzuri i na kuwa navyo mwilini siku ya harusi. Hii ni pale ambapo awali alifanya ngono na mtu aliyeambukizwa Virusi i ama alivipata kwa kupitia njia nyingine kwa mfano, njia ya damu i siyo salama..
Kama mtu aliwahi kufanya ngono kabla, njia pekee ya kuhakikisha kuwa hana virusi kabla ya kufunga ndoa ni kwenda kupima damu.
Pili, wanandoa hao wanaweza kuambukizwa baada ya kufunga ndoa, pale ambapo mwenzi mmoja atafanya mapenzi na mtu mwingine. Kama mmoja wao au wote wawili watafanya ngono na mpenzi mwingine (mahusiano nje ya ndoa) wanaweza kupata maambukizi ya Virusi vya UKIMWI.

Ndiyo, mtu anayeonekana na afya nzuri anaweza kuwa na virusi vya UKIMWI. Katika hatua ya mwanzo baada ya kuambukizwa mtu anakuwa na virusi vya UKIMWI kwenye damu lakini haonyeshi dalili zozote za kuumwa. Hatua hii i ii inaweza kuchukua zaidi ya miaka kumi! Hii ni hatari sana, kwa sababu kama unajamii ana na mtu mwenye kuonekana na afya nzuri, lakini ndani ya mwili tayari anavyo virusi vya UKIMWI, anaweza kukuambukiza.
Njia pekee ya kuwa na uhakika kama mtu ameambukizwa na VVU au la ni kwa njia ya kupima damu katika Vituo maalamu vya kupima au hosipitalini. Kwa hiyo, kujamii ana bila kujikinga kwa kutumia kondomu i inawezekana kuhatarisha maisha yako, hata kama mpenzi wako ni mtu mwenye kuonekana na afya nzuri.

Ile ngozi ndani ya uke i inabakia kuwa nyembamba na laini sana, hata mwanamke akiwa bikira katika umri mkubwa i inaweza kuchanika. Kwa hiyo hamna haja ya kuwa na wasiwasi wa kutoweza kuvunja kizinda ukisubiri muda mrefu kabla ya kujamii ana kwa mara ya kwanza.

Balehe ni kipindi cha mpito kati ya utoto na utu uzima, ambapo watoto wa kike na wa kiume wanapitia mabadiliko mbalimbali ya kimwili, kiakili, na kihisia. Kwa wasichana, mabadiliko haya yanaweza kujumuisha yafuatayo:

1. Ukuaji wa Viungo vya Uzazi: Ovari zinaanza kutengeneza mayai na homoni za kike kama estrogen na progesterone, ambazo husababisha mabadiliko mengine.
2. Hedhi (Menstruation): Wasichana wanaanza kupata hedhi, ambayo ni kumwagika kwa utando wa kizazi kila mwezi, isipokuwa kipindi cha ujauzito.
3. Ukuaji wa Matiti: Huanza kama vimbe vidogo chini ya chuchu na baadaye kukua zaidi.
4. Ongezeko la Urefu na Uzito: Kuna spurt ya ukuaji ambapo wasichana hukua haraka kwa urefu na kuongezeka uzito.
5. Mabadiliko ya Mwili: Mafuta ya mwili huongezeka hasa kwenye hips, makalio, na matiti, kusababisha umbo la mwili kubadilika na kuwa la kike zaidi.
6. Nywele za Mwili: Uotaji wa nywele katika sehemu za siri, kwapani, na nyakati nyingine kwenye mikono, miguu na uso.
7. Mabadiliko ya Ngozi: Ngozi inaweza kuwa yenye mafuta zaidi na kusababisha chunusi.
8. Mabadiliko ya Hisia na Tabia: Hisia zinaweza kubadilika haraka kutokana na mabadiliko ya homoni na mihadhara mingine ya kisaikolojia ya kipindi hiki.

Hizi ni baadhi tu ya mabadiliko yanayotokea wakati wa balehe kwa wasichana. Ni muhimu kuzungumza na watoto kuhusu mabadiliko haya na kuhakikisha wanapata usaidizi na taarifa sahihi kadri wanavyokua.

Kuna mabadiliko mengi ya kimwili ambayo yanatokea kwa msichana wakati anaingia utu uzima. Baadhi ya mabadiliko hayo ni kama yafuatayo:

Mabadiliko ya mwili

1. Kuongezeka urefu na kupanuka mwili haswa nyonga na matiti kuanza kukua;
2. Ngozi yako i taanza kuwa na mafuta mengi, unaweza pia kuota chunusi usoni;
3. Kuota nywele sehemu za siri (mavuzi) na makwapani; na
4. Kupata damu ya hedhi (kuvunja ungo).

Mabadiliko ya hisia

1. Kuanza kuwa na muhemko wa kutaka kujamii ana na wakati mwingine mwili wako unaweza kusisimka ukimwona mvulana anayekuvutia;
2. Mihemuko ya kupenda wanaume huongezeka na wewe kupenda kujipamba i li kuwa na mwonekano wa kupendeza; na
3. Kuanza kujiamini, kutotaka kulazimishwa kufanya baadhi ya vitu na wewe kutaka kuonekana kama mtu mzima anayeweza kufanya maamuzi pekee yake.

Mabadiliko haya ni jambo la kawaida kwa msichana balehe. Kumbuka, kila msichana anapitia mabadiliko haya katika nyakati tofauti na ukali / nguvu tofauti.

Kama kijana akinusa au kuvuta petroli kupitia puani au mdomoni, petroli hiyo huingia kwenye mapafu na sehemu zote mwilini.
Madhara ya unusaji au uvutaji petroli ni sawa kabisa na pombe. Baada ya kunusa/kuvuta petroli mtuamiaji hujisikia kizunguzungu na kulewa. Wengine huhisi kama kwamba wanaota na kujisikia furaha. Lakini wengine hujisikia kuumwa na kusinzia.
Unusaji/uvutaji wa petroli ni hatari sana na hata huweza kusababisha vifo kwani petroli humfanya mtu apoteze fahamu, huharibu mapafu na wengine hufa kwenye ajali. Hii hutokana na kushindwa kutoa uamuzi ufaao wanapokabiliwa na hali zinazoweza kusababisha ajali, hasa barabarani.
Matumizi ya muda mrefu ya petroli huweza kumsababishia madhara mtumiaji kama kutokwa na damu puani, kupoteza hamu ya kula, kuwa dhaifu, kupata matatizo ya mtindio wa ubongo, kupatwa na magonjwa ya figo, moyo, mapafu na kuharibika maini.

Hapana, mbegu za kiume haziwezi kupita kwenye kondomu. Kondomu zimetengenezwa ili kuzuia mbegu za kiume kufikia ukeni wakati wa kujamiiana. Kwa sababu shahawa haziwezi kupita kwenye kondomu, kondomu ni njia nzuri ya kuzuia mimba pamoja na maambukizi ya magonjwa ya zinaa pamoja na maambukizi ya virusi vya UKIMWI.

Watu wengine wanasema kwamba kuna mashimo madogo kwenye kondomu yanayorahisisha mbegu pamoja na vijidudu vya magonjwa ya zinaa kupita. Huu ni uongo. Ukitaka kuwa na uhakika kwamba kondomu mpya haina mashimo, chukua kondomu moja na ijaze maji ya kawaida. Utaona kwamba maji hayapiti kwenye kondomu kabisa. Baada ya kujaribisha itupe kondomu ndani ya choo cha shimo au ichome moto, lakini usiitumie wakati wa kujamiiana

Mwili wa mwanaume unatengeneza aina mbili za mbegu. Kuna mbegu zinazokua kuwa mtoto wa kiume na kuna mbegu zinazokua kuwa mtoto wa kike. Ile mbegu inayofika kwenye yai kwanza, inarutubisha yai na ni wakati uleule, jinsia ya mtoto i inatokea. Uwezekano wa kumpata mtoto wa kike au wa kiume unafanana, na hii ni kweli katika nchi zote duniani.

Jinsi ya Kujikinga na Mimba Kwa Ufanisi 🌟

Karibu vijana wenzangu! Leo, tutajadili njia za kujikinga na mimba kwa ufanisi. Kama wewe ni kijana mwenye ndoto na malengo makubwa, ni muhimu kuhakikisha kuwa unajikinga na mimba isiyotarajiwa na kuepuka changamoto ambazo zinaweza kuzuia kutimiza ndoto zako. Hivyo basi, endelea kusoma ili kujifunza njia za kujikinga na mimba kwa ufanisi. 😊

1️⃣ Kuongea na Mpenzi Wako: Mazungumzo ni muhimu sana katika uhusiano. Hakikisha unazungumza na mpenzi wako kuhusu umuhimu wa kujikinga na mimba. Kuelewana ni msingi muhimu katika kufikia maamuzi ya pamoja. Je, mko tayari kwa jukumu la kulea mtoto kwa sasa?

2️⃣ Kutumia Kondomu: Kondomu ni njia rahisi na salama ya kujikinga na mimba na magonjwa ya zinaa. Hakikisha unajifunza jinsi ya kutumia kondomu kwa usahihi ili iweze kufanya kazi vizuri. Kumbuka, kondomu ni rafiki yako katika kujikinga na mimba na kuishi maisha yenye afya.

3️⃣ Kutumia Vidonge Vya Kuzuia Mimba: Kuna vidonge vya kuzuia mimba ambavyo wanawake wanaweza kutumia ili kuepuka mimba zisizotarajiwa. Ni muhimu kuonana na daktari wako ili akushauri kuhusu vidonge hivi na kukupa maelekezo sahihi ya matumizi yake.

4️⃣ Kuweka Vifaa Vya Kuzuia Mimba (IUD): IUD ni njia nyingine ya kujikinga na mimba kwa muda mrefu. Ni vifaa vinavyowekwa ndani ya mfuko wa uzazi na huzuia mimba kwa kipindi cha miaka kadhaa. Ni muhimu kutafuta ushauri wa kitaalam kutoka kwa daktari ili kujua kama IUD ni chaguo sahihi kwako.

5️⃣ Kupanga Na Kalenda Ya Hedhi: Kujua mzunguko wako wa hedhi na siku ambazo uko salama zaidi ni muhimu. Kwa kutumia kalenda ya hedhi, unaweza kujua siku ambazo uko katika hatari ya kupata mimba na kuwa makini zaidi katika kujikinga.

6️⃣ Kusoma Na Kujifunza: Elimu ni ufunguo wa mafanikio. Jifunze kuhusu uzazi na njia mbalimbali za kujikinga na mimba. Kusoma vitabu, makala, na kuongea na wataalamu katika sekta ya afya kutakupa maarifa muhimu ambayo yatakusaidia kufanya maamuzi sahihi.

7️⃣ Kuepuka Ushinikizo Wa Rika: Ni muhimu kutambua kuwa uamuzi wa kujikinga na mimba ni uamuzi binafsi. Usiruhusu ushawishi wa marafiki wako au vijana wenzako uathiri uamuzi wako. Ni maisha yako na ndoto zako, hivyo chagua kwa busara.

8️⃣ Kuwa na Malengo Makubwa: Ndoto zako na malengo makubwa ni motisha ya kukupa nguvu ya kujikinga na mimba. Jiwekee malengo ambayo utayatimiza kabla ya kuanza familia. Kwa mfano, jiwekee lengo la kumaliza masomo yako au kuanzisha biashara yako kabla ya kufikiria kuhusu kuwa na mtoto.

9️⃣ Kujiweka Busy: Kujishughulisha na shughuli mbalimbali za maendeleo kama michezo, sanaa, na kujifunza vitu vipya kutakusaidia kuepuka kushawishika na ngono. Kuwa na ratiba yenye shughuli nyingi itakupa fursa ya kukuza vipaji vyako na kuwa na maisha yaliyojaa furaha.

🔟 Kuwa Na Marafiki Watakao Kusaidia: Jumuiya ya marafiki wanaokuhimiza kufanya maamuzi sahihi ni muhimu. Jihusishe na marafiki ambao wana lengo la kufanikiwa katika maisha na ambao wanaunga mkono malengo yako. Kwa kuwa na marafiki kama hawa, utapata motisha ya kujikinga na mimba.

1️⃣1️⃣ Kuwa na Mshauri: Kupata mtu wa kukushauri na kukuelekeza ni muhimu katika safari ya kujikinga na mimba. Mtoto mzima anayeweza kukushauri vizuri ni mzazi wako au mlezi wako. Jihusishe nao na waeleze changamoto unazokutana nazo katika kujikinga na mimba.

1️⃣2️⃣ Kufanya Maamuzi ya Busara: Kujikinga na mimba ni uamuzi mkubwa na una athari kubwa katika maisha yako. Hakikisha unafanya maamuzi ya busara ambayo yatazingatia malengo yako ya baadaye na kukuwezesha kutimiza ndoto zako.

1️⃣3️⃣ Kukumbuka Madhara ya Mimba za Utotoni: Kujikinga na mimba ni njia ya kuepuka madhara ya mimba za utotoni. Mimba za utotoni zinaweza kusababisha matatizo ya kiafya, kukatiza masomo na kukwamisha ndoto za mtoto. Jiulize, je, unataka kuanza familia katika umri mdogo bila kuwa tayari?

1️⃣4️⃣ Kuwa na Ushirikiano na Familia: Familia ni msingi wa maisha yetu. Kuwa na uhusiano mzuri na wazazi wako au walezi wako ni muhimu katika kujikinga na mimba. Wazazi wanaweza kukupa ushauri wa busara na kukupa msaada katika kufikia malengo yako.

1️⃣5️⃣ Kumbuka Thamani ya Uzuri: Mwisho lakini sio kwa umuhimu, kumbuka thamani ya uzuri wa kungoja hadi ndoa kabla ya kujihusisha na ngono. Kuwa na uhusiano wa kimapenzi na mtu ambaye umethibitisha kuwa ni mwenzi wako wa maisha kunakuwezesha kuishi maisha ya amani na furaha. Kujiweka safi hadi siku hiyo itakuwa uamuzi wako bora zaidi.

Natumaini kwamba makala hii imekupa mwanga na msaada katika kujikinga na mimba. Je, una mawazo gani juu ya njia hizi za kujikinga? Je, unayo mbinu nyingine ambazo umetumia na zimekufanyia kazi? Tuambie katika sehemu ya maoni. Kumbuka, uamuzi wako wa kujikinga na mimba ni uamuzi unaostahili pongezi. 🌟

Kumbuka, kuwa na subira na kuishi maisha bila ngono kabla ya ndoa ni uamuzi ambao utakuletea baraka nyingi. Uzuri wa kungoja hadi ndoa ni thamani kubwa ambayo inapaswa kuheshimiwa na kila kijana. Tuwe na matumaini na tujenge ndoto zetu bila kikwazo chochote. Tukutane tena katika makala zijazo! 😊🙌

Jinsi ya Kuzungumza na Mwenzi Wako kuhusu Matumizi ya Vidonge vya Kuzuia Mimba 😊

Karibu! Leo tunazungumzia jambo muhimu sana ambalo linaweza kubadilisha maisha yako na ya mwenzi wako. Tunajadili jinsi ya kuzungumza na mwenzi wako kuhusu matumizi ya vidonge vya kuzuia mimba. Hili ni suala nyeti sana ambalo linahitaji maelewano, mawasiliano mazuri, na kuheshimiana. Tuko hapa kukupa ushauri unaofaa ili uweze kufanya mazungumzo haya kwa njia nzuri na yenye mafanikio.

1️⃣ Anza kwa kuandaa mazingira mazuri ya mazungumzo. Weka wakati ambao nyote mna uhuru wa kuzungumza bila vikwazo vya muda au msongo wa mawazo. Chagua mahali tulivu na pazuri ambapo mtakuwa na faragha.

2️⃣ Anza mazungumzo kwa kuelezea umuhimu wa afya na ustawi wa kila mmoja. Eleza jinsi matumizi sahihi ya vidonge vya kuzuia mimba yanaweza kuwasaidia kuwa na uzazi wa mpango na kufurahia maisha bila wasiwasi wa mimba isiyotarajiwa.

3️⃣ Tumia lugha ya heshima na upole wakati wa kuzungumza na mwenzi wako. Epuka kuwalaumu au kuwapa lawama. Tumia maneno kama "tunaweza" na "tunapaswa" badala ya "lazima" au "unapaswa".

4️⃣ Toa maelezo ya kina kuhusu jinsi vidonge vya kuzuia mimba vinavyofanya kazi na faida zake. Eleza kuwa vidonge hufanya kazi kwa kuzuia yai kutolewa na kubadilisha mazingira ya mfuko wa uzazi, hivyo kuzuia mimba kutokea.

5️⃣ Hakikisha unajibu maswali yoyote ambayo mwenzi wako anaweza kuwa nayo. Kuwa tayari kutoa maelezo na ufafanuzi zaidi juu ya vidonge vya kuzuia mimba. Kwa mfano, unaweza kuelezea kuhusu aina tofauti za vidonge na athari zake za upande.

6️⃣ Eleza pia kuwa vidonge vya kuzuia mimba havilindi dhidi ya magonjwa ya zinaa. Hivyo, ni muhimu kutumia kinga ya ziada kama kondomu ili kujilinda na magonjwa haya hatari.

7️⃣ Uliza mwenzi wako maoni yake na jinsi anavyohisi kuhusu matumizi ya vidonge vya kuzuia mimba. Wacha atoe mawazo yake na wasiwasi wake. Kusikiliza ni jambo muhimu sana katika mazungumzo haya.

8️⃣ Hakikisha unaweka wazi kwamba maamuzi kuhusu matumizi ya vidonge vya kuzuia mimba yanapaswa kufanywa kwa pamoja. Mwambie mwenzi wako kuwa unaamini katika umoja na maelewano katika uhusiano wenu.

9️⃣ Kama mwenzi wako ana wasiwasi au hana uhakika kuhusu matumizi ya vidonge vya kuzuia mimba, waweza kuwashauri kuongea na daktari au mshauri wa afya. Wataalamu hawa wataweza kutoa maelezo na ushauri zaidi kulingana na hali ya kiafya ya kila mtu.

🔟 Mwisho lakini sio kwa umuhimu, ni muhimu kuwakumbusha vijana kujiweka katika maadili ya Kiafrika yenye kukubalika. Tunawashauri kujizuia na ngono kabla ya ndoa na kudumisha utakatifu. Kujiepusha na hatari za mimba zisizotarajiwa na magonjwa ya zinaa kunawezekana kwa kufuata maadili haya ya Kiafrika.

Je, una maoni gani kuhusu kuzungumza na mwenzi wako kuhusu matumizi ya vidonge vya kuzuia mimba? Je, umeshawahi kuzungumza na mwenzi wako kuhusu suala hili? Hebu tujulishe katika sehemu ya maoni!

Kumbuka, mazungumzo ni msingi wa uhusiano mzuri. Kwa kuzungumza wazi na kwa upendo, utaweza kufikia muafaka na mwenzi wako kuhusu matumizi ya vidonge vya kuzuia mimba. Jihadhari na kumbuka kuwa maamuzi ya mwisho yanapaswa kufanywa kwa pamoja. Abstain to sex before marriage and remain pure. Asanteni kwa kusoma, na tukutane tena katika makala zijazo! 😊🌸

Dawa za kulevya huathiri ubongo jinsi unavyofanya kazi. Hubadili hisia na husaidia kuondoa aibu na vizuizi vingine. Mtu hujisikia jasiri na mwenye nguvu na hivyo ni rahisi zaidi kwake kushawishika kufanya ngono kuliko asipozitumia dawa hizo.

Na anaweza kumwambukiza mtoto aliye tumboni au wakati wa kumnyonyesha?
Ndiyo, mama mwenye virusi vya UKIMWI na UKIMWI anaweza kubeba mimba kama mwanamke mwingine yeyote. Ila ni muhimu kukumbuka kwamba kuna uwezekano wa mtoto kuambukizwa na Virusi vya UKIMWI.

Lakini siyo watoto wote waliozaliwa na mama mwenye maambukizi watabeba virusi. Kuwa moto ataambukizwa au hataambukizwa i itategemea na i idadi ya virusi ambavyo viko kwenye damu ya mama na sababu nyingine. Tafiti zimeonyesha kwamba watoto wawili kati ya watoto watatu waliozaliwa na akina mama wenye maambukizi ya Virusi huambukizwa na hivyo virusi.
Pamoja na hayo, mama mwenye virusi vya UKIMWI anaweza kumwambukiza mtoto wake wakati wa kumnyoshesha kwa sababu ya kuwepo virusi kwenye maziwa ya mama. Akina mama walio na maambukizi ya UKIMWI na UKIMWI wanashauriwa kuacha kuzaa na kutumia njia za uzazi wa mpango

Kwa kawaida, wazazi wote wakiwa Albino watazaa mtoto
Albino. Kwa maana hiyo basi, iwapo watu wawili wanaoishi na
ualbino wataamua kuunda familia itakuwa vizuri wafikirie kwa
makini kama wangependa kuzaa pamoja wakizingatia matatizo
ambayo wamewahi kupitia wao wenyewe kama Albino ndani ya
jamii. Ualbino ni hali ya kurithi na inabidi mtoto Albino abebe
vinasaba kutoka kwa wazazi pande zote ili aweze kuonyesha
ualbino. Hata hivyo, kuna aina zaidi ya moja ya ualbino na
pia aina tofauti za vinasaba, kama wazazi watakuwa na aina
tofauti ya ualbino na aina tofauti katika vinasaba, uwezekano
wa kupata mtoto asiyekuwa na ulemavu wa ngozi unakuwepo.
Lakini matukio kama haya yamejitokeza mara chache sana
ulimwenguni.

Ujana ni kipindi cha mabadiliko kutoka utotoni kuelekea utu uzima, wakati wa kipindi hiki kijana hupata mabadiliko ya kimwili, kiakili na kimtazamo. Mwili na akili hupevuka. Ni kipindi muhimu cha kuweka msingi wa maisha ya baadaye. Vijana wanakatazwa kujamiiana kwa sababu matatizo mengi yanaweza kutokea kutokana na tendo hilo.

Kwanza kabisa kwa kujihusisha na kitendo cha kujamiiana vijana wanapoteza nguvu na muda ambao wangeweza kutumia kwa shughuli za maendeleo. Kwa mfano, kusoma, kufanya kazi, kushiriki katika shughuli za vikundi katika jamii au kucheza michezo.
Pili, matatizo ya mimba katika umri mdogo ni mengi. Mojawapo ni msichana kufukuzwa shule, au hata jamii kumtenga. Matatizo mengine ni ya kiafya kutokana na mwili wa msichana bado kuwa haujakomaa vyema.
Tatu, vijana wanakuwa bado hawajajiandaa kwa uzazi au kujitegemea. Sababu nyingine ya kuwakataza vijana kujamiiana ni ile ya hatari ya kuambukizana magonjwa ya zinaa ikiwa ni pamoja na Virusi vya UKIMWI. Magonjwa haya ni mabaya sana yanaweza kusababisha maumivu makali, ugumba au hata kifo.
Unapofikiria sababu zote hizo utaona kwamba kujamiiana katika umri mdogo kunaweza kuleta madhara mengi kwa afya yako na malengo yako maishani. Hivyo basi unapokatazwa kujamiiana ni kwa sababu ya matatizo haya. Hata hivyo, kama kwa vyovyote huwezi kuacha kujamiiana, hakikisha kwamba unajikinga wewe na mpenzi wako kwa kutumia kondomu.

Hapana, mbu na wadudu wengine hawawezi i kukuambukiza virusi vya UKIMWI kutokana na mfumo wa mii li yao. Virusi vya UKIMWI haviwezi kuishi kwenye mii li yao, kwa sababu siyo mazingira vinavyoyapenda. Virusi vya UKIMWI vinajilisha na kuzaliana katika chembechembe nyeupe za damu, lakini chembechembe za aina hii hazipo katika mwili wa mbu. Kwa hiyo, virusi vya UKIMWI vinakufa mara baada ya mbu kufyonza damu na aking‘ata mtu mwingine baadaye hakuna hatari ya kuambukizwa.
Thibitisho jingine la ukweli huu ni kwamba sisi sote tungekuwa tumebeba virusi vya UKIMWI kama mbu angelikuwa anaambukiza kwa sababu sisi sote tunaishi katika mazingira yenye mbu na karibu na watu wengine.

Wengi wa waathirika wa dawa za kulevya hukataa matatizo yao. Hudanganya kwa sababu hawataki kukubali matatizo yao pia hutoa maelezo kujitetea au kulaumu wengine. Mara nyingi huanza kudanganya au kusaliti marafiki na ndugu pale wanapohitaji fedha kwa ajili ya kununulia dawa za kulevya.