Serikali zote na mashirika ya kimataifa wameweka mdhamana
na kukubali kulinda haki za binadamu. Tanzania imetia saini ya
mapatano na mikataba ya kimataifa inayohakikisha kuwa kila
mtu ana haki kwa afya na haki ya kuwa huru kutokunyanyaswa
kwa mfano katika Azimio la Umoja wa Mataifa kuhusu Haki za
Binadamu.
Maazimio mengine yaliyoboreshwa ili kulinda haki za wanawake na
watoto,15 ni kama lile Azimio la Kuondoa Ubaguzi kwa Wanawake
na Azimio la Haki za Mtoto. Maazimio haya yanaeleza wazi kuwa
ukeketaji ni desturi mbaya na ni kinyume na haki za binadamu,
kinyume cha haki za mtoto na kinyume cha haki za afya kwa
wanawake. Na zaidi nchi nyingi za kiafrika wamepitisha sheria
kupiga marufuku ukeketaji.16 Hapa Tanzania, Bunge limepitisha
sheria maalumu ya Makosa ya Kujamiiana ya mwaka 1998 ambayo
inakataza ukeketaji kwa wasichana na wanawake vijana chini ya
miaka 18. Pia kuna sera17 ambayo inaelezea jamii kuondoa mila na
desturi kama vile ukeketaji kwa kuwa zina madhara kwa vijana.
Hivyo kama wewe ni msichana chini ya miaka 18 ni kosa la jinai
kufanyiwa tohara na pia ni kosa kwa mangariba kujishughulisha
na ukeketaji wa wanawake.

Hakuna chanjo dhidi ya maambukizi ya Virusi vya UKIMWI na UKIMWI, Lakini kuna mienendo ya tabia ambayo i itaweza kukusaidia kujikinga na maambukizi ya UKIMWI na UKIMWI. Kutokufanya ngono kabisa ni njia mojawapo ya kujikinga na maambukizi ya UKIMWI na UKIMWI. Kuwa mwaminifu na kuwa na mpenzi i ambaye hajaambukizwa ni njia nyingine ya kujikinga. Lakini hii i ii inahitaji wote muwe katika afya nzuri ( bila maambukizi) wakati mnaanza uhusiano wa kujamii ana kwa mara ya kwanza.
Pia i inashauriwa hima kutafuta matibabu ya magonjwa ya ngono mara pale yatakapojitokeza. Vidonda vinavyosababishwa na magonjwa ya ngono vinasababisha mwingiliano wa maji maji ya ukeni, maji maji ya uumeni na damu wakati wa kujamii ana na kuwezesha Virusi vya UKIMWI kupita kwa urahisi.
Kufuata kanuni za ngono salama ni njia nyingine ya kujikinga ili usiambukizwe na Virusi vya UKIMWI na UKIMWI. Ngono salama kwa upande mwingine ni kitendo cha kukaribiana ambacho hakitahusisha uume kuingia ukeni au njia ya haja kubwa. Pia utumiaji wa kondomu kila wakati ngono i itahusisha kuingizwa kwa umme, ukeni au njia ya haja kubwa ni njia nyingine ya kujikinga

Watu ambao wanaonekana tofauti na wengine (ama kwa misingi
ya kabila, rangi, dini, kimo au hata ualbino) wanapata shida
ya kujichanganya katika jamii. Jambo hili linazidi kufanya hali
kuwa ngumu katika kupata nafasi ya kuanza uhusiano. Kwa hiyo,
siyo sahihi kulinganisha hali hii kwa watu wanaoishi na ualbino
kwani hali hii huwatokea watu tofauti.
Albino labda hawajiamini katika kuanzisha uhusiano wa
kimapenzi kutokana na uzoefu wa kunyanyapaliwa na kubaguliwa.
Wao mara nyingi wanakuwa na woga wa kukataliwa na labda
aliye na nia ya kutaka kuwa mwenzi. Awali ya yote ni kwamba
ili upendwe ni lazima wewe ujiamini na kujipenda mwenyewe.
Changamoto walizonazo familia zenye watoto wanaoishi
na ualbino ni hasa katika kuwajengea hali ya kujiamini na
kuwaelimisha kuwa ulemavu walionao ni katika muonekano
(wa ngozi, nywele na macho). Pamoja na kuwa na muonekano
huo, watoto Albino wana uwezo sawa kama watu wengine.

Kadri utakavyojiendeleza kielimu na katika mafunzo ndivyo
itavyokuwa rahisi kwako katika kujitegemea na kumpata
mwenzi wa kuishi naye.

Watu wanokunywa kupitia kiasi huathiri jamii kwa njia
mbalimbali. Madhara mengine hutokea kwa kuwa wanafanya
vitu ambavyo wasingevifanya iwapo wasingekuwa wamelewa.

Watu wakilewa, huweza kuwa na hasira, wagomvi hivyo basi
huwadhuru wengi kiakili na kimwili. Isitoshe, ajali nyingi za
kazini na barabarani hutokea watu wakiwa wamelewa. Mara
nyingi watu wasiokuwa na hatia na vilema hupoteza maisha yao
kutokana na ajali zinazohusiana na ulevi.

Watu wanaokunywa
pombe kupita kiasi hupunguza uangalifu na hivyo basi kuchangia
katika kuenea kwa VVU kwenye jamii. Watu wanaokunywa pombe
wanaweza pia kufanya ujambazi katika jamii. Pia wanaokunywa
kupita kiasi si wafanyakazi wa kutegemewa kwani hutumia
muda mwingi nje ya sehemu zao za kazi.

Watu waliozoea kunywa pombe nyingi hupoteza pesa zao nyingi
kununua pombe na muda wao mwingi kufikiria jinsi ya kupata
pesa za kunywea pombe.

Kutokana na gharama za kununua
pombe familia zao hukosa pesa za vitu muhimu kama kodi ya
nyumba, ada na sare za shule na chakula.

Vijana wanaokunywa pombe huanza kuiba pesa nyumbani kwao
ili kununulia pombe. Matumizi mabaya ya pombe mara nyingi
husababisha matatizo au kuvunjika kwa familia, au urafiki.

Vilevile husababisha matokeo mabaya shuleni au kuacha kabisa
shule, hali ambayo inaweza kusababisha kukosa nafasi za kazi,
kujitegemea wewe mwenyewe na kusaidia famila yako na jamii.

Jeshi la polisi limeanza mikakati maalumu kuchunguza masuala
yote yanayohusu vitendo hivyo, kuwakama tawahusika wote
na kuwafikisha mbele ya vyombo vya sheria. Pia jeshi la Polisi
limeunda kikosi maalumu kwa ajili ya kushughulikia kwa haraka
kesi za Albino.

Ndoa ya kulazimishwa ni ile ambayo mwanamume au mwanamke
anaozwa bila yeye mwenyewe kukubali kufunga ndoa kwa
hiari yake. Katika mazingira hayo wasichana au wavulana
wanalazimishwa kufunga ndoa. Wakati mwingine wazazi wanafikiri
wanajua nini kizuri kwa watoto waona hivyo kuwachagulia mume
au mke.

Mara nyingi wazazi wanafikiria mambo ya uchumi na
kijamii katika kumchagulia
msichana au mvulana nani
amwoe.
Wanaweza kujaribu kumwoza
mtoto wao katika familia
ya kitajiri. Sababu nyingine
inayolazimisha mtu kuoa
ni mimba. Iwapo binti,
amepata mimba yeye na
mvulana aliyempa mimba
wanalazimishwa kufunga
ndoa kwa sababu baadhi ya
jamii hazikubali watoto wa
nje ya ndoa. Mara nyingine vijana wanalazimishwa kuoa kwa sababu
wamefikia umri ambao jamii inawategemea kuoa. Mara nyingi kuna
utii wa amri ya kuoa kwa vile mvulana au msichana anaogopa
kutengwa na kufukuzwa na mara nyingine anatishiwa, mateso
na unyanyasaji wa kimwili.

Nifanyeje Kukabiliana na Hisia za Kutotaka Kufanya Ngono? 😊

Leo, ningependa kuzungumza na vijana wenzangu kuhusu jinsi ya kukabiliana na hisia za kutotaka kufanya ngono. Ninaelewa jinsi hisia hizi zinaweza kuwa ngumu na kusababisha changamoto katika maisha yetu ya kila siku. Lakini usijali, nipo hapa kukupa ushauri wa kihisia na kimaadili ili kukusaidia kudumisha utakatifu na kujiepusha na maamuzi ambayo unaweza kujutia baadaye.

Hapa kuna mambo 15 unayoweza kuzingatia ili kukabiliana na hisia hizi: 🌟

1. Jua thamani yako: Fahamu kuwa wewe ni mtu muhimu na una thamani kubwa. Kujiheshimu mwenyewe ni muhimu na utakusaidia kuelewa kuwa ngono ni kitu cha maana na kinachostahili kushiriki katika uhusiano wa kudumu.

2. Elewa mipaka yako: Weka mipaka ya kimaadili ambayo unataka kufuata. Jua ni nini unayotaka na usitake katika uhusiano wako. Kujua mipaka yako itakusaidia kuamua ni lini na jinsi gani unataka kushiriki ngono.

3. Jenga uhusiano wa kina: Tafuta uhusiano wa kina na mwenzi wako. Kuwe na mawasiliano mazuri na kuelewana kwa kina kunaweza kusaidia kupunguza hisia za kutaka kufanya ngono. Kuwa marafiki wazuri kabla ya kuwa wapenzi itasaidia kuimarisha uhusiano wenu.

4. Shughulika na hisia nyingine: Jaribu kuzingatia mambo mengine muhimu maishani mwako. Kushiriki katika michezo, sanaa, na shughuli za kujitolea kunaweza kusaidia kukupa furaha na kukusaidia kusahau hisia za kutotaka kufanya ngono.

5. Jifunze kujisikia vizuri katika ngozi yako: Jiheshimu mwenyewe kwa kujifunza kukubali na kuthamini mwili wako. Jua kuwa uzuri wa kweli unatoka ndani na sio tu nje.

6. Ongea na wazazi au walezi wako: Wazazi au walezi wako ni chanzo kizuri cha ushauri na msaada. Waeleze hisia zako na wasiwasi, na waulize maswali yoyote ambayo unaweza kuwa nayo. Wanataka tuwe salama na wenye furaha.

7. Tumia muda wako vizuri: Jenga urafiki na watu wanaokusaidia kuwa na mabadiliko chanya katika maisha yako. Tumia muda na watu ambao wanakuunga mkono katika maamuzi yako ya kimaadili.

8. Jenga ndoto: Jitambulishe na ndoto zako na malengo yako ya baadaye. Jua kuwa kufanya ngono kabla ya ndoa inaweza kuwa na athari kwenye ndoto zako. Kuwa na lengo la kubaki safi hadi ndoa litakusaidia kuepuka kujuta baadaye.

9. Elewa maana ya kungojea: Kusubiri hadi ndoa ni uamuzi mzuri na una thamani kubwa. Itakusaidia kujenga uhusiano mzuri wa kiroho na mwenzi wako na kudumisha thamani ya mahusiano yenu.

10. Kubali msaada wa kisaikolojia: Ikiwa unapambana na hisia hizi na unahisi kuwa unahitaji msaada zaidi, hakuna aibu kutafuta msaada wa kisaikolojia. Wataalamu wa afya ya akili wanaweza kukusaidia kuelewa vizuri hisia zako na kukupa mbinu za kukabiliana nazo.

11. Jifunze kutoka kwa watu wengine: Wasikilize watu wengine ambao wamechagua kungojea hadi ndoa kabla ya kushiriki ngono. Sikiliza hadithi zao na jinsi uamuzi huu ulivyowasaidia katika maisha yao. Unaweza kupata mwongozo na faraja kutoka kwao.

12. Weka malengo ya muda mfupi na mrefu: Kuweka malengo itakusaidia kuwa na lengo la kufuata. Endapo utakuwa na malengo ya muda mfupi na mrefu, utakuwa na kitu cha kuwaweka akilini wakati hisia za kutotaka kufanya ngono zinapoibuka.

13. Tafuta marafiki wa kweli: Marafiki wa kweli watakusaidia kuwa imara katika kusimamia maadili yako. Kuwa na marafiki ambao wanaamini katika kungojea hadi ndoa kunaweza kuwa chanzo cha motisha na msaada wakati unahitaji.

14. Jenga mtandao wa msaada: Tafuta vikundi vya vijana au mashirika ambayo yanashughulikia masuala ya kimaadili na kujitolea kuwasaidia vijana kudumisha maadili yao. Kuwa sehemu ya mtandao wa msaada kunaweza kukupa nguvu na kujiamini.

15. Kuwa na imani: Kuwa na imani katika uwezo wako wa kufanya maamuzi sahihi na kudumisha utakatifu. Kuamini katika maadili ya Kiafrika ambayo yanaheshimu na kulinda utu wako utakusaidia kukabiliana na hisia za kutotaka kufanya ngono.

Kwa kuhitimisha, ningependa kukuambia kuwa unaweza kukabiliana na hisia hizi za kutotaka kufanya ngono. Kujitambua, kuweka mipaka, kujenga uhusiano wa kina, na kutafuta msaada ni njia nzuri ya kuanza. Kumbuka, kubaki safi hadi ndoa ni uamuzi unaostahili na utakusaidia kudumisha thamani yako na kufikia ndoto zako. Je, una maoni gani juu ya hili? Je, unaelewa changamoto hizi na unawezaje kukabiliana nazo? Nipo hapa kukusikiliza na kujadiliana nawe. Tuungane pamoja katika kudumisha maadili yetu na kufikia mafanikio yetu ya kimaisha. 😊

Ndiyo, i inawezekana kwamba mwanamke anayepata hedhi yake kila mwezi akawa mgumba. Na vilevile i inawezekana kwamba mwanamke asiyepata hedhi kila mwezi siyo mgumba.
Ni kweli kwamba kuna uhusiano fulani kati ya hedhi na uwezo wa kupata mimba. Kupata hedhi kila mwezi i i inamaanisha kuwa mwanamke anao uwezi wa kutengeneza yai kila mwezi. Hata hivyo, siyo rahisi kuwa na uhakika i iwapo mirija ya kupitisha yai inaweza kulipitisha yai hilo kutoka kwenye kokwa hadi kwenye tumbo la uzazi. Kwa hiyo hata mwanamke ambaye anapata hedhi kila mwezi anaweza kuwa mgumba.
Ili mwanamke awe na uhakika kama ni mgumba au la, ni vyema akamwone daktari kwa ajili ya uchunguzi.

Njia pekee ya kujitambua kama umepata maambukizo ya
VVU ni kufanya kipimo cha damu (HIV-test). Vipimo hivi
vinapatikana katika vituo vya afya na pia kupitia vituo maalumu
vya ushauri nasaha vya kupima kama vile vya Angaza, huduma
hizi zimesambaa nchi nzima. Kipimo hiki huchukua kiasi kidogo
cha damu na kawaida majibu hupatikana baada ya muda mfupi.
Mshauri nasaha ataongea na wewe na kukuelimisha zaidi kuhusu
kipimo na maana ya majibu.

Jinsi ya Kuheshimu Maamuzi ya Mwenzi Wako kuhusu Ngono 😊

Karibu kwenye makala hii nzuri ambapo tutajadili jinsi ya kuheshimu maamuzi ya mwenzi wako kuhusu ngono. Ni muhimu sana kuwa na heshima na kuelewa mipaka ya mwenzi wako katika suala hili la ngono. Kumbuka, kila mtu anayo haki ya kufanya maamuzi sahihi kuhusu afya na maisha yao ya kimapenzi. Hebu tuangalie jinsi ya kuonyesha heshima na kuelewa maamuzi ya mwenzi wako! 💑

1. Sikiliza kwa makini 🤔: Kusikiliza ni muhimu sana katika uhusiano. Mwenzi wako anapoongea kuhusu mipaka yake ya ngono, sikiliza kwa makini. Elewa nini anasema na uoneshe kuwa unajali maoni na hisia zake.

2. Onyesha Heshima 🙏: Heshima ni msingi wa uhusiano wenye afya. Epuka kumdhalilisha mwenzi wako kwa kumkataa au kumtenga kwa sababu ya maamuzi yake kuhusu ngono. Waheshimu na umheshimu daima.

3. Elewa Asili ya Mwenzi Wako 🌿: Kila mtu ana historia yake na maadili yake. Elewa na kuheshimu maadili ya mwenzi wako yanayohusiana na ngono. Hii itaimarisha uhusiano wenu na kuwafanya muwe na uelewa bora.

4. Toka Nje ya Ushinikizo 🌝: Usiweke shinikizo kwa mwenzi wako kufanya vitu ambavyo haoni vinamfaa. Kuwa na subira na elewa kuwa kila mtu ana njia yake ya kufikiri na kuhisi.

5. Onyesha Mapenzi kwa Vitendo ❤️: Badala ya kutamka tu maneno matamu, onyesha upendo kwa vitendo. Kwa mfano, unaweza kuchagua kuwa na shughuli za kimapenzi ambazo hazihusishi ngono.

6. Tambua Kwamba Maamuzi ni Muhimu 💪: Maamuzi ya mwenzi wako kuhusu ngono ni muhimu sana. Ujue kuwa wanafanya maamuzi hayo kwa ajili ya afya yao na maisha yenu ya baadaye pamoja. Thamini maamuzi yao.

7. Kuwa Mfunguo na Mwaminifu 🔐: Ili mwenzi wako aweze kujisikia salama kufungua moyo wake, kuwa mwaminifu na mfunguo. Kujenga mazingira salama ya kuzungumza kuhusu ngono itawasaidia kuwa na uhusiano wenye nguvu na wa kudumu.

8. Fanya Maamuzi Pamoja 🤝: Katika uhusiano, ni muhimu kufanya maamuzi kwa pamoja. Kwa hivyo, fikiria kwa pamoja na mwenzi wako kuhusu mipaka yenu ya ngono. Hii itaongeza imani na kujenga uwiano katika uhusiano wenu.

9. Elewa Mabadiliko ya Mwenzi Wako 🔄: Watu hubadilika na kukua kila wakati. Elewa kuwa maamuzi ya mwenzi wako kuhusu ngono yanaweza kubadilika kadri wanavyojifunza na kukua. Kuwa tayari kusikiliza na kuwasaidia katika mabadiliko hayo.

10. Kuwa na Mawasiliano Wazi 🗣️: Mawasiliano ni ufunguo wa uhusiano mzuri. Kuwa na mazungumzo ya wazi na mpenzi wako kuhusu ngono itawasaidia kuelewa na kuheshimu maamuzi yao.

11. Heshimu Kanuni za Uzazi wa Mpango 🌍: Kama sehemu ya kuheshimu maamuzi ya mpenzi wako kuhusu ngono, elewa na kuzingatia kanuni za uzazi wa mpango. Kujifunza na kuelewa njia salama za kuzuia mimba ni muhimu sana.

12. Tafuta Njia Zingine za Intimacy 😘: Kuna njia nyingi za kusisimua na kuonyesha mapenzi bila ya kushiriki ngono. Kujifunza njia zingine za kufurahia uhusiano wenu inawezekana na itawasaidia kujenga uhusiano imara zaidi.

13. Kuwa na Uwezo wa Kusema Hapana ❌: Hakikisha unaelewa haki yako ya kusema hapana. Ikiwa haujisikii vizuri kufanya kitu fulani, sema hapana kwa heshima. Kujifunza kuheshimu na kuelewa maamuzi yako mwenyewe ni muhimu.

14. Elewa Maadili ya Kiafrika 💫: Kama mtu wa Kiafrika, ni muhimu kuheshimu na kufuata maadili ya kiafrika yanayohusiana na ngono. Elewa kuwa afya ya kijinsia na kimaadili ni muhimu katika jamii yetu.

15. Kuwa na Usoi Kabla ya Ndoa 💍: Mwisho lakini sio kwa umuhimu, tunakuhimiza kufanya uamuzi mzuri kwa kusubiri hadi ndoa kabla ya kushiriki ngono. Kuwa na uhusiano wa kimapenzi ulio safi na kusubiri hadi wakati sahihi utawasaidia kuwa na uhusiano wenye nguvu na wenye furaha.

Je, una maoni gani juu ya suala hili? Je, umewahi kuheshimu maamuzi ya mpenzi wako kuhusu ngono? Tungependa kusikia kutoka kwako! 😊

Unaweza kufanya uchunguzi wa kutosha kuhusu tabia, muono na imani ya rafiki yako hata kama mnaishi mbalimbali. Unaweza kumuuliza maswali kuhusu mahali anapoishi na familia yake kwa ujumla. Jaribu kufanya mawasiliano ya karibu zaidi ili uweze kumdadisi, na yeye aweze kujieleza mwenyewe kwa undani zaidi kuhusu yeye mwenyewe.

Njia nyingine ni kutumia watu wengine walio karibu naye. Unapomchunguza mtu ambaye unafikiri anaweza kuwa mchumba wako inakubidi uwe na vigezo ulivyojiwekea ambavyo ungependa awe navyo.

Uchunguzi wa namna hiyo unaweza kukusaidia kujua tabia ya rafiki yako. Hata hivyo kufanya uchunguzi hakuna maana kwamba huhitaji kuwa naye kabisa. Bado unahitaji muda zaidi wa kuwa naye ili kumjua na kujenga uhusiano.

Jambo la kukumbuka ni kwamba tabia, siyo rahisi kufahamika na kuelezeka waziwazi, na hasa kama watu wako kwenye mapenzi. Mara nyingi katika mazingira haya siyo rahisi kuona kasoro. Vilevile tabia ya mtu huenda ikabadilika kulingana na umri.

Ni kweli kuwa daktari anaweza kufanya vipimo vya kugundua
kama mtoto aliye tumboni ni mwenye ulemavu au la. Baadhi ya
vipimo hivi ni “ultra sound” ambacho kinawezesha kuona picha ya
umbo la mtoto akiwa bado tumboni. Vipimo vingine vinaangalia
damu. Lakini ualbino hauwezi kugundulika kwa vipimo hivi.
Pia baada ya kuzaliwa daktari ana uwezo wa kutambua kama
mtoto ana ulemavu / hitilafu kama vile moyo, kwenye damu
kama vile “sickle cell”. Ualbino unaweza kugundulika mara tu
mtoto anapozaliwa au baada ya wiki chache.

Vijana balehe wote wana haki ya kupata habari juu ya mambo yote
wanayoyapenda. Watoto wanavyokuwa, wanapitia mabadiliko ya
kimwili, hisia na ya kisaikolojia katika maisha yao. Watu wazima,
hasa wale wanaowasimamia watoto wanapaswa kuwapa habari
juu ya mabadiliko na jinsi yanavyoshawishi ukuaji wa kimwili na
hisia. Hii ni muhimu ifanyike muda wote na katika kila rika.
Vijana wana mahitaji mbalimbali kutegemea umri wao, katika
hatua ya ukuaji na mazingira, mvulana wa umri wa miaka 11 au
kijana wa miaka 18 watakuwa na shauku tofauti. Pi wavulana au
wasichana wana haja tofauti na hata vijana wawili wenye umri
na jinsia moja wanaweza kukua kwa kasi na njia tofauti.
Tofauti hizi zinahitaji
kutambuliwa na kushughulikiwa.
Ni muhimu
pia kutambua
kwamba mahitaji
haya yatabadilika
kadiri ya muda unavyoenda
na pia kuweza
kubadilika kwa
haraka sana. Kwa
mfano mtu anapokuwa
na mhemuko wa
kujisikia kujamiiana.
Kwa njia yoyote, watoto
wana haja ya
kupata habari juu ya
uzazi kabla au mara
tu wapaoingia katika
ujana. Pia mada juu ya wajibu wa wavulana na wasichana katika
jamii, uhusiano na marafiki, na wazazi, uhusiano wa kijinsia na
matatizo yanayotokana na unyanyasaji wa kijinsia / ujinsia ni
muhimu yajadiliwe.
Iwapo vijana hawapati habari za kutosha juu ya mabadiliko ya
miili yao wanaweza kuingizwa katika matatizo ya kimaisha, ya
kijinsia na mimba yasiyotarajiwa au magonjwa yatokanayo na
kujamiiana pamoja na Virusi vya UKIMWI. Kwa hiyo wasichana
na wavulana wanahitaji kupata elimu ya ujinsia wanapokuwa vijana
wadogo. Hii ni pamoja na habari ya jinsi ya kujilinda wenyewe.
Siyo kweli kwamba elimu ya ujinsia inahimiza vijana wajamiiane.
Kinyume chake, wale vijana waliopata habari sahihi wanakuwa
na mwelekeo mzuri na wana uwezo wa kufanya maamuzi sahihi
. kama vile kuamua kuahirisha kujamiiana mpaka baadaye na
pia wanajilinda mara wanapoanza kujamiiana. Elimu ya Afya ya
Uzazi na Ujinsia ina habari juu ya uzuiaji wa mimba na kondomu.
Kabla ya kuanza kujamiiana inatakiwa vijana waelezwe kuhusu
njia za uzazi wa mpango na hasa jinsi ya kutumia kondomu kwa
sababu kondomu huzuia maambukizo ya Virusi vya UKIMWI
na magonjwa yatokanayo na kujamiiana. Jambo la busara ni
kwenda kliniki kwa ushauri katika suala zima la njia za uzazi wa
mpango mara tu ukiamua kuanza kujamiiana.