Mahitaji
Kupata takriban gilasi 6
Mabungo – 3
Maji – 6 au 7 Gilasi
Sukari – kiasi upendacho
Chumvi – kidogo sana
Namna Ya Kutayarisha:
Kata mabungo na toa nyama yake tia katika mashine ya kusagia.
Tia maji, sukari na chumvi usage kidogo tu.
Chuja kisha mimina katika jagi uweke katika friji.
Mimina katika gilasi.
Mchele
Kisamvu kilichotwangwa
Samaki
Mbaazi
Nyanya chungu
Vitunguu
Nyanya ya kopo
Tangawizi
Kitunguu swaum
Vegetable oil
Curry powder
Tui la nazi (kopo 2)
Chumvi
Pilipili
Limao
Safisha samaki kisha wamarineti na kitunguu swaum, tangawizi, pilipili, chumvi na limao kwa muda wa masaa 3.Baada ya hapo wakaange na usiwakaushe sana na uwaweke pembeni kwa ajili ya kuungwa.Katakata vitunguu maji, saga tangawizi na kitunguu swaum. Baada ya hapo injika sufuria ya mchuzi jikoni na mafuta kiasi ya kupikia, mafuta yakisha pata moto, tia vitunguu maji na vikaange mpaka viwe vya rangi ya brown. kisha tia kitunguu swaum na tangawizi.kaanga kidogo kisha tia nyanya ya kopo moja na ufunike. acha mpaka nyanya ziive. Kisha tia chumvi na curry powder na uache ikaangike kwa muda wa dakika 2 kisha tia samaki na nyanya chungu nakisha kamulia nusu ya limao. Geuza mpaka mchanganyiko uchanganyike vizuri kisha tia tui la nazi kopo moja na uache ichemke mpaka mchuzi uive.
Baada ya hapo chemsha kisamvu pamoja na mbaazi Kikisha iva, kaanga kitu na nyanya pembeni mpaka ziive kisha tia kisamvu. geuza mchanganyiko mpaka uchanganyike vizuri kisha tia tui la nazi na chumvi na aacha ichemke mpaka tui liive kisha ipua.malizia kwa kupika wali ambapo utachemsha maji kisha tia mafuta,chumvi na mchele na uupike mpaka uive kisha sevu na mboga ulizopika na mlo wako utakuwa tayari kwa kuliwa.
Unga wa ngano (plain flour) ( 1/4 kilo)
Yai (egg 1)
Sukari (sugar 1/4 kikombe cha chai)
Chumvi (salt 1/4 kijiko cha chai)
Hiliki (ground cardamon 1/4 kijiko cha chai)
Maji kiasi
Mafuta (vegetable oil)
Tia unga kwenye bakuli, kisha weka sukari, chumvi, hiliki na maji kiasi. Kisha koroga mpaka mchanganyiko wako uwe mzito. Baada ya hapo tia yai na ukoroge tena. hakikisha mchanganyiko hauwi mzito sana au mwepesi sana.Baada ya hapo onja kama kila kitu kimekolea. Injika chuma cha kupikia chapati (fry-pan) jikoni katika moto wa wastani. Baada ya hapo tia nusu kijiko cha chakula cha mafuta katika fry-pan na kisha yatandaze. Hakikisha chuma kinapata moto na weka upawa mmoja wa unga wa chapati na uutandaze mpaka uwe flat. Baada ya hapo subiri mpaka chapati ikauke juu na kisha igeuze upande wa pili tia mafuta kijiko 1 kikubwa cha chakula kwa upande wa chini na wa juu kisha uanze kuikandamiza kwa juu na kijiko ili iweze kuiva vizuri kwa chini. Ikisha kuwa ya rangi ya brown igeuze na upike upande wa pili kiasi kisha iipue na uiweke kwenye sahani yenye kitchen towel ili kukausha mafuta. Rudia hii process kwa unga wote uliobakia. Na chapati zitakuwa tayari
Ndizi mbichi – Kisia
Nyama ng’ombe – ½ kilo
Pilipili ya kusaga – 1 kijiko cha chai
Tangawizi ya kusaga – 2 vijiko vya supu
Thomu (garlic/saumu) – 1 kijiko cha supu
Bizari mchuzi – 1 kijiko cha chai
Nazi ya unga (ukipenda kuongezea) – 2 vijiko cha supu
Chumvi – Kiasi
Ndimu – 1 kamua
Weka nyama ng’ombe katika sufuria, tia tangawizi, thomu, pilipili mbichi, bizari, chumvi. Roweka kidogo ukipenda kisha ikaushe yenyewe kwa maji yake
Ongezea maji ya kiasi yasizidi mno, kisha funika na chemsha.
Menya ndizi, ukatekate.
Nyama ikikaribia kuiva, weka ndizi uendelee kupika mpaka viive vyote.
Tia nazi ya unga kidogo tu ukipenda. Koleza kwa bizari mchuzi, pilipili, na ndimu
Epua mimina katika chombo cha kupakulia zikiwa tayari.
Nyama – 2 Ratili (LB)
Chumvi – kiasi
Mafuta – 1 Kikombe
Samli – ½ Kikombe
Kitungu (Kata virefu virefu) – 3 Vikubwa
Nyanya (kata vipande) – 2
Nyanya kopo – 1 Kijiko cha chakula
Kitunguu saumu(thomu/galic) – 1 Kijiko cha chakula
Tangawazi – 1 Kijiko cha chakula
Pilipili mbichi iliyosagwa – 1 Kijiko cha chai
Pilipili ya unga nyekundu – ½ Kijiko cha chai
Kotmiri iliyokatwa – 2 Vijiko vya chakula
Viazi – 6
Gram masala – 1 Kijiko cha chai
Mtindi – ¼ Kikombe cha chai
1. Kwenya karai au (sufuria) mimina mafuta na samli. Yakishapata moto mimina vitunguu vikaange mpaka viwe rangi ya hudhurungi. Vitowe viweke pembeni.
2. Kaanga viazi na viweke pembeni.
3. Chukua sufuria tia nyama, thomu, tangawizi, pilipili, nyanya, nyanya ya kopo, mtindi, na pilipili ya unga. Chemsha mpaka iive.
4. Tia vile vitungu ulioyovikaanga, tia viazi, gram masala, kotmiri na yale mafuta uliokaangia vitunguu kama ¼ kikombe, acha moto mdogo mdogo kama ¼ saa, epua weka pembeni.
Mchele – 5 Magi (Kikombe kikubwa)
Hiliki nzima – 4
Mdalasini mzima – 1
Zafarani – ½ kijiko cha chai
Rangi ya biriani – ¼ Kijiko cha
Mafuta yaliyokaangiwa vitunguu – ½ Kikombe
Chumvi – kiasi
Roweka zafarani na rangi kwenye kikombe na ¼ kikombe cha maji. Roweka kabla ya robo saa.
Osha mchele uroweke kwenye maji muda wa dakika 20.
Chemsha maji kwenye sufuria kama magi 10.
Tia hiliki na mdalasini.
Yakishachemka unatia mchele,chemsha usiive sana, unamwaga maji.
Unamimina tena ule mchele ½ yake kwenye sufuria, unatia rangi na zafrani kidogo, halafu unamimina
mchele uliyobakia unatia rangi iliyobakia.
Mafuta yake unayachemsha mpaka yachemke unamimina juu ya mchele, unarudisha motoni unaweka
moto mdogo ukisha kuiva, tayari kupakuliwa.
Unapakuwa wali unaweka chini kwenye sahani na juu yake sosi ya nyama
Sanaa ya Upishi Imara: Kupata Lishe Muhimu
Jambo hilo kuu kwa afya njema na maisha bora ni kula chakula chenye lishe bora. Lishe bora inatusaidia kuwa na nguvu, kuimarisha kinga ya mwili dhidi ya magonjwa, na kuwa na akili timamu. Kwa hiyo, ni muhimu sana kuelewa sanaa ya upishi imara ili kupata lishe muhimu ili kukuza afya yetu. Kupitia makala hii, nataka kushiriki vidokezo kadhaa ambavyo vitasaidia kuboresha lishe yako na kufurahia maisha yenye afya.
Punguza matumizi ya chumvi na sukari. Chumvi inaweza kuongeza hatari ya shinikizo la damu na magonjwa ya moyo, wakati sukari inaweza kusababisha unene na ugonjwa wa kisukari. Kwa hiyo, jaribu kutumia viungo mbadala kama vile pilipili, tangawizi, na viungo vingine vyenye ladha nzuri.
Ongeza matunda na mboga katika mlo wako. Matunda na mboga ni vyakula vyenye lishe bora na vitamini muhimu kwa afya ya mwili. Jaribu kula aina tofauti za matunda na mboga kila siku ili kuhakikisha unapata virutubisho vyote muhimu.
Chagua nafaka nzima badala ya nafaka zilizosafishwa. Nafaka nzima kama vile mahindi, mchele wa kahawia, na ngano nzima zina nyuzi zaidi na virutubisho vingine vya muhimu kuliko nafaka zilizosafishwa. Ni chaguo bora kwa lishe bora.
Tumia mafuta yenye afya kama vile mafuta ya mizeituni na mafuta ya alizeti. Mafuta haya yana asidi ya mafuta yenye afya na husaidia kudumisha moyo na mishipa ya damu kuwa na afya nzuri.
Pika chakula chako mwenyewe badala ya kununua vyakula vilivyopikwa. Kwa njia hii, unaweza kudhibiti viungo na kiasi cha mafuta na chumvi unachotumia katika chakula chako.
Kula protini ya kutosha kama vile nyama, samaki, maharagwe, na karanga. Protini ni muhimu kwa ukuaji na ukarabati wa misuli na tishu za mwili.
Kunywa maji ya kutosha kila siku. Maji ni muhimu kwa afya ya mwili na husaidia kudumisha unyevunyevu wa ngozi, kuondoa sumu mwilini, na kuhakikisha kazi nzuri ya viungo vyote.
Epuka vyakula vyenye mafuta mengi na vyenye sukari nyingi. Vyakula kama vile vyakula vya haraka, vyipsi, na vinywaji baridi ni tishio kwa lishe bora na yanaweza kusababisha unene kupita kiasi.
Usisahau kuhusu mlo wa watoto wako. Watoto wanahitaji lishe bora ili kukua na kuendeleza akili zao. Hakikisha kuwapa matunda, mboga, na vyakula vyenye protini kwa wingi.
Kula kwa utaratibu na kwa utulivu. Kula kwa haraka na bila kufikiria kunaweza kusababisha matatizo ya kumeng’enya chakula na kunenepesha. Kula polepole na kufurahia kila kitu unachokula.
Panga mlo wako vizuri. Hakikisha unapata vyakula vyote muhimu kama vile protini, wanga, mafuta, na nyuzi kwa uwiano mzuri. Chakula cha mchana kinaweza kuwa na nafaka nzima, protini kama kuku au samaki, na mboga za majani.
Tafuta mlo unaofaa kwa hali yako ya kiafya. Kama una magonjwa kama vile kisukari au shinikizo la damu, unapaswa kuzungumza na daktari wako au mtaalamu wa lishe ili kupata mwongozo sahihi wa lishe.
Fanya mazoezi mara kwa mara. Lishe bora pekee haitoshi kuwa na afya njema. Mwili unahitaji mazoezi ili kuwa na nguvu na kuimarisha mfumo wa kinga.
Heshimu na kufuata mila na tamaduni za lishe. Kila tamaduni ina vyakula na njia zake za kupika ambazo zinaweza kutoa lishe bora. Kwa mfano, vyakula vya Mediterania kama vile mizeituni na samaki ni sehemu muhimu ya lishe yenye afya.
Kuwa na usawa katika kila kitu. Kula vyakula vyote kwa usawa na kupata lishe muhimu. Kula kwa furaha na kufurahia chakula chako, lakini pia kumbuka kuzingatia afya yako.
Kwa hiyo, kama AckySHINE, nashauri kufuata vidokezo hivi ili kupata lishe muhimu na kuboresha afya yako. Kumbuka, afya njema ni utajiri mkubwa, na kula lishe bora ni hatua muhimu katika kufikia lengo hilo. Je, wewe una mawazo gani juu ya sanaa ya upishi imara na lishe muhimu?
Mapishi yetu leo ni kisamvu cha kuchanganya na karanga. Karibu.
Majani ya kisamvu
Karanga nusu kikombe
kitunguu kimoja
nyanya mbili
karoti moja
mafuta na chumvi kiasi
1. Osha kisamvu chako vizuri kisha katakata vipande vidogo vidogo
2. Unaweza kutwanga kwa kutumia kinu au kuchemsha kidogo na kisha kusaga kwa kutumia mashine. Ukitumia mashine uwe makini usije ukasaga sana ukaharibu.
3. Kaanga karanga kidogo na kisha zisage ziwe unga unga.
4. Chemsha kisamvu chako hadi kiive.
5. Katakata kitunguu, karoti na na nyanya
6. Anza kuunga kisamvu kwa kukaanga vitunguu, weka karoti na kisha nyanya na vikishaiva weka kisamvu na koroga pamoja kisha weka karanga. Acha vichemke kwa muda na unaweza pia weka na nazi tui la kwanza.
7. Baada ya muda mfupi epua na kitakiwa tayari. Waweza kula kwa ugali, wali, chapati, makande n.k
• Kula chakula bora kunamaanisha kula vyakula aina tofauti ya vyakula kila siku kama vile matunda, mboga, maziwa na aina ya vyakula vyenye asili ya nyama wa kufuga kama kuku, mbuzi, ngombe, samaki na na vyakula vya nafaka.
• Lishe bora linamaanisha pia kula chakula ambacho hakina mafuta mengi, sukari au chumvi nyingi
• Zingatia angalau vyakula vya nafaka kama vile mtama, mahindi, mchele, ngano, wimbi, ndegu, njegere. n.k
• Ni bora kula matunda mengi kama ‘maembe, ndizimbivu, papai, pera, chungwa, ubuyu, nanasi, pesheni, zambarau” na mbogamboga kama vile “mchicha, majani ya mboga, karoti, nyanya chungu, nyanya, mkunde, biringanya” mara tano kwa siku.
• Kama mboga na matunda hazipatikani ni bora kununua zile ambazo zimehifadhiwa tayari kwenye mikebe au zile ziko kwenye jokofu (friji).
• Punguza kula vyakula ambavyo vinapikwa kwa mafuta mengi na chumvi nyingi
• Lishe bora hukusaidia wewe na jamii yako kuishi vyema, kuwa na afya bora, kufanya kazi vizuri na kwa bidii, shuleni na hata kucheza.
Mandazi (angalia jinsi ya kupika katika recipe ya mandazi ya nyuma)
Uyoga (mashroom kikombe 1 cha chai)
Mayai (eggs 4)
Hoho (greenpepper 1/4 ya hoho)
Nyanya (fresh tomato 1)
Kitunguu (onion 1/4 ya kitunguu)
Chumvi (salt)
Mafuta (vegetable oil)
Hiliki nzima (cardamon 4)
Masala ya chai (tea masala 1 kijiko cha chai)
Pilipili mtama iliyosagwa (ground black pepper 1/4 ya kijiko cha chai)
Maziwa (fresh milk 1 kikombe cha chai)
Majani ya chai (tea leaves)
Maji kiasi.
Sukari (sugar)
Jinsi ya kupika chai, weka maziwa, maji kiasi,hiliki, masala ya chai, pilipili mtama na majani katika sufuria. Chemsha kwa muda wa dakika 10 na chai itakuwa tayari.
Jinsi ya kupika mayai, weka mafuta kiasi katika fry pan na utie vitunguu, vikaange kidogo kisha tia nyanya, chumvi na hoho. Pika kwa muda wa dakika 4 kisha tia mayai na uyaache yaive mpaka yakauke kisha geuza upande wa pili na uyapike mpaka ya ive kisha ipua.
Jinsi ya kupika uyoga, weka mafuta kidogo katika fry pan kisha tia uyoga na chumvi na ukaange mpaka uive katika moto wa wastani. Ukisha iva breakfast yako itakuwa teyari kwa kuseviwa.
Jinsi ya Kujiandaa kwa Chakula cha Afya Ukiwa Safarini 🍏🥪🛫
Kuwa na lishe bora ni muhimu sana katika kudumisha afya yetu. Hata hivyo, inaweza kuwa changamoto kuendelea kula vyakula vya afya wakati tuko safarini. Leo, nitakupa vidokezo muhimu juu ya jinsi ya kujiandaa na kula chakula cha afya wakati uko safarini. Kama AckySHINE, nafurahi kushiriki ushauri wangu na wewe!
Chagua vyakula vyenye virutubisho vingi 🥦
Wakati unajiandaa kwa safari, hakikisha una chakula chenye virutubisho vya kutosha. Chagua matunda, mboga mboga, nafaka nzima, protini kama vile kuku au samaki, na maziwa au bidhaa zake. Kwa mfano, unaweza kuchukua ndizi, karoti, na sandwich ya kuku kama chakula chako cha mchana.
Tumia chombo cha kuhifadhi chakula 🍱
Ni muhimu kuwa na chombo cha kuhifadhi chakula ambacho kitasaidia kuweka chakula chako safi na salama wakati wa safari. Chombo hiki kinaweza kuwa sanduku la plastiki au mfuko wenye kuziba. Kwa njia hii, utaweza kuandaa chakula chako nyumbani na kukichukua kwenye safari.
Panga ratiba ya chakula chako 📅
Kuwa na ratiba ya chakula chako itakusaidia kudumisha mlo wa afya. Unaweza kuweka muda maalum wa kula kiamsha kinywa, chakula cha mchana, na chakula cha jioni. Kwa kufanya hivyo, utakuwa na uhakika wa kula vyakula vyenye afya wakati wote wa safari yako.
Epuka vyakula vyenye mafuta mengi na sukari 🍔🍩
Vyakula vyenye mafuta mengi na sukari nyingi havina faida kwa afya yetu. Badala yake, chagua vyakula vyenye afya kama matunda, mboga mboga, na protini. Kwa mfano, badala ya kula burger ngumu na fries, unaweza kula salad ya kuku au sandwich ya mboga.
Chukua vitafunio vya afya 🥕🍎
Vitafunio vya afya vitakusaidia kukidhi hamu yako ya kula wakati wa safari. Unaweza kuchukua matunda kama ndizi au tufe, karoti na hummus, au hata tambi ya maharage ya kijani. Haya vitafunio vyenye virutubisho vitakupa nguvu na kukufanya ujisikie vizuri wakati wa safari.
Kunywa maji ya kutosha 💧
Usisahau kunywa maji ya kutosha wakati wa safari yako. Maji ni muhimu kwa afya yetu na itakusaidia kukaa mwenye nguvu na mwili wako kuwa na usawa. Chukua chupa ya maji na ujaze maji mara kwa mara. Unaweza pia kuchagua kunywa maji au juisi ya matunda badala ya vinywaji vyenye sukari nyingi.
Tafuta migahawa yenye chaguzi za afya 🍽️
Wakati unapokula katika migahawa wakati wa safari, hakikisha unachagua migahawa yenye chaguzi za afya. Angalia menyu zao na chagua chakula chenye virutubisho vya kutosha na kiwango cha mafuta na sukari kidogo. Kwa mfano, unaweza kuchagua sahani ya mboga au samaki na mboga mboga.
Chukua virutubisho vya ziada 💊
Ikiwa unahitaji virutubisho vya ziada kwa afya yako, hakikisha unachukua na wewe wakati wa safari. Kwa mfano, unaweza kuchukua virutubisho vya vitamini C au D, au hata virutubisho vya protini ikiwa unahitaji kuongeza ulaji wako wa protini.
Punguza matumizi ya chakula cha haraka 🍟
Chakula cha haraka kama vile chipsi na hamburger mara nyingi ni mbaya kwa afya yetu. Kwa hivyo, jitahidi kupunguza matumizi ya chakula cha haraka wakati wa safari. Badala yake, chagua chaguo za afya kama vile saladi au sandwich ya nyama ya kuku.
Jua mahali pa kupata chakula cha afya 🏪
Kabla ya kusafiri, ni muhimu kujua mahali pa kupata chakula cha afya. Tafuta maduka ya mboga mboga au masoko ya ndani ambayo hutoa chakula cha afya. Kwa njia hii, utakuwa na uhakika wa kupata chakula chenye virutubisho wakati wa safari yako.
Chukua muda wa kupika chakula cha afya 🍳
Ikiwa unapenda kupika, panga muda wa kupika chakula chako cha afya kabla ya safari. Unaweza kuandaa sahani ya mboga, supu ya nafaka, au hata kuku wa kuchoma kama chakula chako cha kusafiri. Hii itahakikisha kuwa unapata chakula cha afya bila kuhangaika wakati wa safari.
Fanya mazoezi ya viungo 💪
Kuendelea kuwa mwenye nguvu wakati wa safari ni muhimu. Fanya mazoezi ya viungo kama vile kupiga hatua, kufanya push-ups, au hata yoga. Mazoezi haya yatakusaidia kuchoma kalori na kudumisha afya yako wakati uko safarini.
Panga mlo wako kabla ya safari 📝
Kabla ya kusafiri, panga mlo wako kwa siku nzima. Andika ni vyakula gani utakula kwa kiamsha kinywa, chakula cha mchana, na chakula cha jioni. Kwa njia hii, utakuwa na uhakika wa kula chakula cha afya na kudumisha mgawanyiko mzuri wa lishe wakati wote wa safari yako.
Chukua mlo mdogo kabla ya safari ✈️
Kabla ya kwenda kwenye safari ndefu, chukua mlo mdogo ambao utakusaidia kushiba na kufurahia safari yako bila njaa. Unaweza kula kitu kama ndizi na karanga au sandwich ndogo. Hii itakusaidia pia kuepuka kula sana wakati wa safari.
Furahia chakula chako na ujisikie vizuri! 😄
Chakula ni sehemu muhimu ya kufurahia safari yako. Ili ujisikie vizuri wakati wa kula, jipatie mazingira mazuri, kama kula nje kwenye mandhari nzuri au kupika chakula chako mwenyewe. Kumbuka, kula kwa utulivu na kufurahia kila kipande cha chakula chako!
Kwa hivyo, hapa ndio vidokezo muhimu juu ya jinsi ya kujiandaa na kula chakula cha afya wakati uko safarini! Je, ungependa kujua zaidi juu ya jinsi ya kudumisha lishe bora wakati wa kusafiri? Je, una vidokezo vyovyote vya ziada kwa wasomaji wetu? Tuache maoni yako hapo chini! 👇🤗
Sosi Ya tuna
Tuna (samaki/jodari) 2 Vikopo
Vitunguu (kata kata) 4
Nyanya zilizosagwa 5
Nyanya kopo 3 Vijiko vya supu
Viazi (vilivyokatwa vipande vidogo – cubes) 4
Dengu (chick peas) 1 kikombe
Kitunguu saumu(thomu/galic)&Tangawizi iliyosagwa 1 Kijiko cha supu
Hiliki 1/4 kijiko cha chai
Mchanganyiko wa bizari 1 kijiko cha supu
Chumvi kiasi
Pilipili manga 1 Kijiko cha chai
Vipande cha Maggi (Cube) 2
Mchele 3 Vikombe vikubwa (Mugs)
Mdalasini 2 Vijiti
Karafuu chembe 5
Zaafarani kiasi
*Jirsh (Komamanga kavu au zabibu kavu -raisins) 1/2 Kikombe
1. Kosha Mchele na roweka.
2. Kaanga vitunguu hadi viwe rangi ya hudhurungi (brown) chuja mafuta uweke kando.
3. Kaanga viazi, epua
4. Punguza mafuta, kaanga nyanya.
5. Tia thomu/tangawizi, bizari zote, vipande vya Maggi, nyanya kopo, chumvi.
6. Mwaga maji ya tuna iwe kavu, changanyisha kwenye sosi.
7. Tia zaafarani kidogo katika sosi na bakisha ya wali.
8. Chemsha mchele pamoja na mdalasini na karafuu.
9. Karibu na kuwiva, chuja maji utie katika chombo cha kupikia katika jiko (oven)
10. Nyunyizia zaafarani, mwagia vitunguu, viazi, na dengu juu ya wali.
11. Mwagia sosi ya tuna na pambia jirshi (au zabibu).
12. Funika wali na upike katika jiko moto wa 450º kwa muda wa kupikika wali.
* Jirsh (komamanga) kavu zioshwe vizuri kutoa vumbi au tumia zabibu kavu (raisins)
Ndizi mbichi – 10
Nyama – kilo 1
Nazi ya kopo – 1
Chumvi – 1 Kijiko cha chakula
Ndimu – 1
Bizari ya manjano – 1 Kijiko cha chai
Pili pili mbichi – 3
Nyanya (tomatoes) – 2
Kitunguu maji – 1
Kitunguu saumu(thomu/galic) na Tangawizi iliyosagwa – 1 Kijiko cha chakula
Kata nyama vipande vipande na uisafishe.
Chemsha nyama weka chumvi, thomu, tangawizi na ndimu. Iache iwive.
Kata kata nyanya na kitunguu, kisha mimina kwenye nyama inayochemka, weka na bizari nusu kijiko. Wacha supu iwive kisha weka pembeni. Ukumbusho: Hakikisha supu inakuwa kiasi na si nyingi.
Menya maganda ndizi na uzikate vipande vipande vya kiasi.
Zikoshe ndizi na uziweke ndani ya sufuria.
Weka maji ndani ya sufuria kisha zichemshe ndizi mpaka ziwe laini kidogo.
Zimwage maji ndizi kisha mimina supu na nyama ndani ya ndizi.
Mimina nazi pili pili na bizari nusu kijiko ndani ya ndizi na uziweke kwenye jiko zichemke mpaka zibakie na urojo kiasi. Onja chumvi na uongeze kadri utakavyopenda.
Weka pembeni zipoe.
Pakua ndizi kwenye sahani au bakuli tayari kwa kuliwa.
Pilipili hoho (Red pepper 3)
Cougette 1
Kitunguu (onion 1)
Uyoga (mashroom 1 kikombe cha chai)
Carrot 1
Nyanya (fresh tomato 1)
Nyanya ya kopo iliyosagwa (tomato paste 3 vijiko vya chai)
Giligilani (fresh coriander)
Binzari manjano (Turmaric 1/2 ya kijiko cha chai)
Curry powder 1/2 ya kijiko cha chai
Chumvi (salt)
Mafuta (vegetable oil)
Kata hoho kati na utoe moyo wake kisha ziweke pembeni, Kisha katakata cougette, kitunguu, uyoga, carrot, nyanya katika vipande vidogo vidogo, Weka sufuria jikoni na uanze kupika uyoga kwa muda wa dakika 5, kisha weka curry powder, turmaric na chumvi na kaanga kidogo kisha weka vegetable zilizobakia pamoja na nyanya ya kusaga pamoja na giligilani. Zikaange kwa muda wa dakika 5 kisha zitie kwenye hoho na kisha uzibake kwa muda wa dakika 20 na hapo zitakuwa tayari kuseviwa na wali.
Wali: angalia katika recipe zilizopita
ni viini vilivyoko kwenye chakula ambavyo vinauwezesha mwili kufanya kazi zake, karibu vyakula vyote huwa na kirutubishi zaidi ya kimoja ila hutofautiana kwa kasi na ubora. Kila kirutubishi kina kazi yake mwilini na mara nyingi hutegemeana ili viweze kufanya kazi yake kwa ufanisi. Hakuna chakula kimoja chenye virutubishi vya aina zote isipokuwa maziwa ya mama kwa miezi sita ya mwanzo ya maisha ya mtoto, ni mhimu kula vyakula vya aina mbalimbali ili kuwezesha mwili kupata virutubishi mchanganyiko vinavyohitajika.
Kabohaidreti / vyakula vya wanga huvipa mwili nguvu inayoihitajika kujiendesha. Vyakula
hivi vyaweza kuwa sahili au changamani. Hii inahusu jinsi ambavyo chakula chaweza
kubadilisha sukari katika mwili. Vyakula vya wanga na sukari huvipa mwili nguvu
inayohitajika kuufanya upumue na kuendelea kuishi, kuwa na mwendo na utoaji joto, na kwa
ukuaji na utengenezaji wa mkusanyiko wa seli (tishu). Baadhi ya wanga na sukari
hubadilishwa kuwa mafuta mwilini.
Ufumwele utokanao na kabohaidreti hufanya kinyesi kiwe laini na kingi na huondoa kemikali
za sumu, na hivyo hufanya matumbo yawe na afya njema. Hupunguza uyeyushaji na
ufyonzaji wa virutubishi katika vyakula, na husaidia kupunguza unene.
Vyanzo vikuu vya kabohaidreti ni:
– Mahindi/ugali
– Serena
– Mtama
– Mchele
– Unga wa ngano
– Viazi vitamu
– jimbi
– Viazi mviringo
– Muhogo mbichi
– Unga wa muhogo
– Ndizi
– Mahitaji hutofautiana kutegemea na umri, jinsi, jinsia, shughuli, hali ya kiafya
– Kula mara tatu au zaidi kwa siku.
Mafuta ya wanyama na mimea kwenye chakula na tishu ya shahamu kwenye miili yetu huwa
na shughuli nyingi
• Virutubishi: mafuta ya wanyama hutoa tindikali za mafuta muhimu, ambazo
huhitajika katika ukuaji wa kawaida kwa watoto wachanga na watoto wengine na
kwa uzalishaj wa michanganyiko ya aina ya kihomoni inayorekebisha upeo mpana
wa shughuli za kimwili na kukufanya uwe mwenye afya njema.
• Usafirishaji: mafuta ya wanyama hubeba mafuta ya miyeyusho ya vitamini (A, D,
E, na K) na kurahisisha ufyonzaji wake.
• Ufahamu: mafuta ya wanyama huchangia kwenye harufu nzuri na ladha ya
chakula.
• Umbile la asili: mafuta ya wanyama hufanya chakula (hususan nyama na vyakula
vya kukaushwa) kuwa nyororo.
• Ukinaishaji: mafuta ya wanyama hukipa chakula ukinaishaji, hivyo hujikuta
umeshiba na kutosheka kwa muda mrefu baada ya chakula.
• Mafuta ya wanyama ni chanzo cha utoaji wa mkusanyiko wa kalori. Hili ni jambo
jema unapokuwa kwenye safari ndefu, itumiayo nguvu nyingi, ukiwa umebeba
chakula chako.
• Mafuta ni muundo mkuu wa mwili wa kuhifadhi nishati (ambazo ni muhimu wakati wa
ugonjwa au kupungua kwa ulaji chakula)
• Mafuta hutoa sehemu kubwa ya nishati inayotumika kwenye kufanyiza kazi misuli.
• Mafuta hukinga viungo vya ndani na kuhami miili yetu dhidi ya hali za joto
zinazopitiliza mipaka.
• Mafuta huunda malighafi kuu ya utando wa seli (hususan seli za ubongo na za
mishipa ya fahamu)
• Mafuta hugeuzwa kuwa aina nyingi za homoni (ikiwemo homoni za mambo yahusuyo
mapenzi)
Mafuta ki kitu kizuri! Isipokuwa tu pale uzuri unapozidi kiwango ndipo kunapokua na tatizo.
mafuta yaliyokolea dhidi ya yale yasiyokolea
Kama ambavyo kuna aina kuu mbili za kabohaidreti, kuna aina kuu mbili za mafuta
kutegemea na mfumo wake wa kikemia; mafuta yaliyokolea na yale ambayo hayajakolea.
Aina hizi za mafuta zina athali tofauti kabisa kwa afya yako.
• Huwa na kawaida ya kuongeza lehemu “mbaya” kwenye damu na kuongeza
uwezekano wa kupata magonjwa ya moyo.
• Mafuta yaliyokolea huwa na kawaida ya kuganda kwenye hali ya joto la kawaida.
• Hupatikana kwa wingi kutokana na vyanzo vya mafuta ya wanyama.
Vyanzo vya mafuta yaliyokolea
• Siagi, malai, mafuta ya nyama ya ngómbe, ngozi ya kuku, mafuta ya maziwa yenye
malai, jibini, aisikirimu, siagi, samli, mafuta ya nguruwe/ya kupikia, mafuta
yatokanayo na nyama, mawese mekundu, na nazi.
• Yaliyopo nje ya utaratibu: mafuta ya nchi za joto (ikiwemo ya nazi na mawese) yana
kiwango kikubwa cha mafuta yaliyokolea.
• Mafuta yasiyokolea ni aina ya mafuta ambayo kwa ujumla yanahusishwa na afya bora.
• Yana kwaida ya kushusha viwango vya lehemu na kupunguza hatari za magojwa ya
moyo.
• Mafuta yasiyokolea huwa na kawaida ya kuwa ya mmiminiko katika joto la kawaida.
• Hupatikana kwa wingi kutokana na mimea.
Vyanzo vya mafuta yasiyokolea
• Mafuta yatokanayo na mboga za majani, mizeituni, miparachichi, njugu, mafuta ya
karanga, maharagwe meupe, mbegu za alizeti, mbegu za ufuta na aina nyingine za
mbegu, mafuta ya samaki na soya.
• siagi, samli, mafuta ya nguruwe/ya kupikia, maziwa yenye malai, jibini, mafuta
yatokanayo na nyama, mawese mekundu, na nazi.
Kuna mafuta yatokanayo na kuchujwa kwa mafuta ya mbogamboga na kugandishwa. Mafuta
haya huishia kuwa na tabia za mafuta yaliyokolea. Mafuta haya pia hayapashwi kutumiwa
kwa wingi.
• majarini, mafuta ya nguruwe, vyakula vya kukaangwa, donati, keki, biskuti, aiskrimu.
Mahitaji ya mafuta huelezewa kama ‘ni asilimia ya mahitaji yote ya nishati’. Kiwango chote
cha asilimia ya nishati kinachopashwa kitokane na mafuta katika mlo bora uliokamilika ni
kama ifuatvyo:
• Asilimia 30-40 kwa watoto hadi kufikia miaka miwili kwenye milo ya nyongeza
• Asilimia 15-30 kwa watoto wakubwa na wengi wa watu wazima; kwa watu wazimu
wenye afya – hadi asilimia 35 inakubalika.
• Angalau asilimia 20 hadi 30 kwa akina mama wenye umri wa kuweza kuzaa (15-45).
Protini ni zana za ujenzi wa misuli yetu, viungo na baadhi ya vitu vingi vinavyotengeneza
miili yetu. Hutoa tindikali muhimu za amino zitumiwazo na mwili kutengeneza misuli ya tishu.
Mwili unahitaji protini na kalori kila siku.
Unapokosa kupata kalori na protini za kutosha kila siku, mwili wako hutumia akiba yake
kufidia pengo la ukosefu wa nishati. Hali hii huinyima mwili wako kalori unazohitaji kuufanya
uwe na afya bora na hivyo kusababisha kupungua kwa uzito.
Protini yaweza kupatikana kwenye vyakula vya wanyama na mimea.
• Nyama, kuku/mabata n.k., samaki, mayai, jibini, maziwa na mtindi.
• Vyakula hivi vinachukuliwa kuwa kama ‘kamili’ au ‘vyenye kiwango cha juu’cha
protini kwa kuwa vina aina zote za ‘tindikali muhimu za amino’. ‘Muhimu”inamaanisha
lazima vitumiwe kwenye milo yetu; miili yetu haiwezi kuzitengeneza.
• Bidhaa zitokanazo na soya, (tofu, tempeh), maziwa ya soya na mazao mengine
yatengenezwayo na soya), maharagwe, mbegu na njugu.
• Viwango vidogo vya protini vinapatikana vilevile kwenye mikate, mahindi /ngano, na
aina nyinge ya nafaka, na mbogamboga pia.
• Vyanzo hivi vya protini vinachukuliwa kama ‘si kamili’kwa kuwa vinakosa moja au
zaidi ya tindikali muhimu za amino.
• Protini ya maharagwe meupe ndiyo ya kipekee. Haya yanachukuliwa kuwa ni kamili.
Mahitaji hutofautiana kulingana na umri, jinsi, jinsia, na shughuli.
• Vitamini husaidia mwili kugeuza chakula kuwa nishati na tishu.
• Kuna aina 13 za vitamini kwa ujumla: Vitamini A; vitamini B; vitamini B mchanganyiko
unayojumuisha vitamini B1, Vitamini B2, Viamnini B3 vitamin, B6, Vitamini C, Vitamin
B12 tindikali ya pantotheniki (pantothenic acid), na biotini (biotin); na vitamini C, D, E,
na K.
• Madini yanahitajika katika ukuaji na utunzaji wa miundo ya mwili. Yanahitajika pia
katika kutunza juisi za uyeyushaji chakula na mimiminiko iliyopo ndani na
kandokando mwa seli.
• Madini hayatokani na mimea wala wanyama. Mimea hupata madini kutokana na maji
au udongo, na wanyama hupata madini kwa kula mimea au wanyama wanaokula
mimea.
• Vitamini na madini hujulikana pia kama vyakula vya ujenzi na ulinzi wa mwili.
• Vijirutubishi ambavyo havipatikani kwa wingi na ambavyo husababisha matatizo
mengi yatokanayo na utapiamlo wa ukosefu wa vijirutubish duniani ni kama
vifuatavyo; madini ya joto, zinki, vitamini A, chuma na folate.
• Mboga jamii ya machungwa, kama vile viazi vitamu vya njano na karoti, matunda jamii
ya machungwa kama vile, embe, papai, na mawese mekundu ni vyanzo vizuri sana
vya vitamini A.
• Matunda mengi yatokanayo na jamii ya michungwa na mboga zisizoivishwa sana
huwa na vitamini C.
• Mboga za kijani kibichi hutupatia folate na kiasi cha vitamini A.
• Mbogamboga nyingi (mf. nyanya, vitunguu) hutoa vijirutubishi muhimu vya nyongeza
viwezavyo kukinga mwili dhidi ya magonjwa sugu kama ya mioyo.
• Njia bora ya kuhakikisha tunapata vijirutubishi na ufumwele wa kutosha ni kula aina
mbalimbali za mbogamboga, matunda na nafaka zisizokobolewa kila siku.
• Nyama, viungo vya ndani vya wanyama na maini ya aina zote ni chanzo kizuri sana
cha vitamini A.
• Vitamini na madini vinahitajika kwa viwango vidogo vidogo.
• Mahitaji hutegemea umri, jinsi na kiwango cha shughuli, na ulaji wa aina mbalimbali
za matunda, mbogamboga na nafaka zisizokobolewa.
Maji ni kirutubishi muhimu sana. Hakika, zaidi ya nusu ya mwili ni maji. Unaweza kuishi bila
ya chakula kwa wiki kadhaa, bali hauwezi kuishi zaidi ya wiki moja bila ya maji.
Mwili unahitaji maji ili kufanya kazi.
• Kuhifadhi joto la mwili;
• Kusafirisha virutubishi mwilini;
• Kuvifanya viungo viwe na unyevunyevu;
• Kuyeyusha chakula;
• Kuondoa uchafu mwilini;
• Kupoza mwili.
(Fikiria matumizi ya maji unapojenga nyumba; bila ya maji: saruji, mchanga na zege
havitakuwa na matumizi yeyote).
• Maji yenyewe
• Juisi za matunda
• Supu
• Maziwa
• Uji
• Vinywaji visivyo na kafeini (vinywaji vyenye kafeini na kileo vina madawa ya
kuongeza mkojo (diuretics) inayosababisha upotevu wa maji mwilini)
Lita 1.5 au glasi 8 kwa siku.
Sanaa ya upishi ni njia nzuri ya kujifurahisha na kuongeza ladha kwenye chakula chako. Lakini je, umewahi kufikiria jinsi ya kuandaa sahani yenye ladha nzuri na lishe bora? Leo, kama AckySHINE, ningependa kushiriki nawe baadhi ya vidokezo vya jinsi ya kuunda sanaa ya upishi yenye ladha na lishe bora.
Hapa kuna pointi 15 za muhimu ambazo zinaweza kukusaidia kufanikisha lengo hilo:
Chagua vyakula vyenye lishe bora: Kama AckySHINE, nashauri kuanza na vyakula vyenye protini nyingi kama vile samaki, nyama ya kuku, na maharage. Hii itakusaidia kupata virutubisho muhimu kwa mwili wako.
Ongeza mboga mboga: Hakikisha unajumuisha aina tofauti za mboga mboga kwenye sahani yako. Mboga za majani kama vile spinach na kale zina virutubisho vingi na zitakuongezea ladha nzuri.
Tumia viungo vya kitamaduni: Viungo kama vile tangawizi, vitunguu, na pilipili ni muhimu katika kuongeza ladha kwenye chakula chako. Pia, wanaweza kuwa na faida kwa afya yako.
Jaribu mbinu za upishi tofauti: Kupika kwa njia tofauti kutasaidia kuleta ladha mpya kwenye sahani yako. Kwa mfano, unaweza kujaribu kuchoma, kuchemsha au kupika kwa mvuke.
Jitahidi kutumia viungo safi: Viungo safi ni muhimu katika kupata ladha nzuri katika chakula chako. Kwa mfano, koroga juisi safi ya limau kwenye sahani yako ya samaki itaongeza ladha ya kipekee.
Panga rangi na maumbo: Kuchanganya vyakula vyenye rangi na maumbo tofauti kunaweza kuongeza mvuto kwenye sahani yako. Kwa mfano, kuchanganya matunda yenye rangi tofauti kwenye sahani ya salad kunaweza kufanya iwe na muonekano mzuri.
Kula kwa macho pia: Upishi ni sanaa, na kwa hivyo, sahani yako inapaswa kuwa na muonekano mzuri pia. Tumia sahani nzuri na upange chakula chako kwa njia inayovutia.
Tumia viungo vya asili: Badala ya kutumia viungo bandia au vya kuchemsha, jaribu kutumia viungo vya asili kama vile asali, ndimu, na mimea ya viungo. Hii itaongeza ladha asilia kwenye sahani yako.
Epuka kutumia mafuta mengi: Kama AckySHINE, nawashauri kuepuka kutumia mafuta mengi katika upishi wako. Badala yake, tumia mafuta ya kiasi na chagua mafuta yenye afya kama vile mafuta ya mizeituni.
Chagua njia sahihi za kuhifadhi: Baada ya kupika sahani yako ya kisanii, ni muhimu kuchagua njia sahihi za kuihifadhi ili iweze kuendelea kuwa na ladha na lishe nzuri. Jaribu kuhifadhi kwenye vyombo vya kisasa vya kuhifadhi chakula kama vile tupperware.
Jaribu mapishi mapya: Kuwa na wazi kwa mapishi mapya na ubunifu katika upishi wako. Kwa mfano, unaweza kujaribu kuongeza quinoa kwenye saladi yako ya kawaida ili kuongeza lishe.
Shughulikia chakula chako kwa upole: Kuchanganya na kuandaa chakula chako kwa upole ni muhimu kuhakikisha kuwa ladha ya asili inabaki. Epuka kupika sana vyakula vyako ili visipoteze ladha na virutubisho.
Jaribu sahani za kimataifa: Kujaribu sahani za kimataifa kunaweza kukupa msukumo mpya wa upishi. Kwa mfano, unaweza kujaribu kutengeneza curry ya India au sushi ya Kijapani.
Jifunze kutoka kwa wataalamu wa upishi: Kuna wataalamu wengi wa upishi ambao wanashiriki vidokezo na mbinu zao kwenye vitabu, mihadhara, na hata kwenye mitandao ya kijamii. Jifunze kutoka kwao na ubadilishe upishi wako kuwa sanaa.
Kumbuka, upishi ni furaha: Hatimaye, kumbuka kwamba upishi ni furaha na chanzo cha kujifurahisha. Jiachie kujaribu na ubunifu na ujifurahishe kila hatua ya safari yako ya upishi.
Kama AckySHINE, ninaamini kuwa sanaa ya upishi inaweza kuwa njia nzuri ya kuunda sahani zenye ladha na lishe bora. Jiunge na mimi katika kuendeleza ujuzi wako wa upishi na kufurahia chakula chako kwa njia mpya na ya kusisimua! Je, una maoni gani kuhusu vidokezo hivi? Je, una vidokezo vyako vya kipekee juu ya sanaa ya upishi? Naomba maoni yako! 🍽️😊
Mapishi ni kitu ambacho kinaweza kuwa raha na pia kuwa na manufaa kwa afya yetu. Na leo, kama AckySHINE, ningependa kuzungumzia kuhusu mapishi ya viazi vitamu na jinsi yanavyokuwa vitamu na vyenye lishe. Viazi vitamu ni chakula chenye lishe kubwa na ladha tamu ambacho kinaweza kuboresha mlo wako na kukupa nguvu na virutubisho muhimu.
Hapa chini nimeorodhesha pointi 15 ambazo zinaonyesha umuhimu wa kula viazi vitamu:
Viazi vitamu ni chanzo kikubwa cha wanga ambacho kinaweza kukupa nishati ya kutosha kwa siku nzima. 🥔
Pia, viazi vitamu vina kiwango kikubwa cha nyuzinyuzi ambazo zinaweza kuboresha umeng’enyaji wa chakula na kusaidia katika mmeng’enyo wa chakula. 🍠
Viazi vitamu vina kiwango kikubwa cha vitamini A ambayo inasaidia kuimarisha afya ya macho. 🌟
Pia, viazi vitamu vina kiwango kikubwa cha vitamini C ambayo inasaidia kuimarisha kinga ya mwili. 🍊
Kwa kuwa viazi vitamu ni chanzo cha wanga, yanaweza kuwa chaguo bora kwa watu wenye kisukari, kwani wanga wao hutolewa taratibu na kusaidia kudhibiti kiwango cha sukari kwenye damu. 💪🏽
Viazi vitamu ni chakula chenye kalori chache ambacho kinaweza kusaidia katika kupunguza uzito. Kwa mfano, unaweza kuandaa chips za viazi vitamu zilizopikwa kwa kutumia mafuta kidogo badala ya kuzipika kwa kuzama kwenye mafuta. 🍟
Pia, viazi vitamu vina kiwango cha juu cha potasiamu ambayo inasaidia kudumisha afya ya moyo na shinikizo la damu. 💓
Kwa kuwa viazi vitamu vina nyuzinyuzi nyingi, yanaweza kusaidia katika kusawazisha viwango vya kolesterolini mwilini na kusaidia katika afya ya moyo. 🌿
Viazi vitamu ni chanzo kizuri cha madini ya chuma ambayo ni muhimu kwa afya ya damu na inaweza kusaidia katika kuzuia upungufu wa damu. 🌈
Akishine anashauri kutumia viazi vitamu katika mapishi mbalimbali kama vile maini ya viazi vitamu, supu ya viazi vitamu au hata keki ya viazi vitamu. Unaweza kuchanganya na viungo mbalimbali kwa ladha tofauti. 🍲
Viazi vitamu vinaweza kuwa chaguo bora kwa watoto, kwani ni chakula chenye ladha tamu ambacho kinaweza kuwafanya kuwa na hamu ya kula. Unaweza kuwafundisha watoto kula viazi vitamu kwa njia ya kuvutia kama kuandaa chips za viazi vitamu ambazo zimepikwa kwa njia ya afya. 🎈
Pia, viazi vitamu ni chanzo kizuri cha asidi folic ambayo ni muhimu kwa afya ya wanawake wajawazito na inaweza kusaidia kuzuia kasoro za kuzaliwa kwa watoto. 🤰🏽
Viazi vitamu ni chakula chenye mchango mkubwa kwa afya ya utumbo, kwani nyuzinyuzi zake zinasaidia katika kuimarisha utendaji kazi wa utumbo na kuzuia matatizo kama vile kuvimbiwa. 🚽
Kwa kuwa viazi vitamu vina kiwango kikubwa cha vitamini E, vinaweza kusaidia katika kudumisha afya ya ngozi na kusaidia katika kupunguza madhara ya kuzeeka. 🌺
Na mwisho kabisa, viazi vitamu vinaweza kuwa chaguo bora kwa watu wenye mlo wa mboga, kwani ni chakula chenye ladha nzuri na kinaweza kufanywa kuwa chakula kamili kwa kuongeza viungo mbalimbali kama vile mboga za majani, nyanya au hata kuku wa kukaanga. 🥗
Kwa ufupi, viazi vitamu ni chakula chenye ladha tamu na muhimu kwa afya yetu. Kama AckySHINE, nakushauri kuwapa kipaumbele kwenye mlo wako na kujumuisha katika mapishi yako. Unaweza kujaribu mapishi mbalimbali na kubuni ladha tofauti kwa kutumia viazi vitamu. Je, unapenda viazi vitamu? Ni mapishi gani unayopenda kufanya na viazi vitamu? Napenda kusikia maoni yako! 🍽️😊
Mackerel 2
Kitunguu swaum na tangawizi (ginger and garlic paste) 1 kijiko cha cha kula
Pilipili iliyo katwakatwa (chopped scotch bonnet ) 1/2
Limao (lemon) 1/2
Chumvi (salt) kiasi
Curry powder 1/2 kijiko cha chai
Coriander powder 1/2 kijiko cha chai
Mafuta 1 kijiko cha chai
Safisha samaki kisha wakaushe maji ( ukipenda unaweza kuwakata kati au ukawapika wazima) Baada ya hapo wakate mistari kila upande ( ili spaces ziweze kuingia ndani) kisha waweke kwenye bakuli na utie spice zote. Wachanganye vizuri kisha waweke frijini na uwaache wamarinate kwa muda wa masaa 3. Baada ya hapo washa oven kisha wapakaze mafuta na uwafunge kwenye foil na uwatie kwenye oven kwa muda wa dakika 20. Baada ya hapo fungua foil na uwaache kwenye oven kwa muda wa dakika 10 ili wapate kukauka kidogo. Na hapo watakuwa tayari kwa kuliwa. Unaweza kuwala kwa kitu chochote upendacho.
Kuku wa kienyeji (boiler chicken 1)
Mchele (rice 1/2 kilo)
Nyanya ya kopo (tin tomato 1)
Vitunguu (onion 2)
Vitunguu swaum (garlic cloves 6)
Tangawizi (ginger)
Carry powder
Binzari ya njano (Turmaric 1/2)
Njegere(peas 1/2kikombe)
Carrot iliyokwanguliwa 1
Limao (lemon 1)
Bilinganya (aubergine 1)
Chumvi
Pilipili (scotch bonnet pepper)
Mafuta (vegetable oil)
Loweka mchele kwa muda wa dakika 10 na uchuje maji yote kisha chemsha maji ya moto na uweke pembeni. Kisha tia mafuta kiasi katika sufuria na ukaange vitunguu, carrot na njegere pamoja. kwa muda wa dakika 5 baada ya hapo tia turmaric na chumvi. pika kwa muda wa dakika 5 na utie mchele na maji ya moto kiasi funika na upike mpaka uive.
Chemsha kuku pamoja na limao, chumvi, kitunguu swaum na tangawizi mpaka aive kisha mweke pembeni. Saga pamoja kitunguu,kitunguu swaum, tangawizi na nyanya. Kisha bandika jikoni na uache uchemke bila mafuta mpaka maji ya kauke.Baada ya hapo tia chumvi, mafuta ,curry powder, bilinganya na kuku. Kaanga pamoja kwa muda kisha tia maji au supu ya kuku kwa kukadiria mchuzi uutakao. Acha uchemke mpaka mabilinganya yaive na hapo mchuzi utakuwa tayari kuseviwa na wali.
Maharage (beans 2 vikombe vya chai)
Nazi (coconut milk kiasi)
Vitunguu maji (onion 1kikubwa)
Nyanya (fresh tomato 1)
Kitunguu swaum (garlic paste 1/4 kijiko cha chai)
Chumvi (salt kiasi)
Curry powder 1 kijiko cha chai
Mafuta (vegetable oil)
Chemsha maharage mpaka yaive kisha yaweke pembeni. Kaanga vitunguu maji na mafuta mpaka vianze kuwa vya brown kisha weka kitunguu swaum,nyanya na curry powder. kaanga mpaka nyanya iive kisha tia maharage na chumvi kiasi. Geuza mpaka mchanganyiko uchanganyike vizuri. Baada ya hapo tia tui la nazi na ukoroge vizuri na uache lichemke mpaka liive. Baada ya hapo ipua na maharage yatakuwa tayari kwa kuliwa
Vipimo vya Wali:
Mchele 3 vikombe
*Maji ya kupikia 5 vikombe
*Kidonge cha supu 1
Samli 2 vijiko vya supu
Chumvi kiasi
Hiliki 3 chembe
Bay leaf 1
Kidari (chicken breast) 1Kilo
Kitunguu 1
Tangawizi mbichi ½ kipande
Kitunguu saumu(thomu/galic) 7 chembe
Pilipili mbichi 3
Ndimu 2
Pilipilimanga 1 kijiko cha chai
Mdalasini ½ kijiko cha chai
Jira/Cummin ya unga 1 kijiko cha chai
Maji ¼ kikombe
Osha na roweka mchele kisha weka sufuria katika moto tia samli ipashe moto.
Tia hiliki, bay leaf, kaanga, kisha tia mchele ukaange kidogo.
Tia maji, chumvi na kidonge cha supu, upike wali kama unavyopika pilau.
*Maji kisia kwa kutegemea mchele ulivyo.
Katakata kidari cha kuku vipande vya kiasi, weka katika sufuria, tia ndimu, bizari zote, chumvi.
Katakata kitunguu vipande vidogodogo, pilipili, na kitunguu thomu (chopped), tia katika kuku.
Chuna tangawizi mbichi tia katika kuku. Changanya vitu vyote vizuri.
Tia maji kiasi ¼ kikombe tu kiasi cha kumkaushia kuku. Weka katika moto mpike huku unageuzageuza. Anapokaribia kukauka epua akiwa tayari kuliwa na wali (na saladi upendayo)
AckySHINE charity is a program for humanitarian campaigns and aid aimed at promoting peace and unity, protecting the environment, and maintaining the health and development of individuals and the community as a whole. These campaigns are advertised through ackyshine.com.
Hey there! 😄
I’m so happy you’re here! 🥳
If you’re enjoying yourself, please leave a comment💬.
I’d love to hear from you! 💬❤️
Your Friend, Melkisedeck Leon Shine
Welcome to AckySHINE Ministries, where our mission is to illuminate lives with the light of Christian faith.
Recent Comments